Wymagania z elementów biofizyki na poszczególne stopnie szkolne

dopuszczający:

- wyjaśnia, czym jest prąd elektryczny, i stosuje do jego opisu pojęcia natężenia prądu i napięcia elektrycznego;

− opisuje źródła promieniowania rentgenowskiego i wymienia jego właściwości;

− opisuje rozkład ciśnienia hydrostatycznego w naczyniach połączonych;

− wymienia czynniki, od których zależy opór elektryczny przewodnika;

− posługuje się pojęciami stosowanymi do opisu fal (mechanicznych);

– wymienia źródła dźwięków;

− opisuje zjawisko odbicia i załamania światła oraz całkowitego wewnętrznego odbicia;

− klasyfikuje rodzaje soczewek;

− omawia ruch cząstek naładowanych w polach elektrycznym i magnetycznym;

− posługuje się pojęciami stosowanymi do opisu fal elektromagnetycznych;

– wymienia przykłady fal elektromagnetycznych;

− wymienia właściwości promieniowania ultrafioletowego i podczerwieni;

− wyjaśnia, na czym polega znakowanie izotopowe narządów i w jakim celu się je stosuje;

– podaje przykłady zastosowania izotopów do znakowania narządów;

− opisuje oddziaływanie promieniowania α, β i ciężkich jonów z materią;

− opisuje sposoby oddziaływania promieniowania γ z materią;

− porównuje różną wrażliwość narządów na różne rodzaje promieniowania;

– wymienia różnice między promieniowaniem rentgenowskim a promieniowaniem jądrowym;

– rozróżnia rodzaje badań (rentgenowskich, terapii nowotworowej itd.), w których organizm przyjmuje różne dawki promieniowania;

dostateczny

– konstruuje obrazy powstające w soczewkach i układach optycznych złożonych z soczewek;

 omawia działanie płuc na modelu balonika w butelce;

− posługuje się pojęciami natężenia i potencjału pola elektrycznego oraz stężenia jonów do opisu transportu jonów przez błonę komórkową;

– podaje i objaśnia prawo Ohma;

− opisuje budowę kondensatora i wyjaśnia jego rolę w magazynowaniu energii;

− wymienia i charakteryzuje zjawiska falowe (dyfrakcja, interferencja, odbicie i załamanie fal na granicy ośrodków);

– wymienia wady soczewek i wyjaśnia, na czym te wady polegają;

– wyjaśnia zasadę działania światłowodu na podstawie znanych zjawisk fizycznych;

– omawia zasadę działania lupy, oftalmoskopu i mikroskopu optycznego; 

– wyjaśnia zasadę działania akceleratora medycznego (sposób przyspieszania cząstek naładowanych);

– opisuje związek barwy światła z częstotliwością fali;

– omawia zjawiska pochłaniania, odbicia i polaryzacji światła;

– omawia zastosowanie promieniowania ultrafioletowego w lampach bakteriobójczych;

– omawia zastosowanie promieniowania podczerwonego (lampa sollux, termografia);

− posługuje się pojęciami: moment magnetyczny atomu i jądra atomowego, stan energetyczny atomu i jądra atomowego;

– posługuje się pojęciami zasięgu i strat energii cząstki naładowanej na jonizację ośrodka;

– wyjaśnia zjawiska: zjawisko fotoelektryczne, efekt Comptona, zjawisko tworzenia pary elektron − pozyton;

– wyjaśnia pojęcie rozkładu procentowej dawki na głębokości (PDG) w napromieniowanej tkance;

– wyjaśnia mechanizm narastania dawki (buildup) podczas naświetlania wiązką fotonów;

– wymienia zastosowanie terapii promieniowaniem gamma;

– porównuje wartości dawek uzyskane podczas badań z limitami rocznymi, ewentualnie limitami rocznymi dla pracowników narażonych na promieniowanie jonizujące i promieniowanie tła;

dobry

− wyjaśnia przyczynę występowania ciśnienia na podstawie mikroskopowego modelu budowy   materii;

– opisuje rolę jonów sodu i potasu podczas zmiany potencjału błony komórkowej;

– opisuje zjawisko polaryzacji i depolaryzacji komórki;

− opisuje budowę kondensatora i wyjaśnia jego rolę w magazynowaniu energii;

– wyjaśnia proces słyszenia dźwięków przez ucho i lokalizacji źródła dźwięków;

– wymienia metody wytwarzania ultradźwięków i ich cechy;

− opisuje zmiany szybkości fal mechanicznych w różnych ośrodkach;

– wyjaśnia powstawanie obrazu w oku;

– opisuje zjawisko akomodacji oka;

– wyjaśnia, na czym polega koloroterapia, oraz opisuje wpływ ilości światła na nastrój człowieka (depresja zimowa);

– omawia sposób otrzymywania zdjęć rentgenowskich, wiedząc, że promieniowanie jest pochłaniane w różnym stopniu przez różne tkanki;

– wyjaśnia zjawisko magnetycznego rezonansu jądrowego (wersja uproszczona);

– uzasadnia zastosowanie ciężkich jonów w terapii hadronowej na podstawie sposobu oddziaływania tych cząstek z materią;

– wyjaśnia zjawisko hormezy radiacyjnej;

bardzo dobry

– analizuje wpływ ciśnienia zewnętrznego na organizm człowieka;

– objaśnia równanie ciągłości i równanie (prawo) Bernoullego;

– wskazuje elektrokardiografię jako metodę badawczą elektrycznej aktywności serca;

– wyjaśnia zastosowanie pomiaru oporu tkanki do określenia długości kanału zębowego i grubości tkanki tłuszczowej;

– opisuje, czym jest audiogram i jakie informacje można z niego odczytać;

– wyjaśnia zasadę działania ultrasonografu;

− wyjaśnia zjawisko Dopplera;

– omawia terapię falą uderzeniową;

– podaje zastosowanie światłowodów w endoskopach;

– wymienia wady wzroku i wyjaśnia, na czym te wady polegają;

– wskazuje odpowiednie sposoby korygowania wad wzroku;

– wyjaśnia, na czym polega tomografia komputerowa;

– opisuje metody obrazowania i spektroskopii magnetycznego rezonansu jądrowego;

– omawia, na czym polega radioterapia tarczycy;

– opisuje podstawy pozytonowej emisyjnej tomografii komputerowej;

– wymienia zastosowanie terapii hadronowej;

− podaje przykłady zastosowania nanotechnologii;

– podaje przykłady badań lub kierunki, w jakich zmierzają badania z zakresu nanotechnologii wykonywane w celach medycznych;

celujący

– stosuje prawo naczyń połączonych, równanie ciągłości oraz równanie (prawo) Bernoullego do opisu funkcjonowania układu krwionośnego;

– omawia zasadę działania defibrylatora i rozrusznika serca;

– omawia zjawisko ultrasonografii dopplerowskiej i jej zastosowanie;

– wymienia wpływ wibracji na organizm człowieka

– wymienia zastosowanie endoskopów;

– wymienia wskazania i przeciwwskazania do stosowania tej metody w diagnozowaniu pacjentów;

– wymienia zastosowanie pozytonowej emisyjnej tomografii komputerowej;