Biologia, zakres podstawowy

klasa 1

Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi

Temat	Ocena dopuszczająca	Ocena dostateczne	Ocena dobra	Ocena bardzo dobra	Ocena celująca
Dział 1. Biotechnologia
1.Biotechnologia – nauka wykorzystywana w gospodarce.	Uczeń: – definiuje biotechnologię – podaje przykłady metod biotechnologicznych stosowanych w przeszłości	Uczeń: – wyjaśnia, czym zajmuje się biotechnologia – przedstawia osiągnięcia L. Pasteur'a	Uczeń: – wymienia najważniejsze procesy biotechnologiczne – wyjaśnia, na czym polega anabolizm i katabolizm	Uczeń: – wyjaśnia, na czym polega biosynteza, biodegradacja, bioakumulacja, biokonwersja, biotransformacja – dokonuje podziału biotechnologii według różnych kryteriów	Uczeń: – przygotowuje prezentację, np. na temat prac ojca współczesnej biotechnologii L. Pasteura
2.Bakterie –mikroorganizmy w produkcji przemysłowej.	Uczeń – podaje przykłady produktów spożywczych, które powstały w wyniku fermentacji – podaje przykłady wykorzystania bakterii w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i kosmetycznym	Uczeń: – przedstawia rolę bakterii w obiegu materii – opisuje przebieg fermentacji mlekowej	Uczeń: – przedstawia oddziaływania międzypopulacyjne z udziałem bakterii – podaje przykłady wykorzystania syntezy, fermentacji, transformacji u bakterii w biotechnologii	Uczeń: – wyjaśnia procesy metaboliczne u bakterii – analizuje rolę bakterii w obiegu azotu w przyrodzie – wyjaśnia różnicę między homofermentacją i heterofermentacją	Uczeń: – prezentuje najnowsze osiągnięcia w wykorzystaniu mikroorganizmów w biotechnologii w wybranej formie (plakatu, prezentacji, referatu)
3.Drożdże – jednokomórkowe grzyby w produkcji przemysłowej	Uczeń: – wymienia produkty spożywcze powstające w wyniku fermentacji alkoholowej	Uczeń: – opisuje budowę i czynności życiowe drożdży	Uczeń: – wyjaśnia rolę fermentacji w wypieku ciast – przedstawia przebieg fermentacji alkoholowej	Uczeń: – porównuje fermentację alkoholowa i mlekową	Uczeń: – przygotowuje i przeprowadza doświadczenie (podręcznik str. 24 – 25) – opracowuje wyniki i przedstawia wnioski
4.Grzyby pleśniowe w medycynie.	Uczeń: – wymienia rodzaje grzybów pleśniowych – podaje przykłady wykorzystania grzybów w biotechnologii	Uczeń: – przedstawia rolę grzybów pleśniowych w przyrodzie – przedstawia zastosowanie grzybów pleśniowych w biotechnologii	Uczeń: – opisuje budowę grzybów pleśniowych – dokonuje podziału antybiotyków – przedstawia pozytywną i negatywną rolę grzybów pleśniowych w gospodarce	Uczeń: – wyjaśnia pojęcia: antybioza, antybiotyk – wyjaśnia zjawisko oporności drobnoustrojów na antybiotyki	Uczeń: – przygotowuje prezentację, np. na temat odkrycia A. Flrminga lub antybiotyków produkowanych współcześnie lub przyczyn i skutków oporności mikroorganizmów na antybiotyki
5.Biologiczne oczyszczanie środowiska.	Uczeń: – definiuje pojęcia: zanieczyszczenia, bioremediacja – wymienia metody oczyszczania ścieków komunalnych i przemysłowych	Uczeń: – charakteryzuje metody bioremediacji metali ciężkich – opisuje rolę mikroorganizmów w oczyszczaniu ścieków komunalnych i przemysłowych – opisuje metody oczyszczania ścieków komunalnych i przemysłowych	Uczeń: – dokonuje podziału zanieczyszczeń ze względu na różne kryteria – wyjaśnia różnicę miedzy metodami in situ i ex situ	Uczeń: – wyjaśnia procesy bioakumulacji, bioprecypitacji i biosorpcji – opisuje różne techniki biologicznego oczyszczania ścieków	Uczeń: – organizuje wycieczkę do oczyszczalni ścieków (przygotowuje plan wycieczki, prelekcję wstępną, ewentualnie karty pracy dla uczniów).
Dział 2. Inżynieria genetyczna
Podstawy inżynierii genetycznej	Uczeń: – definiuje inżynierię genetyczną – wymienia poziomy manipulacji informacją genetyczną	Uczeń: – podaje przykłady manipulacji na każdym poziomie ingerencji – wyjaśnia cel i znaczenie modyfikacji genetycznej	Uczeń: – wyjaśni, na czym polega inżynieria genetyczna.	Uczeń: – przedstawia przebieg poszczególnych etapów modyfikacji genetycznej	Uczeń: – przygotowuje poster przedstawiający historię rozwoju inżynierii genetycznej
Mikroorganizmy modyfikowane genetycznie	Uczeń: – podaje przykłady leków uzyskanych w wyniku modyfikacji mikroorganizmów	Uczeń: – opisuje budowę bakterii – podaje przykłady modyfikacji genetycznej mikroorganizmów	Uczeń: – wyjaśnia znaczenie modyfikowanych genetycznej mikroorganizmów w przemyśle, medycynie i ochronie środowiska	Uczeń: – wyjaśnia sposób przeniesienia transgenu przez wektorowe bakteriofagi i plazmidy – porównuje tradycyjne i nowoczesne metody pozyskiwania niektórych leków	Uczeń: – przygotowuje prezentację, np. na temat nowoczesnych leków pozyskanych metodami inżynierii genetycznej
Rośliny modyfikowane genetycznie	Uczeń: – podaje przykłady modyfikacji genetycznej roślin uprawnych	Uczeń: – opisuje budowę komórki roślinnej – wyjaśnia cel modyfikacji genetycznej roślin	Uczeń: – wyjaśnia znaczenie modyfikowanych genetycznej roślin w rolnictwie i medycynie	Uczeń: – wyjaśnia sposoby bezwektorowe i wektorowe przeniesienia transgenu – podaje przykłady krajów o największym areale upraw GMP	Uczeń: – oopracowuje i przeprowadza badanie ankietowe przypadkowych osób dotyczące wiedzy i opinii na temat żywności modyfikowanej genetycznie
Zwierzęta modyfikowane genetycznie	Uczeń: – podaje przykłady modyfikacji genetycznej zwierząt oraz ich znaczenie	Uczeń: – wyjaśnia cel modyfikacji genetycznej zwierząt	Uczeń: – opisuje przeniesienie transgenu metodą mikroiniekcji	Uczeń: – wyjaśnia, na czym polega mikroiniekcja – bezwektorowy sposób przeniesienia transgenu – uzasadnia, dlaczego zwierzęta rzadko poddaje się manipulacjom genetycznym	Uczeń: – opracowuje WebQuesta na temat zwierząt modyfikowanych genetycznie (historia, przykłady, wykorzystanie)
Potencjalne korzyści wynikające z modyfikacji genetycznych	Uczeń: – wymienia potencjalne korzyści wynikające z modyfikacji genetycznych – podaje dowolne przykłady korzyści z modyfikacji genetycznych	Uczeń: – wymienia i klasyfikuje potencjalne korzyści wynikające z modyfikacji genetycznych – podaje przykłady korzyści z modyfikacji genetycznych dla zdrowia. – podaje przykłady korzyści z modyfikacji genetycznych dla środowiska naturalnego	Uczeń: – wyjaśnia znaczenie GMO dla krajów głodujących – podaje korzyści wynikające z prowadzenia doświadczeń nad modyfikacją genetyczną	Uczeń: – przedstawia swoją opinię na temat manipulacji informacją genetyczną – argumentuje „za” i „przeciw” manipulacjom informacją genetyczną	Uczeń: – opracowuje WebQuesta na temat potencjalnych korzyści wynikających z modyfikacji genetycznych
Potencjalne zagrożenia wynikające z modyfikacji genetycznych	Uczeń: – wymienia potencjalne zagrożenia wynikające z modyfikacji genetycznych – podaje przykłady potencjalnych skutków modyfikacji genetycznych	Uczeń: – klasyfikuje potencjalne zagrożenia wynikające z modyfikacji – wyjaśnia co to są superchwasty i superszkodniki.	Uczeń: – przedstawia potencjalne skutki społeczne i polityczne manipulacji genetycznych	Uczeń: – przedstawia swoją opinię na temat manipulacji informacją genetyczną – argumentuje „za” i „przeciw” manipulacjom informacją genetyczną	Uczeń: – opracowuje WebQuesta na temat potencjalnych zagrożeń wynikających z modyfikacji genetycznych
Regulacje prawne dotyczące GMO	Uczeń: – definiuje terminy „żywność modyfikowana genetycznie”, „produkt genetycznie zmodyfikowany”, „strefa wolna od GMO” – podaje przykłady żywności modyfikowanej genetycznie	Uczeń: – wymienia podstawowe akty prawne związane z żywnością modyfikowaną genetycznie na terenie UE i w Polsce	Uczeń: – analizuje informacje znajdujące się na etykietach produktów żywnościowych	Uczeń: – przedstawia swoje zdanie na temat żywności modyfikowanej genetycznie – analizuje podstawowe akty prawne związane z żywnością modyfikowaną genetycznie na terenie UE i w Polsce	Uczeń: - projektuje kampanię społeczną „za” lub „przeciw” żywności modyfikowanej genetycznie
Klonowanie organizmów – jedno z największych osiągnięć genetyki	Uczeń: – definiuje terminy: klon, klonowanie	Uczeń: – omawia technikę klonowania roślin metodą in vitro. – omawia technikę klonowania zwierząt – przedstawia rolę wektorów plazmidowych w technikach inżynierii genetycznej	Uczeń: – wyjaśnia różnicę pomiędzy klonowaniem genów i klonowaniem organizmów – porównuje metody klonowania roślin i zwierząt	Uczeń: – ocenia znaczenie naukowe, gospodarcze i społeczne klonowania organizmów	Uczeń: – przygotowuje i przeprowadza badanie ankietowe uczniów szkoły na temat ich wiedzy i stosunku do problemu klonowania
Klonowanie ssaków	Uczeń: – wyjaśnia terminy haploidalność, diploidalność – rozróżnia komórki haploidalne i diploidalne	Uczeń: – wyjaśnia różnice pomiędzy rozmnażanie bezpłciowym i płciowym – opisuje cechy klonów	Uczeń: – omawia przebieg rozwoju zarodkowego ssaków – przedstawia przebieg klonowania ssaków	Uczeń: – porównuje przebieg i efekt rozmnażania płciowego i klonowania	Uczeń: – opracowuje plan debaty uczniowskiej na temat kontrowersji związanych z problemem klonowania ssaków, w tym człowieka
Znaczenie procesu klonowania	Uczeń: – definiuje terminy: totipotencjalność, komórka macierzysta, klonowanie terapeutyczne, klonowanie reprodukcyjne	Uczeń: – wyjaśnia różnicę pomiędzy komórkami somatycznymi a komórkami rozrodczymi – podaje źródła pozyskiwania komórek macierzystych i przykłady możliwości ich wykorzystania w medycynie – podaje przykłady wykorzystania klonowania w gospodarce	Uczeń: – tłumaczy założenia koncepcji równoważności jąder komórkowych – wyjaśnia różnicę pomiędzy klonowaniem terapeutycznym a reprodukcyjnym	Uczeń: – przedstawia problemy związane z klonowaniem – przedstawia swoje zdanie na temat klonowania. – formułuje argumenty „za” i „przeciw” klonowaniu	Uczeń: – opracowuje WebQuesta na temat klonowania.
Znaczenie genetyki dla życia człowieka	Uczeń: – definiuje terminy: replikacja, transkrypcja, denaturacja, polimeraza, genom – podaje przykłady wykorzystania osiągnięć genetyki w badaniach naukowych	Uczeń: – omawia proces kopiowania i odczytywania informacji genetycznej – omawia przykłady wykorzystania osiągnięć genetyki w badaniach naukowych	Uczeń: – wyjaśnia, na czym polega technika PCR – przedstawia cele projektu HGP	Uczeń: – ocenia znaczenie naukowe i gospodarcze techniki PCR – ocenia znaczenie naukowe projektu HGP – przedstawia swoje zadanie na temat projektu HGP – ocenia znaczenie osiągnięć genetyki dla rozwoju nauki	Uczeń: – opracowuje WebQuesta na temat znaczenia genetyki dla życia człowieka
Genetyka w służbie prawa	Uczeń: – definiuje terminy: chromosom, telomer, centromer, intron, egzon, sekwencja palindromowa – wymienia przykłady śladów biologicznych	Uczeń: – przedstawia budowę chemiczną i przestrzenną DNA – omawia budowę chromosomu metafazowego	Uczeń: – wyjaśnia, na czym polega polimorfizm DNA – wyjaśnia, co to jest profil DNA i ślad biologiczny – omawia procedurę otrzymywania genetycznego odcisku palca – omawia metodę Multiplex STR	Uczeń: – ocenia znaczenie identyfikacji śladów biologicznych w kryminalistyce, medycynie sądowej i sądownictwie – analizuje ograniczenia stosowania analiz DNA i interpretacji ich wyników	Uczeń: – planuje i organizuje wycieczkę do najbliższego zakładu kryminalistyki
Genetyka w praktyce medycznej	Uczeń: – definiuje terminy: badania prenatalne, kariotyp, biopsja, in vivo, in vitro, enzymy restrykcyjne – podaje przykłady badań prenatalnych – podaje przykłady wykorzystania testów diagnostycznych w diagnostyce medycznej	Uczeń: – rozróżnia badania prenatalne inwazyjne i nieinwazyjne – wyjaśnia, na czym polega zapłodnienie pozaustrojowe	Uczeń: – omawia, na czym polegają wybrane badania prenatalne	Uczeń: – przedstawia swoje zdanie na temat badań prenatalnych i zapłodnienia pozaustrojowego – ocenia naukowe, medyczne, społeczne i indywidualne znaczenie testów diagnostycznych	Uczeń: – planuje i przeprowadza lekcję (np. godzinę wychowawczą, zajęcia koła zainteresowań) na temat zagadnień bioetycznych związanych z wykorzystaniem osiągnięć genetyki w medycynie
Poradnictwo genetyczne – prawdopodobieństwo chorób genetycznych	Uczeń: – definiuje pojęcia fenotyp, genotyp – podaje kto i w jakich okolicznościach może skorzystać z poradnictwa genetycznego	Uczeń: – wyjaśnia zależność pomiędzy genotypem a fenotypem – wyjaśnia, na czym polega poradnictwo genetyczne	Uczeń: – analizuje przykładowe rodowody rodzin, w których występuje choroba dziedziczna	Uczeń: – przedstawia swoje zdanie na temat poradnictwa genetycznego	Uczeń: – planuje i organizuje spotkanie z osobą pracującą w punkcie poradnictwa genetycznego (lekarzem, genetykiem)
Terapia genowa – przyszłość w medycynie	Uczeń: – definiuje pojęcia: mutacja, mutageneza, mutagen – podaje przykłady czynników mutagennych	Uczeń: – klasyfikuje czynniki mutagenne – omawia wpływ wybranych czynników mutagennych na organizm człowieka	Uczeń: – wyjaśnia, na czym polega terapia genowa komórek somatycznych – przedstawia możliwości wykorzystania terapii genowej w leczeniu chorób dziedzicznych i nowotworowych	Uczeń: – formułuje argumenty „za” i „przeciw’ terapii genowej – analizuje korzyści i zagrożenia związane z terapią genową. – przedstawia swoje zdanie na temat terapii genowej	Uczeń: – planuje kampanię społeczną na rzecz zerwania z nałogiem palenia papierosów i unikania wpływu dymu tytoniowego
Dział 3: Różnorodność biologiczna
Znaczenie różnorodności biologicznej	Uczeń: – definiuje pojęcia: różnorodność biologiczna genetyczna, gatunkowa, ekosystemowa – wymienia czynniki wpływające na różnorodność gatunkową na danym obszarze	Uczeń: – podaje kryteria przynależności organizmów do jednego gatunku – rozumie znaczenie różnorodności biologicznej – podaje przykłady różnorodności biologicznej na poziomie gatunkowym	Uczeń: – wyjaśnia wpływ różnych czynników na różnorodność gatunkową na danym obszarze – opisuje zjawisko różnorodności biologicznej na poziomie gatunkowym – definiuje pojęcia gatunków wskaźnikowych, charakterystycznych, dominujących, endemicznych, zwornikowych	Uczeń: – wyjaśnia znaczenie gatunków wskaźnikowych, charakterystycznych, dominujących, endemicznych, zwornikowych	Uczeń: – przygotowuje poster na temat bioróżnorodności wybranych regionów Polski
Różnorodność genetyczna i ekosystemowa	– wymienia źródła i przyczyny różnorodności genetycznej – podaje przykłady pozytywnych i negatywnych dla człowieka skutków różnorodności genetycznej (np. bakterii) – wymienia typy krajobrazów i biomów	Uczeń: – wyjaśnia na przykładach wpływ człowieka na różnorodność genetyczną – klasyfikuje ekosystemy (krajobrazy) ze względu na intensywność eksploatacji	Uczeń: – podaje przykłady krajobrazu pierwotnego, naturalnego, kulturowego, zdewastowanego	Uczeń: – rozpoznaje typ krajobrazu z opisu i na zdjęciu (filmie), w terenie – charakteryzuje biomy	Uczeń: – przygotowuje WebQuesta na temat różnorodności ekosystemowej wybranych regionów Polski
Przyczyny spadku różnorodności biologicznej	Uczeń: – wymienia przyczyny spadku bioróżnorodności – wymienia skutki wylesiania, nadmiernych połowów ryb, i łowiectwa	Uczeń: – podaje przyczyny zanikania siedlisk, wymierania gatunków – podaje przykłady gatunków inwazyjnych – opisuje ekologiczne skutki nadmiernych połowów ryb, wylesienia i łowiectwa	Uczeń: – wyjaśnia, na czym polega melioracja i jakie mogą być jej skutki – przedstawia zasady racjonalnej gospodarki zasobami leśnymi	Uczeń: – przedstawia historię wielkich wymierań – przewiduje i ocenia, skutki przeniesienia gatunku do innej biocenozy – ocenia wpływ łowiectwa i rybołówstwa na różnorodność biologiczną – analizuje skutki źle wykonanych melioracji	Uczeń: – analizuje zmiany różnorodności gatunkowej w przeszłości – proponuje metody zapobiegania spadku bioróżnorodności
Różnorodność biologiczna w rolnictwie	Uczeń: – wymienia sposoby przeciwdziałania utracie bioróżnorodności w rolnictwie	Uczeń: – opisuje znaczenie ugorowania i płodozmianu – wyjaśnia wpływ intensywnej gospodarki rolnej na bioróżnorodność	Uczeń: – wyjaśnia zasady rolnictwa ekologicznego – porównuje wpływ na bioróżnorodność gospodarki tradycyjnej, nowoczesnej (wielohektarowej) i ekologicznej – wyjaśnia wpływ chemizacji rolnictwa na bioróżnorodność	Uczeń: – uzasadnia negatywne skutki spadku różnorodności genetycznej gatunków uprawnych i hodowlanych – przedstawia sposoby przeciwdziałania utracie różnorodności biologicznej w rolnictwie	Uczeń: – planuje i przeprowadza doświadczenia np. oddziaływanie roślin na siebie
Wpływ urbanizacji i turystyki na różnorodność biologiczną	Uczeń: – podaje przykłady negatywnego i pozytywnego wpływu urbanizacji na populacje roślin i zwierząt – podaje zasady takiego zachowania się na wycieczce lub spacerze aby nie szkodzić przyrodzie	Uczeń: – wyjaśnia związek między urbanizacja a zanikaniem siedlisk i rozrywaniem ekosystemów – podaje przykłady roślin i zwierząt związanych z miastami	Uczeń: – opisuje sposoby zmniejszania skutków rozwoju komunikacji – przedstawia pozytywne i negatywne skutki rozwoju turystyki dla ekosystemów Ocenia wpływ urbanizacji i turystyki na różnorodność biologiczną	Uczeń: – analizuje prognozy zmian liczebności populacji ludzkiej na świecie – przedstawia rozwiązania chroniące różnorodność biologiczną na terenach zurbanizowanych	Uczeń: – opracowuje grę dydaktyczną przedstawiającą pozytywny i negatywny wpływ turystyki na różnorodność biologiczną
Ochrona przyrody i ochrona środowiska	Uczeń: – podaje przykłady działań człowieka mających istotny wpływ na stan przyrody i środowiska (np. rolnictwo, urbanizacja, turystyka, rozwój komunikacji) – wymienia różne motywy ochrony przyrody i środowiska	Uczeń: – omawia różne motywy ochrony przyrody i środowiska – współpracuje w grupie w celu wykonania zadania	Uczeń: – podaje przykłady historycznych i współczesnych katastrofalnych dla przyrody i środowiska skutków działań człowieka	Uczeń: – analizuje i ocenia wpływ wybranych działań człowieka na stan przyrody i środowiska	Uczeń: – planuje i przeprowadza badanie świadomości uczniów lub społeczności lokalnej związanej z ochroną przyrody i środowiska
Normy prawne dotyczące przyrody i środowiska	Uczeń: – podaje definicje i przykłady biernej i czynnej ochrony przyrody – wymienia prawne formy ochrony przyrody w Polsce – wymienia parki narodowe – podaje przykłady gatunków objętych ochroną gatunkową – wyjaśnia, na czym polega ochrona gatunkowa	Uczeń: – wymienia obowiązujące akty prawne związane z ochrona przyrody i środowiska – omawia konstytucyjne obowiązki każdego obywatela związane z ochroną przyrody i środowiska – lokalizuje na mapie Polski parki narodowe	Uczeń: – przedstawia historyczne działania (akty prawne) związane z ochrona przyrody w Polsce – porównuje treść definicji ochrony przyrody i ochrony środowiska – porównuje zakres działalności człowieka w poszczególnych formach ochrony przyrody w Polsce – charakteryzuje prawne formy ochrony przyrody w Polsce	Uczeń: – analizuje strukturę ochronę przyrody i środowiska w Polsce – ocenia skuteczność biernej i czynnej ochrony przyrody – omawia walory przyrodnicze wybranych parków narodowych	Uczeń: – przygotowuje i przedstawia prezentację na temat obszarów lub obiektów objętych prawną ochroną przyrody znajdujących się w najbliższej okolicy
Gatunki ginące i zagrożone	Uczeń: – wymienia przykłady gatunków, które wyginęły w Polsce i na świecie wskutek działalności człowieka związanej z zanikaniem siedlisk – wymienia przykłady gatunków, które wyginęły w Polsce i na świecie wskutek nadmiernej eksploatacji przez człowieka – podaje przykłady gatunków reintrodukowanych i restytuowanych w Polsce	Uczeń: – wymienia przyczyny zmniejszania się liczby gatunków na świecie – podaje przykłady wpływu działalności człowieka na zmniejszanie się różnorodności gatunkowej – wyjaśnia, na czym polega reintrodukcja i restytucja gatunków	Uczeń: – klasyfikuje i omawia przyczyny zmniejszania się liczby gatunków na świecie – ocenia znaczenie dla bioróżnorodności reintrodukcji i restytucji gatunków – omawia założenia wybranych programów restytucji gatunków prowadzonych w Polsce	Uczeń: – analizuje wpływ działalności człowieka na zmniejszanie się różnorodności gatunkowej – ocenia wpływ własnych działań na stan różnorodności gatunkowej – analizuje skuteczność wybranych programów restytucji gatunków prowadzonych w Polsce – ocenia rolę ogrodów botanicznych i zoologicznych dla zachowania bioróżnorodności gatunkowej	Uczeń: – planuje i przeprowadza konkretne działania związane z czynną ochrona bioróżnorodności najbliższej okolicy
Ochrona środowiska w Unii Europejskiej	Uczeń: – definiuje terminy: deklaracja, traktat, konwencja, siedlisko priorytetowe, gatunek priorytetowy – wymienia podstawowe rodzaje aktów prawnych obowiązujących w Unii Europejskiej	Uczeń: – przedstawia cel i efekt Szczytu Ziemi – wymienia zasady rozwoju i środowiska przyjęte w Deklaracji z Rio – lokalizuje na mapie fizycznej Polski wybrane priorytetowe siedliska przyrodnicze	Uczeń: – wyjaśnia, na czym polega ratyfikacja i implementacja międzynarodowych aktów prawnych – charakteryzuje wybrane priorytetowe siedliska przyrodnicze	Uczeń: – omawia procedurę implementowania deklaracji do prawa polskiego – charakteryzuje wybrane międzynarodowe akty prawne dotyczące ochrony środowiska – analizuje zasady rozwoju i środowiska przyjęte w Deklaracji z Rio – analizuje główne założenia Konwencji o różnorodności biologicznej	Uczeń: – współpracuje z organizacją pozarządową lub przedstawia organizację, z którą chciałby współpracować na rzecz ochrony przyrody i środowiska swojej najbliższej okolicy
Międzynarodowa współpraca na rzecz ochrony przyrody i środowiska	Uczeń: – wymienia cele programu Natura 2000 - podaje przykłady międzynarodowej współpracy w celu zapobiegania zagrożeniom przyrody.	Uczeń: – lokalizuje na mapie fizycznej Polski obszary sieci Natura 2000 – omawia postanowienia konwencji CITES	Uczeń: – wyjaśnia rolę organów samorządowych i państwowych w tworzeniu sieci Natura 2000 – wyjaśnia zasady modyfikowania listy obszarów należących do sieci Natura 2000	Uczeń: – omawia procedurę ustanawiania obszaru natura 2000 – analizuje wpływ organizacji pozarządowych na decyzje dotyczące ochrony przyrody i środowiska – uzasadnia konieczność międzynarodowej współpracy w celu zapobiegania zagrożeniom przyrody	Uczeń: – planuje i przeprowadza w szkole akcję na rzecz przestrzegania postanowień konwencji CITES

Cele szczegółowe

Uczeń:

Wymienia cele programu Natura 2000

Omawia procedurę ustanawiania obszaru Natura 2000.

Wyjaśnia rolę organów samorządowych i państwowych w tworzeniu sieci Natura 2000

Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań umożliwiających otrzymanie oceny dopuszczającej.

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

– dobrze współpracuje w grupie,

– prowadzi zeszyt przedmiotowy,

– wykonuje, nawet błędnie, zadane przez nauczyciela zadania domowe,

– podejmuje próby wykonania różnych zadań w czasie lekcji,

– definiuje podstawowe pojęcia wymagane w podstawie programowej,

– opanował 30–49% realizowanego na lekcjach materiału.

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą oraz:

– bardzo dobrze współpracuje w grupie,

– wykonuje prawidłowo większość zadanych przez nauczyciela zadań domowych,

– sprawnie wyszukuje informacje (w Internecie, podręczniku, tekście źródłowym) według określonego kryterium,

– podejmuje skuteczne próby wykonania różnych zadań w czasie lekcji,

– posługuje się podstawowymi pojęciami w zakresie omawianych tematów,

– opanował 50–69% realizowanego na lekcjach materiału.

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dostateczną oraz:

– podczas pracy grupowej podejmuje się pełnienia różnych funkcji, np. lidera, strażnika czasu, prezentera itp.,

– wykonuje prawidłowo wszystkie zadane przez nauczyciela zadania domowe,

– wykonuje samodzielnie i prawidłowo większość zadań poleconych przez nauczyciela w czasie lekcji,

– analizuje i interpretuje informacje,

– dostrzega zależności przyczynowo-skutkowe pomiędzy faktami,

– formułuje prawidłowe wnioski,

– opanował 70%–89% realizowanego na lekcjach materiału.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dobrą oraz:

– podczas pracy grupowej lub metodą projektu często pełni funkcję lidera,

– analizuje i ocenia informacje pochodzące z różnych źródeł,

– prawidłowo wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe pomiędzy faktami,

– wyraża opinię na temat omawianych zagadnień współczesnej biologii, zagadnień ekologicznych i środowiskowych,

– jest aktywny w czasie zajęć,

– podejmuje aktywne działania w ramach edukacji rówieśniczej,

– opanował 90%–100% realizowanego na lekcjach materiału.

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą oraz spełnia przynajmniej jedno z wymagań dodatkowych, wykraczających poza podstawę programową:

– skutecznie pracuje metodą projektu i/lub jest autorem projektów uczniowskich,

– podejmuje się samodzielnie wykonania różnych zadań wykraczających poza realizowany program i/lub podstawę programową np. opracowuje WebQuest tematyczny, przedstawia projekty różnych działań klasowych, szkolnych i/lub lokalnych,

– osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych lub interdyscyplinarnych na szczeblu międzyszkolnym lub wyższym, nawiązujących tematycznie do realizowanych na lekcjach zagadnień,

- jest inicjatorem i organizatorem szkolnych i/lub lokalnych imprez edukacyjnych.

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA

biologia, przyroda, przedsiębiorczość

1.      Oceny są jawne zarówno dla ucznia, jak i jego rodziców (prawnych opiekunów).

2.      W każdym semestrze uczniowi przysługuje 1 nieprzygotowanie, które zgłasza nauczycielowi na początku lekcji. Nieprzygotowania nie obejmują zapowiedzianych form: sprawdzianów, lekcji powtórzeniowych, kartkówek, ćwiczeń na ocenę.

3.      Terminy sprawdzianów obejmujących więcej niż 3 ostatnie lekcje są ustalane przez nauczyciela z tygodniowym wyprzedzeniem i wpisane do dziennika.

Sposób zapisu w dzienniku ocen ze sprawdzianu i z jego poprawy. Sprawdzian ma wagę 4 (2+2)

Przykład

- uczeń który nie poprawiał sprawdzianu:

Sprawdzian waga 2	Sprawdzian/poprawa waga 2
4	4

- uczeń, który poprawiał sprawdzian:

Sprawdzian waga 2	Sprawdzian/poprawa waga 2
3	5

4.      Sprawdzian jest obowiązkowy.

5.      W przypadku  nieobecności ucznia na sprawdzianie uczeń pisze ten sprawdzian w drugim terminie – razem z osobami poprawiającymi lub w terminie wyznaczonym przez nauczyciela.

6.      W przypadku nieobecności ucznia spowodowanej długą chorobą, terminy form sprawdzania wiadomości i umiejętności ustalane są indywidualnie.

7.      W ciągu 2 tygodni od oddania sprawdzianu uczeń ma prawo poprawić ocenę. Termin poprawy ustala nauczyciel razem z uczniami.

8.      Uczeń przyłapany na ściąganiu w czasie sprawdzianu, kartkówki lub  innej formy otrzymuje ocenę zero. O poprawie decyduje nauczyciel.

9.      Jeżeli uczeń nie odrobił zadania domowego, ma obowiązek poinformować o tym nauczyciela na początku lekcji. Trzy zgłoszenia braków zadań skutkują oceną niedostateczną. Osoby, które nie zgłoszą braku zadania na początku lekcji,  a jego brak zauważy nauczyciel, otrzymują automatycznie ocenę niedostateczną.

10.  Uczeń jest zobowiązany do przynoszenia na lekcję podręcznika ( min. 1 na ławkę ), zeszytu, ćwiczeń, bądź innych wskazanych przez nauczyciela materiałów.

11.  Jeśli nieobecność ucznia w szkole trwała ponad tydzień, uczeń ma prawo być nieprzygotowany do pierwszej lekcji po powrocie (w ciągu 3 dni). Uczeń ma obowiązek zgłoszenia tego faktu nauczycielowi na początku lekcji.

12.  Ocena semestralna jest średnią ważoną ocen uzyskanych w czasie trwania semestru.

średnia

celujący             powyżej 5,35

bardzo dobry 4,55 – 5,35

dobry 3,60 – 4,45

dostateczny 2,70 – 3,59

dopuszczający 1,8  -2,69

niedostateczny poniżej 1,8.

13.  Ocena roczna jest średnią ważoną ocen uzyskanych w czasie trwania roku szkolnego, pod warunkiem uzyskania w II sem. średniej ważonej co najmniej 1,8.

14.  Punktacja za prace pisemne:

1	ocena niedostateczny	0	–	39  %
2	ocena dopuszczający	40	–	54  %
3	ocena dostateczny	55	–	70  %
4	ocena  dobry	71	–	85  %
5 6	ocena bardzo dobry celujący	86 95	– -	94 % 100%

15.  Wymagana minimalna liczba ocen = liczba godzin w tygodniu + 2

16.  Formy sprawdzania wiadomości i umiejętności i ich wagi:

Forma sprawdzania wiadomości i umiejętności	Waga
Sprawdzian  (i poprawa sprawdzianu)	4 (2+2)
Kartkówka lub odpowiedź ustna obejmująca 3 tematy lekcyjne  (od 10 – 20 minut)	2
Udział w olimpiadach przedmiotowych z pozytywnym wynikiem	2-4
Udział w grach edukacyjnych z pozytywnym wynikiem	1-2
Udział w sesjach przedmiotowych (przygotowanie, omówienie tematu oraz przygotowanie plansz, strony graficznej)	2
Aktywny udział w projektach edukacyjnych	2
Przygotowanie referatu i jego omówienie, prezentacje multimedialne	2
Aktywny udział w bieżących lekcjach	1
Zadanie domowe, ćwiczenia, referat,  prowadzenie dokumentacji (zeszyt)	1