Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny − Ponad słowami klasa 2 część 2

 

Prezentowane wymagania edukacyjne są zintegrowane z planem wynikowym autorstwa Magdaleny Lotterhoff, będącego propozycją realizacji materiału zawartego w podręczniku Ponad słowami w drugim semestrze klasy 2. Wymagania dostosowano do sześciostopniowej skali ocen.

Oznaczenia w tabeli: *zakres rozszerzony

 

Numer i temat lekcji

Wymagania konieczne

(ocena dopuszczająca)

 

 

 

 

 

Uczeń potrafi:

Wymagania podstawowe

(ocena dostateczna)

 

 

Uczeń potrafi to,
co na ocenę dopuszczającą, oraz:

Wymagania rozszerzające

(ocena dobra)

 

 

 

 

 

Uczeń potrafi to, co na ocenę dostateczną, oraz:

Wymagania dopełniające

(ocena bardzo dobra)

 

 

 

 

 

Uczeń potrafi to, co
na ocenę dobrą, oraz:

Wymagania wykraczające

(ocena celująca)

 

 

 

Uczeń potrafi to,
co na ocenę
bardzo dobrą, oraz:

MŁODA POLSKA – O EPOCE

1. i 2. Schyłek wieku

• wyjaśnić pojęcia: modernizm, Młoda Polska, fin de siècle, neoromantyzm, secesja, nirwana, cyganeria

• wskazać, w jakich latach rozwijała się Młoda Polska

*• wymienić przemiany społeczne i polityczne

• wyjaśnić pojęcia: indywidualizm, subiektywizm, „sztuka dla sztuki”, filister w kontekście epoki

• przedstawić etymologię nazw epoki

*• opisać przemiany społeczne i polityczne przełomu wieków XIX i XX

• scharakteryzować cechy przełomu modernistycznego

• opisać specyfikę przełomu modernistycznego na ziemiach polskich

*• zanalizować wpływ przemian społecznych i politycznych na kształt nowej epoki

• wyjaśnić znaczenie Krakowa w rozwoju modernizmu w Polsce

• wypowiedzieć się na temat wpływu Stanisława Przybyszewskiego na polską bohemę

*• sformułować wnioski z analizy wpływu przemian społecznych i politycznych na kształt nowej epoki

• ocenić, które zjawisko z życia codziennego lub kultury przełomu XIX i XX w. uważa za najbardziej przełomowe lub szczególnie interesujące

*• zanalizować obrazy Paula Gauguina oraz Carlosa Schwabe w odniesieniu do cech modernizmu

*• wypowiedzieć się na temat życia codziennego przełomu wieków XIX i XX

4. Filozofia końca wieku

• wskazać filozofów, którzy wpłynęli na kształt epoki

• wymienić najważniejsze założenia filozofii Fryderyka Nietzschego i Artura Schopenhauera

*• podać najważniejsze poglądy Henriego Bergsona

• wyjaśnić pojęcia: wola, moralność panów, moralność niewolników, nadczłowiek w kontekście filozofii Schopenhauera i Nietzschego

• czytać ze zrozumieniem fragmenty traktatów filozoficznych zamieszczone w podręczniku

*• wyjaśnić pojęcia: intuicja i pęd życiowy w kontekście filozofii Henriego Bergsona

• zreferować najważniejsze tezy filozofii Fryderyka Nietzschego i Artura Schopenhauera

*• omówić najważniejsze tezy filozofii Henriego Bergsona

• wyjaśnić przyczyny popularności filozofii Arthura Schopenhauera

*• podjąć dyskusję na temat filozofii Schopenhauera i Nietzschego

• scharakteryzować ogólne tendencje filozoficzne epoki

*• omówić nawiązanie do tez Henriego Bergsona w wybranej dziedzinie sztuki, na wskazanym przez siebie przykładzie

5. i 6. U progu sztuki nowoczesnej

• wyjaśnić pojęcia: impresjonizm, secesja, symbolizm, neoromantyzm, dramat naturalistyczny

• rozpoznać najważniejsze dzieła sztuki modernistycznej

• określić przynależność dzieł sztuki do określonego nurtu

• podać informacje na temat stylu zakopiańskiego

*• orientować się w muzyce przełomu wieków

• podać cechy impresjonizmu, symbolizmu oraz secesji i wskazać je na przykładach

• wymienić najważniejszych twórców okresu modernizmu (m.in. Claude Monet, Vincent van Gogh, Gustav Klimt, Jacek Malczewski, Stanisław Wyspiański, Antonio Gaudi, Edvard Munch, Auguste Renoir, Edgar Degas, Gustave Moreau, Auguste Rodin)

*• omówić specyfikę muzyki modernistycznej

• scharakteryzować architekturę secesyjną i podać jej przykłady ze swojego otoczenia

• wymienić tytuły najważniejszych dzieł młodopolskich i modernistycznych

• scharakteryzować nowe kierunki w sztuce i zilustrować je przykładami

*• wypowiedzieć się na temat Wielkiej Reformy Teatralnej

• analizować wybrane dzieła sztuki, należące do impresjonizmu i symbolizmu 

• opisać zmiany, jakie zaszły w teatrze na przełomie wieków XIX i XX

*• orientować się w dorobku reformatorów teatru

• omówić twórczość wybranego artysty modernistycznego

*• wymienić istotne dzieła najważniejszych artystów modernistycznych (m.in. Claude Monet, Vincent van Gogh, Gustav Klimt, Jacek Malczewski, Stanisław Wyspiański, Antonio Gaudi, Edvard Munch, Auguste Renoir, Edgar Degas, Gustave Moreau, Auguste Rodin)

*• referować wpływ Konstantego Stanisławskiego na technikę gry aktorskiej

MŁODA POLSKA – TEKSTY Z EPOKI

7. Wprowadzenie do literatury modernizmu

• wyjaśnić pojęcia: symbolizm, impresjonizm, naturalizm, ekspresjonizm

*• orientować się w twórczości Stanisława Przybyszewskiego

• wyjaśnić pojęcia: symbolizm, impresjonizm, naturalizm, ekspresjonizm w odniesieniu do literatury

*• wymienić tytuły tekstów Stanisława Przybyszewskiego

• wyjaśnić pojęcia: synestezja, „sztuka dla sztuki” w odniesieniu do literatury

*• wymienić główne tezy Confiteora

• opisać zastosowanie nowych kierunków w literaturze

*• omówić koncepcję artysty i sztuki według Stanisława Przybyszewskiego

• przybliżyć zastosowanie wybranego nowego kierunku w literaturze

*• porównać zastosowanie nowych kierunków w sztukach plastycznych i literaturze

*8. Poeci wyklęci

• omówić treść wierszy Charles’a Baudelaire’a i Arthura Rimbauda

• opisać przeżycia, wynikające z lektury wierszy

• odnaleźć w wierszu Padlina topos danse macabre

• wskazać w wierszu Padlina elementy naturalizmu

• podać związki pomiędzy treścią wiersza Statek pijany a biografią autora

• opisać funkcję toposu danse macabre w wierszu Padlina

• wyjaśnić funkcję naturalizmu w wierszu Padlina

• wyjaśnić przyczynę kontrowersji wokół wiersza Padlina

• zanalizować i zinterpretować wiersze Baudelaire’a i Rimbauda

• porównać wiersz Statek pijany z obrazem Ajwazowskiego Statek podczas sztormu

9. i 10.

Tematy podejmowane w twórczości Kazimierza Przerwy-Tetmajera

• wyjaśnić pojęcia: dekadent, gwara, folklor

• omówić treść wierszy: Koniec wieku XIX; Lubię, kiedy kobieta…; Melodia mgieł nocnych

• opisać przeżycia, wynikające z lektury wierszy

• streścić fragment utworu Na skalnym Podhalu

*• wskazać w wierszu styl właściwy utworom młodopolskim

• scharakteryzować dekadencki światopogląd na podstawie wiersza Koniec wieku XIX

• odnaleźć elementy impresjonizmu w wierszu Melodia mgieł nocnych

• wypowiedzieć się na temat stylizacji gwarowej we fragmencie utworu Na skalnym Podhalu

*• zrelacjonować opinię badacza literatury na temat twórczości Tetmajera

• wskazać odniesienia do filozofii Schopenhauera w wierszu Koniec wieku XIX

• wypowiedzieć się na temat sposobu ukazania kobiety w erotyku Tetmajera

• zdefiniować synestezję na podstawie wiersza Melodia mgieł nocnych

*• zrelacjonować i porównać opinie badaczy literatury na temat twórczości Tetmajera

• zanalizować i zinterpretować podane wiersze Kazimierza Przerwy-Tetmajera

• wskazać obecność instrumentacji głoskowej w Melodii mgieł nocnych i określić jej funkcję

• wypowiedzieć się na temat folkloru podhalańskiego na podstawie interpretacji obrazu Gersona

*• scharakteryzować erotyk Tetmajera na tle obowiązujących wówczas konwencji

• wypowiedzieć się na temat obecności pejzażu i folkloru podhalańskiego w twórczości młodopolan

*• porównać erotyk Tetmajera z rzeźbą Rodina

*• wykazać, że zarówno Melodia mgieł nocnych, jak i Na skalnym Podhalu są charakterystyczne dla epoki i więcej je łączy, niż dzieli

12. i 13. Młodopolskie inspiracje w twórczości Leopolda Staffa

• omówić treść wierszy: Kowal i Deszcz jesienny

• wyjaśnić pojęcia: sonet, symbolizm, wiersz sylabotoniczny

• opisać przeżycia, wynikające z lektury wierszy

*• wskazać w wierszu styl właściwy utworom młodopolskim

• wskazać w wierszu Kowal inspiracje filozofią Fryderyka Nietzschego

• wskazać obecność instrumentacji głoskowej w wierszu Deszcz jesienny

• wyjaśnić cechy wiersza sylabotonicznego na podstawie Deszczu jesiennego

*• zrelacjonować opinię badacza literatury na temat młodopolskiej twórczości Leopolda Staffa

• objaśnić symbole w wierszu Kowal

• zinterpretować symbole w wierszu Deszcz jesienny

*• zrelacjonować i porównać różne opinie badaczy literatury na temat młodopolskiej twórczości Leopolda Staffa

• zanalizować i zinterpretować wskazane wiersze

• na podstawie wiersza Deszcz jesienny wyjaśnić pojęcie psychizacja krajobrazu

*• wskazać konteksty dla nietzscheanizmu w kulturze

*• określić, co łączy wiersz Staffa Kowal z obrazem Edwarda Burne’a-Jonesa Pan i Psyche

• wskazać w wierszu Deszcz jesienny cechy właściwe dla młodopolskiego obrazowania i je omówić

*• wymienić dzieła kultury popularnej, które odwołują się do szeroko rozumianej koncepcji nadczłowieka i wyjaśnić przyczyny popularności takich postaci

*• porównać Deszcz jesienny Leopolda Staffa z obrazem Camille’a Pissarra, Wyspa Lacroix

14. Impresjonizm w cyklu poetycki

• wyjaśnić pojęcia: impresjonizm, symbolizm, sonet, cykl poetycki

• omówić treść sonetów Jana Kasprowicza

• wymienić w wierszach elementy tatrzańskiego krajobrazu

*• wskazać w wierszach styl właściwy utworom młodopolskim

*• podać nazwiska autorów, dla których inspiracją były góry

• wskazać w wierszach elementy symbolizmu i impresjonizmu

• określić porę dnia/roku w każdym z sonetów

*• wypowiedzieć się na temat twórczości Jana Kasprowicza

*• wymienić tytuły tekstów zawierające motyw gór

• interpretować symbole obecne w wierszach

• wskazać i wyjaśnić impresjonistyczną motywację cyklu Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach

*• zrelacjonować opinie badaczy na temat cyklu poetyckiego Jana Kasprowicza

*• podać powody, dla których młodopolscy twórcy inspirowali się górskim krajobrazem

• dokonać analizy porównawczej wierszy pod kątem różnic w ujęciu tego samego krajobrazu o różnych porach doby

*• wskazać inne przykłady cyklów literackich i malarskich

*• przygotować młodopolską antologię wybranych dzieł (literackich i malarskich) poświęconych Tatrom i mieszkańcom tego regionu

• wypowiedzieć się na temat sposobu przedstawiania przyrody w poezji młodopolskiej

*• scharakteryzować dwie wizje górskiego krajobrazu: przedstawioną w sonetach Kasprowicza i na obrazie Ślewińskiego Fioletowe góry, ośnieżone szczyty, zielona kotlina w Tatrach

*• porównać cykl sonetów Kasprowicza z cyklem obrazów Katedra w Rouen Claude’a Moneta

*• napisać wstęp do przygotowanej przez siebie antologii poezji

15. Zmagania ze światem w twórczości Jana Kasprowicza

• wyjaśnić pojęcia: katastrofizm, ekspresjonizm, hymn, franciszkanizm

• omówić treść fragmentów hymnu Dies irae i Księgi ubogich

• opisać przeżycia, wynikające z lektury wierszy

• podać nazwę gatunku literackiego, którego przykładem jest Dies irae

• rozpoznać adresata Księgi ubogi

*• przedstawić związek pomiędzy pojęciem franciszkanizm a postacią św. Franciszka z Asyżu

• wskazać nawiązania biblijne w utworze Dies irae

• zdefiniować katastrofizm w kontekście utworu Dies irae

• wytłumaczyć, czym jest franciszkanizm w kontekście Księgi ubogich

*• orientować się w problematyce cyklu Ginącemu światu

• wyjaśnić symbolikę utworu Dies irae

• omówić elementy ekspresjonizmu w utworze Dies irae

• wypowiedzieć się na temat nadawcy lirycznego w wierszach Dies irae i Księga ubogich

*• zestawić utwór Dies irae z obrazem Fernanda Cormona Kain

• zanalizować i zinterpretować wskazane utwory Jana Kasprowicza z uwagi na ich treść i formę

*• omówić inne przykłady katastrofizmu w literaturze

• wypowiedzieć się na temat ewolucji postawy wobec świata, konfrontując Księgę ubogich z Dies irae

*• przygotować wypowiedź ustną na temat: „Relacje Bóg – człowiek w wybranych utworach literackich różnych epok”

• wymienić tytuły kilku filmów lub książek science fiction, w których dominuje katastrofizm, i określić, co je różni, oprócz formy, od dzieła Kasprowicza

16., 17., 18., 19. i 20. Wesele Stanisława Wyspiańskiego

• zrelacjonować treść Wesela Stanisława Wyspiańskiego

• omówić genezę Wesela Stanisława Wyspiańskiego

• scharakteryzować głównych bohaterów dramatu

*• przybliżyć twórczość Stanisława Wyspiańskiego

• rozpoznać w postaciach dramatu ich pierwowzory

• wyjaśnić rolę didaskaliów

• wypowiedzieć się na temat relacji pomiędzy chłopstwem a inteligencją

• omówić funkcję osób dramatu w kontekście całości

• wskazać symbole obecne w dramacie

• przedstawić kompozycję Wesela

*• zaprezentować kontekst historyczny utworu – wypowiedzieć się na temat rabacji galicyjskiej

• stworzyć obraz inteligencji i chłopstwa przełomu wieków na podstawie tekstu

• omówić odmienność Wernyhory na tle pozostałych osób dramatu

• zinterpretować zakończenie utworu

• wyjaśnić znaczenie i funkcję symboli obecnych w dramacie

• określić funkcję kompozycji Wesela

*• zaprezentować kontekst historyczny utworu – wypowiedzieć się na temat krakowskiej szkoły historycznej

• zinterpretować dialogi postaci realistycznych z osobami dramatu

• wypowiedzieć się na temat polskich mitów narodowych, obecnych w dramacie

• omówić stylizację gwarową w utworze

*• porównać obraz Stanisława Wyspiańskiego Chochoły z treścią dramatu

*• określić na podstawie kadru zamieszczonego w podręczniku, jaką rolę w filmie Wesele Wajdy odgrywają scenografia i poszczególne ujęcia

• wskazać w dramacie Wyspiańskiego cechy reprezentatywne dla Młodej Polski

*• podjąć dyskusję na temat aktualności diagnozy na temat społeczeństwa polskiego, zaprezentowanej w Weselu

*• porównać finałową scenę dramatu Wyspiańskiego z obrazem Jacka Malczewskiego Melancholia

*• napisać recenzję adaptacji filmowej Wesela w reżyserii Wajdy z omówieniem sposobu, w jaki reżyser oddał atmosferę dramatu

21., 22., 23. i 24. Chłopi Władysława Stanisława Reymonta

• zrelacjonować treść I tomu Chłopów Stanisława Władysława Reymonta

• scharakteryzować głównych bohaterów utworu

*• przedstawić dalsze losy głównych bohaterów powieści

• omówić strukturę społeczną wsi, zaprezentowaną w utworze

• scharakteryzować obyczaje i obrzędy ukazane w powieści

• wypowiedzieć się na temat narracji w powieści

• wskazać obecność tendencji artystycznych epoki w dziele Reymonta

*• wymienić tytuły utworów literackich z motywem wsi z różnych epok

• zinterpretować symbolikę powieści

*• prześledzić sposób ukazania motywu wsi we wszystkich dotąd omawianych epokach literackich

• zanalizować motywacje zachowań opisanych w Chłopach

• omówić stylizację gwarową, zastosowaną przez pisarza

*• wskazać w Chłopach cechy epopei i porównać powieść z Panem Tadeuszem

• omówić tendencje artystyczne epoki w dziele Reymonta

*• porównać obraz Chełmońskiego z adekwatnymi fragmentami powieści Chłopi

26., 27., 28. i 29. Ludzie bezdomni Stefana Żeromskiego

• streścić Ludzi bezdomnych Stefana Żeromskiego

• wymienić głównych bohaterów utworu

• zaprezentować biografię Tomasza Judyma

*• wypowiedzieć się na temat twórczości Stefana Żeromskiego

• zaprezentować problematykę społeczną utworu

• omówić kompozycję powieści

• scharakteryzować głównych bohaterów

• wypowiedzieć się na temat narracji Ludzi bezdomnych

• wskazać przykłady użycia przez pisarza techniki impresjonistycznej i naturalistycznej

*• zrelacjonować opinię wybranego badacza na temat Ludzi bezdomnych

• wypowiedzieć się na temat symboliki utworu

• omówić symbolikę tytułu i interpretować „bezdomność” bohaterów w znaczeniu dosłownym i metaforycznym

• omówić cechy powieści młodopolskiej na przykładzie utworu Żeromskiego

*• podać argumenty potwierdzające tezę, że Tomasz Judym to bohater romantyczny

• podjąć dyskusję na temat wyborów dokonywanych przez Tomasza Judyma

• omówić przykłady użycia przez pisarza techniki impresjonistycznej i naturalistycznej

*• porównać obraz Antoniego Kozakiewicza z adekwatnym fragmentem Ludzi bezdomnych

• ocenić wybór Tomasza Judyma

*• podjąć dyskusję na temat aktualności problematyki moralnej powieści

*• zaprezentować wybrany utwór podejmujący kwestie aktualnych problemów społecznych w kontekście Ludzi bezdomnych

31., 32. i 33. Jądro ciemności Josepha Conrada

• streścić Jądro ciemności

• scharakteryzować Kurza

*• wypowiedzieć się na temat twórczości Josepha Conrada

• omówić obraz kolonializmu zaprezentowany w powieści

• wypowiedzieć się na temat narracji Jądra ciemności

*• omówić inne dzieło literackie lub filmowe, obnażające prawdę o europejskim kolonializmie

• przedstawić metaforyczne znaczenie podróży podjętej przez Marlowa

• omówić symbolikę powieści

• wyjaśnić tytuł utworu

*• zinterpretować Jądro ciemności jako powieść antykolonialną

*• wyjaśnić, jakie możliwości ukazania obcej kultury daje film i pod jakimi względami może uzupełnić obraz wyłaniający się z dzieła literackiego

• zanalizować postawę i poglądy Kurza

• zinterpretować ostatnie słowa wypowiedziane przez Kurtza

*• przywołać konteksty literackie lub filmowe, dotyczące problemu zła w człowieku

• ocenić zachowanie Marlowa w trakcie jego rozmowy z narzeczoną Kurtza i umotywować swoje zdanie

*• podjąć dyskusję na temat zła w człowieku

*• na podstawie szerokich kontekstów analizować różne przyczyny ujawniania się zła w człowieku

MŁODA POLSKA – NAUKA O JĘZYKU

34. Słowa i ich znaczenie

• wyjaśnić pojęcia: akt komunikacji, synonim, eufemizm, wulgaryzm, etymologia

• dostrzec odcienie znaczeniowe w grupie synonimów

*• wymienić cechy stylu modernistycznego

• dobrać właściwy wyraz do konkretnej sytuacji komunikacyjnej

*• scharakteryzować wybrane cechy stylu modernistycznego

• zaprezentować na przykładach sposób eksponowania sfery uczuciowej w literaturze Młodej Polski

• zaprezentować etymologię wybranych słów utworu

• wyjaśnić na przykładach sposób zastosowania technik naturalistycznej i impresjonistycznej w literaturze

*• analizować wybrane utwory pod kątem stylu właściwego dla modernizmu

• określić wpływ wieloznaczności na jakość komunikatu

• omówić techniki wprowadzania muzyczności do literatury na wybranych przykładach

*• omówić styl danego autora modernistycznego

• przekształcić komunikat wieloznaczny na jednoznaczny

*• porównać styl wybranych autorów modernistycznych

MŁODA POLSKA – PODSUMOWANIE I POWTÓRZENIE

35. Podsumowanie wiadomości na temat Młodej Polski

• zrelacjonować opinie, przedstawione w podanych fragmentach

*• odszukać inne teksty zawierające opinie o Młodej Polsce

• wyjaśnić pojęcia: sztuka wysoka, kultura niska, sztuka masowa

• porównać opinie obu autorów na temat sztuki młodopolskiej

*• zestawić wyszukane przez siebie teksty krytyczno- lub historycznoliterackie z opiniami przytoczonymi w podręczniku

• wskazać w kulturze Młodej Polski początki nowoczesnej kultury

*• rozpoznać retoryczną organizację wypowiedzi na podstawie fragmentów tekstów Romana Zimanda i Czesława Miłosza

• wyrazić swoją opinię, dotyczącą tezy Czesława Miłosza o słabości artystycznej literatury młodopolskiej

• podjąć dyskusję na temat aktualności literatury młodopolskiej

*• wyrazić opinię dotyczącą przyczyn, zdiagnozowanej przez Czesława Miłosza, nietrwałości literatury młodopolskiej

• zaprezentować własną opinię na temat omówionej epoki wraz z jej uzasadnieniem

*• podjąć dyskusję na temat wartości sztuki masowej

36. Powtórzenie wiadomości

• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i opinie

*• przytoczyć najważniejsze fakty, sądy i opinie dotyczące treści z zakresu rozszerzonego

• wykorzystać najważniejsze konteksty

*• posłużyć się najważniejszymi kontekstami dotyczącymi treści z zakresu rozszerzonego

• wyciągać wnioski

• określić własne stanowisko

*• uargumentować własne stanowisko

• interpretować wymagany materiał

• właściwie argumentować

• uogólniać, podsumować i porównać

*• interpretować wymagany materiał z zakresu rozszerzonego

• wykorzystać bogate konteksty

• formułować i rozwiązywać problemy badawcze

*• rozpoznawać aluzje literackie i symbole kulturowe

MŁODA POLSKA – NAWIĄZANIA

37. Śladami modernizmu

• rozpoznać wpływy modernizmu we współczesnej kulturze

*• podać przykłady wpływu modernizmu na kulturę współczesną

• opisać początki kultury masowej i jej rozwój do dnia dzisiejszego

*• omówić przykłady wpływu modernizmu na kulturę współczesną

• wymienić osiągnięcia techniczne i naukowe wywierające wpływ na współczesność

*• podać przykłady aluzji i nawiązań współczesnych do wybranych dzieł modernistycznych

• określić, w jaki sposób modernizm ukształtował współczesną cywilizację

*• zanalizować i zinterpretować wybrany tekst kultury nawiązujący do modernizmu

• porównać funkcjonowanie tych samych motywów zaczerpniętych z modernizmu w różnych utworach literackich

*• podjąć dyskusję na temat aktualności światopoglądu modernistycznego w świecie współczesnym

38. Wobec życia i świata współcześnie

• streścić fragment tekstu Antoniego Kępińskiego Melancholia

• zrelacjonować treść fragmentu utworu Paktofoniki Chwile ulotne

• wypowiedzieć się na temat hip-hopu

*• rozpoznać aluzje literackie

• wymienić przyczyny nastrojów pesymistycznych, dotykających współczesnego człowieka

• wskazać w utworze Chwile ulotne motyw konfliktu artysta – filister

*• podać związki między różnymi aspektami utworu Paktofoniki (estetycznym, etycznym i poznawczym)

• porównać melancholię, opisaną przez Kempińskiego z postawami dekadenckimi

• zestawić utwór Paktofoniki z deklaracjami modernistycznych artystów

*• wskazać konteksty literackie i filmowe, dotyczące kondycji człowieka we współczesnym świecie

• porównać współczesne ujęcie melancholii z obrazem Jacka Malczewskiego Melancholia

*• omówić wybrane konteksty literackie i filmowe, dotyczące kondycji człowieka we współczesnym świecie

• podjąć dyskusję dotyczącą samotności współczesnego człowieka

*• wypowiedzieć się na temat sposobu ujęcia współczesnych lęków w kulturze popularnej

*39. Secesyjne inspiracje

• opisać fotografię Stevena Meisela

• wypowiedzieć się na temat secesyjnej twórczości Gustava Klimta

• wskazać na fotografii cechy sztuki secesyjnej

• porównać fotografię z wybranymi obrazami Gustava Klimta

• wypowiedzieć swoją opinię na temat relacji pomiędzy fotografią a secesyjną twórczością Gustava Klimta

• podjąć dyskusję dotyczącą różnicy pomiędzy inspiracją a kopią

40. Wieś współcześnie

• zrelacjonować fragment utworu

*• rozpoznać aluzje literackie

• scharakteryzować narratora fragmentu

*• wskazać związki między różnymi aspektami utworu (estetycznym, etycznym i poznawczym)

• omówić światopogląd bohaterów fragmentu

*• przytoczyć konteksty dotyczące obrazu wsi we współczesnej kulturze i filmie

• porównać fragment Konopielki z treścią pierwszego tomu Chłopów Reymonta pod względem sposobu przedstawienia mieszkańców wsi

*• zanalizować wybrany utwór współczesny (literacki bądź filmowy) dotyczący wsi

• omówić funkcję stylizacji gwarowej

*• podjąć dyskusję na temat funkcjonującego współcześnie stereotypu wsi

*41. Wieczna dulszczyzna

• streścić utwór Moralność pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej

• przedstawić problematykę dramatu Moralność pani Dulskiej

• omówić relacje pomiędzy członkami rodziny Dulskich

• zanalizować postawę głównej bohaterki

• omówić kreacje aktorskie

• podjąć dyskusję na temat aktualności postawy określanej mianem dulszczyzny

• wypowiedzieć się na temat zasadności przesunięcia czasu akcji przez reżysera teatralnego

*42. Wojenna Apokalipsa

• streścić film

• scharakteryzować głównych bohaterów

• zaprezentować informacje na temat wojny wietnamskiej ukazanej w filmie

• porównać historię przedstawioną w filmie z treścią Jądra ciemności Josepha Conrada

• zinterpretować tytuł filmu

• przeanalizować postawy bohaterów przedstawionych w filmie

• wypowiedzieć się na temat scenografii, montażu i gry aktorskiej

• interpretować plakat filmowy

• podjąć dyskusję na temat zasadności przeniesienia fabuły w czas wojny wietnamskiej

43. Ziemia obiecana

• streścić film

• scharakteryzować głównych bohaterów filmu

*• omówić środki wyrazu filmowego wykorzystane w filmie

• omówić sposób przedstawienia XIX-wiecznej Łodzi w filmie

*• zaprezentować informacje na temat wczesnej fazy kapitalizmu

• zinterpretować tytuł filmu

• wypowiedzieć się na temat scenografii w filmie

• omówić kreacje aktorskie wybranych postaci

*• porównać film z jego literackim pierwowzorem

• zanalizować zakończenie filmu

*• wykazać związki pomiędzy różnymi aspektami tekstu kultury (estetycznym, etycznym i poznawczym)

• zanalizować kadr z filmu zamieszczony w podręczniku

*• podjąć dyskusję na temat aktualności postaw zaprezentowanych w filmie

*• uzasadnić twierdzenie, że film Wajdy opisuje nie tylko rzeczywistość historyczną, lecz także współczesną

DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE – O EPOCE

45. i 46. Świat między wojnami

• określić ramy czasowe dwudziestolecia międzywojennego

• wskazać wydarzenia historyczne oraz inne czynniki, które ukształtowały epokę

*• wybrać jedno z wydarzeń historycznych i ocenić jego rolę w kształtowaniu epoki

• opisać specyfikę dwudziestolecia międzywojennego w Polsce

*• wyjaśnić pojęcia: totalitaryzm, faszyzm, nazizm, rasizm, antysemityzm, komunizm

*• porównać tło historyczne międzywojnia w Polsce i na świecie

• zreferować tendencje światopoglądowe epoki

• omówić wydarzenia historyczne oraz inne czynniki, które ukształtowały epokę

*• uzasadnić, który z czynników, jego zdaniem, odegrał kluczową rolę w kształtowaniu się nowej epoki

• omówić tendencje literackie nowej epoki

• scharakteryzować nastroje społeczne, jakie zapanowały po 1918 r. w Europie i określić ich przyczyny

*• wypowiedzieć się na temat totalitaryzmów europejskich w okresie międzywojennym

*• zgromadzić informacje na temat narodzin nazizmu w Niemczech i wyjaśnić, dlaczego ta ideologia zyskała rzesze zwolenników w latach 30. XX wieku

• wypowiedzieć się na temat zalet i wad życia w państwie międzynarodowym

*• opisać życie codzienne w okresie dwudziestolecia międzywojennego

47. Filozofia początków XX stulecia

• wskazać filozofów, którzy wpłynęli na kształt epoki

• zreferować najważniejsze założenia psychoanalizy Freuda, filozofii Oswalda Spenglera oraz Edmunda Husserla

*• wymienić poglądy Edmunda Husserla inne niż podane w podręczniku

• wyjaśnić pojęcia: psychoanaliza, id, ego, superego, behawioryzm, katastrofizm, fenomenologia

• czytać ze zrozumieniem fragmenty tekstów filozoficznych zamieszczone w podręczniku

*• podać konsekwencje fenomenologii

• wyjaśnić różnice pomiędzy świadomością a nieświadomością

*• omówić tezy filozofii Edmunda Husserla na podstawie samodzielnie zdobytych informacji z dostępnych źródeł

• wskazać sposoby ujawniania się nieświadomej sfery psychiki ludzkiej

*• wymienić nazwiska twórców, którzy inspirowali się poglądami Freuda, Spenglera lub Husserla

• wyjaśnić opozycyjną relację pomiędzy kulturą a cywilizacją

*• podjąć dyskusję na temat oddziaływania psychoanalizy na kulturę XX wieku

48. i 49. Sztuka międzywojnia

• wskazać najważniejsze tendencje w kulturze dwudziestolecia międzywojennego

• rozpoznać najważniejsze dzieła sztuki dwudziestolecia międzywojennego

*• orientować się w muzyce dwudziestolecia międzywojennego

• wymienić cechy: ekspresjonizmu, kubizmu, abstrakcjonizmu, dadaizmu i surrealizmu

• podać nazwiska najważniejszych twórców sztuki dwudziestolecia międzywojennego (Georges Braque, Juan Gris, Wassily Kandinsky, Joan Miró, Le Corbusier, Salvador Dali, Pablo Picasso, Marcel Duchamp, Katarzyna Kobro, Piet Mondrian, Bertold Brecht, Leon Schiller, Charlie Chaplin)

*• omówić specyfikę muzyki dwudziestolecia międzywojennego

• orientować się w działalności najważniejszych twórców sztuki dwudziestolecia międzywojennego (Georges Braque, Juan Gris, Wassily Kandinsky, Joan Miró, Le Corbusier, Salvador Dali, Pablo Picasso, Marcel Duchamp, Katarzyna Kobro, Piet Mondrian, Bertold Brecht, Leon Schiller, Charlie Chaplin)

• wskazać najważniejsze cechy architektury modernistycznej

*• omówić wybrany film z okresu dwudziestolecia międzywojennego

• zanalizować wybrany obraz na podstawie podanych kryteriów

• wypowiedzieć się na temat początków filmu

• wskazać dominujące tendencje w teatrze międzywojennym

*• omówić twórczość wybranego artysty teatralnego okresu międzywojennego

• omówić twórczość wybranego artysty dwudziestolecia międzywojennego

*• scharakteryzować zjawisko niemieckiego ekspresjonizmu filmowego

DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE – TEKSTY Z EPOKI

51. Wprowadzenie do literatury dwudziestolecia międzywojnia

• wyjaśnić pojęcia: awangarda, futuryzm, powieść psychologiczna, skamandryci, Awangarda Krakowska, Druga Awangarda, katastrofizm, powieść społeczno-polityczna, absurd, strumień świadomości, nurt groteskowo-fantastyczny

• przedstawić polskie formacje poetyckie międzywojnia

*• wymienić nazwiska światowych twórców literatury

• wyjaśnić pojęcia: futuryzm, groteska, absurd, katastrofizm w odniesieniu do literatury

• wskazać awangardowe rodzaje wypowiedzi literackiej

• zaprezentować międzywojenne tendencje w literaturze polskiej

*• wymienić tytuły utworów literackich danych twórców z literatury światowej

• omówić nowatorskie techniki w prozie europejskiej

• scharakteryzować nowe gatunki prozatorskie w literaturze polskiej

*• zaprezentować wybrany utwór z literatury światowej okresu międzywojnia

• zaprezentować międzywojenne tendencje w literaturze polskiej

*• omówić specyfikę prozy wybranego twórcy europejskiego (Proust, Joyce, Mann)

• omówić międzywojenne tendencje w literaturze polskiej w kontekście epok poprzednich

*• porównać wybrany utwór z prozy europejskiej z tekstem twórcy polskiego

52., 53. i 54. Skamander i satelici

• wymienić nazwiska członków grupy Skamander

• wypowiedzieć się na temat treści wierszy zamieszczonych w podręczniku

*• omówić inne utwory Juliana Tuwima

• wskazać cechy poezji skamandrytów na przykładach

• scharakteryzować podmiot liryczny w wierszach: Juliana Tuwima Do krytyków i Jana Lechonia Herostrates

*• omówić twórczość pozostałych członków grupy Skamander

• omówić temat wiersza Do krytyków w odniesieniu do tradycji literackiej

• zinterpretować tytuł wiersza Do krytyków

• wyjaśnić sens tytułu wiersza Herostrates

• scharakteryzować stosunek skamandrytów do tradycji literackiej na podstawie wiersza Herostrates

*• omówić sposób ukazania miłości w wierszach Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej

• w wierszu Juliana Tuwima Do krytyków wskazać i omówić cechy manifestu poetyckiego

• scharakteryzować sposób ujęcia tematu przemijania w wierszu Przy okrągłym stole

• zanalizować funkcję użycia neologizmów w wierszu Słowisień

*• omówić sposób ukazania miłości w wierszach Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej w kontekście tradycji literackiej

• zinterpretować sposób opisania Polski i polskości w wierszu Lechonia

*• porównać wymowę wiersza Herostrates z przesłaniem obrazu Janusza Marii Brzeskiego Dwie cywilizacje

55. Awangarda Krakowska

• wymienić główne założenia programowe Awangardy Krakowskiej

*• wskazać pozostałe założenia programowe Awangardy Krakowskiej

• wskazać elementy architektury gotyckiej w wierszu Juliana Przybosia Notre-Dame

• omówić kreację podmiotu lirycznego w wierszu Notre-Dame

*• dostrzec i skomentować estetyczne wartości utworu literackiego

• wyjaśnić, kim według Peipera jest poeta i na czym polega twórczość poetycka

• wymienić założenia Awangardy Krakowskiej zrealizowane w wierszu Notre-Dame

• zinterpretować sposób ukazania katedry w wierszu

*• wskazać związki między różnymi aspektami utworu Notre-Dame (estetycznym, etycznym i poznawczym)

• wyjaśnić, dlaczego Peiper nazywa swoje czasy „epoką uścisku z teraźniejszością”

• dokonać analizy i interpretacji wiersza Notre-Dame Juliana Przybosia

*• omówić sposób ukazania katedry gotyckiej w innych utworach literackich i filmowych

• przedstawić argumenty na poparcie lub odrzucenie tezy, że również dzisiaj świat rozwija się zgodnie z hasłem „miasto, masa, maszyna”

*• porównać sposób ukazania katedry: w wierszu Notre-Dame Juliana Przybosia i na obrazie Zdzisława Beksińskiego Katedra

*• omówić program Awangardy Krakowskiej na tle pozostałych ruchów awangardowych dwudziestolecia międzywojennego

*56. Futuryzm polski

• zreferować postulaty futurystów zamieszczone w manifeście

• wskazać w tekście manifestu zmiany ortograficzne postulowane przez futurystów

• zaprezentować kreację podmiotu lirycznego wiersza But w butonierce

• wskazać neologizmy zastosowane w wierszu i określić ich funkcję

• omówić sposób ukazania rzeczywistości w wierszu But w butonierce

• zredagować dowolny tekst, stosując zaproponowaną przez futurystów ortografię

• analizować wiersz But w butonierce z uwagi na realizację założeń manifestu

• podjąć dyskusję na temat postulatów futurystycznych

57. Poezja Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego

• określić temat wiersza Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego Serwus, madonna

*• przybliżyć twórczość Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego

• przedstawić kreację podmiotu lirycznego w wierszu Serwus, madonna

• określić temat wiersza

*• omówić cykl Teatrzyk „Zielona Gęś”

• omówić sposób ukazania rzeczywistości w wierszu Piosenka

*• przytoczyć opinie badaczy na temat twórczości Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego

• wypowiedzieć się na temat zastosowanego w wierszu Serwus, madonna zwrotu do Matki Boskiej

*• omówić szczegółowo wybrane miniatury z cyklu Teatrzyk „Zielona Gęś”

• podjąć dyskusję, czy wiersz Serwus, madonna można zaliczyć do liryki religijnej

*• wskazać inne utwory traktujące sferę sacrum w sposób dyskusyjny

58. Katastrofizm Józefa Czechowicza

• wyjaśnić pojęcia: katastrofizm, Druga Awangarda

• omówić treść wiersza mały mit

*• dostrzec i skomentować estetyczne wartości utworu literackiego

• omówić kreację podmiotu lirycznego w wierszu mały mit

• wskazać w utworze elementy katastroficzne i arkadyjskie

*• rozpoznać aluzje literackie i symbole kulturowe

• wskazać przyczyny nastrojów katastroficznych w dwudziestoleciu międzywojennym

*• porównać katastroficzne przeczucia obecne w wierszu z obrazem Pabla Picassa Guernica

• dokonać analizy i interpretacji wiersza mały mit

*• omówić wybrany przykład katastrofizmu w literaturze, filmie bądź sztukach plastycznych

• wskazać w wierszu elementy awangardowe

*• zinterpretować obraz Salvadora Dalego Sen w kontekście wątku snu pojawiającego się w wierszu Czechowicza

59. Poezja Bolesława Leśmiana

• omówić treść wierszy: W malinowym chruśniaku i Ballada bezludna

• wyjaśnić pojęcia: panteizm, erotyk, ballada

*• dostrzec i skomentować estetyczne wartości utworu literackiego

• określić sytuację liryczną wiersza W malinowym chruśniaku

• omówić frazeologię wiersza Ballada bezludna

*• rozpoznać aluzje literackie i symbole kulturowe

• omówić zmysłowy charakter wiersza W malinowym chruśniaku

• interpretować tytuł wiersza Ballada bezludna

• wskazać elementy panteizmu w wierszu Ballada bezludna

• interpretować metafory użyte w wierszu Ballada bezludna

*• wskazać inne utwory literackie lub filmowe, w których została uzyskana atmosfera intymności

• zanalizować sposób tworzenia atmosfery intymności w wierszu W malinowym chruśniaku

• omówić sposób przedstawienia mitu genezyjskiego w wierszu Ballada bezludna

*• zanalizować w innym utworze literackim lub filmowym sposób budowania atmosfery intymności

• określić stosunek utworu Ballada bezludna do konwencji gatunku

*• porównać obraz Marca Chagalla Kochankowie z Vence z wierszem W malinowym chruśniaku

*• wskazać powiązania treści wiersza z filozofią Bergsona

61., 62.,

63., 64. i 65. Przedwiośnie Stefana Żeromskiego

• streścić Przedwiośnie Stefana Żeromskiego

• zaprezentować etapy życia głównego bohatera

• opisać obraz rewolucji przedstawiony w powieści

*• dostrzec i skomentować estetyczne wartości utworu literackiego

• omówić proces dojrzewania głównego bohatera

• opisać obraz Polski porozbiorowej ukazany w Przedwiośniu

• scharakteryzować różne środowiska (rządowe, ziemiańskie, komunistyczne) przestawione w powieści

• wypowiedzieć się na temat kompozycji i języka utworu

*• przedstawić tło historyczne opisywanych wydarzeń

• zaprezentować i omówić dyskusje światopoglądowe zawarte w powieści

• zinterpretować tytuł powieści

*• zaprezentować opinie badaczy na temat Przedwiośnia

• wskazać i omówić mity narodowe demaskowane przez autora

• wyjaśnić metaforykę „szklanych domów” i wytłumaczyć znaczenie tego motywu dla wymowy ideowej powieści

*• wskazać związki między różnymi aspektami utworu (estetycznym, etycznym i poznawczym)

• zestawić obrazy rewolucji przedstawione w Przedwiośniu Stefana Żeromskiego i Nie-Boskiej Komedii Zygmunta Krasińskiego *• porównać treść książki Stefana Żeromskiego z adaptacją filmową Filipa Bajona

66. i 67. Panny z Wilka Jarosława Iwaszkiewicza

• zrelacjonować treść opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza

• scharakteryzować Wiktora Rubena

*• dostrzec i skomentować estetyczne wartości utworu literackiego

• omówić różnice w postrzeganiu poszczególnych kobiet przez głównego bohatera na przestrzeni czasu

*• wskazać inne utwory, których tematem jest upływ czasu

• zinterpretować relacje pomiędzy Wiktorem Rubenem a mieszkankami Wilka

*• wskazać związki między różnymi aspektami utworu (estetycznym, etycznym i poznawczym)

• omówić symbolikę zawartą w opowiadaniu

*• porównać treść opowiadania z jej ekranizacją w reżyserii Andrzeja Wajdy

• podjąć dyskusję na temat sposobu ukazania upływu czasu w opowiadaniu

*• omówić różne sposoby ukazania upływającego czasu w literaturze i sztuce

69. i 70. Cudzoziemka Marii Kuncewiczowej

• streścić powieść Marii Kuncewiczowej Cudzoziemka

• wymienić kolejne etapy życia tytułowej bohaterki

*• dostrzec i skomentować estetyczne wartości utworu literackiego

• scharakteryzować kompozycję powieści

• omówić kolejne etapy życia głównej bohaterki

*• omówić cechy powieści psychologicznej na innym przykładzie

• wyjaśnić przyczyny samotności głównej bohaterki

• zinterpretować tytuł powieści

*• porównać powieść z jej ekranizacją w reżyserii Ryszarda Bera

• zinterpretować zachowanie Róży Żabczyńskiej w kontekście jej doświadczeń

*• porównać Cudzoziemkę z wybraną powieścią psychologiczną

• wskazać w Cudzoziemce cechy gatunkowe powieści psychologicznej

*• zanalizować konstrukcję powieści pod względem ujęcia czasu w utworze

71. i 72. Sklepy cynamonowe Brunona Schulza

• streścić opowiadania Brunona Schulza

• scharakteryzować głównego bohatera

*• przybliżyć biografię i twórczość Brunona Schulza

• wypowiedzieć się na temat kreacji narratora w opowiadaniu

• wskazać elementy poetyki snu

*• zrelacjonować treść innych opowiadań Brunona Schulza

• omówić topos labiryntu wykorzystany w opowiadaniu

• wyjaśnić przyczynę braku logiki i linearności czasu

*• przedstawić opinię badacza na temat twórczości Brunona Schulza

• zinterpretować opis ojca w pierwszej części utworu

*• interpretować wybrane place plastyczne Brunona Schulza i zestawić je z tekstem literackim

• wyjaśnić znaczenie wędrówki głównego bohatera

*• podjąć dyskusję na temat roli mitologii osobistej w kształtowaniu się osobowości człowieka

73., 74., 75.

i 76. Ferdydurke Witolda Gombrowicza

• streścić fragmenty Ferdydurke zamieszczone w podręczniku

• scharakteryzować stronnictwa, których przedstawiciele biorą udział w pojedynku na miny

• zrelacjonować treść Ferydurke

• zdefiniować pojęcie formy

• opisać Młodziaków, Hurleckich oraz stronnictwa „chłopiąt” i „chłopaków”

*• przybliżyć biografię i twórczość Witolda Gombrowicza

• omówić narrację fragmentów powieści zamieszczonych w podręczniku

• wypowiedzieć się na temat narracji Ferdydurke

• zdefiniować pojęcie formy w kontekście utworu

• scharakteryzować kompozycję powieści

• wskazać elementy groteski w utworze

• wyjaśnić symbolikę „pupy”, „łydki” i „gęby” w kontekście utworu

*• przybliżyć opinie badaczy na temat Ferdydurke

• wypowiedzieć się na temat języka fragmentów powieści zamieszczonych w podręczniku

• omówić funkcję prof. Pimki w utworze

• wskazać strategie tworzenia i rozbijania formy

• wyjaśnić istotę międzyludzkich relacji ukazanych w Ferdydurke

• wskazać i omówić elementy groteski w utworze

*• wskazać inne utwory literackie lub filmowe traktujące życie ludzkie w kategoriach gry

• zinterpretować metaforyczne znaczenie pojedynku na miny

• zinterpretować metaforę szkoły w Ferdydurke

• odnieść diagnozę dotyczącą życia społecznego, przedstawioną w Ferdydurke do rzeczywistości codziennej *• omówić gombrowiczowską teorię symetrii i analogii w kontekście pojedynku na miny

*• porównać treść książki z jej adaptacjami filmowymi i teatralnymi

• wymienić i krótko scharakteryzować środki językowe służące wywołaniu efektu groteski we fragmentach powieści oraz w całym utworze

*• zanalizować rozdziały o Filidorze i Filibercie oraz omówić ich funkcję w utworze

*
• podjąć dyskusję na temat gry i manipulacji w kontaktach międzyludzkich

*78. i 79. Szewcy Stanisława Ignacego Witkiewicza

• zrelacjonować treść dramatu Stanisława Ignacego Witkiewicza Szewcy

• scharakteryzować bohaterów Szewców jako przedstawicieli klas społecznych

• omówić ustroje społeczne, zaprezentowane w dramacie

• zreferować założenia Czystej Formy i odnaleźć jej elementy w Szewcach

• wskazać groteskę oraz absurd w dramacie

• omówić specyfikę języka utworu

• omówić problem rewolucji w Szewcach

• określić funkcję groteski i absurdu w dramacie

• odnaleźć i skomentować aluzje literackie

• podjąć dyskusję na temat komediowego bądź tragicznego wydźwięku dramatu

• wypowiedzieć się na temat aktualności diagnoz Witkacego, wyrażonych w utworze

*80. i 81. Mistrz i Małgorzata Michaiła Bułhakowa

• zrelacjonować treść powieści Michaiła Bułhakowa Mistrz i Małgorzata

• wskazać trzy warstwy powieści: fantastyczno-groteskową, realistyczną i apokryficzną

• przedstawić obraz Rosji radzieckiej okresu międzywojennego, zaprezentowany w Mistrzu i Małgorzacie

• scharakteryzować obraz szatana w powieści

• wskazać wartości zaprezentowane w utworze

• wyjaśnić sens epilogu Mistrza i Małgorzaty

• zinterpretować plakat Andrzeja Pągowskiego

• zinterpretować różnice pomiędzy fragmentami apokryficznymi a biblijnym pierwowzorem

• wypowiedzieć się na temat kreacji Poncjusza Piłata w powieści

• omówić ewolucję obrazu szatana w literaturze i sztuce

82. i 83. Proces Franza Kafki

• streścić Proces Franza Kafki

• scharakteryzować głównego bohatera powieści

*• wyjaśnić pojęcie sytuacja kafkowska

*• przybliżyć biografię i twórczość Franza Kafki

• przedstawić relacje Józefa K. z innymi ludźmi

• zdefiniować pojęcia: absurd i parabola (przypowieść)

*• przedstawić opinię badacza na temat twórczości Franza Kafki

• omówić znaczenie przestrzeni w utworze

• określić funkcję absurdu w powieści

• zinterpretować paraboliczny charakter powieści

• wskazać elementy paraboli w utworze

• odszukać elementy absurdu w powieści

*• omówić wybraną ekranizację Procesu

• zanalizować symbolikę obecną we fragmencie dotyczącym wizyty Józefa K. w katedrze

• zinterpretować przypowieść o odźwiernym

• wyjaśnić zakończenie Procesu

*• porównać ekranizację Procesu z treścią powieści

• omówić funkcję elementów absurdu i paraboli w powieści

*• wymyślić i przedstawić w formie krótkiego opowiadania scenkę, będącą zilustrowaniem „sytuacji kafkowskiej”

*• pisze pracę na temat: „Znaczenie motywu labiryntu w Procesie Kafki”

DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE – NAUKA O JĘZYKU

84. Konstruowanie własnej wypowiedzi

• podać zasady tworzenia poprawnego komunikatu językowego

*• omówić wybrane zasady tworzenia poprawnego komunikatu językowego

• omówić specyfikę wypowiedzi ustnej i wymienić jej formy

• przedstawić specyfikę wypowiedzi pisemnej

*• przedstawić na wybranych przez siebie przykładach specyfikę form wypowiedzi ustnych i pisemnych

• opisać wybrane formy wypowiedzi ustnej

• wypowiedzieć się na temat wybranych form komunikatów pisemnych

• wymienić elementy wpływające na kulturę języka

*• przygotować przykładową formę wypowiedzi ustnej zgodnie z zasadami tworzenia poprawnego komunikatu językowego

• zanalizować język współczesny pod kątem mody językowej

• omówić elementy wpływające na kulturę języka

*• przygotować przykładową formę wypowiedzi pisemnej zgodnie z zasadami tworzenia poprawnego komunikatu językowego

• ocenić błędy językowe dostrzeżone w języku rówieśników

*• zanalizować kulturę języka swojego otoczenia

DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE – PODSUMOWANIE I POWTÓRZENIE

85. Podsumowanie wiadomości na temat międzywojenia

• przedstawić opinie Aliny Kowalczykowej i Normana Daviesa  na temat dwudziestolecia międzywojennego

*• odszukać inne utwory zawierające opinie o dwudziestoleciu międzywojennym

• odnaleźć podobieństwa w sposobie postrzegania sytuacji Polski po odzyskaniu niepodległości

• przedstawić różnice w opisie życia kulturalnego międzywojnia przez Kowalczykową i Daviesa

*• zestawić wyszukane przez siebie teksty krytyczno- lub historycznoliterackie z opiniami przytoczonymi w podręczniku

• skomentować różnice w opisie życia kulturalnego międzywojnia

*• rozpoznać retoryczną organizację wypowiedzi na podstawie fragmentów tekstów Aliny Kowalczykowej i Normana Daviesa

• zilustrować przykładami opinię Normana Daviesa

*
• podjąć dyskusję na temat kultury polskiej okresu międzywojennego

• zaprezentować własną opinię na temat omówionej epoki wraz z jej uzasadnieniem

*• sformułować wniosek z dyskusji na temat kultury polskiej okresu międzywojennego

86. Powtórzenie wiadomości

• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i opinie

*• przytoczyć najważniejsze fakty, sądy i opinie dotyczące treści z zakresu rozszerzonego

• wykorzystać najważniejsze konteksty

*• posłużyć się najważniejszymi kontekstami dotyczącymi treści z zakresu rozszerzonego

• wyciągać wnioski

• określić własne stanowisko

*• uargumentować własne stanowisko

• poprawnie interpretować wymagany materiał

• właściwie argumentować

• uogólnić, podsumować i porównać

*• interpretować wymagany materiał z zakresu rozszerzonego

• wykorzystać bogate konteksty

• formułować i rozwiązywać problemy badawcze

*• rozpoznawać aluzje literackie i symbole kulturowe

DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE – NAWIĄZANIA

87. Śladami międzywojnia

• rozpoznać na konkretnych przykładach wpływ kultury międzywojnia na sztukę współczesną

*• podać konkretne przykłady wpływu międzywojnia na kulturę współczesną

• przedstawić rozwój kultury masowej

• wypowiedzieć się na temat przedwojennej rewolucji obyczajowej i jej współczesnych efektów

*• porównać przedwojenną rewolucję obyczajową z współczesną obyczajowością

• określić wpływ wynalazków i odkryć epoki na cywilizację XX i XXI wieku

• omówić sposób oddziaływania powstałych w międzywojniu systemów totalitarnych na obraz świata i kształt kultury w latach późniejszych

*• podać przykłady aluzji i nawiązań współczesnych do wybranych dzieł dwudziestolecia międzywojennego

• ocenić wpływ międzywojnia na współczesność i uargumentować swoje stanowisko

*• analizować wybrany utwór lub zjawisko kulturowe, w którym widoczny jest wpływ sztuki międzywojennej

• porównać funkcjonowanie tych samych motywów zaczerpniętych z międzywojnia w różnych utworach literackich

*• podjąć dyskusję na temat współczesnej sztuki awangardowej 

88. Z perspektywy czasu

• omówić treść wiersza Czesława Miłosza

*• określić i skomentować estetyczne wartości utworu literackiego

• wskazać i omówić pochwały pod adresem skamandrytów wyrażone w wierszu

*• wymienić cechy bohatera-narratora Ferdydurke, na które zwraca uwagę Jan Błoński

• omówić stosunek podmiotu lirycznego do skamandrytów

*• skomentować opinię Jana Błońskiego na temat największego uroku Ferdydurke

• wyjaśnić przyczynę użycia słowa skaza w odniesieniu do bohaterów utworu

*• zinterpretować metaforę „Robinson własnego wnętrza”

• odnaleźć w wierszu Miłosza aluzje do jego biografii poetyckiej

*• wyjaśnić, w jaki sposób w Ferdydurke jest obecny motyw młodości

89. Józef K. i inni

• streścić fragment utworu

*• wskazać, do jakiego utworu odwołuje się tekst Dicka

• omówić reakcję bohatera na zaistniałą sytuację

*• zanalizować warstwę językową tekstu

• odnaleźć analogiczny fragment w Procesie Franza Kafki i zestawić z omawianym tekstem

*• porównać fragmenty książek Kafki i Dicka

• analizować przyczyny lęku bohatera

*• wskazać, co było inspiracją dla tytułu powieści Dicka

*• przywołać szerokie konteksty i nawiązania

90. Obraz miasta

• opisać fotografię wykonaną przez Ryszarda Horowitza

*• wskazać symbole wykorzystane przez fotografa

• odnaleźć w tekstach literatury dwudziestolecia międzywojennego obrazy miasta

*• zinterpretować symbolikę fotografii

• zreferować sposób przedstawienia miasta w różnych tekstach kultury dwudziestolecia międzywojennego

*• dostrzec wartości estetyczne fotografii

• zinterpretować zmiany na zdjęciu dokonane komputerowo

• porównać wizję miasta zaprezentowaną na fotografii z literackimi obrazami aglomeracji powstałymi w dwudziestoleciu międzywojennym

*• skomentować wartości estetyczne fotografii


• wyjaśnić, jakie znaczenie ma motyw miasta w tekstach kultury z różnych epok

*• zaprezentować i omówić obrazy miasta ukazane w innych tekstach kultury

*91. Futurystyczne inspiracje

• streścić Manifest nr 1

• przedstawić, jaki obraz literatury lat 90. wyłania się z Manifestu

• wyjaśnić przyczyny zastosowania poetyki futurystycznej w Manifeście

• porównać manifest futurystyczny z omawianym tekstem i wskazać obszary inspiracji

• na podstawie Manifestu odnaleźć podobieństwa pomiędzy uwarunkowaniami historycznymi dwudziestolecia międzywojennego i lat 90. XX wieku

• podjąć dyskusję na temat poruszony przez autorów Manifestu

92. Opowieść o sympatycznych przestępcach

• streścić film

• scharakteryzować tytułowych bohaterów

*• zinterpretować finałową scenę

• opisać Amerykę lat 30. ukazaną w filmie

• omówić sposób prezentacji głównych bohaterów filmu

*• ocenić rozwiązania techniczne

• wskazać zastosowane konwencje gatunkowe: kina gangsterskiego i dramatu społecznego

*• dostrzec wartości estetyczne filmu

• wskazać i omówić środki filmowe wzmacniające przekaz obrazu

• wypowiedzieć się na temat sposobu przedstawienia przestępstwa w filmie

*• skomentować wartości estetyczne filmu

• omówić zastosowaną w filmie konwencję kina gangsterskiego na tle innych filmów należących do tego gatunku

*• porównać film Penna z innym wybranym filmem o podobnej tematyce

*93. Filmowa podróż w głąb świata przez labirynt czasu

• streścić film

• scharakteryzować głównego bohatera filmu

• wskazać nawiązania do prozy Brunona Schulza

• przedstawić relacje bohatera z innymi postaciami pojawiającymi się w filmie

• wskazać nawiązania do XX-wiecznej historii

• omówić sposób ukazania dzieciństwa w filmie

• wypowiedzieć się na temat scenografii

• zinterpretować tytuł filmu

• wskazać i omówić fragmenty świadczące o onirycznym charakterze opowieści

• analizować archetypy obecne w filmie

• zanalizować środki filmowe sugerujące oniryczny charakter opowieści

• porównać film Wojciecha Jerzego Hasa z innymi tekstami kultury dotyczącymi podróży w czasie