Wymagania edukacyjne – biologia zakres rozszerzony, kl. 1c, 1d
Jerzy Senger
Rok szkolny: 2019/20
Liczba godzin tygodniowo: kl. 1c 3 godz., kl. 1d 2 godz
programu nauczania: Biologia. Program nauczania dla szkół ponadpodstawowych. Zakres rozszerzony M. Guzik, R. Kozik, R. Matuszewska
Wydawnictwo Nowa Era.
Podręcznik: Biologia na czasie . Zakres rozszerzony.
M. Guzik, R. Kozik, R. Matuszewska, W. Zamachowski
Wydawnictwo Nowa Era,
Nr ewidencyjny: 1010/1/2019
Formy sprawdzania wiedzy : odpowiedź ustna waga oceny 2
kartkówka, waga oceny 2
sprawdzian waga oceny 3 / 4
praca na lekcji waga oceny 1
zadanie domowe waga oceny 1
Klasa 1c.
Tematy.
10. Składniki chemiczne komórek.
11. Rodzaje wiązań i oddziaływań chemicznych w związkach budujących żywe organizmy
12. Właściwości fizykochemiczne wody, jako podstawowego składnika środowiska komórki i substratu przemian metabolicznych.
13. Aminokwasy. Wiązanie peptydowe.
14. Związki organiczne komórki.
15. Białka.
16. Struktury białek.
17. Rola białek.
18. Kwasy nukleinowe. Budowa, rodzaje, znaczenie.
19. DNA, podstawowy nośnik informacji genetycznej
20. Struktura DNA.
21. Kwasy RNA.
22. Kwasy RNA 2
23. Rola kwasów nukleinowych.
24. Węglowodany.
25. Monosacharydy.
26. Polisacharydy. Wiązanie glikozydowi.
27. Lpidy składniki strukturalne i energetyczne komórki.
28. Klasyfikacja lipidów.
29. Rola lipidów.
30. Powtórzenie.
31. Metody wykrywania niektórych związków organicznych.
32. Budowa chemiczna organizmów – rozwiązywanie zadań.
33. Budowa komórki prokariotycznej i eukariotycznej.
34. Budowa i funkcje błony komórkowej.
35. Struktura płynnej mozaiki.
36. Transport przez błony.
37. Struktury błonowe - struktura, funkcja.
38. Struktury błonowe - struktura, funkcja.
39. Inne struktury komórkowe.
40. Cytoplazma. Cytozol.
41. Ruchy cytoplazmy.
42. Organelle półautonomiczne.
43. Mitochondrium. Budowa, funkcja.
44. Chloroplasty. Budowa funkcja.
45. Teoria endosymbiozy.
46. Jądro komórkowe.
47. Powtórzenie.
48. Organizacja chromatyny i chromosomów.
49. Budowa, rodzaje chromosomów.
50. Cykl życiowy komórki.
51. Podziały komórkowe - mitoza.
52. Mitoza, przebieg procesu.
53. Mitoza , przebieg procesu 2.
54. Bilans mitozy.
55. Mejoza podział redukcyjny.
56. Podziały komórkowe – mejoza cz.1
57. Podziały komórkowe – mejoza cz.2
58. Bilans mejozy.
59. Porównanie mitozy i mejozy.
60. Znaczenie podziałów komórkowych.
61. Powtórzenie.
62. Składniki nieplazmatyczne komórki.
63. Ściana komórkowa.
64. Struktura ściany komórkowej.
65. Wakuola.
66. Rola wakuoli.
67. Roztwory.
68. Plazmoliza
69. Regulacja osmotyczna komórki.
70. Porównanie komórki prokariotycznej, eukariotycznej.
71. Porównanie komórki roślinnej i zwierzęcej.
72. Rozwiązywanie zadań – komórka cz 1.
73. Powtórzenie materiału.
74. Sprawdzian I – komórka.
75. Metabolizm.
105.Powtórzenie.
Klasa 1d. Tematy.
1. Organizacja pracy na lekcjach biologii. Zasady oceniania, klasyfikowania, bhp.
2. Metodyka badań biologicznych.
3. Problem, hipoteza.
4. Problem, hipoteza – zadania.
5. Budowa mikroskopu optycznego.
6. Obserwacje mikroskopowe.
7. Składniki chemiczne komórek.
8. Rodzaje wiązań i oddziaływań chemicznych w związkach budujących żywe organizmy
9. Właściwości fizykochemiczne wody, jako podstawowego składnika środowiska komórki i substratu przemian metabolicznych.
10. Aminokwasy. Wiązanie peptydowe.
11. Związki organiczne komórki.
12. Białka.
13. Rola białek.
14. Kwasy nukleinowe. Budowa, rodzaje, znaczenie.
15. DNA, podstawowy nośnik informacji genetycznej
16. Struktura DNA.
17. Kwasy RNA.
18. Rola kwasów nukleinowych.
19. Węglowodany. Klasyfikacja. Monosacharydy.
20. Polisacharydy. Wiązanie glikozydowi.
21. Lpidy składniki strukturalne i energetyczne komórki.
22. Klasyfikacja lipidów.
23. Budowa komórki prokariotycznej i eukariotycznej.
24. Budowa i funkcje błony komórkowej.
25. Struktura płynnej mozaiki.
26. Transport przez błony.
27. Struktury błononowe - struktura, funkcja.
28. Struktury błonowe - struktura, funkcja.
29. Inne struktury komórkowe.
30. Cytoplazma. Cytozol. Ruchy cytoplazmy.
31. Organelle półautonomiczne. Teoria endosymbiozy.
32. Jądro komórkowe.
33. Organizacja chromatyny i chromosomów.
34. Budowa, rodzaje chromosomów.
35. Cykl życiowy komórki.
36. Podziały komórkowe - mitoza.
37. Mitoza, przebieg procesu.
38. Bilans mitozy.
39. Mejoza podział redukcyjny.
40. Podziały komórkowe – mejoza cz.1
41. Podziały komórkowe – mejoza cz.2
42. Bilans mejozy.
43. Porównanie mitozy i mejozy.
44. Znaczenie podziałów komórkowych.
45. Składniki nieplazmatyczne komórki.
46. Ściana komórkowa.
47. Wakuola.
48. Rola wakuoli. Roztwory.
49. Roztwory. Regulacja osmotyczna komórki.
50. Porównanie komórki roślinnej i zwierzęcej.
51. Sprawdzian I – komórka.
52. Metabolizm.
53. Metabolizm. Klasyfikacja procesów metabolicznych.
54. ATP uniwersalny przenośnik (akumulator) energii w komórce. Rodzaje fosforylacji.
55. Główne szlaki metaboliczne w komórce. Rola acetylo Co –A. b oksydacja.
56. Enzymy (biokatalizatory) – narzędzia komórki.
57. Cechy katalizy enzymatycznej. Klasyfikacja enzymów.
58. Oddychanie wewnątrzkomórkowe.
59. Glikoliza.
60. Bilans fermentacji.
61. Oddychanie tlenowe.
62. Reakcja pomostowa cykl Krebsa, łańcuch oddechowy.
63. Bilans energetyczny oddychania.
64. Chemosynteza
65. Fotosynteza.
66. Fotosynteza 2.
67. Etapy fotosyntezy – faza jasna
68. Etapy fotosyntezy – faza ciemna
69. Rośliny typu C 4
70. Inne procesy metaboliczne
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
– wykonuje, nawet błędnie, zadane przez nauczyciela zadania domowe,
– podejmuje próby wykonania różnych zadań w czasie lekcji,
– definiuje podstawowe pojęcia wymagane w podstawie programowej,
Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą oraz:
– wykonuje prawidłowo większość zadanych przez nauczyciela zadań domowych,
– sprawnie wyszukuje informacje (w Internecie, podręczniku, tekście źródłowym) według określonego kryterium,
– podejmuje skuteczne próby wykonania różnych zadań w czasie lekcji,
– posługuje się podstawowymi pojęciami w zakresie omawianych tematów,
.
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dostateczną oraz:
– wykonuje prawidłowo wszystkie zadane przez nauczyciela zadania domowe,
– wykonuje samodzielnie i prawidłowo większość zadań poleconych przez nauczyciela w czasie lekcji,
– analizuje i interpretuje informacje,
– dostrzega zależności przyczynowo-skutkowe pomiędzy faktami,
– formułuje prawidłowe wnioski,
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę dobrą oraz:
– analizuje i ocenia informacje pochodzące z różnych źródeł,
– prawidłowo wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe pomiędzy faktami,
– wyraża opinię na temat omawianych zagadnień współczesnej biologii, zagadnień ekologicznych i środowiskowych,
– jest aktywny w czasie zajęć,
– podejmuje aktywne działania w ramach edukacji rówieśniczej,
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą oraz spełnia przynajmniej jedno z wymagań dodatkowych, wykraczających poza podstawę programową:
– podejmuje się samodzielnie wykonania różnych zadań wykraczających poza realizowany program i/lub podstawę programową
– osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych w tym olimpiadzie biologicznej ,nawiązujących tematycznie do realizowanych na lekcjach zagadnień,
Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu biologia w zakresie Rozszerzonym dla klasy 1c, 1d LO
|
Temat |
Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca). Uczeń: |
Wymagania podstawowe (ocena dostateczna). Uczeń: |
Wymagania rozszerzające (ocena dobra). Uczeń: |
Wymagania dopełniające (ocena bardzo dobra). Uczeń: |
Wymagania wykraczające (ocena celująca). Uczeń: |
|
|
Dział 1. Budowa chemiczna organizmów |
||||||
|
1. Nieorganiczne składniki komórki.
|
– wymienia pierwiastki chemiczne budujące komórki.
|
– wymienia makro-, mikro- i ultraelementy. |
– omawia biologiczną rolę makro-, mikro- i ultraelementów.
|
– omawia budowę chemiczną i właściwości wody, – ocenia znaczenie wody dla organizmów żywych. |
– wymienia i charakteryzuje rodzaje wiązań chemicznych, w tym wiązanie peptydowe . |
|
|
2. Organiczne składniki komórki.
|
– omawia biologiczne funkcje białek, – podaje przykłady funkcji węglowodanów i tłuszczy w komórce, – wymienia podstawowe cechy DNA i RNA.
|
– dzieli węglowodany na cukry proste, dwucukry i wielocukry, – omawia budowę chemiczną białek i aminokwasów, – dzieli aminokwasy na endo- i egzogenne.
|
– wymienia aminokwasy egzogenne dla człowieka, – omawia lokalizację DNA i RNA w obrębie komórki, – wymienia właściwości chemiczne białek, – wymienia właściwości chemiczne węglowodanów i tłuszczów. |
– opisuje mechanizm powstawania wiązania peptydowego, – przedstawia strukturę białek, – omawia mechanizm powstawania wiązania glikozydowego, – omawia mechanizm powstawania wiązania estrowego.
|
– porównuje budowę białka o strukturze α-helisy i β-harmonijki, – porównuje budowę chemiczną i przestrzenną DNA i RNA, – przedstawia zasadę komplementarności zasad azotowych. |
|
|
Dział 2. Cytologia - budowa, funkcja |
||||||
|
3. Budowa komórki prokariotycznej i eukariotycznej.
Mitochondria, chloroplasty |
– uzasadnia kryterium podziału komórek na prokariotyczne i eukariotyczne. |
– wymienia elementy komórki prokariotycznej, – wymienia organelle komórki eukariotycznej. |
– wymienia rodzaje barwników stosowanych do uwidaczniania wybranych struktur komórkowych, – porównuje budowę komórki prokariotycznej i eukariotycznej. |
– porównuje szczegóły budowy komórek: bakteryjnej, zwierzęcej, roślinnej oraz grzybowej, – charakteryzuje etapy biogenezy. |
– charakteryzuje koncepcję endosymbiozy w powstaniu komórki eukariotycznej, – przedstawia dowody na endosymbiotyczne pochodzenie mitochondriów i chloroplastów.
|
|
|
4. Budowa i funkcje błony komórkowej oraz nieplazmatycznych składników komórki.
|
– wymienia plazmatyczne i nieplazmatyczne składniki komórki. |
– charakteryzuje sposoby transportu makrocząsteczek: fagocytozę i pinocytozę. |
– opisuje model płynnej mozaiki i funkcje błony komórkowej, – charakteryzuje strukturę i funkcje wakuol. |
– opisuje mechanizmy transportu przez błony, – charakteryzuje budowę ściany komórkowej i wymienia jej rodzaje. |
– charakteryzuje zjawisko osmozy, plazmolizy. |
|
|
5. Budowa i funkcje organelli komórkowych.
|
– wymienia i klasyfikuje organelle występujące w komórkach organizmów żywych. |
– charakteryzuje dwa typy retikulum endoplazmatycznego w komórce, – opisuje strukturę i funkcje cytoplazmy. |
– opisuje i charakteryzuje budowę i funkcje aparatu Golgiego i lizosomów, – opisuje budowę i funkcje rybosomów, – charakteryzuje strukturę i rolę cytoszkieletu komórki. |
– omawia związek między budową a funkcją organelli komórkowych, – charakteryzuje budowę i funkcje mitochondriów i plastydów, – charakteryzuje budowę rzęsek, wici oraz połączeń międzykomórkowych. |
– charakteryzuje funkcje peroksysomów i glioksysomów, – opisuje kryterium klasyfikacji rybosomów w komórkach żywych i miejsca ich występowania, – opisuje budowę centrioli. |
|
|
6. Budowa i funkcje jądra komórkowego. Podziały komórkowe.
|
– charakteryzuje budowę i funkcje jądra komórkowego. |
– dokonuje podziału chromatyny na euchromatynę i heterochromatynę oraz omawia rolę każdej z nich. |
– opisuje strukturę chromosomu, – wymienia i charakteryzuje etapy cyklu życiowego komórki. |
– opisuje etapy podziału mitotycznego i mejotycznego. |
– porównuje przebieg mitozy i mejozy, – ocenia znaczenie crossing-over dla zmienności organizmów. |
|
|
Dział 3. Enzymy, kinematyka enzymatyczna. |
||||||
|
1. Enzymy |
– omawia budowę enzymu – zapisuje symbolami przebieg reakcji
|
– definiuje terminy: holoenzym, apoenzym, grupa prostetyczna, centrum aktywne enzymu – wyjaśnia, na czym polega specyficzność działania enzymów |
– wyjaśnia, dlaczego enzymy są nazywane biologicznymi katalizatorami – omawia modele wyjaśniające specyficzność wiązania substratu przez enzym: model klucza i zamka oraz model indukcyjnego dopasowania |
– wyjaśnia różnice między koenzymem i grupą prostetyczną – klasyfikuje enzymy ze względu na rodzaj katalizowanej reakcji – uzasadnia stwierdzenie „jeden enzym – jedna reakcja chemiczna” |
– omawia rolę kofaktora w przebiegu reakcji enzymatycznej – planuje i przeprowadza doświadczenie, w którym wykrywa katalazę w bulwie ziemniaka |
|
|
2. Przebieg reakcji enzymatycznych |
– wymienia czynniki wpływające na szybkość reakcji enzymatycznej |
– analizuje wpływ wybranych czynników na przebieg reakcji enzymatycznej |
– wyjaśnia, jak zmienia się energia układu podczas reakcji katalizowanej przez enzym |
– omawia kinetykę reakcji enzymatycznej – charakteryzuje stałą Michaelisa |
– wykazuje doświadczalnie wpływ temperatury i pH na przebieg reakcji katalizowanej przez enzym – planuje i przeprowadza doświadczenie, w którym sprawdza, czy enzymy ulegają zużyciu w trakcie reakcji |
|
|
3. Regulacja aktywności enzymów. Rybozymy |
– wymienia sposoby regulacji aktywności enzymów |
– omawia sposoby regulacji aktywności enzymów i podaje przykłady |
– wyjaśnia mechanizm ujemnego sprzężenia zwrotnego w działaniu enzymów |
– porównuje różne sposoby regulacji aktywności enzymów |
– omawia budowę i mechanizm działania rybozymów |
|
|
Metabolizm |
||||||
|
4. Przenośniki energii |
– podaje przykłady reakcji endoergicznej i egzoergicznej |
– omawia budowę cząsteczki ATP |
– omawia cykl przemian ATP – ADP w komórce – zapisuje reakcje syntezy i rozpadu ATP |
– wymienia i charakteryzuje sposoby syntezy ATP – ocenia znaczenie ATP w metabolizmie komórki |
– zapisuje reakcje chemiczne fosforylacji substratowej, oksydacyjnej i fotosyntetycznej |
|
|
5. Inne uniwersalne przenośniki |
– wymienia najważniejsze przenośniki elektronów i wodoru w komórce |
– porównuje formę utlenioną i zredukowaną najważniejszych przenośników |
– podaje przykłady szlaków metabolicznych, w których są wykorzystywane omawiane przenośniki |
– omawia budowę koenzymu A i wyjaśnia jego funkcje w komórce |
– analizuje mechanizm powstawania acetylo-CoA |
|
|
6. Szlaki metaboliczne. Katabolizm i anabolizm |
– podaje przykłady reakcji katabolicznych i anabolicznych oraz najważniejszych szlaków metabolicznych w komórce |
– definiuje pojęcia: katabolizm, anabolizm, szlak metaboliczny – porównuje reakcje anaboliczne i kataboliczne |
– omawia typowy cykl przemian metabolicznych – porównuje szlak metaboliczny z cyklem metabolicznym |
– wyjaśnia na dowolnym przykładzie, na czym polega oszczędność i optymalizacja metabolizmu |
– podaje przykłady zachwiania równowagi między reakcjami anabolicznymi i katabolicznymi w organizmie |
|
|
6. Szlaki metaboliczne. Katabolizm i anabolizm |
– podaje przykłady reakcji katabolicznych i anabolicznych oraz najważniejszych szlaków metabolicznych w komórce |
– definiuje pojęcia: katabolizm, anabolizm, szlak metaboliczny – porównuje reakcje anaboliczne i kataboliczne |
– omawia typowy cykl przemian metabolicznych – porównuje szlak metaboliczny z cyklem metabolicznym |
– wyjaśnia na dowolnym przykładzie, na czym polega oszczędność i optymalizacja metabolizmu |
– podaje przykłady zachwiania równowagi między reakcjami anabolicznymi i katabolicznymi w organizmie |
|
|
7. Oddychanie komórkowe. Glikoliza |
– wymienia rodzaje oddychania komórkowego – wymienia etapy tlenowego oddychania komórkowego |
– podaje przykłady organizmów przeprowadzających fermentację – wskazuje miejsce zachodzenia glikolizy w komórce |
– wymienia substraty i produkty glikolizy – zapisuje ogólne równanie oddychania tlenowego – porównuje oddychanie tlenowe i beztlenowe |
– omawia przebieg procesu glikolizy – wyjaśnia rolę oddychania komórkowego u organizmów heterotroficznych i autotroficznych |
– przedstawia bilans energetyczny glikolizy |
|
|
9. Cykl Krebsa |
– wskazuje miejsce w komórce, w którym zachodzi cykl Krebsa |
– wymienia produkty i substraty cyklu Krebsa – wskazuje, czy cykl Krebsa jest procesem anabolicznym czy katabolicznym |
– omawia przebieg cyklu Krebsa |
– ocenia znaczenie cyklu Krebsa w przebiegu oddychania komórkowego – omawia zmiany liczby atomów węgla w cząsteczkach ulegających przemianie w cyklu Krebsa |
– wyjaśnia, dlaczego cykl Krebsa nie będzie zachodził w warunkach beztlenowych – przedstawia bilans cyklu Krebsa |
|
|
10. Utlenianie w łańcuchu oddechowym |
– lokalizuje proces utleniania w łańcuchu oddechowym w komórce |
– wymienia substraty i produkty utleniania w łańcuchu oddechowym |
– analizuje transport protonów i elektronów w czasie utleniania w łańcuchu oddechowym – wskazuje, w których etapach utleniania w łańcuchu oddechowym powstaje transbłonowy gradient protonów |
– wyjaśnia znaczenie transportu protonów i elektronów w łańcuchu oddechowym
|
– omawia budowę syntazy ATP – omawia bilans utleniania w łańcuchu oddechowym |
|
|
11. Metabolizm kwasów tłuszczowych |
– wymienia związki chemiczne będące źródłem energii w komórce |
– podaje przykłady przemian tłuszczowców |
– analizuje przebieg procesu β-oksydacji i syntezy kwasów tłuszczowych |
– porównuje przebieg procesu β-oksydacji i syntezy kwasów tłuszczowych |
– wskazuje różnice w utlenianiu kwasów tłuszczowych nasyconych i nienasyconych |
|
|
12. Metabolizm aminokwasów |
– podaje przykłady przemian związków azotowych – wymienia szlaki metaboliczne występujące u roślin i zwierząt |
– omawia metabolizm aminokwasów w komórce – wymienia substraty i produkty cyklu mocznikowego |
– omawia przebieg cyklu mocznikowego w komórce – wyjaśnia, na czym polega uniwersalność szlaków metabolicznych |
– analizuje współzależność procesów metabolicznych – omawia znaczenie cyklu mocznikowego w regulacji gospodarki wodnej organizmu |
– zapisuje reakcję cyklu mocznikowego |
|
|
8. Metabolizm pirogronianu |
– wymienia rodzaje fermentacji |
– podaje substraty i produkty fermentacji mleczanowej i alkoholowej – wymienia miejsca w organizmie człowieka, w których zachodzi fermentacja mleczanowa |
– omawia przebieg fermentacji mleczanowej i alkoholowej – porównuje fermentacje mleczanową i alkoholową |
– zapisuje reakcje chemiczne fermentacji mleczanowej i alkoholowej – porównuje wydajność energetyczną oddychania tlenowego i beztlenowego – przedstawia przebieg i lokalizację w komórce reakcji pomostowej |
– omawia proces glukoneogenezy i określa jego rolę w metabolizmie – omawia znaczenie reakcji pomostowej w oddychaniu komórkowym |
|
|
13. Wprowadzenie do fotosyntezy |
– dzieli organizmy na fotoautotrofy i chemoautotrofy – wymienia barwniki fotosyntetyczne – wskazuje lokalizację procesu fotosyntezy w komórce roślinnej – wymienia fazy fotosyntezy |
– wyjaśnia różnice między fotoautotrofami i chemoautotrofami – zapisuje ogólne równanie fotosyntezy – określa cel fazy jasnej i ciemnej fotosyntezy oraz warunki, w jakich zachodzą |
– omawia budowę cząsteczki chlorofilu – określa rolę barwników pomocniczych w procesie fotosyntezy |
– analizuje budowę cząsteczki chlorofilu pod kątem pełnionej funkcji – analizuje wpływ warunków środowiska zewnętrznego na rodzaj i ilość barwników fotosyntetycznych w liściach |
– rozpoznaje widma absorpcyjne barwników fotosyntetycznych – rozdziela barwniki fotosyntetyczne metodą chromatografii bibułowej i metodą Krausa – wykrywa antocyjany w liściach i owocach |
|
|
14. Faza jasna fotosyntezy |
– wskazuje lokalizację fazy jasnej fotosyntezy w komórce roślinnej – przedstawia cel i efekt fazy jasnej fotosyntezy |
– wymienia substraty i produkty fazy jasnej fotosyntezy – omawia budowę fotosystemu – definiuje pojęcia: fosforylacja cykliczna, niecykliczna, siła asymilacyjna |
– omawia przebieg fazy jasnej fotosyntezy – analizuje transport elektronów i protonów podczas fazy jasnej fotosyntezy – porównuje fosforylację cykliczną i niecykliczną |
– analizuje i interpretuje wykresy przedstawiające wpływ wybranych czynników na przebieg procesu fotosyntezy – uzasadnia, że fosforylacja fotosyntetyczna jest zgodna z założeniami hipotezy chemiosmotycznej Mitchella – wskazuje, w jakich warunkach będzie zachodzić fosforylacja cykliczna |
– ocenia znaczenie atomów manganu w przebiegu fazy jasnej fotosyntezy |
|
|
15. Faza ciemna fotosyntezy |
– wskazuje lokalizację cyklu Calvina w komórce roślinnej – podaje efekt fazy ciemnej fotosyntezy – wymienia etapy fazy ciemnej fotosyntezy |
– wymienia substraty i produkty cyklu Calvina
|
– omawia przebieg fazy ciemnej fotosyntezy – porównuje fotosyntezę tlenową i beztlenową |
– wyjaśnia rolę enzymu karboksylazy rybulozo-1,5-bifosforanu w przebiegu fazy ciemnej fotosyntezy – przedstawia bilans fotosyntezy |
– ocenia znaczenie procesu fotosyntezy dla funkcjonowania ekosystemów i istnienia życia na Ziemi – analizuje wydajność poszczególnych etapów fotosyntezy – porównuje fotosyntezę beztlenową z chemosyntezą |
|
|
16. Czynniki wpływające na intensywność fotosyntezy. Uwaga. Zagadnienie tylko dla uczniów zainteresowanych. |
– wymienia czynniki wpływające na intensywność fotosyntezy – klasyfikuje czynniki wpływające na intensywność fotosyntezy na zewnętrzne i wewnętrzne |
– omawia wpływ wybranych czynników na intensywność fotosyntezy – określa związek między warunkami środowiska naturalnego a typem fotosyntezy |
– omawia istotę procesu fotooddychania – omawia przebieg fotosyntezy typu C4 i CAM
|
– analizuje i interpretuje wykresy przedstawiające wpływ niektórych czynników na przebieg fotosyntezy – wyjaśnia, dlaczego fotooddychanie jest niekorzystne dla roślin – porównuje fotosyntezę typu C3 z fotosyntezą C4 i CAM |
– projektuje i przeprowadza doświadczenie badające wpływ wybranego czynnika (np. temperatury, intensywności światła, stężenia dwutlenku węgla) na intensywność fotosyntezy – wyjaśnia podwójną rolę enzymu rubisco |
|
|
17. Chemosynteza |
– przedstawia ogólną charakterystykę chemosyntezy – podaje przykłady organizmów przeprowadzających chemosyntezę |
– omawia przebieg procesu chemosyntezy – wymienia rodzaje chemosyntezy ze względu na rodzaj związków chemicznych będących źródłem energii |
– wymienia przykłady organizmów należących do chemolitotrofów i chemoorganotrofów – porównuje przebieg i efekt fotosyntezy i chemosyntezy |
– ocenia znaczenie chemosyntezy w ekosystemach – przedstawia bilans chemosyntezy – omawia rolę bakterii chemosyntetyzujących w obiegu pierwiastków w przyrodzie |
– zapisuje równania reakcji chemosyntezy |
|
|
Metodyka badań biologicznych |
Wymienia metody stosowane w biologii, potrafi formułować problem, hipotezą, podaje różnicę między obserwacją a doświadczeniem, potrafi sporządzić wykres, diagram, tabelę, potrafi posługiwać się mikroskopem optycznym, oblicza powiększenie mikroskopu |
potrafi zaplanować doświadczenie biologiczne, podaje różnicę między próbą badawczą a kontrolną wykonuje proste preparaty histologiczne
|
Zna metody chemiczne wykrywania skrobi, glukozy, białek (aminokwasów) |
|
|
|