Wymagania programowe na poszczególne oceny
1. |
Alarmowanie i ewakuacja |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ocena |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dopuszczająca |
|
dostateczna |
dobra |
bardzo dobra |
celująca |
|
[1] |
|
[1+2] |
[1+2+3] |
[1+2+3+4] |
[1+2+3+4+5] |
Uczeń: |
Uczeń: |
|
Uczeń: |
Uczeń: |
Uczeń: |
|
|
definiuje i rozpoznaje |
opisuje kluczowe elementy |
•omawia zasady ewakuacji ludności |
•opisuje sposoby postępowania |
redaguje treść komunikatu |
|
|
rodzaje alarmów oraz |
szkolnej instrukcji ewakuacji: |
|
w przypadku odcięcia dróg |
ostrzegawczego o zbliżającym |
|
|
sygnałów alarmowych |
o |
sygnały |
|
ewakuacyjnych |
się (wybranym) zagrożeniu |
|
charakteryzuje zasady |
o |
drogi ewakuacji, wyjścia |
|
|
dla miejscowości, w której |
|
zachowania się ludności |
|
ewakuacyjne |
|
|
mieszka |
|
po ogłoszeniu alarmu |
o |
miejsce zbiórki |
|
|
|
|
|
|
ewakuowanej ludności |
|
|
|
|
|
o |
zasady zachowania się |
|
|
|
|
|
|
uczniów podczas |
|
|
|
|
|
|
ewakuacji ze szkoły |
|
|
|
|
|
|
(internatu) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
I. |
Podstawy pierwszej pomocy |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ocena |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dopuszczająca |
dostateczna |
|
dobra |
bardzo dobra |
celująca |
|
[1] |
[1+2] |
|
[1+2+3] |
[1+2+3+4] |
[1+2+3+4+5] |
|
|
|
|
|
||
Uczeń: |
Uczeń: |
Uczeń: |
Uczeń: |
Uczeń: |
||
• |
podaje definicję i |
•opisuje rolę układów: |
|
wyjaśnia rolę układu |
potrafi zainstalować w |
należy do społecznych |
|
wymienia cele oraz |
oddychania, krążenia i |
|
nerwowego, układu krążenia i |
telefonie komórkowym |
podmiotów współpracujących |
|
zadania pierwszej |
nerwowego dla |
|
układu oddechowego w |
dostępny w miejscu |
z systemami Państwowego |
|
pomocy |
prawidłowego |
|
utrzymywaniu podstawowych |
zamieszkania system |
Ratownictwa Medycznego lub |
• |
wymienia działania |
funkcjonowania organizmu |
|
funkcji życiowych |
ostrzegania o lokalnych |
Krajowego Systemu |
|
wchodzące w zakres |
•podaje przykłady zagrożeń w |
|
opisuje następstwa zaburzeń |
zagrożeniach |
Ratowniczo-Gaśniczego |
|
pierwszej pomocy |
środowisku domowym, |
|
czynności tych układów |
|
|
|
|
ulicznym i wodnym, w |
|
|
|
|
1
potrafi rozpoznać osobę |
|
przestrzeniach podziemnych, |
|
|
w stanie zagrożenia życia |
|
w lasach |
• |
opisuje wyposażenie |
• |
wykonuje podstawowe |
|
apteczki pierwszej |
|
czynności resuscytacji |
|
pomocy; wymienia |
|
krążeniowo-oddechowej |
|
przedmioty, jakie |
• |
wykonuje podstawowe |
|
powinny się znaleźć w |
|
czynności pierwszej pomocy |
|
apteczce, np. domowej, |
|
w zadławieniu |
|
samochodowej |
• |
przedstawia metody |
• |
opisuje zasady |
|
zapewnienia bezpieczeństwa |
|
bezpiecznego |
|
własnego, osoby |
|
postępowania w miejscu |
|
poszkodowanej i otoczenia w |
|
zdarzenia |
|
sytuacjach symulowanych |
• |
prawidłowo wzywa |
|
podczas zajęć |
|
pomoc |
• |
wykonuje opatrunek |
• |
opisuje zasady |
|
osłaniający na ranę w obrębie |
|
postępowania z osobą |
|
kończyny oraz opatrunek |
|
nieprzytomną |
|
uciskowy |
• |
systematycznie ponawia |
• |
wykonuje opatrunek |
|
ocenę oddychania u |
|
osłaniający na ranę w obrębie |
|
osoby nieprzytomnej |
|
kończyny oraz opatrunek |
• |
opisuje metody |
|
uciskowy |
|
udzielania pierwszej |
• |
omawia i stosuje zasady |
|
pomocy w urazach |
|
unieruchamiania złamań |
|
kończyn |
|
kości długich i stawów |
• |
omawia zasady |
|
(zasada Potta) |
|
postępowania |
• |
wyjaśnia, na czym polega |
|
przeciwwstrząsowego |
|
udzielanie pierwszej pomocy |
• |
wymienia objawy |
|
w oparzeniach |
|
związane z najczęstszymi |
• |
opisuje zagrożenia dla życia |
|
obrażeniami narządu |
|
związane z utratą dużej ilości |
|
ruchu |
|
krwi w krótkim czasie |
• |
opisuje metody |
|
(wstrząs) |
|
udzielania pierwszej |
|
|
|
pomocy w urazach |
|
|
|
kończyn |
|
|
• omawia zasady postępowania z poszkodowanymi, u których podejrzewa się uraz kręgosłupa
przeprowadza wywiad ratowniczy SAMPLE
opisuje podstawowe sposoby transportu poszkodowanych z miejsc niebezpiecznych
wymienia najczęstsze przyczyny utraty przytomności
opisuje znaczenie liter stanowiących skrót nazwy schematu oceny stanu poszkodowanego „A-B-C”
wymienia typowe objawy zwiastujące, poprzedzające omdlenie
wykonuje podstawowe opatrunki osłaniające w obrębie głowy i tułowia
zakłada opatrunek uciskowy na rany w obrębie głowy i tułowia
wymienia przykłady zapobiegania oparzeniom, ze szczególnym uwzględnieniem środowiska domowego i małych dzieci
wyjaśnia cel doraźnego unieruchomienia kończyny
(ograniczenie ruchu, zmniejszenie bólu, ograniczenie ryzyka pogłębiania urazu, umożliwienie bezpiecznego transportu
opisuje działania ratownicze w przypadku ciała obcego w: oku, uchu, nosie
wymienia i opisuje poszczególne ogniwa łańcucha przeżycia
opisuje sytuacje, w jakich można prowadzić resuscytację z wyłącznym uciskaniem klatki piersiowej
opisuje algorytm podstawowych czynności resuscytacyjnych u niemowląt i dzieci
praktycznie wykorzystuje w sytuacjach symulowanych automatyczny defibrylator (AED)
proponuje działania zapobiegające zadławieniu w typowych sytuacjach
życia codziennego
omawia okoliczności i sposób zakładania opaski uciskowej
uczestniczył w pozaszkolnych formach rywalizacji w ratownictwie medycznym
2
• rozumie, na czym polega udzielanie pierwszej pomocy w zatruciach
• opisuje typowe okoliczności i objawy wystąpienia udaru termicznego oraz udaru słonecznego
• przedstawia metody przenoszenia poszkodowanych z urazem kręgosłupa
• proponuje zastosowanie zastępczych środków opatrunkowych
• w sytuacjach symulowanych prawidłowo unieruchamia kończynę po urazie w zastanej pozycji; wykorzystuje dostępny sprzęt do unieruchomienia złamanej kończyny
• opisuje sposób udzielania pierwszej pomocy w przypadku:
o zawału serca o udaru mózgu
o napadu duszności o porażenia prądem o ukąszenia lub
użądlenia
o pogryzienia przez zwierzęta
o napadu padaczkowego
o hipo- lub hiperglikemii
3
II. Zagrożenia i działania ratownicze
Ocena
dopuszczająca |
dostateczna |
dobra |
bardzo dobra |
celująca |
[1] |
[1+2] |
[1+2+3] |
[1+2+3+4] |
[1+2+3+4+5] |
Uczeń:
rozpoznaje zagrożenia i ich źródła
wymienia nazwy formacji służb działających na rzecz zwalczania skutków zagrożeń
wymienia główne przyczyny pożarów
opisuje zasady postępowania podczas pożaru
wymienia typowe zagrożenia zdrowia i życia podczas pożaru
wymienia rodzaje i zasady użycia podręcznego sprzętu gaśniczego
rozpoznaje znaki ochrony przeciwpożarowej
rozpoznaje znaki ewakuacji omawia zasady zachowania
się w przypadku zdarzeń terrorystycznych (np. w razie wtargnięcia uzbrojonej osoby do szkoły, centrum handlowego
wymienia najczęstsze zagrożenia „przemocowe” występujące w szkole
wymienia rodzaje znaków substancji toksycznych i miejsca ich eksponowania
wymienia przykładowe materiały, jakie można
Uczeń:
wymienia społeczne podmioty działające na rzecz zwalczania skutków zagrożeń
potrafi dobrać odpowiedni rodzaj środka gaśniczego w zależności od rodzaju pożaru (np. płonąca patelnia, płonący komputer
rozpoznaje i opisuje sposób użycia podręcznego sprzętu gaśniczego
charakteryzuje zagrożenia pożarowe w domu, szkole i najbliższej okolicy
przedstawia typowe zagrożenia zdrowia i życia podczas powodzi, pożaru lub innych klęsk żywiołowych
opisuje zakres i sposób przygotowania się do planowanej ewakuacji
opisuje zasady postępowania podczas powodzi, śnieżycy, zejścia lawiny
• uzasadnia i proponuje skuteczne sposoby zapobiegania panice
Uczeń:
charakteryzuje działalność społecznych podmiotów ratowniczych, w tym: Ochotniczej Straży Pożarnej, Górskiego
Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego
wyjaśnia zadania tych służb
omawia zasady profilaktyki pożarowej
opisuje sposoby gaszenia najczęściej występujących pożarów (w zarodku)
wyjaśnia znaczenie pojęcia cyberprzemocy
opisuje procedury postępowania w przypadku jej wystąpienia
podaje przykłady najczęściej występujących okoliczności znalezienia niewypałów i niewybuchów
rozpoznaje znaki substancji toksycznych na pojazdach i budowlach
wyjaśnia zasady zaopatrzenia ludności ewakuowanej w wodę i żywność
Uczeń:
opisuje sposoby postępowania osób odciętych przez pożar od dróg ewakuacji
omawia zasady ewakuacji ludności i zwierząt z terenów zagrożonych
wskazuje niewłaściwe zachowania dotyczące cyberprzemocy i proponuje właściwą na nie reakcję
Uczeń:
należy do młodzieżowych struktur OSP, WOPR lub innych formacji ratowniczych
jest uczniem tzw. klas mundurowych
•uczestniczył w pozaszkolnych formach rywalizacji z zakresu obrony cywilnej, ochrony p.poż. lub zarządzania kryzysowego
4
zastępcze środki ochrony
dróg oddechowych i skóry
wymienia sposoby
zabezpieczenia żywności i
wody przed skażeniami
wyjaśnia znaczenie pojęć:
odkażanie, dezaktywacja,
dezynfekcja, deratyzacja
wyjaśnia, na czym polegają
zabiegi specjalne i sanitarne
opisuje obowiązki pieszego
i kierowcy podczas
przejazdu pojazdu
uprzywilejowanego
III. |
System obrony państwa |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ocena |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dopuszczająca |
|
dostateczna |
dobra |
bardzo dobra |
celująca |
|
[1] |
|
[1+2] |
[1+2+3] |
[1+2+3+4] |
[1+2+3+4+5] |
Uczeń:
rozróżnia zagrożenia czasu pokoju i czasu wojny
opisuje istotę oraz wymienia elementy składowe systemu bezpieczeństwa, jego poszczególne instytucje, charakter związków między nimi
wymienia nazwy formacji służb mundurowych (w tym obrony terytorialnej) zapewniających bezpieczeństwo państwa; wyjaśnia zadania tych służb
rozpoznaje podstawowe typy uzbrojenia Sił Zbrojnych RP
Uczeń: |
Uczeń: |
Uczeń: |
Uczeń: |
• omawia zadania, strukturę oraz |
• identyfikuje wyzwania dla |
• wyjaśnia znaczenie pojęcia siatki |
• rozróżnia stopnie wojskowe i |
podstawowe uzbrojenie i |
bezpieczeństwa indywidualnego |
bezpieczeństwa i infrastruktury |
policyjne |
wyposażenie Sił Zbrojnych RP |
i zbiorowego, kategoryzuje je, |
krytycznej |
• rozróżnia stopnie Państwowej Straży |
• podaje przykłady zarządzeń, jakie |
przypisuje im właściwe znaczenie |
• wymienia zadania i kompetencje |
Pożarnej |
mogą wydać władze w związku z |
w kontekście bezpieczeństwa |
władz państwowych oraz |
• jest aktywnym członkiem organizacji |
kryzysem |
lokalnego i całego państwa |
samorządowych w zakresie |
skautowych lub proobronnych |
• wymienia i uzasadnia |
• wymienia rodzaje świadczeń |
obronności |
• jest członkiem grup |
geopolityczne, militarne i |
obywateli na rzecz obronności |
• wyjaśnia podstawowe zasady |
rekonstrukcyjnych, klubów |
gospodarcze aspekty |
• wymienia elementy składowe |
międzynarodowego prawa |
historyczno-kolekcjonerskich itp. |
bezpieczeństwa państwa |
systemu bezpieczeństwa państwa, |
humanitarnego |
• doskonali się w wybranej dyscyplinie |
• identyfikuje obiekty opatrzone |
jego poszczególne instytucje, |
|
(sporcie) przydatnej w zakresie |
międzynarodowymi znakami |
charakter związków między nimi |
|
obronności kraju (sporty walki, |
ochrony zabytków |
• określa zakres działania wybranych |
|
strzelectwo, lekkoatletyka, biegi na |
|
stowarzyszeń i organizacji, jak: Liga |
|
orientację, jeździectwo, sporty |
|
Obrony Kraju, Polski Czerwony |
|
motorowe i motorowodne, pływanie, |
|
Krzyż, Związek Strzelecki „Strzelec” |
|
|
|
|
|
|
5
|
|
|
nurkowanie, spadochroniarstwo, |
|
uzbrojenia |
|
|
|
surwiwal, bushcraft, prepersing itp.) |
|
|
|
|
• |
IV. |
Edukacja zdrowotna |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ocena |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dopuszczająca |
|
dostateczna |
dobra |
bardzo dobra |
celująca |
|
[1] |
|
[1+2] |
[1+2+3] |
[1+2+3+4] |
[1+2+3+4+5] |
Uczeń: |
Uczeń: |
Uczeń: |
• wyjaśnia wpływ stresu na |
• wymienia czynniki ryzyka chorób |
• wyjaśnia związki między aktywnością |
zdrowie |
cywilizacyjnych, jak: nadciśnienie |
fizyczną, zwyczajami żywieniowymi i |
• opisuje podstawowe sygnały i |
tętnicze, cukrzyca, zaburzenia |
dobrostanem emocjonalnym |
objawy problemów ze |
gospodarki lipidowej, otyłość |
• odróżnia czynniki środowiskowe i |
zdrowiem psychicznym (stres |
• wyjaśnia zależności między |
społeczne (korzystne i szkodliwe), na |
fizyczny i emocjonalny, |
zdrowiem fizycznym, zdrowiem |
które człowiek może mieć wpływ, od |
zaburzenia odżywiania, |
psychicznym i zdrowiem |
takich, na które wpływu mieć nie |
depresja kliniczna) |
emocjonalnym a zdrowiem |
może |
• dobiera i demonstruje |
społecznym |
• definiuje pojęcia bulimii i anoreksji |
umiejętności komunikacji |
• wymienia zachowania sprzyjające |
• wyjaśnia następstwa tych chorób |
interpersonalnej istotne dla |
zdrowiu (prozdrowotne) oraz |
• analizuje objawy różnych rodzajów |
zdrowia i bezpieczeństwa |
zagrażające zdrowiu; wśród |
uzależnień behawioralnych, w tym |
(odmowa, zachowania |
zagrażających zdrowiu wskazuje te, |
uzależnienia od komputera, internetu, |
asertywne, negocjowanie) |
które szczególnie często występują |
hazardu |
• wyjaśnia zagadnienia związane |
wśród nastolatków |
• wyjaśnia, w jaki sposób można unikać |
z właściwym, racjonalnym |
• opisuje konstruktywne i |
picia alkoholu, palenia tytoniu, brania |
żywieniem |
niekonstruktywne sposoby radzenia |
dopalaczy |
• uzasadnia jego znaczenie dla |
sobie z emocjami, w tym |
• potrafi ocenić intensywność wysiłku |
zdrowia i rozwoju, w tym |
negatywnymi |
fizycznego (np. na podstawie pomiaru |
ochrony przed chorobami |
|
częstości akcji serca w czasie i po |
przewlekłymi |
|
wysiłku |
• wyjaśnia zagadnienia związane |
|
|
z właściwą i racjonalną |
|
|
aktywnością fizyczną |
|
|
• wyjaśnia wpływ substancji |
|
|
psychoaktywnych na |
|
|
sprawność kierowcy• |
|
|
Uczeń:
• analizuje wartość odżywczą produktów żywnościowych, np. na podstawie informacji o ich składzie umieszczanych przez producenta na opakowaniu
• definiuje pojęcie wskaźnika masy ciała (BMI) i potrafi określić, do czego on służy
• ocenia własne zachowania związane ze zdrowiem; ustala indywidualny plan działania na rzecz własnego zdrowia
• ocenia własne zachowania związane ze zdrowiem, ustala indywidualny plan działania na rzecz własnego zdrowia
Uczeń:
• układa własny, zbilansowany jadłospis na tydzień
• proponuje zestaw ćwiczeń i aktywności ruchowej, dostosowany do własnych możliwości, na wybraną porę roku
• jest uczestnikiem zorganizowanych form sportu, rekreacji lub wypoczynku (np. klub, sekcja)
6