Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu Edukacja dla bezpieczeństwa w zakresie podstawowym dla klasy I szkoły ponadgimnazjalnej
Temat (rozumiany jako lekcja) |
Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca) |
Wymagania podstawowe (ocena dostateczna) |
Wymagania rozszerzające (ocena dobra) |
Wymagania dopełniające (ocena bardzo dobra) |
Wymagania wykraczające (ocena celująca) |
|
|
||||||
1. Lekcja organizacyjna |
Uczeń: Zna zasady pracy na zajęciach oraz kryteria oceniania. |
Uczeń: Zna zasady pracy na zajęciach oraz kryteria oceniania. |
Uczeń: Zna zasady pracy na zajęciach oraz kryteria oceniania. |
Uczeń: Zna zasady pracy na zajęciach oraz kryteria oceniania. |
Uczeń: Zna zasady pracy na zajęciach oraz kryteria oceniania. |
|
Dział 1. System obronności Rzeczypospolitej Polskiej |
||||||
1.1. Polityczne i militarne warunki bezpieczeństwa państwa. |
Uczeń: - wymienia polityczne i militarne warunki bezpieczeństwa państwa; - wskazuje czynniki zagrażające bezpieczeństwu państwa; - wie, co to jest NATO i UE.
|
Uczeń: - rozumie pojęcia: polityczne i militarne warunki bezpieczeństwa; - wymienia i omawia polityczne i militarne warunki bezpieczeństwa państwa; - wie, co to jest NATO i UE. - zna pojęcia: koalicja, sojusz.
|
Uczeń: - omawia zadania Sił Zbrojnych RP; - wskazuje i omawia główny cel bezpieczeństwa militarnego kraju. - wskazuje różnicę między koalicją a sojuszem;
|
Uczeń: - wskazuje i omawia poszczególne ogniwa systemu obronności Rzeczypospolitej Polskiej. |
Uczeń: - wyjaśnia przyczyny i skutki wstąpienia Polski do NATO i UE. |
|
1.2. Powinności obronne obywateli. |
Uczeń: - wymienia powinności obronne obywateli; - wymienia konstytucyjne obowiązki obywatela. |
Uczeń: - wie, w jakich sytuacjach obywatel może być powołany do Sił Zbrojnych RP; - rozumie pojęcia: świadczenie osobiste i świadczenie rzeczowe; - omawia obowiązki obywatela wobec ojczyzny; - wyjaśnia, czym jest powszechny obowiązek obrony. |
Uczeń: - wskazuje i omawia obowiązki wynikające z przydziałów mobilizacyjnych; - wymienia i omawia powinności obronne obywateli RP; - wymienia i omawia formy powszechnego obowiązku obrony; - zna pojęcia: żołnierz rezerwy, ryczałt.
|
Uczeń: - wymienia i omawia zadania obronne, które można realizować w czasie pokoju; - uzasadnia konieczność uczestnictwa w ćwiczeniach samoobrony na wypadek działań wojennych. |
Uczeń: - zna zakres działania wojskowych komend ubezpieczeń; - lokalizuje w swoim miejscu zamieszkania wojskowe komendy ubezpieczeń; - zna kategorie zdolności do czynnej służby wojskowej. |
|
Dział 2. Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej |
||||||
2.1. Organizacja Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (SZ RP). |
Uczeń: - potrafi wyjaśnić, czym są Siły Zbrojne i jakie są ich zadania;
|
Uczeń: - omawia zadania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej; - wie, kto kieruje Siłami Zbrojnymi w czasie pokoju i w czasie wojny; - wyjaśnia skrót NSR.
|
Uczeń: - omawia rolę NSR w SZ RP; - omawia zadania: Szefa Sztabu Generalnego, dowódcy okręgu wojskowego, szefów wojewódzkich Sztabów Wojskowych.
|
Uczeń: - omawia zadania Dowódcy Operacyjnego Sił Zbrojnych i Szefa Inspektoratu Sił Zbrojnych; - uzasadnia konieczność reformowania polskiej armii. |
Uczeń: - omawia główne reformy, jakie przeprowadzono w polskiej armii; - wskazuje jednostki wojskowe stacjonujące w pobliżu jego miejscowości oraz omawia ich zadania i znaczenie, - wie, kto to jest Marszałek Polski. |
|
2.2. Rodzaje wojsk oraz służb w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej polskiej. |
Uczeń: - wymienia rodzaje wojsk oraz służb wchodzących w skład Sił Zbrojnych; - zna pojęcie Służby Specjalne. |
Uczeń: - wymienia podstawowe uzbrojenie Wojsk Lądowych; - wymienia zadania wojsk wchodzących w skład Sił Powietrznych; - wymienia uzbrojenie Wojsk Lotniczych - wymienia zadania Marynarki Wojennej; - potrafi wymienić podstawowe zadania Żandarmerii Wojskowej. |
Uczeń: - charakteryzuje zadania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej; - omawia zadania Wojsk Lądowych; - wie, jakie jednostki wchodzą w skład Służb Specjalnych. Rzeczypospolitej Polskiej; - wymienia jednostki wchodzące w skład Wojsk Lądowych; - wymienia rodzaje wojsk wchodzących w skład Sił Powietrznych; - wie, co to jest Żandarmeria Wojskowa; - wie, co to jest stopień wojskowy;
|
Uczeń: - omawia podział i zadania jednostek wchodzących w skład Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
|
Uczeń: - zdobywa z różnych źródeł informacje na temat misji pokojowych, w których biorą udział SZ RP.
|
|
Dział 3. Ochrona ludności i obrona cywilna |
||||||
3.1. Międzynarodowe Prawo Humanitarne. |
Uczeń: -wyjaśnia podstawowe zasady Międzynarodowego Prawa Humanitarnego.
|
Uczeń: - wie, co to jest umowa międzynarodowa; - wymienia zadania Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża; - wymienia zadania Konwencji Genewskiej. |
Uczeń: - wie, kim był Henry Dunant; - omawia założenia Konwencji Genewskiej; - wymienia najważniejsze dokumenty Międzynarodowego Prawa Humanitarnego; - omawia postanowienia konwencji Haskiej z 1954 roku. |
Uczeń: - uzasadnia konieczność utworzenia Międzynarodowego Prawa Humanitarnego; - omawia najważniejsze dokumenty Międzynarodowego Prawa Humanitarnego; - wie, kim jest kombatant w myśl MPH; - wie, czym zajmował się Trybunał Norymberski; - wyjaśnia powód powołania Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze. |
Uczeń: - zapoznaje się z wybranym przez siebie tekstem MPH i go prezentuje; - odnajduje w swojej okolicy budynki oznaczone symbolami ochrony ogólnej lub specjalnej; - wyjaśnia, dlaczego zastosowano taką ochronę; - omawia zbrodnie ludobójstwa XX wieku. |
|
3.2. Systemy ostrzegania przed zagrożeniami. |
Uczeń: - wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia; -rozpoznaje rodzaje sygnałów alarmowych; - wie, jakie urządzenia wykorzystuje się do ogłaszania i odwoływania alarmów; - zna ogólne zasady postępowania po ogłoszeniu alarmu.
|
Uczeń: -zna rodzaje alarmów i komunikatów ostrzegawczych; - omawia zadania Obrony Cywilnej; - zna rodzaje alarmów i sposoby ich ogłaszania oraz odwoływania.
|
Uczeń: - omawia zasady postępowania po ogłoszeniu alarmu powietrznego i alarmu o skażeniach; - przedstawia procedury postępowania po ogłoszeniu zagrożeń. |
Uczeń: - omawia cele ostrzegania ludności przed zagrożeniami; - ustala liczbę i lokalizację syren alarmowych w swojej miejscowości lub jej pobliżu; - zna sposoby przeciwdziałania panice. |
Uczeń: - przygotowuje prezentację multimedialną przedstawiającą system ostrzegania przed zagrożeniami. |
|
3.3. Ewakuacja osób i mienia. |
Uczeń: - potrafi odpowiednio zachować się w czasie ewakuacji; - zna pojęcie: samoewakuacja; - wie, w jaki sposób przygotować się do ewakuacji. - zna drogi ewakuacyjne w szkole; - omawia zasady ewakuacji ludności i środków materiałowych. |
Uczeń: - wymienia rodzaje ewakuacji; - zna zasady zachowania się ludności po ogłoszeniu ewakuacji; - wie, jakie są cele ewakuacji mienia. |
Uczeń: - wyjaśnia, na czym, polega ewakuacja I, II i III stopnia; - opracowuje listę rzeczy, które należy zabrać w przypadku ewakuacji; - omawia czynności, które należy wykonać po ogłoszeniu ewakuacji - wyjaśnia, w jakiej sytuacji dokonuje się ewakuacji mienia; - zna zasady ewakuacji z budynku szkoły. |
Uczeń: - omawia zadania władz lokalnych oraz odpowiednich służb podczas ewakuacji; - planuje samoewakuację. - potrafi ewakuować się w trybie nagłym; - wyjaśnia zasady zaopatrzenia ewakuowanej ludności w żywność i wodę; - uzasadnia potrzebę przeciwdziałania panice. |
Uczeń: - przygotowuje plan ewakuacji budynku szkoły.
|
|
3.4. Sposoby ochrony zwierząt. |
Uczeń: - charakteryzuje sposoby i środki ochrony zwierząt. -
|
Uczeń: - wymienia zasady obowiązujące w czasie ewakuacji zwierząt; - wymienia sposoby przystosowania i uszczelniania budynków inwentarskich; - wymienia miejsca, do jakich ewakuuje się zwierzęta. |
Uczeń: - uzasadnia potrzebę ochrony zwierząt gospodarskich; -omawia warunki, jakie należy zapewnić zwierzętom w czasie ewakuacji; - wskazuje osoby odpowiedzialne za planowanie ewakuacji zwierząt na obszarze województwa i powiatu. |
Uczeń: - omawia niezbędne ilości pożywienia, jakie należy zapewnić ewakuowanym zwierzętom; - opisuje warunki, w jakich powinny przebywać ewakuowane zwierzęta. |
Uczeń: - przygotowuje plan ewakuacji zwierząt z gospodarstwa rolnego na wypadek: · powodzi · pożaru · zagrożenia chemicznego · zagrożenia bakteriologicznego.
|
|
Dział 4. Zagrożenia naturalne |
||||||
4.1. Zagrożenia naturalne. |
Uczeń: - potrafi wymienić zagrożenia naturalne; - wie, jakie zagrożenia naturalne występują na terenie naszego kraju; - zna zasady postępowania podczas różnorodnych zagrożeń. |
Uczeń: - omawia zagrożenia naturalne; - wyjaśnia, jak należy zachować się podczas trzęsienia ziemi; - wie, jak zachować się w przypadku wystąpienia osuwisk. |
Uczeń: - wie, jak należy zachować się w górach przed wyjściem na szlak; - potrafi prawidłowo zachować się w przypadku zejścia lawiny. |
Uczeń: - opisuje, w jaki sposób sygnalizuje potrzebę pomocy w górach; - przygotowuje plan wycieczki w góry z zachowaniem wszelkich środków ostrożności; - potrafi przygotować dokładny plan reagowania w sytuacjach kryzysowych. |
Uczeń: - omawia skutki działania zagrożeń naturalnych w naszym kraju na przestrzeni ostatnich lat; - wie, gdzie w Polsce na przestrzeni ostatnich lat miały miejsce powodzie i trzęsienia ziemi; - wie, gdzie w najbliższej okolicy wyznaczono miejsca zbiórki na wypadek ewakuacji. |
|
4.2. Zagrożenia naturalne związane ze zjawiskami atmosferycznymi. |
Uczeń: - wie, jak zachować się czasie burzy, wichrów i powodzi; - wie, jak należy chronić się przed działaniem niskiej i wysokiej temperatury; - wymienia źródła zagrożeń w najbliższym otoczeniu.
|
Uczeń: - wie, dlaczego należy sprawdzać prognozę pogody; - zna procedury postępowania w czasie burzy i wichury; - zna procedury postępowania w czasie zagrożenia powodziowego i powodzi. |
Uczeń: - potrafi udzielić pomocy osobie, która uległa przegrzaniu lub wyziębieniu; - wymienia i charakteryzuje źródła zagrożeń w najbliższym otoczeniu;
|
Uczeń: - wie, w jakich krajach istnieje wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia trzęsienia ziemi; - charakteryzuje zagrożenia naturalne na świecie; - podaje przykłady zagrożeń, które wystąpiły w ostatnich latach; - wie, gdzie w jego województwie znajdują się zapory wodne, ocenia ryzyko powodzi na wypadek ich przerwania. |
Uczeń: - samodzielnie opracowuje mapę zagrożenia powodziowego dla wybranego województwa. - przygotowuje prezentację przedstawiającą procedury postępowania w czasie zagrożeń naturalnych. |
|
4.3. Zagrożenia cywilizacyjne. |
Uczeń: - zna źródła powstawania pożarów; - wie, jak zachować się podczas pożaru; - zna numery alarmowe do poszczególnych służb ratunkowych; - zna objawy zatrucia CO; - omawia zasady postępowania podczas epidemii; |
Uczeń: - wymienia źródła epidemii; - wie, jakie niebezpieczeństwo może stanowić zatrucie tlenkiem węgla; - potrafi postępować w wypadku zatrucia CO; - wie, jak zapobiegać zatruciu czadem; - wie, jak postępować w czasie epidemii;
|
Uczeń: - omawia procedury postępowania w czasie epidemii, - wie, jakie są najczęstsze przyczyny zaczadzenia. - wyjaśnia, na czym polega właściwe postępowanie w momentach wystąpienia poszczególnych zagrożeń; -uzasadnia konieczność przestrzegania bezpieczeństwa własnego i innych ludzi podczas różnorodnych zagrożeń;
|
Uczeń: - przygotowuje pełną listę służb i instytucji w okolicy, do których można zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia; - omawia sposoby przeciwdziałania panice.
|
Uczeń: - przygotowuje prezentację na temat największych epidemii na przestrzeni wieków. |
|
4.4. Zagrożenia techniczne. |
Uczeń: - wymienia zagrożenia techniczne; - przedstawia zasady działania w przypadku wystąpienia katastrof i awarii technicznych; - przedstawia zasady przestrzegania bezpieczeństwa na miejscu zdarzenia. |
Uczeń: - zna procedury postępowania w razie katastrofy budowlanej lub komunikacyjnej; - przedstawia zasady przestrzegania bezpieczeństwa na miejscu zdarzenia; - wyjaśnia zasady postępowania związane z wyszukiwaniem i wynoszeniem poszkodowanych oraz zagrożonych z rejonów porażenia.
|
Uczeń: - omawia procedury postępowania w wypadku katastrofy budowlanej i komunikacyjnej; - zna procedury postępowania na wypadek uwolnienia materiałów niebezpiecznych; -uzasadnia konieczność przestrzegania bezpieczeństwa własnego i innych ludzi podczas różnorodnych zagrożeń; -przedstawia sposoby przeciwdziałania panice. |
Uczeń: - zna tablice oznaczające materiały niebezpieczne w transporcie; - omawia przyczyny powstawania zagrożeń technicznych. - wymienia i charakteryzuje źródła zagrożeń w swoim najbliższym otoczeniu. wyjaśnia, na czym polega właściwe postępowanie w momentach wystąpienia poszczególnych zagrożeń;
|
Uczeń: - przygotowuje argumenty za i przeciw powstaniu elektrowni jądrowej w Polsce. |
|
4.5.Zagrożenie terroryzmem. |
Uczeń: - wie, jak postępować w przypadku podłożenia bomby, niebezpiecznej przesyłki oraz samochodu pułapki; - wie, jak rozpoznać niebezpieczną przesyłkę i samochód pułapkę.
|
Uczeń: - wie, co to jest terroryzm; - potrafi wymienić przejawy terroryzmu; - wymienia motywy ataków terrorystycznych; - omawia kryteria, które świadczą o tym, że przesyłka jest niebezpieczna.
|
Uczeń: - wie, w jaki sposób rozmawiać z osobą, która twierdzi, że podłożyła bombę; - charakteryzuje motywy ataków terrorystycznych. |
Uczeń: - przygotowuje dramę, podczas której ćwiczy zachowanie się na wypadek ataku terrorystycznego; - wskazuje sposoby przeciwdziałania panice. |
Uczeń: - omawia przyczyny i skutki najbardziej spektakularnych zamachów terrorystycznych, które miały miejsce w XX i XXI wieku. |
|
4.6. Zachowanie w trakcie ataku terrorystycznego. |
Uczeń: - zna pojęcie: żywa bomba; - wie, jak postępować z osobą niebezpieczną; - wie, jak zachować się po zamachu bombowym, w sytuacji zasadniczej; - potrafi właściwie ocenić sytuację zagrożenia. |
Uczeń: - wie, jak powinna zachować się osoba będąca zakładnikiem; - wie, jak należy zachować się podczas szturmu jednostki antyterrorystycznej; - wie, jak zachować się w sytuacji wybuchu bomby w środkach komunikacji.
|
Uczeń: - wymienia i charakteryzuje motywy ataków terrorystycznych; - wie, jak zachować się w czasie ataku terrorystycznego na imprezie masowej; - charakteryzuje zachowanie osoby, która chce dokonać samobójczego ataku terrorystycznego; - omawia procedury postępowania w trakcie szturmu jednostki antyterrorystycznej. |
Uczeń: - omawia procedury postępowania w sytuacji ataku terrorystycznego w trakcie imprezy masowej; - bierze udział w symulacji, podczas której ćwiczy zachowanie się na wypadek ataku terrorystycznego w trakcie imprezy masowej - wskazuje sposoby przeciwdziałania panice. |
Uczeń: - samodzielnie przygotowuje prezentację omawiającą zasady postępowania w czasie ataku terrorystycznego; - opracowuje plan postępowania w trakcie ataku terrorystycznego na hale sportową podczas zawodów. |
|
4.7. Sytuacje kryzysowe w domu, szkole oraz miejscu wypoczynku. |
Uczeń: - wie, co to jest sytuacja kryzysowa; - wymienia przyczyny sytuacji kryzysowych; - wymienia rodzaje sytuacji kryzysowych; - wie, jak zachować się, gdy jest uczestnikiem lub świadkiem sytuacji kryzysowej; - wymienia źródła zagrożeń w domu, szkole, miejscach wypoczynku.
|
Uczeń: - omawia sposoby zachowania się w poszczególnych sytuacjach kryzysowych; - wie, co to jest zespół stresu pourazowego. |
Uczeń: - charakteryzuje zespół stresu pourazowego; - omawia kolejne kroki zarządzania sytuacją kryzysową; - charakteryzuje metody służące do identyfikacji zagrożeń. |
Uczeń: - opracowuje procedury postępowania w wybranych sytuacjach kryzysowych; - ćwiczy sposoby zachowania się w wybranych sytuacjach kryzysowych; - omawia koncepcję trójkąta kryminalnego; - prezentuje model interwencji kryzysowej; - wskazuje sposoby przeciwdziałania panice. |
Uczeń: - przygotowuje plan zarządzania kryzysowego dla swojego miejsca zamieszkania; - omawia go. |
|
4.8. Zasady bezpiecznego życia: unikaj, przewiduj, reaguj. |
Uczeń: - wie, co może stanowić zagrożenie w jego najbliższym otoczeniu; - zna zasady bezpiecznego życia; - wie, na co należy zwrócić uwagę, gdy znajdzie się w nowym miejscu. |
Uczeń: - omawia elementy trójkąta bezpieczeństwa; - wymienia cechy charakteru niezbędne, aby pokierować działaniami ratowniczymi. |
Uczeń: - wymienia czynniki wpływające na umiejętność zachowania się w sytuacji kryzysowej; - omawia schemat postępowania w sytuacji kryzysowej; - przedstawia sposoby przygotowania się na wystąpienie sytuacji kryzysowej. |
Uczeń: - wymienia jednostki, które dbają o infrastrukturę bezpieczeństwa w jego najbliższej okolicy; - przygotowuje plan działania w następujących sytuacjach: -wybuch paniki w hali widowiskowo – sportowej; -zawalenie budynku (postępowanie przed przyjazdem służb ratowniczych).
|
Uczeń: - przygotowuje prezentację przedstawiającą sposoby zapobiegania zagrożeniom występującym w najbliższym otoczeniu. - przygotowuje plakat zawierający informacje na temat elementów, na które należy zwrócić uwagę, gdy się przebywa w nowym miejscu. |
|
Dział 5. Zagrożenia czasu wojny |
||||||
5.1. Broń współczesnego pola walki. |
Uczeń: -wymienia rodzaje broni konwencjonalnej współczesnego pola walki. |
Uczeń: - wymienia środki zaliczane do broni precyzyjnej; - dokonuje podziału broni współczesnego pola walki; - wyjaśnia znaczenie terminów: broń biała, broń strzelecka, broń artyleryjska, broń pancerna, broń precyzyjna, broń radioelektroniczna. |
Uczeń: - charakteryzuje broń współczesnego pola walki; - wyjaśnia, dlaczego współcześnie coraz większego znaczenia nabiera broń radioelektroniczna. |
Uczeń: - wyjaśnia, dlaczego współczesne rodzaje broni ewaluują w kierunku coraz bardziej złożonych systemów; - przygotowuje zasady postępowania z bronią strzelecką, omawia je. |
Uczeń: - przygotowuje prezentację dotyczącą produkowanego w Polsce uzbrojenia współczesnego pola walki. |
|
5.2. Broń jądrowa i broń biologiczna. |
Uczeń: - wie, co to jest broń masowego rażenia; - zna podział broni masowego rażenia; -omawia broń jądrową i biologiczną. |
Uczeń: - wie, jakie zastosowanie ma energia jądrowa w czasie pokoju; - wymienia zakażenia wywołane przez różne rodzaje broni biologicznej; - omawia podział broni masowego rażenia. |
Uczeń: - omawia zakażenia wywołane przez różne rodzaje broni biologicznej; - charakteryzuje rodzaje broni jądrowej; - omawia podstawowe czynniki rażenia wybuchu jądrowego; - omawia oznaki ataku bronią biologiczną; - omawia podstawowe zabezpieczenia przed skutkami użycia broni biologicznej. |
Uczeń: - przedstawia i charakteryzuje międzynarodowy dokument regulujący posiadanie przez państwa broni biologicznej; - omawia sposoby przenoszenia drobnoustrojów broni biologicznej; - charakteryzuje rodzaje broni biologicznej.
|
Uczeń: - przygotowuje informacje dotyczące wypadków zastosowania broni masowego rażenia; - przygotowuje prezentację przedstawiającą zastosowanie energii jądrowej w przemyśle, medycynie, sztuce i archeologii. |
|
5.3. Broń chemiczna. |
Uczeń: - zna rodzaje broni chemicznej; - omawia bojowe środki trujące, - przedstawia bojowe środki zapalające. |
Uczeń: - zna podział bojowych środków trujących; - zna podstawowy podział bojowych środków zapalających; - omawia rodzaje i sposób działania bojowych środków trujących; - wymienia rodzaje bojowych środków zapalających. |
Uczeń: - charakteryzuje bojowe środki trujące; - wymienia toksyczne środki przemysłowe; - zna przeznaczenie bojowych środków zapalających; - omawia podstawowe działania indywidualne zabezpieczające przed skutkami zastosowania broni chemicznej i biologicznej. |
Uczeń: - omawia podział broni chemicznej; - charakteryzuje właściwości bojowych środków trujących; - przygotowuje listę międzynarodowych aktów prawnych regulujących zastosowanie broni konwencjonalnej i broni masowego rażenia. |
Uczeń: - korzystając z różnych źródeł przygotowuje prezentację przedstawiającą broń masowego rażenia. |
|
5.4. Indywidualne środki ochrony przed skażeniami lub skutkami użycia broni masowego rażenia. |
Uczeń: -wymienia indywidualne środki ochrony przed bronią masowego rażenia; -zna zasady ich działania; - zna zastępcze środki ochrony ludności. |
Uczeń: - charakteryzuje indywidualne środki ochrony skóry dróg oddechowych i skóry przed skażeniami; - przedstawia środki ochrony dróg oddechowych; - wskazuje środki ochrony skóry. |
Uczeń: - wymienia zastępcze środki ochrony dróg oddechowych; - omawia zastępcze sposoby ochrony skóry przed skażeniami; - ocenia stopień zagrożenia w wypadku uwolnienia trujących środków przemysłowych; - wymienia zakłady chemiczne znajdujące się w okolicy. |
Uczeń: - charakteryzuje indywidualne środki ochrony przed skażeniami.
|
Uczeń: - organizuje spotkanie z osobą, która w jego miejscowości zajmuje się indywidualnymi środkami ochrony przed skażeniami. |
|
5.5. Zbiorowe środki ochrony ludności. |
Uczeń: - wymienia rodzaje budowli ochronnych; - zna zasady ich działania. |
Uczeń: - opisuje przeznaczenie schronu; - wie, w jakiej sytuacji tworzy się szczeliny przeciwlotnicze; - wie, co to są: ukrycia, zastępcze budowle ochronne; - zna zasady zachowania się w budowlach ochronnych. |
Uczeń: - wie, jakie obiekty w jego okolicy mogą pełnić funkcje zastępczych budowli ochronnych; - omawia rodzaje ukryć i ich przeznaczenie. |
Uczeń: - wymienia budowle ochronne w swoim województwie, które obecnie mają znaczenie historyczne i są przeznaczone do zwiedzania. |
Uczeń: - przygotowuje mapę swojej miejscowości z zaznaczonymi na niej istniejącymi budowlami ochronnymi. |
|
5.6. Postępowanie ludności w rejonach rażenia bronią współczesnego pola walki. |
Uczeń: - zna uniwersalne zasady postępowania w rejonach rażenia bronią konwencjonalną; - omawia zasady ewakuacji z terenów zagrożonych.
|
Uczeń: - wie, co to jest rejon rażenia bronią konwencjonalną; - zna zasady zachowania w terenie skażonym; - wie, co to jest rejon rażenia bronią: jądrową, chemiczną, biologiczną; - wyjaśnia, na czym polega ewakuacja III stopnia. |
Uczeń: - omawia zasady zachowania się w rejonie rażenia bronią konwencjonalną; - przygotowuje listę podstawowych czynności, które należy wykonać w sytuacji przebywania w rejonie rażenia bronią biologiczną; - omawia indywidualne i zbiorowe środki ochrony ludności. |
Uczeń: - charakteryzuje elementy organizacyjne ewakuacji ludności zapewniające jej sprawny przebieg; - sprawdza, czy w jego rejonie zamieszkania znajdują się budowle strategiczne, które mogą stać się obiektem ataku wojennego. |
Uczeń: - przygotowuje plan postępowania w sytuacji zagrożeń wynikających z użycia broni współczesnego pola walki (przygotowuje komunikaty ostrzegawcze, opracowuje plan ewakuacji i dalszego działania). |
|
Dział 6. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach |
||||||
6.1. Zaplecze pierwszej pomocy. 6.2. Łańcuch przeżycia. |
Uczeń: - wymienia środki przydatne przy udzielaniu pierwszej pomocy; - omawia podstawowe zasady postępowania ratownika na miejscu zdarzenia; - mawia zasady zapewnienia bezpieczeństwa; -zna ogniwa łańcucha przeżycia - potrafi wezwać pomoc.
|
Uczeń: - omawia, co powinna zawierać apteczka - uzasadnia konieczność użycia kamizelki odblaskowej; - omawia poszczególne ogniwa łańcucha przeżycia.
|
Uczeń: - uzasadnia, dlaczego wyposażenie apteczki może ulegać modyfikacjom. |
Uczeń: - sprawdza, w jakich krajach apteczka jest obowiązkowa.
- wie, jakimi zwrotami posługują się użytkownicy CB radia; - wie, które zwroty mogą okazać się przydatne w trakcie wzywania pomocy; -przedstawia zasady zapewnienia bezpieczeństwa ratownikowi, poszkodowanym i świadkom zdarzenia.
|
Uczeń: - omawia, co powinna zawierać apteczka w pracowni chemicznej i na sali gimnastycznej; - uzasadnia swój wybór; - przygotowuje prezentację na temat łańcucha przeżycia. |
|
- wciela się w rolę wzywającego pomoc oraz dyspozytora pogotowania; - omawia schemat wzywania pomocy i rozmowy z dyspozytorem; - potrafi dokonać oceny miejsca zdarzenia oraz je zabezpieczyć.
|
||||||
6.3. Poszkodowany nieprzytomny. |
Uczeń: -potrafi dokonać wstępnej oceny poszkodowanego; - demonstruje sposób oceny funkcji życiowych - zna schemat postępowania z poszkodowanym nieprzytomnym. |
Uczeń: -zna konsekwencje utraty przytomności; - wie, dlaczego nieprzytomnemu poszkodowanemu należy udrożnić drogi oddechowe; - omawia schemat postępowania z poszkodowanym nieprzytomnym; - potrafi ułożyć poszkodowanego w pozycji bezpiecznej. |
Uczeń: - wyjaśnia, dlaczego należy mówić do poszkodowanego w trakcie udzielania mu pomocy;
|
Uczeń: - wie, w jaki sposób należy zapobiegać skutkom utraty przytomności. |
Uczeń: - uzasadnia potrzebę zapewnienia poszkodowanym pomocy psychologicznej. |
|
6.4. Poszkodowany bez czynności życiowych. |
Uczeń: - potrafi rozpoznać poszkodowanego u którego doszło do nagłego zatrzymania krążenia (NZK); - umie wykonać zgodnie z algorytmem resuscytację krążeniowo- oddechową u osoby dorosłej. |
Uczeń: - wyjaśnia, dlaczego ważne jest jak najszybsze podjęcie resuscytacji; - prawidłowo wykonuje resuscytację krążeniowo – oddechową. |
Uczeń: - uzasadnia użycie AED (automatycznego defibrylatora zewnętrznego); - analizuje schemat udzielania pomocy poszkodowanemu nieprzytomnemu pozbawionemu czynności życiowych; - potrafi bezpiecznie obsłużyć AED;
|
Uczeń: - uzasadnia konieczność odpowiedniego przygotowania poszkodowanego przed użyciem AED; - potrafi wykonać resuscytację krążeniowo - oddechową z wykorzystaniem AED. |
Uczeń: - przygotowuje prezentację na temat programu powszechnego dostępu do AED (PAD). |
|
6.5. Urazy kostno-stawowe |
Uczeń: - zna pojęcia: złamanie, skręcenie, zwichniecie; - potrafi rozpoznać: złamanie, skręcenie zwichnięcie. - wymienia przyczyny powstawania tych urazów. |
Uczeń: - zna zasady udzielania pierwszej pomocy przy urazach kostnych; - wie, które urazy stanowią największe zagrożenia dla życia i zdrowia; - wymienia rodzaje złamań; - potrafi udzielić pierwszej pomocy osobom ze złamaniami kończyn.
|
Uczeń: - wyjaśnia, w jakich okolicznościach dochodzi najczęściej do obrażeń klatki piersiowej, głowy i miednicy; - zna sposoby, złagodzenia bólu u poszkodowanego ze złamaniem.
|
Uczeń: - udziela pierwszej pomocy osobom z obrażeniami klatki piersiowej, głowy i miednicy; - omawia mechanizm powstawania urazu biczowego kręgosłupa; - wie, jak należy postępować z poszkodowanym z urazem kręgosłupa. |
Uczeń: - charakteryzuje urazy, na jakie narażony jest kierowca w trakcie wypadku drogowego, w zależności od rodzaju zderzenia; - wymienia ich przyczyny; - omawia sposoby udzielenia pierwszej pomocy. |
|
6.6. Urazy skórno-naczyniowe. |
Uczeń: - zna zasady udzielania pierwszej pomocy w sytuacji zranienia, oparzenia, krwotoku.
|
Uczeń: - wie, jak dzielimy urazy skórno - naczyniowe; -omawia schemat postępowania przy zranieniach; - zna podział oparzeń; - udziela pierwszej pomocy przy zranieniach; - wyjaśnia różnice między ranami, urazami termicznymi i krwotokiem; - wie, dlaczego opatrunek uciskowy składa się z kilku warstw. |
Uczeń: - omawia oparzenia I, II i III stopnia; - udziela pierwszej pomocy przy obrażeniach termicznych; -potrafi udzielić pomocy osobie we wstrząsie pourazowym. |
Uczeń: - omawia regułę dziewiątek stosowaną do oceny rozległości oparzeń; - oblicza, ile krwi znajduje się w jego organizmie. |
Uczeń: - przygotowuje prezentację dotyczącą postępowania we wstrząsie krwotocznym. |
|
6.7.* Nagle zatrzymanie krążenia u dzieci. |
Uczeń: - potrafi dokonać wstępnej oceny i przeprowadzić resuscytację krążeniowo -oddechową u dzieci; - umie udzielić pomocy w przypadku zadławienia u dzieci |
Uczeń: - zna najczęstsze przyczyny NZK u dzieci; - potrafi dokonać wstępnej oceny poszkodowanego. - wykonuje resuscytację krążeniowo –oddechową u dzieci.
|
Uczeń: - potrafi postępować w przypadku zadławienia u dzieci; - uzasadnia użycie AED ( automatycznego defibrylatora zewnętrznego) u dzieci; |
Uczeń: - potrafi bezpiecznie obsłużyć AED; - potrafi wykonać resuscytację krążeniowo - oddechową u dzieci z wykorzystaniem AED; - zna odmienność postępowania resuscytacyjnego u dzieci.
|
Uczeń: -przygotowuje plakat przedstawiający algorytm resuscytacji u dzieci zgodny z wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC). |
|
6.8.*Resuscytacja krążeniowo-oddechowa u niemowląt. |
Uczeń: -potrafi dokonać wstępnej oceny i przeprowadzić resuscytację krążeniowo -oddechową u niemowląt; - umie udzielić pomocy w przypadku zadławienia u niemowląt.
|
Uczeń: -wskazuje przyczyny NZK u niemowląt. - dokonuje wstępnej oceny poszkodowanego. - wykonuje zgodnie z algorytmem resuscytację krążeniowo – oddechową u niemowląt.
|
Uczeń: - potrafi udzielić pomocy w przypadku zadławienia u niemowląt. |
Uczeń: - wykazuje odmienność postępowania resuscytacyjnego u niemowląt. |
Uczeń: - przygotowuje prezentację przedstawiającą algorytm resuscytacji u niemowląt zgodny z wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji (ERC). |
|