Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi (wiadomości, umiejętności) przedmiotu socjologia w kl. 1a
Formy sprawdzania wiedzy : odpowiedź ustna waga oceny 2
kartkówka, waga oceny 2
sprawdzian waga oceny 3 / 4
praca na lekcji waga oceny 1
prezentacja waga oceny 2
Temat |
Ocena dopuszczająca. Uczeń: |
Ocena dostateczna. Uczeń: |
Ocena dobra. Uczeń: |
Ocena bardzo dobra. Uczeń: |
Ocena celująca. Uczeń: |
|
|||||
Stanowisko człowieka w systematyce |
Wymienia główne taksony biologiczne, zna pojęcia gatunek. Populacja, organizmy prokariotyczne eukariotyczne, strunowce, kręgowce, owodniowce, ssaki, ssaki naczelne. |
Podaje różnice miedzy prokariota, eukariota, podaje charakterystyczne cechy człowieka |
Wymienia charakterystyczne cechy ssaków |
Porównuje cechy człowieka z naczelnymi, wykazuje podobieństwa, różnice. |
Wymienia głównych przedstawicieli współczesnych naczelnych. Uzasadnia ewolucyjne pokrewieństwo człowieka z szympansem. |
Czynniki wpływające na ewolucję człowieka |
Wymienia czynniki środowiskowe, definiuje ekosystem, biocenoza, biotop, biom. |
Podaje cechy środowiskowe – temp, nasłonecznienie, opady lasu deszczowego, sawanny. |
Porównuje cechy sawanny i lasu deszczowego |
Analizuje budowę geologiczną wsch. Afryki pod kątem ewolucji człowieka w tym wytwarzania narzędzi. |
Analizuje wpływ czynników abiotycznych na ewolucję człowieka. |
Etapy antropogenezy |
Zna pojęcia formy przed i praludzkie. Wymienia formy przed, pra ludzkie. |
Podaje cechy budowy anatomicznej (szkielet) form przed i pra ludzkich. |
Wymienia cechy kulturowe. Porównuje Homo sapiens z Homo neadertalskim |
Porównuje, wykazuje różnice między poszczególnymi ogniwami ewolucji człowieka. |
Wykazuje tendencje zmian anatomicznych występujące w ewolucji człowieka. |
Teoria mitochondrialnej Ewy |
Pojęcie mitochondrium, DNA, gen,, pula genowa, mutacja. Efekt założyciela, wąskiego gardła. Wyjaśnienie jednorodności genetycznej człowieka. |
Wie czego dotyczy Teoria mitochondrialnej Ewy, wyjaśnia różnice w budowie człowieka jako wyraz adaptacji do środowiska. |
Zna na czym polega efekt wąskiego gardła i założyciela. |
Wyjaśnia istotę teorii mitochondrialnej |
Wyjaśnia teorii w oparciu o mutacje w mitochondrialnym DNA , dlaczego zróżnicowanie genetyczne człowieka jest b. małe, wykazuje niekorzystne |
Dlaczego Homo sapiens przetrwał na afrykańskiej sawannie |
Cechy biologiczne (anatomia, fijologia) i społeczne Homo sapiens. - grupy rodzinne - oportunizm pokarmowy - brak terytorializmu - dwunożność, w tym lepsze dostrzeganie pokarmu, niebezpieczeństwa - brak owłosienia , lepsza termoregulacja - aktywność w ciągu dnia - inteligencja - opieka nad potomstwem (nie zostawianie potomstwa – dzieci przez matki) - posługiwanie się narzędziami |
Wymienia cechy człowieka korzystne i niekorzystne do życia na sawannie. |
Wykazuje związek między mową, chwytną ręką, stereoskopowym widzeniem, dietą a ewolucja mózgu. |
Wyjaśnia dzięki jakim cechom człowiek przetrwał na sawannie. |
Podaje, uzasadnia kierunek zmian ewolucyjnych jakim podlegał rodzaj Homo na sawannie. |
Zachowanie organizmów. |
Pojęcie bodźca, receptora. Rodzaje reakcji – tropizmy, nastie, reakcje instynktowne. Rodzaje odruchów. Łuk odruchowy. Rola kory mózgowej. |
Rodzaje odruchów. Łuk odruchowy. Podaje przykłady tropizmów, reakcji instynktownych, odruchów. |
Rysuje schemat odruchu (łuk odruchowy). |
Rola mózgu, kory mózgowej w reakcjach. |
|
Rodzaje zachowań. |
Wymienia rodzaje zachowań: zachowania instynktowne (altruistyczne, agresywne), definiuje bodźce kluczowe, wyzwalające. |
Podaje przykłady zachowań.
proporcje ciała u dzieci, rola głosu w relacjach dziecko matka |
Wyjaśnia na przykładzie owadów, złożone zachowania instynktowne. |
Podaje przykłady bodźców kluczowych , które wyzwalają (hamują) określone zachowania – zachowanie agresywne, lekowe psów, wilków. |
Podaje przykłady określonych zachowań, budowy ciała (proporcje) u dzieci hamujących zachowania agresywne. |
Zachowania społeczne. |
Podaje przykłady gatunków społecznych – owady (pszczoły, mrówki, termity, osy), stado wilków, szympansów, słoni, jeleni. |
Wykazuje podobieństwa i różnice w organizacji |
Hierarchia w stadzie wilków. Kolejność dziobania u kur. Hierarchia w grupach rodzinnych.. |
Rola feromonów w społeczeństwach owadzich. |
Potrafi podać przykłady zachowań w tym tzw. kodów kulturowych wpływających na zachowania agresywne u ludzi. Wykazuje role kultury w zachowaniach społecznych. |
Teoria samolubnego genu a zachowania egoistyczne, altruistyczne. |
Zna istotę teorii samolubnego genu. Definiuje pojecie zachowanie altruistyczne, egoistyczne, nepotyzm. |
Podaje przykłady zachowań altruistycznych, egoistycznych, nepotyzmu. |
|
Wyjaśnia o teorię samolubnego genu podłoże zachowań organizmów w tym człowieka. |
|
Jak pracuje mózg. Racjonalność podejmowanych decyzji. |
Zna koncepcję modelu funkcjonowania mózgu opartego na działaniu dwóch systemów. Zna rolę kory mózgowej. |
Potrafi wymienić pola w korze mózgowej odpowiedzialne z poszczególne funkcje. |
Wyjaśnia jak funkcjonuje system 1 (emocjonalny) i system 2 (racjonalno, analityczny). |
Wyjaśnia dlaczego szereg podejmowanych decyzji jest nieracjonalna. |
|