Wymagania edukacyjne do przedmiotu
podstawy dietetyki
dla klasy II
na rok szkolny 2019/2020
Treści nauczania
|
Ocena |
||||
Dopuszczający |
Dostateczny |
Dobry |
Bardzo dobry |
Celujący |
|
Dział I.
|
· wymienia zasady bezpieczeństwa obowiązujące podczas zajęć żywieniowych · wskazuje miejsce w klasie (szkole), w którym znajduje się apteczka szkolna · określa czynniki, które wpływają na wypadki podczas posługiwania się narzędziami ręcznymi, mechanicznymi i elektrycznymi · wymienia zawartość apteczki pierwszej pomocy · wymienia zagadnienia programowe dotyczące zajęć żywieniowych · określa wymagania i sposób oceniania na lekcji · demonstruje sposób udzielania pierwszej pomocy przy skaleczeniu lub oparzeniu (osiągnięcia nie podlegają ocenie)
|
||||
Dział II. Planowanie i organizacja żywienia.
|
- określa założenia pozwalające na budowę Piramidy Zdrowego Żywienia - rozróżnia składniki pokarmowe i składniki odżywcze - wymienia i wyjaśnia podstawowe pojęcia dotyczące zasad racjonalnego odżywiania się człowieka - wyjaśnia znaczenie pojęcia „zdrowa (bezpieczna) żywność”
|
- posługuje się Piramidą Zdrowego Żywienia - wyjaśnia pojęcia normy żywieniowe - uzasadnia niezmienność podstawowych zasad odżywiania - omawia i stosuje zasady budowy jadłospisów - omawia i stosuje zasady eksploatacji i konserwacji poszczególnych urządzeń stosowanych przy obróbce żywności - wskazuje zdrowe (bezpieczne) produkty, rozróżnia tzw. żywność ekologiczną - stosując zasady racjonalnego odżywiania się i rachunku ekonomicznego
|
- rozróżnia rolę poszczególnych składników pokarmowych dla organizmu człowieka - wyjaśnia pojęcia: „zapotrzebowanie energetyczne” - ocenia, czy spożywanie produktów przetworzonych, modyfikowanych, zawierających konserwanty ma wpływ na zasady odżywiania się - odczytuje tabele, rozpoznaje dane dla poszczególnych grup populacji - wskazuje sposoby produkowania zdrowej (bezpiecznej) żywności
|
- wyjaśnia, na czym polegają trudności w opracowaniu wzorca optymalnego żywienia się - uzasadnia celowość aktywności fizycznej w życiu - ocenia składniki żywności pod kątem odżywiania się - omawia żywienie swojej rodziny, analizuje i komentuje prawidłowości i nieprawidłowości w stosunku do zasad określonych przez naukowców - wyjaśnia różnice w zapotrzebowaniu organizmu na składniki odżywcze w zależności od wieku, płci, trybu życia, zawodu itp. - wyjaśnia istotę modyfikacji genetycznej żywności weryfikuje z tabelami i analizuje wpływ konserwantów na organizm człowieka
|
- umie zastosować planowanie i organizację żywienia w praktyce: przygotowanie posiłków zgodnie z zaleceniami dietetycznymi - określa powody ewentualnych nieprawidłowości i możliwości dokonania zmian - przedstawia argumenty za genetyczną modyfikacją organizmów (GMO) i przeciw niej, uzasadnia swoją opinię, identyfikuje zagrożenia i zyski ze stosowania GMO - projektuje i zestawia jadłospis zgodnie z zasadami dla określonej grupy ludzi (zwraca uwagę na młodzież w wieku licealnym) |
Dział III. Klasyfikacja i charakterystyka diet.
|
- potrafi klasyfikować diety lecznicze - potrafi wymienić potrawy dozwolone i zabronione przy danym schorzeniu
|
- oblicza zawartości białka, tłuszczu i węglowodanów w diecie - zaplanować jadłospis dla osób z wybranym schorzeniem
|
- omawia sposoby modyfikacji diet - wymienia i opisuje zasady przygotowywania posiłków ze względu na uniknięcie zachorowań
|
- wymienia produkty dozwolone i zabronione w dietach układa prosty jadłospis dla wybranej diety - omawia na czym polegają zasady właściwego postępowania podczas sporządzania potraw, transportu, przechowywania potraw w celu maksymalnego ograniczenia strat składników pokarmowych, jednocześnie zapobiegając
|
- potrafi zdefiniować i omówić założenia diet: bogatoresztkowej, łatwo strawnej, z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego, z ograniczeniem tłuszczu, o zmienionej konsystencji, ubogo energetycznej, bogatobiałkowej, niskobiałkowej, o kontrolowanej zawartości kwasów tłuszczowych, z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów.
|
Dział IV. Żywienie w chorobach wynikających z niedoboru składników pokarmowych |
- zna nazwy chemiczne witamin - zna mikro i makroelementy - wie jakie ma znaczenie błonnik pokarmowy w diecie
|
- zna podział witamin na rozpuszczalne w wodzie i w tłuszczach oraz zna ich główne źródła w diecie - potrafi wymienić czynniki wpływające na przyswajalność składników mineralnych - wskazuje źródła błonnika
|
- potrafi wymienić czynniki wpływające na przyswajalność witamin - zna główne źródła w diecie składników mineralnych - dobiera produkty spożywcze zawierające określone składniki pokarmowe
|
- wie, jaką rolę pełnią witaminy w organizmie człowieka oraz zna zalecany dzienny poziom spożycia - wie, jaką rolę pełnią składniki mineralne w organizmie człowieka oraz zna zalecany dzienny poziom spożycia |
- zna skutki niedoboru witamin i objawy ich nadmiaru w organizmie - umiejętnie dobiera produkty w zależności od choroby wynikającej z niedoboru składników pokarmowych |
Dział V. Żywienie w alergiach pokarmowych. |
- zna pojęcia alergia, nietolerancja pokarmowa, alergeny
|
- potrafi wymienić alergeny
|
- dobiera produkty do alergii pokarmowej (również przeciwwskazania)
|
- zna zasady profilaktyki alergii pokarmowej
|
- potrafi układać jadłospis dla osób z wybraną alergią pokarmową
|
Dział VI. Żywienie w zatruciach oraz chorobach przewodu pokarmowego. |
- zna pojęcia: Zatrucia grzybami. Zatrucia chemiczne. Zatrucia enterotoksynami bakteryjnymi
|
- odczytuje tabele kaloryczne, rozpoznaje dane dla poszczególnych grup populacji |
– wie jak przebiega: żywienie w chorobie refluksowej, żywienie w przepuklinie rozworu przełykowego, żywienie w zapaleniu przełyku, żywienie w zapaleniu żołądka, żywienie w chorobach wrzodowych, żywienie w biegunkach, żywienie w zaparciach, żywienie w chorobach trzustki, żywienie w chorobach wątroby |
- oblicza wartość energetyczną potraw, korzystając z tabel kalorycznych
|
- potrafi ułożyć jadłospis dla osób z wybranym schorzeniem
|
Dział VII. Żywienie w chorobach przemiany materii.
|
- zna indeksy glikemiczne żywności - oblicza BMI
|
- wymienia wymienniki węglowodanowe i tłuszczowe
|
- ustala wartość energetyczną diety w cukrzycy
|
- planuje dietę cukrzycową z wykorzystaniem wymienników - planuje dietę w dnie moczanowej |
- układa przykładowe jadłospisy dla ludzi z wybranym schorzeniem. |
Dział VIII. Żywienie w chorobach układu krążenia i układu krwiotwórczego.
|
- zna pojęcia: dobry i zły cholesterol
|
- opisuje i wyjaśnia problemy dotyczące żywienia z jakimi boryka się współczesny świat
|
- identyfikuje problemy dotyczące żywienia na świecie, przedstawia genezę ich powstawania i analizuje przyczyny ich trwania
|
- formułuje zasady profilaktyki cholesterolowej - formułuje zasady profilaktyki nadciśnieniowej |
- układa jadłospis dla osób z wybranym schorzeniem |
Dział IX. Żywienie w chorobach układu moczowego.
|
- odczytuje tabele przy układaniu jadłospisów – podstawowe parametry
|
- zna choroby układu moczowego |
- oblicza wartość energetyczną potraw, korzystając z tabel kalorycznych |
- zna zasady żywienia w przewlekłej niewydolności nerek - zna zasady żywienia w zespole nerczycowym - zna zasady żywienia w kamicy nerkowej |
- projektuje i zestawia jadłospis zgodnie z zasadami dla osób z wybranym schorzeniem układu moczowego
|
Dział X. Żywienie dzieci chorych.
|
- zna podstawowe pojęcia: otyłość; fenyloketonuria |
- zna zasady profilaktyki celiakii |
- formułuje zasady profilaktyki otyłości
|
- wie jak należy odżywiać dzieci w: chorobach przebiegających z gorączką, w biegunkach, w celiakii
|
- układa jadłospis dla dzieci chorych |
Opracował: Michał Grabarek