WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY SZKOLNE

CHEMIA, ZAKRES PODSTAWOWY

KLASY DRUGIE PO SZKOLE PODSTAWOWEJ: kl.P2a, kl.P2b, kl.P2d, kl.P2e, kl.P2f

rok szk. 2020/2021

 

1. Reakcje utleniania-redukcji. Elektrochemia

Ocena dopuszczająca

[1]

Ocena dostateczna

[1 + 2]

Ocena dobra

[1 + 2 + 3]

Ocena bardzo dobra

[1 + 2 + 3 + 4]

Ocena celująca

[1+2+3+4+5]

Uczeń:

     definiuje pojęcie stopień utlenienia pierwiastka chemicznego

     wymienia reguły obliczania stopni utlenienia pierwiastków w związkach chemicznych

     określa stopnie utlenienia pierwiastków w prostych związkach chemicznych

     definiuje pojęcia: reakcja utleniania-redukcji (redoks), utleniacz, reduktor, utlenianie, redukcja

     zapisuje proste schematy bilansu elektronowego

     wskazuje w prostych reakcjach redoks utleniacz, reduktor, proces utleniania i proces redukcji

     określa etapy ustalania współczynników stechiometrycznych w równaniach reakcji redoks

     wymienia najważniejsze reduktory stosowane w przemyśle

     wyjaśnia pojęcia: ogniwo galwaniczne, półogniwo, elektroda, katoda, anoda, klucz elektrolityczny, SEM

     opisuje budowę i zasadę działania ogniwa Daniella

     zapisuje schemat ogniwa galwanicznego

     ustala znaki elektrod w ogniwie galwanicznym

     wyjaśnia pojęcie potencjał elektrody (potencjał półogniwa)

     wyjaśnia pojęcie standardowa (normalna) elektroda wodorowa

     wyjaśnia pojęcie szereg elektrochemiczny metali

     wymienia metody zabezpieczenia metali przed korozją

Uczeń:

     oblicza zgodnie z regułami stopnie utlenienia pierwiastków w związkach chemicznych i jonach

     wymienia przykłady reakcji redoks oraz wskazuje w nich utleniacz, reduktor, proces utleniania i proces redukcji

     dobiera współczynniki stechiometryczne metodą bilansu elektronowego w prostych równaniach reakcji redoks

     wyjaśnia, na czym polega otrzymywanie metali z rud z zastosowaniem reakcji redoks

     wyjaśnia pojęcia szereg aktywności metali i reakcja dysproporcjonowania

     projektuje doświadczenie chemiczne Porównanie aktywności chemicznej żelaza, miedzi i wapnia oraz zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych

     zapisuje równania reakcji rozcieńczonych i stężonych roztworów kwasów: azotowego(V) i siarkowego(VI) z Al, Fe, Cu, Ag

     analizuje informacje wynikające z położenia metali w szeregu elektrochemicznym

     podaje zasadę działania ogniwa galwanicznego

     dokonuje podziału ogniw na odwracalne i nieodwracalne

     definiuje pojęcia potencjał standardowy półogniwa szereg elektrochemiczny metali

     omawia proces korozji chemicznej oraz korozji elektrochemicznej metali

     opisuje sposoby zapobiegania korozji.

     opisuje budowę i działanie źródeł prądu stałego

     projektuje i wykonuje doświadczenie Badanie wpływu różnych czynników na szybkość korozji elektrochemicznej

Uczeń:

     przewiduje typowe stopnie utlenienia pierwiastków chemicznych na podstawie konfiguracji elektronowej ich atomów

     analizuje równania reakcji chemicznych i określa, które z nich są reakcjami redoks

     projektuje i przeprowadza doświadczenie chemiczne Reakcje wybranych metali z roztworami kwasu azotowego(V) – stężonym i rozcieńczonym

     projektuje i przeprowadza doświadczenie Reakcje wybranych metali z roztworami kwasu siarkowego(VI) – stężonym i rozcieńczonym

     dobiera współczynniki stechiometryczne metodą bilansu elektronowego w równaniach reakcji redoks, w tym w reakcjach dysproporcjonowania

     określa, które pierwiastki chemiczne w stanie wolnym lub w związkach chemicznych mogą być utleniaczami, a które reduktorami

     wymienia zastosowania reakcji redoks w przemyśle

     zapisuje równania reakcji chemicznych zachodzących w ogniwie Daniella

     oblicza SEM ogniwa galwanicznego na podstawie standardowych potencjałów półogniw, z których jest ono zbudowane

     projektuje i przeprowadza doświadczenie Badanie działania ogniwa galwanicznego

     omawia zjawisko pasywacji glinu i wynikające z niego zastosowania glinu

 

 

 

 

Uczeń:

     określa stopnie utlenienia pierwiastków chemicznych w cząsteczkach i jonach złożonych

     zapisuje równania reakcji kwasów utleniających z metalami szlachetnymi i ustala współczynniki stechiometryczne metodą bilansu elektronowego

     analizuje szereg aktywności metali i przewiduje przebieg reakcji chemicznych różnych metali z wodą, kwasami i solami

     zapisuje równania reakcji zachodzących na elektrodach (na katodzie i anodzie) ogniwa galwanicznego o danym schemacie

     zapisuje odpowiednie równania reakcji dotyczące korozji elektrochemicznej

     omawia wpływ różnych czynników na szybkość procesu korozji elektrochemicznej

 

Uczeń:

-       wyjaśnia różnicę między przebiegiem procesów elektrodowych w ogniwach i podczas elektrolizy

-       omawia proces elektrolizy wodnych roztworów elektrolitów i stopionych soli

 

 

2. Roztwory

Ocena dopuszczająca

[1]

Ocena dostateczna

[1 + 2]

Ocena dobra

[1 + 2 + 3]

Ocena bardzo dobra

[1 + 2 + 3 + 4]

Ocena celująca

[1+2+3+4+5]

Uczeń:

     definiuje pojęcia: roztwór, mieszanina jednorodna, mieszanina niejednorodna, rozpuszczalnik, substancja rozpuszczana, roztwór właściwy, roztwór ciekły, roztwór stały, roztwór gazowy, zawiesina, roztwór nasycony, roztwór nienasycony, roztwór przesycony, rozpuszczanie, rozpuszczalność, krystalizacja

     wymienia metody rozdzielania na składniki mieszanin niejednorodnych i jednorodnych

     sporządza wodne roztwory substancji

     wymienia czynniki przyspieszające rozpuszczanie substancji w wodzie

     wymienia przykłady roztworów znanych z życia codziennego

     definiuje pojęcia: koloid, zol, żel, koagulacja, peptyzacja, denaturacja

     wymienia różnice we właściwościach roztworów właściwych, koloidów i zawiesin

     odczytuje z wykresu rozpuszczalności informacje na temat wybranej substancji

     definiuje pojęcia stężenie procentowe i stężenie molowe

     wykonuje proste obliczenia związane z pojęciami stężenie procentowe i stężenie molowe

 

Uczeń:

    wyjaśnia pojęcia: koloid, zol, żel, efekt Tyndalla

    wymienia przykłady roztworów o różnym stanie skupienia rozpuszczalnika i substancji rozpuszczanej

    omawia sposoby rozdzielania roztworów właściwych (substancji stałych w cieczach, cieczy w cieczach) na składniki

    wymienia zastosowania koloidów

    wyjaśnia proces rozpuszczania substancji w wodzie

    wyjaśnia różnice między rozpuszczaniem
a roztwarzaniem

    sprawdza doświadczalnie wpływ różnych czynników na szybkość rozpuszczania substancji

    wyjaśnia proces krystalizacji

    projektuje i wykonuje doświadczenie chemiczne Odróżnianie roztworu właściwego od koloidu

    projektuje i przeprowadza doświadczenie Rozdzielanie składników mieszaniny niejednorodnej metodą sączenia (filtracji)

    podaje zasady postępowania podczas sporządzanie roztworów o określonym stężeniu procentowym i molowym

    rozwiązuje zadanie związane z zatężaniem i rozcieńczaniem roztworów

Uczeń:

    wyjaśnia różnicę między rozpuszczalnością a szybkością rozpuszczania substancji

    analizuje wykresy rozpuszczalności różnych substancji

    dobiera metody rozdzielania mieszanin jednorodnych na składniki, biorąc pod uwagę różnice we właściwościach składników mieszanin

    sporządza roztwór nasycony i nienasycony wybranej substancji w określonej temperaturze, korzystając z wykresu rozpuszczalności tej substancji

    wykonuje obliczenia związane z pojęciami stężenie procentowe i stężenie molowe, z uwzględnieniem gęstości roztworu

    projektuje doświadczenie Sporządzanie roztworu o określonym stężeniu procentowym

    projektuje doświadczenie Sporządzanie roztworu o określonym stężeniu procentowym

    oblicza stężenie procentowe lub molowe roztworu otrzymanego przez zmieszanie dwóch roztworów o różnych stężeniach

 

Uczeń:

     projektuje i wykonuje doświadczenie Rozdzielanie składników mieszaniny jednorodnej barwników roślinnych metodą chromatografii bibułowej

     projektuje i przeprowadza doświadczenie Rozdzielanie mieszaniny jednorodnej metodą ekstrakcji ciecz−ciecz

     wymienia sposoby otrzymywania roztworów nasyconych z roztworów nienasyconych i odwrotnie, korzystając z wykresów rozpuszczalności substancji

     wykonuje odpowiednie obliczenia chemiczne, a następnie sporządza roztwory o określonym stężeniu procentowym i molowym, zachowując poprawną kolejność wykonywanych czynności

     przelicza stężenia procentowych na molowe i odwrotnie

     przelicza stężenia roztworu na rozpuszczalność i odwrotnie

 

 

Uczeń:

-       przelicza zawartość substancji w roztworze wyrażoną za pomocą stężenia procentowego na stężenia w ppm i ppb oraz podaje zastosowania tych jednostek

-       wyjaśnia pojęcie stężenie masowe roztworu

-       wykonuje obliczenia związane z pojęciami stężenie procentowe, stężenie molowe, stężenie masowe z uwzględnieniem gęstości roztworów oraz ich mieszania, zatężania i rozcieńczania

 

 


 

3. Reakcje chemiczne w roztworach wodnych

Ocena dopuszczająca

[1]

Ocena dostateczna

[1 + 2]

Ocena dobra

[1 + 2 + 3]

Ocena bardzo dobra

[1 + 2 + 3 + 4]

Ocena celująca

[1+2+3+4+5]

Uczeń:

     wyjaśnia pojęcia: dysocjacja elektrolityczna, elektrolity nieelektrolity

     definiuje pojęcia reakcja odwracalna, reakcja nieodwracalna

     zapisuje proste równania dysocjacji jonowej elektrolitów i podaje nazwy powstających jonów

     definiuje pojęcie stopień dysocjacji elektrolitycznej

     zapisuje wzór na obliczanie stopnia dysocjacji elektrolitycznej

     wyjaśnia pojęcia mocne elektrolity, słabe elektrolity

     wymienia przykłady elektrolitów mocnych i słabych

     zapisuje ogólne równanie dysocjacji kwasów, zasad i soli

     wyjaśnia sposób dysocjacji kwasów, zasad i soli

     wyjaśnia pojęcia: odczyn roztworu, wskaźniki kwasowo-
-zasadowe
, pH, pOH

     wymienia podstawowe wskaźniki kwasowo-zasadowe (pH) i omawia ich zastosowania

     wyjaśnia, co to jest skala pH i w jaki sposób można z niej korzystać

     opisuje, czym są właściwości sorpcyjne gleby oraz co to jest odczyn gleby

     dokonuje podziału nawozów na naturalne i sztuczne (fosforowe, azotowe i potasowe)

     wymienia przykłady nawozów naturalnych i sztucznych

     wymienia podstawowe rodzaje zanieczyszczeń gleby

     wyjaśnia, na czym polega reakcja zobojętniania i reakcja strącania osadów oraz zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych w postaci cząsteczkowej

     wskazuje w tabeli rozpuszczalności soli i wodorotlenków w wodzie związki chemiczne trudno rozpuszczalne

Uczeń:

     wyjaśnia kryterium podziału substancji na elektrolity i nieelektrolity

     wyjaśnia kryterium podziału elektrolitów na mocne i słabe

     wyjaśnia przebieg dysocjacji kwasów wieloprotonowych

     wyjaśnia rolę cząsteczek wody jako dipoli w procesie dysocjacji elektrolitycznej

     zapisuje równania reakcji dysocjacji jonowej kwasów, zasad i soli bez uwzględniania dysocjacji wielostopniowej

     wyjaśnia przebieg dysocjacji zasad wielowodorotlenowych

     porównuje moc elektrolitów na podstawie wartości ich stałych dysocjacji

     wymienia przykłady reakcji odwracalnych i nieodwracalnych

     wyznacza pH roztworów z użyciem wskaźników kwasowo-zasadowych oraz określa ich odczyn

     oblicza pH i pOH na podstawie znanych stężeń molowych jonów H+ i OHi odwrotnie

     projektuje i przeprowadza doświadczenie Badanie odczynu i pH roztworów kwasu, zasady i soli

     opisuje znaczenie właściwości sorpcyjnych i odczynu gleby oraz wpływ pH gleby na wzrost wybranych roślin

     wyjaśnia, na czym polega zanieczyszczenie gleby

     wymienia źródła chemicznego zanieczyszczenia gleby

     zapisuje równania reakcji zobojętniania w postaci cząsteczkowej i jonowej i skróconego zapisu jonowego

     analizuje tabelę rozpuszczalności soli i wodorotlenków w wodzie pod kątem możliwości przeprowadzenia reakcji strącania osadów

     zapisuje równania reakcji strącania osadów w postaci cząsteczkowej, jonowej i skróconego zapisu jonowego

 

Uczeń:

     projektuje i przeprowadza doświadczenie chemiczne Badanie zjawiska przewodzenia prądu elektrycznego i zmiany barwy wskaźników kwasowo-
-zasadowych w wodnych roztworach różnych związków chemicznych
oraz dokonuje podziału substancji na elektrolity i nieelektrolity

     wyjaśnia przebieg dysocjacji kwasów wieloprotonowych

     zapisuje równania reakcji dysocjacji jonowej kwasów, zasad i soli, uwzględniając dysocjację stopniową niektórych kwasów i zasad

     wykonuje obliczenia chemiczne z zastosowaniem pojęcia stopień dysocjacji

     wymienia czynniki wpływające na wartość stopnia dysocjacji elektrolitycznej

     wyjaśnia wielkość stopnia dysocjacji dla elektrolitów dysocjujących stopniowo

     porównuje przewodnictwo elektryczne roztworów różnych kwasów o takich samych stężeniach
i interpretuje wyniki doświadczeń chemicznych

     projektuje i przeprowadza doświadczenie Badanie właściwości sorpcyjnych gleby

     projektuje i przeprowadza doświadczenie chemiczne Badanie odczynu gleby

     opisuje wpływ pH gleby na rozwój roślin

     uzasadnia potrzebę stosowania nawozów sztucznych
i pestycydów i podaje ich przykłady

     wyjaśnia, na czym polega chemiczne zanieczyszczenie gleby

     projektuje doświadczenie Otrzymywanie soli przez działanie kwasem na wodorotlenek

     bada przebieg reakcji zobojętniania z użyciem wskaźników kwasowo-
-zasadowych

     wymienia sposoby otrzymywania wodorosoli i hydroksosoli oraz zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych

Uczeń:

     wyjaśnia proces dysocjacji jonowej z uwzględnieniem roli wody w tym procesie

     zapisuje równania reakcji dysocjacji jonowej kwasów, zasad i soli z uwzględnieniem dysocjacji wielostopniowej

     wyjaśnia przyczynę kwasowego odczynu roztworów kwasów oraz zasadowego odczynu roztworów wodorotlenków; zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych

     analizuje zależność stopnia dysocjacji od rodzaju elektrolitu i stężenia roztworu

     wykonuje obliczenia chemiczne, korzystając z definicji stopnia dysocjacji

     ustala skład ilościowy roztworów elektrolitów

     wyjaśnia zależność między pH a iloczynem jonowym wody

     posługuje się pojęciem pH w odniesieniu do odczynu roztworu i stężenia jonów H+ i OH-

     wymienia źródła zanieczyszczeń gleby, omawia ich skutki oraz podaje sposoby ochrony gleby przed degradacją

     omawia istotę reakcji zobojętniania i strącania osadów oraz podaje zastosowania tych reakcji chemicznych

     projektuje doświadczenie Otrzymywanie wodorosoli przez działanie kwasem na zasadę

     projektuje doświadczenie chemiczne Otrzymywanie osadów praktycznie nierozpuszczalnych soli i wodorotlenków

     opisuje działanie leków neutralizujących nadmiar kwasu w żołądku

Uczeń:

- wyjaśnia pojęcie iloczyn rozpuszczalności substancji

- podaje zależność między wartością iloczynu rozpuszczalności a rozpuszczalnością soli w danej temperaturze

- przewiduje, która z trudno rozpuszczalnych soli o znanych iloczynach rozpuszczalności w danej temperaturze strąci się łatwiej, a która trudniej

- omawia zjawiska krasowe i zapisuje równania reakcji chemicznych ilustrujące te zjawiska

- omawia naturalne wskaźniki odczynu gleby

- wyjaśnia znaczenie symboli umieszczonych na etykietach nawozów

 

 


4. Efekty energetyczne i szybkość reakcji chemicznych

Ocena dopuszczająca

[1]

Ocena dostateczna

[1 + 2]

Ocena dobra

[1 + 2 + 3]

Ocena bardzo dobra

[1 + 2 + 3 + 4]

Ocena celująca

[1+2+3+4+5]

Uczeń:

     definiuje pojęcia: układ, otoczenie, układ otwarty, układ zamknięty, układ izolowany, energia wewnętrzna układu, efekt cieplny reakcji, reakcja egzotermiczna, reakcja endotermiczna, proces endoenergetyczny, proces egzoenergetyczny

     definiuje pojęcia: energia aktywacji, entalpia, szybkość reakcji chemicznej, kataliza, katalizator

     wymienia czynniki wpływające na szybkość reakcji chemicznej

     definiuje pojęcie katalizator

     wymienia rodzaje katalizy

Uczeń:

    wyjaśnia pojęcia: układ, otoczenie, układ otwarty, układ zamknięty, układ izolowany, energia wewnętrzna układu, efekt cieplny reakcji, reakcja egzotermiczna, reakcja endotermiczna, proces egzoenergetyczny, proces endoenergetyczny, ciepło, energia całkowita układu

    wymienia przykłady reakcji endo- i egzoenergetycznych

    określa efekt energetyczny reakcji chemicznej na podstawie wartości entalpii

    konstruuje wykres energetyczny reakcji chemicznej

    omawia wpływ różnych czynników na szybkość reakcji chemicznej

    projektuje doświadczenie chemiczne Wpływ rozdrobnienia na szybkość reakcji chemicznej

    projektuje doświadczenie chemiczne Wpływ stężenia substratu na szybkość reakcji chemicznej

    projektuje doświadczenie chemiczne Wpływ temperatury na szybkość reakcji chemicznej

    definiuje pojęcie inhibitor

Uczeń:

    przeprowadza reakcje będące przykładami procesów egzoenergetycznych i endoenergetycznych oraz wyjaśnia istotę zachodzących procesów

    projektuje doświadczenie Rozpuszczanie azotanu(V) amonu w wodzie

    projektuje doświadczenie chemiczne Reakcja wodorowęglanu sodu z kwasem etanowym

    projektuje doświadczenie chemiczne Rozpuszczanie wodorotlenku sodu w wodzie

    projektuje doświadczenie chemiczne Reakcja magnezu z kwasem chlorowodorowym

    wyjaśnia pojęcia szybkość reakcji chemicznej i energia aktywacji

    projektuje doświadczenie chemiczne Katalityczny rozkład nadtlenku wodoru

    wyjaśnia, co to są inhibitory, oraz podaje ich przykłady

    wyjaśnia różnicę między katalizatorem a inhibitorem

    rysuje wykres zmian stężenia substratów i produktów oraz szybkości reakcji chemicznej w funkcji czasu

Uczeń:

     udowadnia, że reakcje egzoenergetyczne należą do procesów samorzutnych, a reakcje endoenergetyczne do procesów wymuszonych

     wyjaśnia pojęcie entalpia układu

     kwalifikuje podane przykłady reakcji chemicznych do reakcji egzoenergetycznych (ΔH < 0) lub endoenergetycznych
H > 0) na podstawie różnicy entalpii substratów i produktów

     udowadnia zależność między rodzajem reakcji chemicznej a zasobem energii wewnętrznej substratów i produktów

     udowadnia wpływ temperatury, stężenia substratu, rozdrobnienia substancji i katalizatora na szybkość wybranych reakcji chemicznych, przeprowadzając odpowiednie doświadczenia chemiczne

     opisuje rolę katalizatorów w procesie oczyszczania spalin

Uczeń:

- określa warunki standardowe

- definiuje pojęcie okres półtrwania

- omawia proces biokatalizy i wyjaśnia pojęcie biokatalizatory

- wyjaśnia pojęcie aktywatory

 

 

 

5. Węglowodory

 

Ocena dopuszczająca

[1]

Ocena dostateczna

[1 + 2]

Ocena dobra

[1 + 2 + 3]

Ocena bardzo dobra

[1 + 2 + 3 + 4]

Ocena celująca

[1+2+3+4+5]

Uczeń:

-       definiuje pojęcia: węglowodory, alkany, alkeny, alkiny, szereg homologiczny węglowodorów, grupa alkilowa, reakcje podstawiania (substytucji), przyłączania (addycji), polimeryzacji, spalania, rzędowość atomów węgla, izomeria położeniowa i łańcuchowa

-       definiuje pojęcia: stan podstawowy, stan wzbudzony, wiązania typu s i p, rodnik, izomeria

-       podaje kryterium podziału węglowodorów ze względu na rodzaj wiązania między atomami węgla w cząsteczce

-       zapisuje wzory ogólne alkanów, alkenów, alkinów i na ich podstawie wyprowadza wzory sumaryczne węglowodorów

-       zapisuje wzory sumaryczne i strukturalne oraz podaje nazwy systematyczne węglowodorów nasyconych i nienasyconych o liczbie atomów węgla od 1 do 4

-       zapisuje wzory przedstawicieli poszczególnych szeregów homologicznych węglowodorów oraz podaje ich nazwy, właściwości i zastosowania

-       zapisuje równania reakcji spalania i bromowania metanu

-       zapisuje równania reakcji spalania, uwodorniania oraz polimeryzacji etenu i etynu

-       wymienia przykłady węglowodorów aromatycznych (wzór, nazwa, zastosowanie)

-       wymienia rodzaje izomerii

-       wymienia źródła występowania węglowodorów w przyrodzie

 

Uczeń:

-       wyjaśnia pojęcia: węglowodory, alkany, alkeny, alkiny, grupa alkilowa, areny wyjaśnia pojęcia: stan podstawowy, stan wzbudzony, wiązania typu s i p, reakcja substytucji, rodnik, izomeria

-       zapisuje konfigurację zapisuje wzory ogólne alkanów, alkenów i alkinów na podstawie wzorów czterech pierwszych członów ich szeregów homologicznych

-       przedstawia sposoby otrzymywania: metanu, etenu i etynu oraz zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych

-       przedstawia właściwości metanu, etenu i etynu oraz zapisuje równania reakcji chemicznych, którym ulegają

-       podaje nazwy systematyczne izomerów na podstawie wzorów półstrukturalnych

-       stosuje zasady nazewnictwa systematycznego alkanów (proste przykłady)

-       zapisuje równania reakcji spalania całkowitego i niecałkowitego węglowodorów

-       zapisuje równania reakcji bromowania, uwodorniania oraz polimeryzacji etenu i etynu

-       określa rzędowość dowolnego atomu węgla w cząsteczce węglowodoru

-       wyjaśnia pojęcie aromatyczności na przykładzie benzenu

-       wymienia reakcje, którym ulega benzen (spalanie, bromowanie z użyciem katalizatora)

-       wyjaśnia pojęcia: izomeria łańcuchowa, położeniowa, funkcyjna, cis-trans

-       wymienia przykłady izomerów cis i trans oraz wyjaśnia różnice między nimi

Uczeń:

-       określa przynależność węglowodoru do danego szeregu homologicznego na podstawie jego wzoru sumarycznego

-       charakteryzuje zmianę właściwości węglowodorów w zależności od długości łańcucha węglowego

-       określa zależność między rodzajem wiązania (pojedyncze, podwójne, potrójne) a typem hybrydyzacji

-       otrzymuje metan, eten i etyn oraz zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych

-       wyjaśnia, w jaki sposób tworzą się w etenie i etynie wiązania typu sp

-       wyjaśnia, na czym polega izomeria konstytucyjna i podaje jej przykłady

-       podaje nazwę systematyczną izomeru na podstawie wzoru półstrukturalnego i odwrotnie (przykłady o średnim stopniu trudności)

-       określa typy reakcji chemicznych, którym ulega dany węglowodór i zapisuje ich równania

-       odróżnia doświadczalnie węglowodory nasycone od nienasyconych

-       wyjaśnia budowę pierścienia benzenowego (aromatyczność)

-       bada właściwości benzenu, zachowując szczególne środki ostrożności

-       zapisuje równania reakcji chemicznych, którym ulega benzen (spalanie, bromowanie z użyciem katalizatora i bez, uwodornianie)

-       podaje nazwy izomerów cis-trans węglowodorów o kilku atomach węgla

Uczeń:

-       przewiduje kształt cząsteczki, znając typ hybrydyzacji

-       proponuje kolejne etapy substytucji i zapisuje je na przykładzie chlorowania etanu

-       zapisuje mechanizm reakcji addycji na przykładzie reakcji etenu z chlorem

-       zapisuje wzory strukturalne dowolnych węglowodorów (izomerów) oraz określa typ izomerii

-       projektuje i doświadczalnie identyfikuje produkty całkowitego spalania węglowodorów

-       zapisuje równania reakcji spalania węglowodorów z zastosowaniem wzorów ogólnych węglowodorów

-       udowadnia, że dwa węglowodory o takim samym składzie procentowym mogą należeć do dwóch różnych szeregów homologicznych

-       projektuje doświadczenia chemiczne dowodzące różnic we właściwościach węglowodorów nasyconych, nienasyconych i aromatycznych, przykłady typowe

Uczeń:

-       rozwiązuje zadania o większym stopniu trudności

-       projektuje doświadczenia chemiczne, przewiduje obserwacje, analizuje wyniki i formułuje wnioski  - przykłady nietypowe

-       wyjaśnia na dowolnych przykładach mechanizmy reakcji: substytucji, addycji