WYMAGANIA EDUKACYJNE Z FIZYKI NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE SZKOLNE DLA

LICEUM CZTEROLETNIEGO ZAKRES PODSTAWOWY KLASA II

ROK SZKOLNY 2020/2021

Lp.	Temat	Wymagania
		konieczne	podstawowe	rozszerzone	dopełniające
		Uczeń:
Drgania
1.	Drgania mechaniczne	· określa drgania jako cykliczny ruch wokół położenia równowagi, · podaje definicje okresu, amplitudy oraz częstotliwości drgań.	· odczytuje z wykresu wychylenia od czasu amplitudę oraz okres drgań, · wyznacza częstotliwość drgań na podstawie okresu, · doświadczalnie udowadnia, że okres drgań ciała zawieszonego na sprężynie nie zależy od amplitudy.	· wyznacza prędkość ciała w momencie mijania położenia równowagi na podstawie wykresu położenia od czasu.	· stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

Lp.	Temat	Wymagania
		konieczne	podstawowe	rozszerzone	dopełniające
		Uczeń:

2.

Siły w ruchu drgającym

· zapisuje zależność między wartością siły sprężystości a odkształceniem,

· określa kierunek i zwrot wypadkowej siły w ruchu drgającym.

· opisuje proporcjonalność siły wypadkowej do wychylenia w ruchu harmonicznym,

· doświadczalnie sprawdza zależność okresu drgań ciała zawieszonego na sprężynie od jego masy.

· wyznacza współczynnik sprężystości z wykresu zależności siły rozciągającej od wydłużenia sprężyny,

· korzysta z II zasady dynamiki Newtona w zadaniach dotyczących ruchu drgającego do wyznaczania maksymalnego przyspieszenia.

· stosuje do obliczeń wzór na okres drgań ciała zawieszonego na sprężynie.

3.

Energia w ruchu drgającym

· określa rodzaje energii w ruchu drgającym,

· opisuje jakościowo przemiany energii w ruchu drgającym.

· stosuje zasadę zachowania energii do obliczania energii w ruchu drgającym.

· opisuje zależność między energią całkowitą w ruchu drgającym a amplitudą drgań.

· stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

4.

Wahadło

· opisuje wahadło jako przykład układu wykonującego ruch drgający,

· opisuje jakościowo przemiany energii podczas ruchu wahadła.

· określa niezależność okresu drgań wahadła od amplitudy,

· opisuje niezależność okresu drgań wahadła od masy.

· jakościowo opisuje siły występujące podczas ruchu wahadła,

· określa zależność okresu drgań wahadła od jego długości.

· stosuje do obliczeń wzór na okres drgań wahadła,

· stosuje zasadę zachowania energii w zadaniach obliczeniowych dotyczących wahadła.

5.

Drgania tłumione i drgania wymuszone

· odróżnia drgania tłumione od wymuszonych,

· podaje definicję rezonansu mechanicznego.

· posługuje się pojęciem częstotliwości własnej,

· demonstruje zjawisko rezonansu mechanicznego.

· demonstruje drgania tłumione oraz wymuszone.

· stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

Lp.	Temat	Wymagania
		konieczne	podstawowe	rozszerzone	dopełniające
		Uczeń:

Fale i optyka

6.

Rodzaje fal

· opisuje mechanizm rozchodzenia się fali mechanicznej,

· rozróżnia fale płaskie i kołowe,

· rozróżnia fale poprzeczne i podłużne.

· opisuje zależność między częstotliwością drgań źródła fali a częstotliwością fali w ośrodku.

· opisuje sposób rozchodzenia się fali podłużnej w ośrodku.

· opisuje fale rozchodzące się w wodzie.

7.

Wielkości opisujące fale

· podaje definicje okresu oraz amplitudy drgań,

· podaje definicje długości oraz prędkości fali.

· oblicza częstotliwość fali na podstawie znajomości jej okresu,

· odczytuje amplitudę oraz długość fali z obrazu fali.

· stosuje do obliczeń zależność między długością, częstotliwością oraz prędkością fali.

· stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

8.

Fale dźwiękowe

· opisuje źródła dźwięków, podaje ich przykłady,

· opisuje dźwięk jako falę podłużną.

· opisuje cechy dźwięku,

· przedstawia obraz oscyloskopowy fali akustycznej.

· omawia wielkości opisujące dźwięki,

· określa poziom natężenia dźwięku w wybranych sytuacjach.

· wyjaśnia, czym różni się głośność od poziomu natężenia dźwięku.

9.

Zjawisko Dopplera

· opisuje zmiany częstotliwości dźwięku wywołane ruchem źródła dźwięku.

· opisuje zmiany częstotliwości dźwięku wywołane ruchem odbiornika.

· stosuje wzór na zmianę częstotliwości wywołany efektem Dopplera do obliczeń.

· stosuje wzór na zmianę częstotliwości wywołany efektem Dopplera w sytuacjach złożonych.

10.

Dyfrakcja i nakładanie się fal

· podaje definicję dyfrakcji fal,

· opisuje wynik nakładania się fal.

· podaje przykłady dyfrakcji fal,

· stosuje zasadę superpozycji do wyjaśnienia mechanizmu nakładania się fal,

· opisuje zjawisko rozpraszania fal mechanicznych.

· projektuje doświadczenie ilustrujące zjawisko dyfrakcji fal mechanicznych na szczelinie.

· projektuje doświadczenie ilustrujące zjawisko nakładania się fal mechanicznych.

Lp.	Temat	Wymagania
		konieczne	podstawowe	rozszerzone	dopełniające
		Uczeń:

11.

Interferencja fal

· podaje definicję interferencji fal.

· wyjaśnia mechanizm powstawania interferencji fal z dwóch źródeł,

· opisuje falę stojącą.

· wyjaśnia mechanizm powstawania fali stojącej.

· stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

12.

Światło jako fala

· określa światło jako falę elektromagnetyczną,

· wymienia różne rodzaje fal elektromagnetycznych.

· opisuje doświadczenie Younga jako potwierdzenie falowej natury światła,

· podaje zakres długości fali dla światła oraz wartość prędkości światła w próżni,

· demonstruje polaryzację światła w wyniku przejścia przez polaryzatory.

· stosuje do obliczeń zależność między prędkością światła, długością oraz częstotliwością fali,

· wyjaśnia mechanizm rozpraszania światła.

· projektuje doświadczenie ilustrujące zjawisko rozpraszania światła,

· stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

13.

Odbicie światła

· opisuje zjawisko odbicia,

· formułuje prawo odbicia.

· konstruuje obraz w zwierciadle płaskim,

· podaje cechy obrazu w zwierciadle płaskim.

· opisuje zjawisko polaryzacji przez odbicie.

· wiąże zjawisko odbicia z interferencją.

14.

Załamanie światła

· opisuje zjawisko załamania,

· definiuje współczynnik załamania ośrodka,

· formułuje prawo załamania.

· opisuje zmianę długości fali po przejściu do innego ośrodka.

· stosuje prawo załamania do opisu zjawisk optycznych.

· opisuje bieg światła w ośrodku niejednorodnym.

15.

Całkowite wewnętrzne odbicie

· podaje definicję kąta granicznego,

· opisuje zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia.

· opisuje zasadę działania światłowodu.

· stosuje poznane zjawiska do rozwiązywania typowych zadań i problemów.

· stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

Lp.	Temat	Wymagania
		konieczne	podstawowe	rozszerzone	dopełniające
		Uczeń:

16.

Zjawiska optyczne w atmosferze

· opisuje jakościowo rozproszenie światła w atmosferze prowadzące do powstania niebieskiego koloru nieba i czerwonego koloru zachodzącego słońca.

· opisuje, w jaki sposób powstaje tęcza,

· wyjaśnia różnice między tęczą a halo.

· wyjaśnia mechanizm powstawania miraży.

· samodzielnie wyszukuje przykłady zjawisk optycznych w atmosferze i je wyjaśnia.

Termodynamika

17.

Cząsteczkowa budowa materii

· opisuje cząsteczkową budowę materii,

· podaje definicję energii wewnętrznej,

· podaje definicję dyfuzji.

· określa związek temperatury zenergią kinetyczną cząsteczek,

· omawia różnice w budowie cząsteczkowej gazów, cieczy i ciał stałych,

· opisuje charakter sił międzycząsteczkowych.

· korzysta z definicji energii wewnętrznej do wyjaśniania zjawisk z otaczającego świata.

· charakteryzuje ilościowo rozmiary atomów i cząsteczek.

18.

Rozszerzalność cieplna

· opisuje rozszerzalność objętościową cieczy i gazów,

· opisuje rozszerzalność liniową ciał stałych.

· wyjaśnia różnice między rozszerzalnością liniową a objętościową.

· stosuje pojęcie rozszerzalności do wyjaśniania zjawisk z otaczającego świata,

· oblicza przyrost długości ciała dla zadanego przyrostu temperatury,

· projektuje i wykonuje doświadczenia ilustrujące rozszerzalność cieplną.

· stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

Lp.	Temat	Wymagania
		konieczne	podstawowe	rozszerzone	dopełniające
		Uczeń:

19.

Przekaz energii w postaci ciepła

· wymienia trzy rodzaje przekazu ciepła między ciałami,

· opisuje zastosowanie materiałów izolacyjnych.

· opisuje różnice między trzema rodzajami przekazu ciepła między ciałami,

· stosuje pojęcie stanu równowagi termodynamicznej.

· projektuje i wykonuje doświadczenie ilustrujące przewodność cieplną.

· opisuje zjawiska atmosferyczne będące ilustracją trzech sposobów przekazu ciepła.

20.

I zasada termodynamiki

· formułuje I zasadę termodynamiki,

· odróżnia przekaz energii w postaci ciepła od przekazu energii w postaci pracy.

· podaje, czym jest wartość energetyczna paliwa,

· stosuje I zasadę termodynamiki do rozwiązywania typowych problemów i zjawisk z otaczającego świata.

· opisuje jakościowo procesy bez wymiany ciepła z otoczeniem.

· opisuje praktyczne przykłady zastosowania przemian adiabatycznych gazów.

21.

Ciepło właściwe i bilans cieplny

· podaje definicję ciepła właściwego,

· zapisuje zasady bilansu cieplnego.

· stosuje bilans cieplny w typowych przypadkach.

· stosuje bilans cieplny do obliczeń,

· odróżnia pojemność cieplną od ciepła właściwego,

· ocenia realność uzyskanych wyników obliczeń.

· stosuje bilans cieplny do opisu zjawisk z otaczającego świata,

· rozwiązuje zadania o wyższym stopniu trudności.

22.

Topnienie i krzepnięcie

· opisuje zjawiska topnienia i krzepnięcia,

· definiuje ciepło topnienia.

· wykorzystuje ciepło topnienia w prostych obliczeniach,

· rozróżnia ciała krystaliczne i bezpostaciowe.

· stosuje w obliczeniach wzór na ciepło pobrane (oddane) w procesie topnienia (krzepnięcia) ,

· projektuje doświadczenie ilustrujące stałość temperatury podczas topnienia (krzepnięcia).

· odróżnia szadź od szronu,

· rozwiązuje zadania o wyższym stopniu trudności.

Lp.	Temat	Wymagania
		konieczne	podstawowe	rozszerzone	dopełniające
		Uczeń:

23.

Parowanie i skraplanie

· opisuje zjawiska parowania i skraplania,

· definiuje ciepło parowania,

· odróżnia parowanie od wrzenia.

· wykorzystuje ciepło parowania w prostych obliczeniach,

· opisuje parowanie jako jeden ze sposobów termoregulacji organizmów.

· stosuje w obliczeniach wzór na ciepło pobrane w procesie parowania,

· projektuje doświadczenie ilustrujące stałość temperatury podczas wrzenia.

· rozwiązuje zadania o wyższym stopniu trudności.

24.

Bilans cieplny – przykłady

· zapisuje zasady bilansu cieplnego

· stosuje bilans cieplny z wykorzystaniem ciepła przemiany fazowej w typowych przypadkach,

· wyjaśnia, na czym polega efekt cieplarniany.

· ocenia realność uzyskanych wyników obliczeń,

· opisuje efekt cieplarniany Ziemi.

· analizuje bilans energetyczny Ziemi.

25.

Własności fizyczne wody

· charakteryzuje rozszerzalność cieplną wody.

· korzysta z definicji pary nasyconej i nienasyconej.

· podaje definicję wilgotności powietrza,

· wyjaśnia zmiany temperatury wrzenia związane ze zmianami ciśnienia.

· stosuje do obliczeń wilgotność względną i bezwzględną,

· korzysta z diagramu fazowego wody w zadaniach obliczeniowych.

Ocena niedostateczna

• Uczeń nie spełnił wymagań koniecznych.

• Uczeń nie opanował wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej nauczania fizyki w danym okresie. Nie jest w stanie odtworzyć podanych wiadomości nawet z pomocą nauczyciela. Braki w umiejętnościach i wiadomościach uniemożliwiają mu dalszą skuteczną naukę.

Ocena dopuszczająca

• Uczeń spełnił wymagania konieczne i nie spełnił wymagań podstawowych.

• Uczeń ma braki w opanowaniu pewnych treści zawartych w podstawie programowej. Odtwarza wiedzę z pomocą nauczyciela. Deklaruje chęć dalszej nauki, jego umiejętności nie przekreślają szans na dalszą skuteczną naukę.

Ocena dostateczna

· Uczeń spełnił wymagania konieczne i podstawowe.

· Uczeń ma podstawową wiedzę na temat omówionych treści zawartych w podstawie programowej. Posługuje się wiedzą głównie na poziomie jakościowym, rozwiązuje bardzo proste, typowe przykłady rachunkowe i problemowe.

Ocena dobra

· Uczeń spełnił wymagania konieczne, podstawowe i rozszerzone.

· Uczeń w znacznym stopniu opanował treści zawarte w podstawie programowej. Posługuje się wiedzą na poziomie ilościowym. Posiadaną wiedzę potrafi zastosować do rozwiązywania przykładów rachunkowych oraz problemowych.

Ocena bardzo dobra

· Uczeń spełnił wymagania konieczne, podstawowe, rozszerzone i dopełniające.

· Uczeń w pełni opanował treści zapisane w podstawie programowej, wykazuje się swobodą w operowaniu posiadaną wiedzą i umiejętnościami. Rozwiązuje nietypowe zadania rachunkowe i problemowe.

Ocena celująca

· Uczeń spełnił wymagania konieczne, podstawowe, rozszerzone i dopełniające, a także wykazuje się wiedzą i umiejętnościami pozwalającymi rozwiązywać trudne zadania rachunkowe.

· Uczeń wykorzystuje podstawowe prawa fizyki do wyjaśniania skomplikowanych zjawisk zachodzących w przyrodzie. Samodzielnie rozwija swoje zainteresowania fizyką, osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach.