WYMAGANIA EDUKACYJNE

CHEMIA – zakres rozszerzony, kl. 3c

rok szk. 2020/2021

 

1. Chemia organiczna jako chemia związków węgla

 

Ocena dopuszczająca

[1]

Ocena dostateczna

[1 + 2]

Ocena dobra

[1 + 2 + 3]

Ocena bardzo dobra

[1 + 2 + 3 + 4]

Ocena celująca

[1+2+3+4+5]

Uczeń:

-       definiuje pojęcie chemii organicznej

-       wymienia pierwiastki chemiczne wchodzące w skład związków organicznych

-       określa najważniejsze właściwości atomu węgla na podstawie położenia tego pierwiastka chemicznego w układzie okresowym pierwiastków

-       wymienia odmiany alotropowe węgla

-       definiuje pojęcie hybrydyzacji orbitali atomowych

 Uczeń:

-       wyjaśnia pojęcie chemii organicznej

-       określa właściwości węgla na podstawie położenia tego pierwiastka chemicznego w układzie okresowym pierwiastków

-       omawia występowanie węgla w przyrodzie

-       wymienia odmiany alotropowe węgla i ich właściwości

-       wyjaśnia, dlaczego atom węgla w większości związków chemicznych tworzy cztery wiązania kowalencyjne

Uczeń:

-       porównuje historyczną definicję chemii organicznej z definicją współczesną

-       wyjaśnia przyczynę różnic między właściwościami odmian alotropowych węgla

-       wymienia przykłady nieorganicznych związków węgla i przedstawia ich właściwości

-       charakteryzuje hybrydyzację jako operację matematyczną, a nie proces fizyczny

Uczeń:

-       przedstawia rozwój chemii organicznej

-       ocenia znaczenie związków organicznych i ich różnorodność

-       analizuje sposoby otrzymywania fulerenów i wymienia ich rodzaje

-       wykrywa obecność węgla, wodoru, tlenu, azotu i siarki w związkach organicznych

-       proponuje wzór empiryczny (elementarny) i rzeczywisty (sumaryczny) danego związku organicznego

Uczeń:

-       rozwiązuje zadania o większym stopniu trudności

-       projektuje doświadczenia chemiczne, przewiduje obserwacje, analizuje wyniki i formułuje wnioski

 

2. Węglowodory

 

Ocena dopuszczająca

[1]

Ocena dostateczna

[1 + 2]

Ocena dobra

[1 + 2 + 3]

Ocena bardzo dobra

[1 + 2 + 3 + 4]

Ocena celująca

[1+2+3+4+5]

Uczeń:

-       definiuje pojęcia: węglowodory, alkany, alkeny, alkiny, szereg homologiczny węglowodorów, grupa alkilowa, reakcje podstawiania (substytucji), przyłączania (addycji), polimeryzacji, spalania, rzędowość atomów węgla, izomeria położeniowa i łańcuchowa

-       definiuje pojęcia: stan podstawowy, stan wzbudzony, wiązania typu s i p, rodnik, izomeria

-       podaje kryterium podziału węglowodorów ze względu na rodzaj wiązania między atomami węgla w cząsteczce

-       zapisuje wzory ogólne alkanów, alkenów, alkinów i na ich podstawie wyprowadza wzory sumaryczne węglowodorów

-       zapisuje wzory sumaryczne i strukturalne oraz podaje nazwy systematyczne węglowodorów nasyconych i nienasyconych o liczbie atomów węgla od 1 do 4

-       zapisuje wzory przedstawicieli poszczególnych szeregów homologicznych węglowodorów oraz podaje ich nazwy, właściwości i zastosowania

-       zapisuje równania reakcji spalania i bromowania metanu

-       zapisuje równania reakcji spalania, uwodorniania oraz polimeryzacji etenu i etynu

-       wymienia przykłady węglowodorów aromatycznych (wzór, nazwa, zastosowanie)

-       wymienia rodzaje izomerii

-       wymienia źródła występowania węglowodorów w przyrodzie

Uczeń:

-       wyjaśnia pojęcia: węglowodory, alkany, cykloalkany, alkeny, alkiny, grupa alkilowa, arenywyjaśnia pojęcia: stan podstawowy, stan wzbudzony, wiązania typu s i p, reakcja substytucji, rodnik, izomeria

-       zapisuje konfigurację elektronową atomu węgla w stanie podstawowym i wzbudzonym

-       zapisuje wzory ogólne alkanów, alkenów i alkinów na podstawie wzorów czterech pierwszych członów ich szeregów homologicznych

-       przedstawia sposoby otrzymywania: metanu, etenu i etynu oraz zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych

-       przedstawia właściwości metanu, etenu i etynu oraz zapisuje równania reakcji chemicznych, którym ulegają

-       podaje nazwy systematyczne izomerów na podstawie wzorów półstrukturalnych

-       stosuje zasady nazewnictwa systematycznego alkanów (proste przykłady)

-       zapisuje równania reakcji spalania całkowitego i niecałkowitego węglowodorów

-       zapisuje równania reakcji bromowania, uwodorniania oraz polimeryzacji etenu i etynu

-       określa rzędowość dowolnego atomu węgla w cząsteczce węglowodoru

-       wyjaśnia pojęcie aromatyczności na przykładzie benzenu

-       wymienia reakcje, którym ulega benzen (spalanie, bromowanie z użyciem katalizatora, uwodornianie, nitrowanie i sulfonowanie)

-       wymienia przykłady (wzory i nazwy) homologów benzenu

-       wymienia przykłady (wzory i nazwy) arenów wielopierścieniowych

-       wyjaśnia pojęcia: izomeria łańcuchowa, położeniowa, funkcyjna, cis-trans

-       wymienia przykłady izomerów cis i trans oraz wyjaśnia różnice między nimi

Uczeń:

-       określa przynależność węglowodoru do danego szeregu homologicznego na podstawie jego wzoru sumarycznego

-       charakteryzuje zmianę właściwości węglowodorów w zależności od długości łańcucha węglowego

-       określa zależność między rodzajem wiązania (pojedyncze, podwójne, potrójne) a typem hybrydyzacji

-       otrzymuje metan, eten i etyn oraz zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych

-       wyjaśnia, w jaki sposób tworzą się w etenie i etynie wiązania typu sp

-       wyjaśnia, na czym polega izomeria konstytucyjna i podaje jej przykłady

-       podaje nazwę systematyczną izomeru na podstawie wzoru półstrukturalnego i odwrotnie (przykłady o średnim stopniu trudności)

-       określa typy reakcji chemicznych, którym ulega dany węglowodór i zapisuje ich równania

-       zapisuje mechanizm reakcji substytucji na przykładzie bromowania metanu

-       odróżnia doświadczalnie węglowodory nasycone od nienasyconych

-       wyjaśnia budowę pierścienia benzenowego (aromatyczność)

-       bada właściwości benzenu, zachowując szczególne środki ostrożności

-       zapisuje równania reakcji chemicznych, którym ulega benzen (spalanie, bromowanie z użyciem katalizatora i bez, uwodornianie, nitrowanie i sulfonowanie)

-       wyjaśnia, na czym polega kierujący wpływ podstawników

-       omawia kierujący wpływ podstawników i zapisuje równania reakcji chemicznych

-       charakteryzuje areny wielopierścieniowe, zapisuje ich wzory i podaje nazwy

-       bada właściwości naftalenu

-       podaje nazwy izomerów cis-trans węglowodorów o kilku atomach węgla

Uczeń:

-       przewiduje kształt cząsteczki, znając typ hybrydyzacji

-       proponuje kolejne etapy substytucji i zapisuje je na przykładzie chlorowania etanu

-       zapisuje mechanizm reakcji addycji na przykładzie reakcji etenu z chlorem

-       zapisuje wzory strukturalne dowolnych węglowodorów (izomerów) oraz określa typ izomerii

-       projektuje i doświadczalnie identyfikuje produkty całkowitego spalania węglowodorów

-       zapisuje równania reakcji spalania węglowodorów z zastosowaniem wzorów ogólnych węglowodorów

-       udowadnia, że dwa węglowodory o takim samym składzie procentowym mogą należeć do dwóch różnych szeregów homologicznych

-       projektuje doświadczenia chemiczne dowodzące różnic we właściwościach węglowodorów nasyconych, nienasyconych i aromatycznych, przykłady typowe

Uczeń:

-       rozwiązuje zadania o większym stopniu trudności

-       projektuje doświadczenia chemiczne, przewiduje obserwacje, analizuje wyniki i formułuje wnioski  - przykłądy nietypowe

-       wyjaśnia na dowolnych przykładach mechanizmy reakcji: substytucji, addycji i eliminacji oraz przegrupowania wewnątrzcząsteczkowego

  podaje przykłady i wyjaśnia mechanizm reakcji substytucji nukleofilowej i elektrofilowej.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3. Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów

 

Ocena dopuszczająca

[1]

Ocena dostateczna

[1 + 2]

Ocena dobra

[1 + 2 + 3]

Ocena bardzo dobra

[1 + 2 + 3 + 4]

Ocena celująca

[1+2+3+4+5]

 

Uczeń:

-       definiuje pojęcia: grupa funkcyjna, fluorowcopochodne, alkohole mono- i polihydroksylowe, fenole, aldehydy, ketony, kwasy karboksylowe, estry, aminy, amidy

-       zapisuje wzory i podaje nazwy grup funkcyjnych, które występują w związkach organicznych

-       zapisuje wzory i nazwy wybranych fluorowcopochodnych

-       zapisuje wzory metanolu i etanolu, podaje ich właściwości oraz wpływ na organizm człowieka

-       podaje zasady nazewnictwa systematycznego fluorowcopochodnych, alkoholi monohydroksylowych i polihydroksylowych, aldehydów, ketonów, estrów, amin, amidów i kwasów karboksylowych

-       zapisuje wzory ogólne alkoholi monohydroksylowych, aldehydów, ketonów, kwasów karboksylowych, estrów, amin i amidów

-       zapisuje wzory półstrukturalne i sumaryczne czterech pierwszych członów szeregu homologicznego alkoholi

-       określa, na czym polega proces fermentacji alkoholowej

-       zapisuje wzór glicerolu, podaje jego nazwę systematyczną, właściwości i zastosowania

-       zapisuje wzór fenolu, podaje jego nazwę systematyczną, właściwości i zastosowania

-       zapisuje wzory aldehydów mrówkowego i octowego, podaje ich nazwy systematyczne

-       omawia metodę otrzymywania metanalu i etanalu

-       wymienia reakcje charakterystyczne aldehydów

-       zapisuje wzór i określa właściwości acetonu jako najprostszego ketonu

-       zapisuje wzory kwasu mrówkowego i octowego, podaje ich nazwy systematyczne, właściwości i zastosowania

-       omawia, na czym polega proces fermentacji octowej

-       podaje przykład kwasu tłuszczowego

-       określa, co to są mydła i podaje sposób ich otrzymywania

-       zapisuje dowolny przykład reakcji zmydlania

-       omawia metodę otrzymywania estrów, podaje ich właściwości i zastosowania

-       definiuje tłuszcze jako specyficzny rodzaj estrów

-       podaje, jakie właściwości mają tłuszcze i jaką funkcję pełnią w organizmie człowieka

-       dzieli tłuszcze na proste i złożone oraz wymienia przykłady takich tłuszczów

-       zapisuje wzór metyloaminy i określa jej właściwości

-       zapisuje wzór mocznika i określa jego właściwości

Uczeń:

-       wyjaśnia pojęcia: grupa funkcyjna, fluorowcopochodne, alkohole mono-i polihydroksylowe, fenole, aldehydy, ketony, kwasy karboksylowe, estry, aminy, amidy

-       omawia metody otrzymywania i zastosowania fluorowcopochodnych węglowodorów

-       wyjaśnia pojęcie rzędowości alkoholi i amin

-       zapisuje wzory 4 pierwszych alkoholi w szeregu homologicznym i podaje ich nazwy systematyczne

-       wyprowadza wzór ogólny alkoholi monohydroksylowych na podstawie wzorów czterech pierwszych członów szeregu homologicznego tych związków chemicznych

-       podaje nazwy systematyczne alkoholi metylowego i etylowego

-       zapisuje równania reakcji chemicznych, którym ulegają fluorowcopochodne (spalanie, reakcje z sodem i z chlorowodorem)

-       zapisuje równanie reakcji fermentacji alkoholowej i wyjaśnia złożoność tego procesu

-       zapisuje wzór glikolu, podaje jego nazwę systematyczną, właściwości i zastosowania

-       zapisuje równanie reakcji spalania glicerolu oraz równanie reakcji glicerolu z sodem

-       zapisuje wzór ogólny fenoli, podaje źródła występowania, otrzymywanie i właściwości fenolu (benzenolu)

-       zapisuje wzory czterech pierwszych aldehydów w szeregu homologicznym i podaje ich nazwy systematyczne

-       zapisuje równanie reakcji otrzymywania aldehydu octowego z etanolu

-       wyjaśnia przebieg reakcji charakterystycznych aldehydów na przykładzie aldehydu mrówkowego (próba Tollensa i próba Trommera)

-       wyjaśnia zasady nazewnictwa systematycznego ketonów

-       omawia metody otrzymywania ketonów

-       zapisuje wzory czterech pierwszych kwasów karboksylowych w szeregu homologicznym i podaje ich nazwy systematyczne

-       zapisuje równanie reakcji fermentacji octowej jako jednej z metod otrzymywania kwasu octowego

-       omawia właściwości kwasów mrówkowego i octowego (odczyn, palność, reakcje z metalami, tlenkami metali i zasadami); zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych

-       omawia zastosowania kwasu octowego

-       zapisuje wzory trzech kwasów tłuszczowych, podaje ich nazwy i wyjaśnia, dlaczego są zaliczane do wyższych kwasów karboksylowych

-       otrzymuje mydło sodowe (stearynian sodu), bada jego właściwości i zapisuje równanie reakcji chemicznej

-       wyjaśnia, na czym polega reakcja estryfikacji

-       zapisuje wzór ogólny estru

-       zapisuje równanie reakcji otrzymywania octanu etylu i omawia warunki, w jakich zachodzi ta reakcja chemiczna

-       przeprowadza reakcję otrzymywania octanu etylu i bada jego właściwości

-       omawia miejsca występowania i zastosowania estrów

-       dzieli tłuszcze ze względu na pochodzenie i stan skupienia

-       wyjaśnia, na czym polega reakcja zmydlania tłuszczów

-       podaje kryterium podziału tłuszczów na proste i złożone

-       omawia ogólne właściwości lipidów oraz ich podział

-       wyjaśnia budowę cząsteczek amin, ich rzędowość i nazewnictwo systematyczne

-       wyjaśnia budowę cząsteczek amidów

-       omawia właściwości oraz zastosowania amin i amidów

Uczeń:

-       omawia właściwości fluorowcopochodnych węglowodorów

-       porównuje właściwości alkoholi monohydroksylowych o łańcuchach węglowych różnej długości

-       bada doświadczalnie właściwości etanolu i zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych (rozpuszczalność w wodzie, palność, reakcja z sodem, odczyn, działanie na białko jaja, reakcja z chlorowodorem)

-       wykrywa obecność etanolu

-       bada doświadczalnie właściwości glicerolu (rozpuszczalność w wodzie, palność, reakcja glicerolu z sodem)

-       bada doświadczalnie charakter chemiczny fenolu w reakcji z wodorotlenkiem sodu i zapisuje odpowiednie równanie reakcji chemicznej

-       omawia kierujący wpływ podstawników oraz zapisuje równania reakcji bromowania i nitrowania fenolu

-       przeprowadza próby Tollensa i Trommera dla aldehydu octowego

Uczeń:

-       wyjaśnia przebieg reakcji polimeryzacji fluorowcopochodnych

-       porównuje doświadczalnie charakter chemiczny alkoholi mono- i polihydroksylowych na przykładzie etanolu i glicerolu

-       wyjaśnia zjawisko kontrakcji etanolu

-       ocenia wpływ pierścienia benzenowego na charakter chemiczny fenolu

-       wykrywa obecność fenolu

-       porównuje budowę cząsteczek oraz właściwości alkoholi i fenoli

-       proponuje różne metody otrzymywania alkoholi i fenoli oraz zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych

-       wykazuje, że aldehydy można otrzymać w wyniku utleniania alkoholi
I-rzędowych, zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych

-       udowadnia, że aldehydy mają właściwości redukujące, przeprowadza odpowiednie doświadczenia i zapisuje równania reakcji chemicznych

-       przeprowadza reakcję polikondensacji formaldehydu z fenolem, zapisuje jej równanie i wyjaśnia, czym różni się ona od reakcji polimeryzacji

-       proponuje różne metody otrzymywania aldehydów oraz zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych

-       wyjaśnia, dlaczego w wyniku utleniania alkoholi I-rzędowych powstają aldehydy, natomiast II-rzędowych – ketony

-       analizuje i porównuje budowę cząsteczek oraz właściwości aldehydów i ketonów

-       udowadnia, że aldehydy i ketony o tej samej liczbie atomów węgla są względem siebie izomerami

-       dokonuje klasyfikacji kwasów karboksylowych ze względu na długość łańcucha węglowego, charakter grupy węglowodorowej oraz liczbę grup karboksylowych

-       porównuje właściwości kwasów nieorganicznych i karboksylowych na wybranych przykładach

-       ocenia wpływ wiązania podwójnego w cząsteczce na właściwości kwasów tłuszczowych

-       proponuje różne metody otrzymywania kwasów karboksylowych oraz zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych

-       zapisuje równania reakcji powstawania estrów różnymi sposobami i podaje ich nazwy systematyczne

-       udowadnia, że estry o takim samym wzorze sumarycznym mogą mieć różne wzory strukturalne i nazwy

-       projektuje i wykonuje doświadczenie wykazujące nienasycony charakter oleju roślinnego

-       udowadnia, że aminy są pochodnymi zarówno amoniaku, jak i węglowodorów

-       udowadnia na dowolnych przykładach, na czym polega różnica w rzędowości alkoholi i amin

-       wyjaśnia przyczynę zasadowych właściwości amoniaku i amin

-       porównuje przebieg reakcji hydrolizy acetamidu w środowisku kwasu siarkowego(VI) i wodorotlenku sodu

Uczeń:

-       wyjaśnia przebieg reakcji eliminacji jako jednej z metod otrzymywania alkenów z fluorowcopochodnych,

-       przedstawia metodę otrzymywania związków magnezoorganicznych oraz ich właściwości,

-       przedstawia właściwości fluorowcopochodnych węglowodorów aromatycznych i zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych,

-       wyjaśnia różnicę pomiędzy reakcją kondensacji i polikondensacji na przykładzie poliamidów i poliuretanów.

 

 

 

-       zapisuje równania reakcji przedstawiające próby Tollensa i  Trommera dla aldehydów mrówkowego i octowego

-       wyjaśnia, na czym polega próba jodoformowa i u jakich ketonów zachodzi

-       bada doświadczalnie właściwości acetonu i wykazuje, że ketony nie mają właściwości redukujących

-       bada doświadczalnie właściwości kwasu octowego oraz zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych (palność, odczyn, reakcje z magnezem, tlenkiem miedzi(II) i wodorotlenkiem sodu)

-       bada doświadczalnie właściwości kwasu stearynowego i oleinowego (reakcje z wodorotlenkiem sodu oraz z wodą bromową) i zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych

-       porównuje właściwości kwasów karboksylowych zmieniające się w zależności od długości łańcucha węglowego

-       wyjaśnia mechanizm reakcji estryfikacji

-       przeprowadza hydrolizę octanu etylu i zapisuje równanie reakcji chemicznej

-       proponuje sposób otrzymywania estru kwasu nieorganicznego, zapisuje odpowiednie równanie reakcji chemicznej

-       przeprowadza reakcję zmydlania tłuszczu i zapisuje równanie reakcji chemicznej

-       zapisuje równanie reakcji hydrolizy tłuszczu

-       bada doświadczalnie zasadowy odczyn aniliny oraz zapisuje odpowiednie równanie reakcji chemicznej

-       bada właściwości amidów

-       zapisuje równanie reakcji hydrolizy acetamidu

-       bada doświadczalnie właściwości mocznika jako pochodnej kwasu węglowego

-       przeprowadza reakcję hydrolizy mocznika i zapisuje równanie tej reakcji

-       zapisuje równanie reakcji kondensacji mocznika i wskazuje wiązanie peptydowe w cząsteczce powstałego związku chemicznego

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4. Wielofunkcyjne pochodne węglowodorów

 

Ocena dopuszczająca

[1]

Ocena dostateczna

[1 + 2]

Ocena dobra

[1 + 2 + 3]

Ocena bardzo dobra

[1 + 2 + 3 + 4]

Ocena celująca

[1+2+3+4+5]

 Uczeń:

-       definiuje pojęcia: czynność optyczna, chiralność, asymetryczny atom węgla, izomeria optyczna, enancjomery

-       definiuje pojęcia: hydroksykwasy, aminokwasy, białka, węglowodany, reakcje charakterystyczne

-       zapisuje wzór najprostszego hydroksykwasu i podaje jego nazwę

-       zapisuje wzór najprostszego aminokwasu i podaje jego nazwę

-       omawia rolę białka w organizmie

-       podaje sposób, w jaki można wykryć obecność białka

-       dokonuje podziału węglowodanów na proste i złożone, podaje po jednym przykładzie każdego z nich (nazwa, wzór sumaryczny)

-       omawia rolę węglowodanów w organizmie człowieka

-       określa właściwości glukozy, sacharozy, skrobi i celulozy oraz wymienia źródła występowania tych substancji w przyrodzie

-       zapisuje równania reakcji charakterystycznych glukozy i skrobi

 

Uczeń:

-       wyjaśnia pojęcia: czynność optyczna, chiralność, asymetryczny atom węgla, izomeria optyczna, enancjomery

-       konstruuje model cząsteczki chiralnej

-       wyjaśnia pojęcia: koagulacja, wysalanie, peptyzacja, denaturacja białka, fermentacja alkoholowa, fotosynteza, hydroliza

-       wyjaśnia, czym są: reakcje biuretowa i ksantoproteinowa

-       wyjaśnia pojęcie dwufunkcyjne pochodne węglowodorów

-       wymienia miejsca występowania oraz zastosowania kwasów mlekowego i salicylowego

-       zapisuje równanie reakcji kondensacji dwóch cząsteczek glicyny i wskazuje wiązanie peptydowe

-       zapisuje wzór ogólny węglowodanów oraz dzieli je na cukry proste, dwucukry i wielocukry

-       wie, że glukoza jest aldehydem polihydroksylowym i wyjaśnia tego konsekwencje, zapisuje wzór liniowy cząsteczki glukozy

-       omawia reakcje charakterystyczne glukozy

-       wyjaśnia znaczenie reakcji fotosyntezy w przyrodzie oraz zapisuje równanie tej reakcji chemicznej

-       zapisuje równania reakcji hydrolizy sacharozy i skrobi oraz podaje nazwy produktów

-       wymienia różnice w budowie cząsteczek skrobi i celulozy

-       potrafi wykryć obecność skrobi w badanej substancji

-       omawia miejsca występowania i zastosowania sacharydów

Uczeń:

-       analizuje wzory strukturalne substancji pod kątem czynności optycznej

-       omawia sposoby otrzymywania i właściwości hydroksykwasów

-       wyjaśnia, co to jest aspiryna

-       bada doświadczalnie glicynę i wykazuje jej właściwości amfoteryczne

-       zapisuje równania reakcji powstawania di- i tripeptydów z różnych aminokwasów oraz zaznacza wiązania peptydowe

-       wyjaśnia, co to są aminokwasy kwasowe, zasadowe i obojętne oraz podaje odpowiednie przykłady

-       wskazuje asymetryczne atomy węgla we wzorach związków chemicznych

-       bada skład pierwiastkowy białek

-       przeprowadza doświadczenia: koagulacji, peptyzacji oraz denaturacji białek

-       bada wpływ różnych czynników na białko jaja

-       przeprowadza reakcje charakterystyczne białek

-       bada skład pierwiastkowy węglowodanów

-       bada właściwości glukozy i przeprowadza reakcje charakterystyczne z jej udziałem

-       bada właściwości sacharozy i wykazuje, że jej cząsteczka nie zawiera grupy aldehydowej

-       bada właściwości skrobi

-       wyjaśnia znaczenie biologiczne sacharydów

Uczeń:

-       analizuje schemat i zasadę działania polarymetru

-       zapisuje wzory perspektywiczne i projekcyjne wybranych związków chemicznych

-       oblicza liczbę stereoizomerów na podstawie wzoru strukturalnego związku chemicznego

-       zapisuje równania reakcji chemicznych potwierdzających obecność grup funkcyjnych w hydroksykwasach

-       wyjaśnia pojęcia diastereoizomery, mieszanina racemiczna

-       udowadnia właściwości amfoteryczne aminokwasów oraz zapisuje odpowiednie równania reakcji chemicznych

-       analizuje tworzenie się wiązań peptydowych na wybranym przykładzie

-       podaje przykłady aminokwasów białkowych oraz ich skrócone nazwy trzyliterowe

-       zapisuje równanie reakcji powstawania tripeptydu, np. Ala-Gly-Ala, na podstawie znajomości budowy tego związku chemicznego

-       analizuje białka jako związki wielkocząsteczkowe, opisuje ich struktury

-       analizuje etapy syntezy białka

-       projektuje doświadczenie wykazujące właściwości redukcyjne glukozy

-       doświadczalnie odróżnia glukozę od fruktozy

-       zapisuje i interpretuje wzory glukozy: sumaryczny, liniowy i pierścieniowy

-       zapisuje wzory taflowe i łańcuchowe glukozy i fruktozy, wskazuje wiązanie półacetalowe

-       zapisuje wzory taflowe sacharozy i maltozy, wskazuje wiązanie półacetalowe i wiązanie O-glikozydowe

-       przeprowadza hydrolizę sacharozy i bada właściwości redukujące produktów tej reakcji chemicznej

-       analizuje właściwości skrobi i celulozy wynikające z różnicy w budowie ich cząsteczek

-       analizuje proces hydrolizy skrobi i wykazuje złożoność tego procesu

-       proponuje doświadczenia umożliwiające wykrycie różnych grup funkcyjnych

Uczeń:

-       analizuje różnice między konfiguracją względną L i D oraz konfiguracją absolutną R i S,

-       wyznacza konfiguracje D i L wybranych enancjomerów,

-       stosuje reguły pierwszeństwa podstawników do wyznaczania konfiguracji absolutnej R i S,

-       dokonuje podziału monosacharydów na izomery D i L,

-       podaje przykłady izomerów D i L monosacharydów,

-       zapisuje nazwę glukozy uwzględniającą skręcalność, konfigurację względną i położenie grupy hydroksylowej przy anomerycznym atomie węgla.