Wymagania edukacyjne z geografii – zakres rozszerzony dla klasy II  b, e/d, f

na rok szkolny 2018/2019

 

 

 

Wymagania edukacyjne : Oblicza geografii 1 – zakres rozszerzony

 

Poziom wymagań

 

Nr lekcji

Temat Lekcji

konieczny

podstawowy

rozszerzający

dopełniający

wykraczający

 

I.                     OBRAZ ZIEMI

 

1.

Lekcja organizacyjna

2.

Geografia jako nauka

Uczeń poprawnie:

·   wyjaśnia znaczenie terminów: geografia, środowisko geograficzne, epigeosfera

·   wymienia cele badań geograficznych

·   wymienia źródła informacji geograficznej

Uczeń poprawnie:

·   określa przedmiot badań geografii oraz innych nauk o Ziemi

·   klasyfikuje nauki geograficzne

·   wymienia sfery Ziemi oraz określa ich wzajemne oddziaływanie

·   wymienia i klasyfikuje pośrednie i bezpośrednie źródła informacji geograficznej

Uczeń poprawnie:

·   wykazuje interdyscyplinarny charakter nauk geograficznych

·   odróżnia przedmiot badań geografii fizycznej i społeczno-
-ekonomicznej oraz ogólnej i regionalnej

·      podaje przykłady związków geografii z innymi naukami

·   wymienia sposoby pozyskiwania i przetwarzania informacji geograficznej

Uczeń poprawnie:

·   podaje przykłady praktycznego zastosowania wiedzy geograficznej

·   ocenia wiarygodność i przydatność źródeł wiedzy geograficznej

Uczeń poprawnie:

·   omawia rolę systemu informacji geograficznej (GIS) w gromadzeniu, przetwarzaniu i analizowaniu danych

 

3.

Kształt i rozmiary Ziemi

·    przedstawia poglądy na kształt Ziemi w starożytnej Grecji i Babilonii

·   podaje ważniejsze wymiary Ziemi

·   posługuje się definicjami szerokości geograficznej i długości geograficznej

·   wymienia dowody na kulistość Ziemi

·   wyjaśnia znaczenie terminuelipsoida obrotowa

·   wyjaśnia różnicę między długością promienia równikowego a długością promienia biegunowego

·   odczytuje współrzędne geograficzne wybranych punktów

·   opisuje dawne i współczesne metody pomiarowe stosowane do określania wymiarów Ziemi

·   odróżnia elipsoidę od geoidy

·   oblicza rozciągłość południkową i równoleżnikową obiektów w stopniach i kilometrach

·   oblicza obwód Ziemi metodą Eratostenesa

·   wymienia przykłady zastosowań współrzędnych geograficznych praktyce

·    wyjaśnia i opisuje metody pomiarów geodezyjnych

 

4.

Mapa jako obraz Ziemi

·  wyjaśnia znaczenie terminów: kartografia, mapa, skala mapy

·   wymienia rodzaje skal

·   podaje różnice między mapą a planem

·   wymienia funkcje mapy

·   klasyfikuje mapy ze względu na różne kryteria

·   przelicza skalę liczbową na mianowaną

·   oblicza odległość rzeczywistą na podstawie skali mapy

·   wyjaśnia zasady generalizacji mapy

·   rozpoznaje poszczególne rodzaje map

·   porównuje i szereguje różne rodzaje skal

·   oblicza skalę mapy, znając wymiary obiektów geograficznych na mapie i w rzeczywistości

·  posługuje się skalą polową do obliczania powierzchni

·   wymienia przykłady zastosowania map o różnej treści, szczegółowości i skali

·   analizuje mapy w różnej skali pod kątem stopnia generalizacji

·    wykorzystuje skalę do rozwiązywania zadań matematyczno-geograficznych

·   kreśli plan najbliższej okolicy

 

5.

Odwzorowania kartograficzne

·    wyjaśnia różnicę między siatką geograficzną a kartograficzną

·   wymienia rodzaje odwzorowań klasycznych

·   wymienia zalety i wady globusa z punktu widzenia jego zastosowania

·   wymienia na podstawie mapy i schematów rodzaje siatek kartograficznych

·   wymienia rodzaje zniekształceń

·   opisuje różne rodzaje siatek kartograficznych i zna kryteria ich podziału

·   rozpoznaje najczęściej stosowane siatki kartograficzne na podstawie układu równoleżników i południków

·   wymienia różne typy rzutów kartograficznych

·  wymienia zastosowanie poszczególnych siatek kartograficznych w praktyce

·   wyjaśnia sposób tworzenia różnych odwzorowań kartograficznych

·   wyjaśnia, dlaczego na siatkach kartograficznych występują zniekształcenia

·    wyjaśnia, w jakim celu stosuje się różne odwzorowania kartograficzne

 

6.

Przedstawianie zjawisk na mapach

·   wymienia metody przedstawienia rzeźby terenu na mapach

·   wyjaśnia znaczenie terminów: poziomica, izolinia, sygnatura

·   dokonuje podziału metod prezentacji zjawisk na mapach na jakościowe i ilościowe

·   opisuje ilościowe i jakościowe metody prezentacji zjawisk na mapach

·   wyszukuje w atlasie przykłady różnych graficznych metod prezentacji zjawisk geograficznych na mapach

·   podaje przykłady zastosowania ilościowych i jakościowych metod prezentacji na mapach

·   dobiera właściwą metodę do zaprezentowania zjawiska na mapie

·   wyjaśnia różnicę między kartogramem a kartodiagramem

·   porównuje ilościowe i jakościowe metody prezentacji zjawisk na mapach

·   wyjaśnia, na czym polega metoda interpolacji polowej

·   wykonuje prostą interpolację

·   podaje przykłady praktycznego zastosowania cyfrowej metody prezentacji zjawisk GIS

 

7.

Inne sposoby prezentacji danych o przestrzeni geograficznej

·   wymienia sposoby prezentacji geograficznej

·   odczytuje informacje ze szkicu terenu

·   wymienia różnice między wykresem a diagramem

·   wymienia rodzaje diagramów słupkowych

·   odczytuje dane statystyczne z wykresów słupkowych, liniowych oraz diagramów kołowych

· odczytuje dane z tabel statystycznych

 

·   wyjaśnia specyfikę diagramu złożonego

·   interpretuje zjawiska geograficzne przedstawione na wykresach i diagramach

·   podaje przykłady wykorzystania diagramów strukturalnych

·   dobiera typ wykresu do prezentacji elementów środowiska przyrodniczego i pozaprzyrodniczego

·   formułuje prawidłowości dotyczące rożnych zjawisk i procesów na podstawie danych z tabeli statystycznej

·   analizuje dane statystyczne przedstawione w tabelach, na wykresach i diagramach

·   przedstawia dane liczbowe za pomocą różnych rodzajów wykresów i diagramów

 

8.

Interpretacja mapy samochodowej

·   wymienia cechy mapy samochodowej

·   czyta legendę mapy samochodowej

·   posługuje się kierunkami na mapie samochodowej

·   posługuje się numerami dróg na mapie samochodowej

·   oblicza czas przejazdu między wybranymi obiektami na podstawie mapy samochodowej

·   wyznacza i opisuje trasę przejazdu między wybranymi miejscowościami na podstawie mapy samochodowej

·   oblicza odległość wzdłuż dróg na podstawie kilometrażu

·   omawia sposób funkcjonowania systemu nawigacji satelitarnej GPS

·   odczytuje i interpretuje informacje o infrastrukturze drogowej

·   odczytuje i interpretuje treść mapy samochodowej

 

9.

Odczytywanie treści mapy turystyczno-
-topograficznej

·   potrafi wyznaczyć kierunki na mapie topograficznej

·   wymienia cechy mapy topograficznej

·   czyta legendę mapy topograficznej

·   posługuje się numerami dróg na mapie topograficznej

·   rozpoznaje na mapie topograficznej obiekty na podstawie legendy i opisu

·   odczytuje rzeźbę terenu na podstawie mapy topograficznej

·   oblicza wysokość względną

·   odczytuje wysokość bezwzględną

·   oblicza odległość na podstawie skali mapy

·   kreśli profil hipsometryczny

·   oblicza średnie nachylenie terenu

·   charakteryzuje układ sieci hydrograficznej na podstawie mapy

·   wykorzystuje w praktyce znajomość metod prezentacji informacji geograficznej

·   oblicza powierzchnię na podstawie skali mapy topograficznej

·   przygotowuje projekt zagospodarowania obszaru

·   podaje przykłady wykorzystania mapy topograficznej

 

10.

Interpretacja treści i wykorzystanie map turystyczno-
-topograficznych

·   wymienia informacje prezentowane na mapach turystycznych

·   wymienia cechy mapy turystycznej

·   czyta legendę mapy turystycznej

·   przedstawia różnice pomiędzy mapą topograficzną a turystyczną

·   wyjaśnia, że mapa turystyczna jest ważnym źródłem wiedzy o danym regionie

·   odczytuje rzeźbę terenu na podstawie mapy turystycznej

·   oblicza odległość na podstawie skali mapy

·   oblicza czas pieszej wędrówki między wybranymi obiektami na podstawie mapy turystyczno-topograficznej

·   potrafi orientować mapę w terenie

·   wykorzystuje system nawigacji satelitarnej GPS do określania położenia

·   ocenia trudność szlaków turystycznych, uwzględniając rzeźbę powierzchni

·   planuje trasę wycieczki na podstawie mapy turystycznej

·   wyciąga wnioski na podstawie analizy treści mapy turystycznej

 

11./12.

Powtórzenie i sprawdzenie wiadomości z rozdziału Obraz Ziemi

II.       ZIEMIA WE WSZECHŚWIECIE

 

13.

Wszechświat

Uczeń poprawnie:

·   wyjaśnia znaczenie terminów: wszechświat, kosmos, galaktyka, ciało niebieskie, gwiazda, planeta

·   wymienia jednostki odległości: jednostkę astronomiczną, rok świetlny, parsek

·   omawia założenia teorii geocentrycznej i heliocentrycznej

Uczeń poprawnie:

·   przedstawia teorie powstania wszechświata

·   porównuje odległości we wszechświecie

·   wymienia typy galaktyk we wszechświecie

Uczeń poprawnie:

·   opisuje na podstawie schematu położenie Ziemi we wszechświecie

·   opisuje budowę Drogi Mlecznej

·   wyjaśnia etapy ewolucji gwiazd

Uczeń poprawnie:

·   opisuje cechy budowy wszechświata oraz określa położenie różnych ciał niebieskich we wszechświecie

Uczeń poprawnie:

·   określa wpływ badań kosmosu na kształtowanie się poglądów dotyczących Ziemi i innych ciał niebieskich

 

14.

Układ Słoneczny

·   wymienia ciała niebieskie tworzące Układ Słoneczny

·   podaje różnice między planetą a gwiazdą

·   wymienia planety wg kolejności w Układzie Słonecznym

·   wymienia nazwy planet grupy ziemskiej i planet olbrzymów

·   opisuje budowę Układu Słonecznego

·   charakteryzuje ciała niebieskie tworzące Układ Słoneczny

·   porównuje planety grupy ziemskiej z planetami olbrzymami

·   charakteryzuje mniejsze ciała niebieskie Układu Słonecznego

·   porównuje na podstawie danych cechy planet Układu Słonecznego

·   wskazuje zależność między oddaleniem planet od Słońca a ich prędkością na orbicie

·   opisuje cechy Ziemi na tle innych planet Układu Słonecznego

·   prezentuje współczesne poglądy na rozwój Układu Słonecznego

·   opisuje etapy powstawania Ziemi

·   formułuje zależności zachodzące między Słońcem a planetami Układu Słonecznego

 

15.

Ruch obiegowy Ziemi

·   wymienia podstawowe cechy ruchu obiegowego Ziemi

·   wyjaśnia znaczenie terminów: ekliptyka, peryhelium, aphelium, górowanie Słońca

·   omawia na podstawie schematu układ horyzontalny

·   omawia na podstawie schematu obieg Ziemi dookoła Słońca

·   podaje czas obiegu Ziemi wokół Słońca

·   wymienia różnice między rokiem przestępnym a zwykłym

·   podaje, w jakich dniach Słońce góruje w zenicie na równiku, zwrotniku Raka i zwrotniku Koziorożca

·   opisuje na podstawie schematu zróżnicowanie oświetlenia Ziemi w różnych porach roku

·   wyjaśnia przyczyny występowania dnia polarnego i nocy polarnej

·   podaje czas trwania dnia i nocy na różnych szerokościach geograficznych w dniach równonocny i przesileń

·   omawia na podstawie schematu zaćmienie Słońca i zaćmienie Księżyca

·   wymienia przyczyny występowania pór roku na Ziemi

·   wskazuje konsekwencje ruchu obiegowego Ziemi

·   wyjaśnia przyczynę zaćmienia Słońca i zaćmienia Księżyca

·   wykazuje zależność między widomym ruchem Słońca na tle gwiazdozbiorów a ruchem obiegowym Ziemi

·   opisuje zjawisko precesji osi Ziemi

 

 

16.

Strefy oświetlenia Ziemi

·   wymienia nazwy astronomicznych pór roku na półkuli północnej i południowej oraz dni, w których się rozpoczynają

·   wymienia granice stref oświetlenia Ziemi

·   wymienia strefy oświetlenia Ziemi i wskazuje na mapie

·   wyjaśnia kryteria wydzielania stref oświetlenia Ziemi

·   wymienia konsekwencje przyrodnicze występowania stref oświetlenia Ziemi

·   opisuje różnice między astronomicznymi, kalendarzowymi i klimatycznymi porami roku

·   wykazuje zależność między ilością energii docierającej do powierzchni Ziemi a wysokością Słońca nad horyzontem

·   porównuje pozorną wędrówkę Słońca nad widnokręgiem w ciągu doby w różnych porach roku

·   oblicza wysokość górowania Słońca nad widnokręgiem w różnych szerokościach geograficznych

·   oblicza szerokość geograficzną dowolnego punktu na powierzchni Ziemi na podstawie wysokości górowania Słońca w dniach równonocny i przesileń

·   opisuje przykłady wpływu zmian oświetlenia Ziemi w ciągu roku na życie i działalność człowieka

 

17.

Ruch obrotowy Ziemi

·   wyjaśnia znaczenie terminów: ruch obrotowy, doba

·   podaje kierunek i czas obrotu Ziemi wokół własnej osi

·   przedstawia cechy ruchu obrotowego Ziemi

·   omawia różnicę między dobą gwiazdową a dobą słoneczną

·   rozróżnia prędkość kątową i liniową

·   objaśnia zjawisko wschodu i zachodu Słońca

·   wymienia konsekwencje ruchu obrotowego Ziemi

·   wymienia dowody ruchu obrotowego

·   opisuje działanie siły odśrodkowej i siły Coriolisa

·   wyjaśnia zjawisko faz Księżyca

·   wskazuje skutki występowania siły Coriolisa dla środowiska przyrodniczego

 

18.

Rachuba czasu na Ziemi – czas słoneczny

·   wyjaśnia znaczenie terminu czas słoneczny

·   omawia dawny i współczesny podział jednostek czasu

·   wyjaśnia przyczyny zróżnicowania czasu na Ziemi

·   oblicza czas słoneczny

·   wyjaśnia zależność czasu słonecznego od długości geograficznej

·   oblicza długość geograficzną danego miejsca na podstawie czasu słonecznego

·   wyjaśnia zależność pomiędzy kierunkiem obrotu Ziemi w ruchu dookoła własnej osi a zmianą czasu

·   opisuje przykłady wpływu różnic czasu słonecznego na życie i działalność człowieka

 

19.

Czas strefowy i urzędowy

·   wyjaśnia znaczenie terminów: czas uniwersalny, czas strefowy, czas urzędowy

·   wskazuje na mapie międzynarodową linię zmiany daty

·   omawia czas strefowy

·   określa znaczenie czasu uniwersalnego (UTC)

·   podaje nazwy europejskich stref czasu

·   wymienia różnicę między kalendarzem juliańskim a gregoriańskim

·   określa czas lokalny za pomocą mapy stref czasowych

·   wyjaśnia przyczyny wprowadzenia stref czasowych i czasu urzędowego na Ziemi oraz granicy zmiany daty

·   posługuje się mapą stref czasowych do określenia różnicy czasu strefowego

·   przelicza czas słoneczny na czas uniwersalny i strefowy

·   wyjaśnia różnicę między czasem letnim a zimowym

·   wyjaśnia skutki wprowadzenia czasu strefowego i urzędowego na Ziemi

·   opisuje przykłady wpływu różnic czasu strefowego na życie i działalność człowieka

 

20./21.

Powtórzenie i sprawdzenie wiadomości z rozdziału Ziemia we wszechświecie

III.      ATMOSFERA

 

22.

Skład i budowa atmosfery

Uczeń poprawnie:

·   wyjaśnia znaczenie terminów: atmosfera, aerozole atmosferyczne, magnetosfera

·   określa skład chemiczny atmosfery

·   odróżnia składniki stałe od składników zmiennych atmosfery

·   wymienia nazwy poszczególnych warstw atmosfery

Uczeń poprawnie:

·   wyjaśnia pochodzenie aerozoli atmosferycznych

·   podaje najważniejsze cechy poszczególnych warstw atmosfery

Uczeń poprawnie:

·   wyjaśnia pochodzenie atmosfery Ziemi

·   porównuje cechy poszczególnych warstw atmosfery

·   omawia zmiany temperatury powietrza w profilu pionowym atmosfery

·   omawia cechy pola magnetycznego Ziemi

Uczeń poprawnie:

·   ocenia ochronne znaczenie atmosfery dla życia na Ziemi

·   wyjaśnia znaczenie magnetosfery

·   wyjaśnia przyczyny powstawania zorzy polarnej

Uczeń poprawnie:

·   opisuje i podaje przykłady oddziaływania promieniowania kosmicznego na środowisko geograficzne Ziemi

 

23.

Obieg ciepła

·   wymienia rodzaje promieniowania

·   wymienia źródła ciepła na Ziemi

·   wyjaśnia znaczenie promieniowania całkowitego

·   omawia bilans promieniowania na podstawie schematu

·   wymienia i wskazuje na mapie obszary o dodatnim i ujemnym saldzie bilansu promieniowania

·   wyjaśnia znaczenie terminów:albedo, turbulencja, konwekcja, radiacja, adwekcja

·   wymienia sposoby wymiany ciepła w atmosferze

·   wykazuje zależność między ilością energii docierającej do powierzchni Ziemi a wysokością Słońca nad horyzontem

·   omawia bilans promieniowania Ziemi

·   omawia wpływ zachmurzenia na temperaturę powietrza

·   omawia zmiany wartości ciśnienia i zawartości ozonu w profilu pionowym atmosfery

·   wyjaśnia, w jaki sposób aerozole znajdujące się w atmosferze wpływają na wielkość promieniowania bezpośredniego i rozproszonego

 

24.

Czynniki kształtujące rozkład temperatury

·   wyjaśnia znaczenie terminów: temperaturapowietrza, izoterma

·   wymienia rodzaje skal, w których dokonuje się pomiarów temperatury powietrza

·   porównuje temperaturę powietrza w różnych skalach

·   wymienia czynniki wpływające na rozkład temperatury powietrza

·   opisuje na podstawie wykresów i map zróżnicowanie temperatury powietrza w troposferze

·   opisuje czynniki wpływające na rozkład temperatury powietrza

·   oblicza średnią dobową temperaturę powietrza

·   porównuje rozkład temperatury powietrza w poszczególnych porach roku na półkuli północnej i południowej

·   wyjaśnia wpływ rzeźby terenu na nasłonecznienie i temperaturę powietrza

·   charakteryzuje na podstawie mapy roczne amplitudy temperatury powietrza na Ziemi

·   oblicza średnią roczną i roczną amplitudę temperatury powietrza

·   wykazuje przyczyny zróżnicowania średniej rocznej temperatury powietrza na Ziemi

·   wykazuje związek między strefami termicznymi a strefami oświetlenia Ziemi

·   wskazuje na podstawie mapy przyczyny nierównomiernego rozkładu temperatury powietrza na Ziemi

·   oblicza temperaturę powietrza na różnych wysokościach na podstawie gradientu termicznego

·   wyjaśnia zjawisko inwersji termicznej

·   opisuje przykłady wpływu temperatury powietrza na życie i działalność człowieka

 

25.

Ruchy powietrza atmosferycznego

·   wymienia jednostki ciśnienia atmosferycznego i przyrządy do jego pomiaru

·   wyróżnia podstawowe układy baryczne

·   odczytuje z mapy izobar wartość ciśnienia atmosferycznego

·   wyjaśnia na podstawie schematu przyczyny powstawania ośrodków barycznych

·   wskazuje strefy podwyższonego i obniżonego ciśnienia na kuli ziemskiej

·   wykazuje zależność ciśnienia atmosferycznego od temperatury powietrza

·   omawia krążenie powietrza w ośrodkach barycznych na półkuli północnej i południowej

·   omawia przyczyny ruchu powietrza atmosferycznego

·   omawia na podstawie mapy rozmieszczenie stałych oraz sezonowych wyżów i niżów atmosferycznych na Ziemi

·   dostrzega znaczenie ruchu powietrza atmosferycznego dla działalności gospodarczej człowieka

 

26.

Globalna cyrkulacja atmosfery. Pasaty i monsuny

·   wyjaśnia znaczenie terminów: pasat, antypasat, monsun

·   wymienia obszary występowania pasatów i monsunów oraz wskazuje je na mapie

·   wyjaśnia rozmieszczenie stałych ośrodków ciśnienia

·   omawia na podstawie schematu cyrkulację powietrza w strefie międzyzwrotnikowej

·   wyjaśnia mechanizm powstawania pasatów

·   wyjaśnia mechanizm powstawania monsunów

·   opisuje cyrkulację powietrza w strefie międzyzwrotnikowej, umiarkowanej i okołobiegunowej

·   wymienia cechy pasatów

·   podaje przyczyny cykliczności zmian cyrkulacji monsunowej

·   wyjaśnia na podstawie schematu globalną cyrkulację powietrza w troposferze

·   wymienia nazwy komórek cyrkulacyjnych, w których obrębie odbywa się ruch mas powietrza

·   wyjaśnia mechanizm powstawania pasatów jako skutek cyrkulacji powietrza w strefie międzyzwrotnikowej

·   wyjaśnia na przykładach znaczenie pasatów i monsunów dla przebiegu pogody i działalności gospodarczej człowieka

 

27.

Rodzaje wiatrów lokalnych

·   wyjaśnia znaczenie terminów: bryza, fen, wiatr górski, dolinny, bora

·   wymienia wiatry lokalne

·   wyjaśnia mechanizm powstawania bryzy

·   wskazuje na mapie obszary występowania wiatrów lokalnych

·   wymienia cechy wiatrów lokalnych

·   wyjaśnia mechanizm powstawania wiatru fenowego, górskiego, dolinnego i bory

·   podaje lokalne nazwy wiatru fenowego

·   wyjaśnia genezę wiatrów lokalnych: bryzy, fenu, bory, wiatru górskiego i dolinnego

·   wyjaśnia wpływ wiatrów lokalnych na środowisko geograficzne

 

28.

Wilgotność powietrza i opady atmosferyczne

·   wyjaśnia znaczenie terminów: wilgotność względna, wilgotność bezwzględna

·   wymienia rodzaje opadów i osadów atmosferycznych

·   odczytuje z mapy roczne sumy opadów atmosferycznych

·   przedstawia miary wilgotności powietrza

·   opisuje proces kondensacji pary wodnej

·   wyjaśnia proces resublimacji

·   opisuje typy genetyczne opadów atmosferycznych

·   wymienia obszary o najmniejszych i największych rocznych sumach opadów i wskazuje je na mapie

·   wyjaśnia mechanizm powstawania chmur oraz opadów i osadów atmosferycznych

·   wyjaśnia różnicę między mgłą radiacyjną a mgłą adwekcyjną

·   rozróżnia typy genetyczne chmur

·   wyjaśnia przyczyny nierównomiernego rozkładu opadów atmosferycznych na Ziemi

·   wyjaśnia etapy powstawania opadu atmosferycznego

·   podaje i omawia różnice między poszczególnymi typami genetycznymi opadów

·   wyjaśnia powstawanie cienia opadowego i podaje przykłady jego występowania

 

29.

Masy powietrza i fronty atmosferyczne

·   wyjaśnia znaczenie terminów: masy powietrza, front atmosferyczny, front zokludowany, strefa frontalna

·   wymienia rodzaje mas powietrza i rodzaje frontów atmosferycznych

·   wymienia kryteria podziału i podaje cechy mas powietrza

·   omawia rozmieszczenie mas powietrza i frontów atmosferycznych na kuli ziemskiej oraz wskazuje je na mapie

·   odróżnia na podstawie schematu front chłodny od ciepłego

·   analizuje przebieg zjawisk atmosferycznych w strefie frontu ciepłego i zimnego

·   opisuje zjawisko okluzji

·   przewiduje skutki przemieszczania się różnych frontów atmosferycznych

·   przewiduje nadejście frontu atmosferycznego na podstawie obserwacji zjawisk meteorologicznych

 

30.

Prognozowanie pogody

·   wymienia elementy meteorologiczne pogody

 

·   wymienia metody badań meteorologicznych

·   odczytuje informacje z mapy synoptycznej

·   uzasadnia konieczność prognozowania pogody

·  dostrzega potrzebę dokonywania pomiarów i obserwacji elementów meteorologicznych z wykorzystaniem nowoczesnych technik do prognozowania pogody

·   wyjaśnia przyczyny regionalnego zróżnicowania zjawisk pogodowych na Ziemi

·   przewiduje pogodę na podstawie danych synoptycznych

·   przygotowuje krótkoterminową prognozę pogody na podstawie mapy synoptycznej oraz obserwacji i pomiarów meteorologicznych

·   wykazuje na przykładach wpływ pogody na życie i działalność gospodarczą człowieka

 

31./32.

Klimaty kuli ziemskiej

·   odróżnia klimat od pogody

·   wymienia składniki klimatu

·   wymienia czynniki klimatotwórcze

·   wymienia strefy klimatyczne

·   charakteryzuje czynniki klimatyczne

·   wskazuje na mapie główne strefy klimatyczne świata

·   odczytuje z klimatogramów wartość temperatury powietrza i opadów

·   wykazuje różnice między klimatem morskim a klimatem kontynentalnym

·   analizuje wpływ czynników na procesy klimatotwórcze

·   rozpoznaje typ klimatu na podstawie jego opisu

·   wyjaśnia strefowość klimatyczną na Ziemi

·   wyróżnia klimaty astrefowe i podaje ich przykłady

·   opisuje cechy klimatów lokalnych (miejska wyspa ciepła)

·   opisuje typy klimatów na podstawie klimatogramów i mapy klimatycznej

·   uzasadnia zasięg występowania stref klimatycznych i typów klimatu na Ziemi

·   opisuje piętrowość klimatyczną w górach

·   porównuje klimatogramy charakterystyczne dla różnych typów klimatu

· wykazuje związek między działalnością człowieka a klimatem lokalnym (miejscowym)

 

33.

Zmiany atmosfery i klimatu

·   wymienia efekty zmian zachodzących w atmosferze

·   wymienia nazwy gazów przyczyniających się do powstawania efektu cieplarnianego

 

·   omawia na podstawie schematu mechanizm efektu cieplarnianego

·   analizuje na podstawie wykresu zmiany średniej rocznej temperatury powietrza na świecie

·   wyjaśnia znaczenie gazów cieplarnianych

·   wyjaśnia przyczyny zmian klimatu na Ziemi

·   wymienia skutki powstawania dziury ozonowej

·   wyjaśnia znaczenie ozonosfery dla życia ludzi na Ziemi

·   opisuje skutki globalnych zmian klimatu

·   proponuje działania ograniczające wpływ człowieka na zmiany atmosfery i klimatu

 

34.

Ekstremalne zjawiska atmosferyczne i ich skutki

·   wymienia niebezpieczne zjawiska meteorologiczne

·   wskazuje na mapie obszary występowania ekstremalnych zjawisk atmosferycznych

·   klasyfikuje na podstawie tabeli tornada ze względu na poziom ich intensywności

·   podaje przyczyny występowania susz

·   wymienia obszary zagrożone pustynnieniem

·   wyjaśnia przyczyny powstawania ekstremalnych zjawisk i anomalii pogodowych na Ziemi

·   omawia budowę cyklonu tropikalnego

·   wymienia lokalne nazwy cyklonów tropikalnych

·   podaje przykłady skutków ekstremalnych zjawisk atmosferycznych

·   podaje skutki występowania susz

·   podaje działania podejmowane przez człowieka w celu zmniejszenia ekstremalnych zjawisk i anomalii pogodowych

 

35./36.

Powtórzenie i sprawdzenie wiadomości z rozdziału Atmosfera

IV.     HYDROSFERA

 

37.

Cykl hydrologiczny

Uczeń poprawnie:

·   wyjaśnia znaczenie terminów: hydrosfera, mały obieg wody, duży obieg wody, retencja

·   analizuje dane liczbowe dotyczące zasobów wodnych kuli ziemskiej

·   wymienia składniki bilansu wodnego

Uczeń poprawnie:

·   analizuje zasoby wodne w przyrodzie na podstawie wykresu

·   wymienia elementy składowe cyklu hydrologicznego

·   omawia fizyczne i chemiczne właściwości wody

·   opisuje na podstawie mapy regionalne zróżnicowanie bilansu wodnego

Uczeń poprawnie:

·   omawia teorię powstania hydrosfery

·   wyjaśnia wpływ energii słonecznej i siły ciężkości na obieg wody w przyrodzie

·   analizuje schemat cyklu hydrologicznego

Uczeń poprawnie:

·   omawia cechy cyklu hydrologicznego w różnych warunkach klimatycznych

·   omawia rolę retencji w cyklu hydrologicznym

·   przedstawia bilans wodny i jego zróżnicowanie w poszczególnych strefach klimatycznych

Uczeń poprawnie:

·   analizuje przyczyny zróżnicowania elementów bilansu wodnego w poszczególnych strefach klimatycznych

·   wykazuje znaczenie wody dla funkcjonowania systemu przyrodniczego Ziemi

 

38.

Oceany i morza

·   wyjaśnia znaczenie terminów: morze, zlewisko mórz, zatoka, cieśnina

·   wymienia zasoby wodne wszechoceanu

·   przedstawia podział wszechoceanu na mapie świata

·   wymienia typy mórz i wskazuje ich przykłady na mapie

·   opisuje na podstawie schematu skład chemiczny wody morskiej

·   omawia na podstawie mapy zasolenie powierzchniowej warstwy wód oceanicznych

·   wyjaśnia przyczyny zróżnicowania zasolenia wody morskiej

·   opisuje zróżnicowanie termiki przypowierzchniowych wód oceanicznych

·   porównuje pionowy rozkład temperatury i zasolenia wybranych mórz

·   wyjaśnia przyczyny zróżnicowania gęstości wody morskiej

·   uzasadnia konieczność ochrony wód morskich

·   ocenia wpływ człowieka na ekosystemy mórz i oceanów

 

39.

Dynamika oceanów – prądy morskie, falowanie

·   wymienia rodzaje ruchów wody morskiej

·   wymienia rodzaje prądów morskich i podaje ich przykłady

·   wskazuje na mapie obszary występowania tsunami

·   wymienia źródła energii powodujące ruch wód morskich

·   wyjaśnia przyczyny powstawania prądów morskich

·   opisuje na podstawie mapy rozkład prądów morskich na świecie

·   omawia przyczyny falowania wód morskich

·   objaśnia wpływ prądów morskich na warunki klimatyczne

·   objaśnia mechanizm powstawania falowania wiatrowego

·   objaśnia mechanizm powstawania i układu powierzchniowych prądów morskich

·   omawia mechanizm powstania i skutki tsunami

·   podaje przykłady niszczącej działalności fal morskich – sztormowych i tsunami

·   wskazuje możliwości gospodarczego wykorzystania oceanów

·   charakteryzuje wpływ poszczególnych ruchów wody morskiej na warunki klimatyczne i gospodarkę

·   podaje przyczyny i skutki zjawiska EL Niño

 

40

Dynamika oceanów – pływy morskie, sejsze, upwelling

·   wymienia rodzaje pływów morskich

·   wymienia obszary o największych pływach

·   podaje rozmiary przypływów w otwartych oceanach i zatokach morskich

·   wymienia przyczyny i skutki pływów morskich

·   wymienia przyczyny powstawania sejszy

·   omawia na podstawie schematu mechanizm powstawania sejszy

·   objaśnia mechanizm powstawania upwellingu i downwellingu

 

·   przedstawia wpływ upwellingu i downwellingu na środowisko życia wybrzeży

 

41.

Zróżnicowanie sieci rzecznej na Ziemi

·   wyjaśnia znaczenie terminów: system rzeczny, dorzecze, dział wodny

·   wymienia rodzaje rzek

·   wskazuje na mapie wybrane rzeki świata

·   wskazuje na mapie świata obszary bezodpływowe oraz pozbawione rzek

·   charakteryzuje na podstawie schematu system rzeczny wraz z dorzeczem

·   odróżnia rzekę stałą od rzeki okresowej i epizodycznej

·   wymienia czynniki wpływające na poziom wody w rzece

·   wyjaśnia różnicę między wezbraniem a powodzią

·   analizuje związki między warunkami klimatycznymi a występowaniem rzek na Ziemi

·   opisuje na podstawie mapy rozmieszczenie wód powierzchniowych na Ziemi

·   wyjaśnia przyczyny i skutki powodzi

·   wyjaśnia krajobrazowe i gospodarcze funkcje rzek

·   opisuje na przykładach następstwa nieracjonalnej gospodarki wodnej w wybranych regionach

 

42.

Ustroje rzeczne

·   wyjaśnia znaczenie terminu ustrój rzeczny (reżim)

·   wymienia rodzaje ustrojów rzecznych

·   wymienia rodzaje zasilania rzek

·   opisuje ustroje złożone i podaje przykłady rzek o tych ustrojach

·   opisuje cechy ustrojów rzecznych

·   rozpoznaje cechy ustrojów rzecznych

·   klasyfikuje rzeki do odpowiedniego typu ustroju na podstawie wielkości przepływów

·   analizuje wykresy stanów wód i przepływów wybranych rzek

·   podaje przyczyny najwyższych przepływów wybranych rzek

·   analizuje związki między warunkami klimatycznymi a typami ustrojów rzecznych

·   ocenia wpływ różnych czynników na reżim rzeczny

 

43.

Jeziora

·   wyjaśnia znaczenie terminów: jezioro, misa jeziorna

·   wymienia kryteria klasyfikacji jezior

·   wymienia najgłębsze i największe jeziora na świecie oraz wskazuje je na mapie

·   wskazuje na mapie główne typy jezior

·   wymienia czynniki warunkujące powstawanie jezior

·   klasyfikuje jeziora wg pochodzenia misy jeziornej i żyzności oraz wskazuje je na mapie

·   wymienia funkcje sztucznych zbiorników

·   charakteryzuje typy genetyczne jezior oraz wskazuje ich przykłady na mapie

·   opisuje etapy zarastania jezior (sukcesji)

·   opisuje warunki powstawania i występowania bagien i torfowisk

·   analizuje związki między warunkami klimatycznymi a występowaniem jezior na Ziemi

·   czyta plany batymetryczne wybranych jezior

·   wyjaśnia krajobrazowe i gospodarcze funkcje jezior

 

44.

Lodowce górskie

·   wyjaśnia znaczenie terminów: lodowiec górski, firn, pole firnowe, granica wiecznego śniegu, jęzor lodowcowy, wieloletnia zmarzlina

·   wymienia typy lodowców górskich

·   wskazuje na mapie przykłady obszarów występowania lodowców górskich

·   wymienia czynniki warunkujące powstawanie lodowców górskich

·   omawia na podstawie schematu przebieg granicy wiecznego śniegu na kuli ziemskiej na różnych szerokościach geograficznych

·   omawia na podstawie schematu budowę lodowca górskiego

·   wyjaśnia przyczyny występowania granicy wiecznego śniegu na różnej wysokości

·   charakteryzuje wybrane typy lodowców górskich

·   opisuje ruch lodu lodowcowego

·   klasyfikuje typy lodowców górskich ze względu na wielkość i warunki orograficzne ich powstawania

·   ocenia wpływ zmian klimatycznych na zmiany zasięgu obszarów współcześnie zlodzonych

 

45.

Lądolody i wieloletnia zmarzlina

·   wyjaśnia znaczenie terminów: lądolód, wieloletnia zmarzlina, pak lodowy, soliflukcja

·   wskazuje na mapie świata obszary występowania lądolodów

·   omawia warunki powstawania lądolodów

·   wymienia obszary występowania wieloletniej zmarzliny

·   opisuje powstawanie barier lodowych

·   wyjaśnia zjawisko cielenia się lodowca

 

·   analizuje uwarunkowania rozwoju pokryw lodowych na Ziemi

·   opisuje cechy lądolodu antarktycznego i lądolodu grenlandzkiego

·   omawia warunki powstawania wieloletniej zmarzliny

·   wskazuje na mapach zasięg obszarów współcześnie zlodzonych i ocenia wpływ zmian klimatycznych na zmiany zasięgu tych obszarów

·   omawia proces powstawania bariery lodowej i góry lodowej

·   analizuje przekrój przez strefę wieloletniej zmarzliny

·   wskazuje na mapie świata obszary występowania wieloletniej zmarzliny

·   wyjaśnia wpływ występowania wieloletniej zmarzliny na działalność człowieka i zagospodarowanie obszarów

 

46.

Wody podziemne

·   wyjaśnia znaczenie terminów: warstwa wodonośna, zwierciadło wód podziemnych, strefa aeracji, strefa saturacji, infiltracja

·   klasyfikuje wody podziemne według różnych kryteriów

·   wymienia na podstawie schematu poszczególne poziomy wód podziemnych

·   wymienia kryteria podziału źródeł

·   opisuje poszczególne poziomy wód podziemnych

·   wyjaśnia na podstawie schematu powstawanie wód artezyjskich i subartezyjskich

·   wskazuje na mapie obszary występowania wód artezyjskich i subartezyjskich, wód termalnych i gejzerów

·   wymienia rodzaje źródeł

·   wyjaśnia pochodzenie wód podziemnych

·   wykazuje zależność cech wód podziemnych od budowy geologicznej

·   omawia warunki powstawania gejzerów

·    wyjaśnia warunki powstania wybranych typów źródeł 

·   omawia zastosowanie wód artezyjskich w gospodarce

·   wymienia przykłady zastosowań źródeł mineralnych (cieplic) w lecznictwie

·   wykazuje znaczenie wód podziemnych w życiu i gospodarce człowieka

 

47./48.

Powtórzenie i sprawdzenie wiadomości z rozdziału Hydrosfera

V.       WNĘTRZE ZIEMI. PROCESY ENDOGENICZNE

 

49.

Budowa wnętrza Ziemi

Uczeń poprawnie:

·   wyjaśnia znaczenie terminów: litosfera, astenosfera

·   wymienia główne pierwiastki i minerały budujące skorupę ziemską

·   wymienia na podstawie schematu warstwy wnętrza Ziemi

Uczeń poprawnie:

·   opisuje zmiany temperatury, ciśnienia i gęstości wraz ze wzrostem głębokości

·    opisuje na podstawie schematu budowę wnętrza Ziemi

·   wyróżnia powierzchnie nieciągłości

Uczeń poprawnie:

·   opisuje wybrane metody badań wnętrza Ziemi

·   wymienia przykłady zróżnicowania wielkości stopnia geotermicznego na Ziemi

·   wskazuje różnicę między budową skorupy kontynentalnej a budową skorupy oceanicznej

Uczeń poprawnie:

·   oblicza temperaturę wnętrza Ziemi, znając stopień geotermiczny

·    opisuje właściwości fizyczne wnętrza Ziemi

·    opisuje skład mineralogiczny skorupy ziemskiej

 

Uczeń poprawnie:

· opisuje współczesny rozwój poglądów na budowę wnętrza Ziemi

 

50.

Minerały i skały

·   wyjaśnia znaczenie terminów: minerał, skała, magma, metamorfizm, konkrecja

·   wymienia główne minerały skałotwórcze

·   podaje różnice między minerałem a skałą

·   rozpoznaje najpospolitsze skały występujące na Ziemi

·   wymienia cechy różniące minerały

·   opisuje skały o różnej genezie i podaje ich przykłady

·   wymienia przykłady minerałów i skał będących surowcami mineralnymi

·   wymienia na podstawie schematu formy skupienia złóż mineralnych

·   wymienia obszary występowania skał magmowych, osadowych i metamorficznych

·   opisuje warunki powstawania minerałów

·   opisuje właściwości wybranych skał

·   charakteryzuje typy złóż

·   charakteryzuje rodzaje surowców mineralnych ze względu na pochodzenie

·   przedstawia gospodarcze wykorzystanie skał i minerałów na konkretnych przykładach

 

· ocenia zmiany środowiska przyrodniczego związane z eksploatacją surowców mineralnych

 

51.

Odtwarzanie i datowanie dziejów Ziemi

·   wyjaśnia znaczenie terminów: geologia historyczna, skamieniałość przewodnia, wiek względny, wiek bezwzględny

·   wymienia nauki geologii historycznej

·   wymienia przykłady skamieniałości przewodnich

·   wymienia cele badań geologii historycznej

·   odróżnia wiek względny od wieku bezwzględnego

·   wymienia główne jednostki podziału dziejów Ziemi

·   opisuje metody określania wieku względnego i bezwzględnego

·   opisuje tabelę stratygraficzną

·   wymienia eony, ery, okresy i epoki w dziejach Ziemi

·   porównuje długość trwania poszczególnych er

·   wyjaśnia na podstawie schematu powstawanie skamieniałości

·   wyjaśnia zasady odtwarzania i określania chronologii dziejów Ziemi

·   wyjaśnia, na czym polega zasada aktualizmu geologicznego

·   przedstawia na podstawie profilu geologicznego historię geologiczną regionu

· wyjaśnia, dlaczego metodę radiowęglową stosuje się do datowania młodych utworów

· analizuje przekrój geologiczny

 

52.

Kronika dziejów Ziemi

·   odczytuje z tabeli stratygraficznej najważniejsze wydarzenia w dziejach Ziemi

·   rozpoznaje okres geologiczny na podstawie opisu

·   opisuje zmiany klimatu w dziejach Ziemi na podstawie tabeli

·    omawia rozwój fauny i flory w dziejach Ziemi

·   rozpoznaje okres geologiczny na podstawie skamieniałości przewodnich

·   omawia najważniejsze wydarzenia z przeszłości geologicznej Ziemi

·   opisuje zmiany położenia kontynentów w dziejach Ziemi

·   opisuje na podstawie mapy maksymalne zasięgi plejstoceńskich pokryw lodowych na Ziemi

·      opisuje hipotezy tłumaczące przyczyny wielkiego wymierania świata organicznego pod koniec mezozoiku

 

53.

Tektonika płyt litosfery

·   wyjaśnia znaczenie terminów: tektonika, strefa spredingu strefa subdukcji, prądy konwekcyjne

·   rozróżnia na schemacie strefy spredingu i subdukcji

·   wskazuje na mapie świata przebieg granic płyt litosfery

·   wymienia założenia teorii dryfu kontynentów A. Wegenera

·   przedstawia założenia teorii tektoniki płyt litosfery

·   wymienia i wskazuje na mapie tektonicznej płyty litosfery i grzbiety śródoceaniczne

·   wyjaśnia przyczyny wzajemnego przemieszczania się płyt litosfery i określa kierunek ich ruchu

·   omawia budowę strefy spredingu i strefy subdukcji oraz wymienia procesy w nich zachodzące

·   wskazuje na mapie strefy ryftowe oraz strefy subdukcji i kolizji płyt litosfery

·    wymienia przykłady zbieżnych i rozbieżnych granic płyt litosfery

·   wymienia dowody dryfu kontynentów

·   wyjaśnia mechanizm działania prądów konwekcyjnych

·   omawia na podstawie schematu etapy rozwoju ryftu

·wykazuje zależność między ruchami płyt litosfery a rozmieszczeniem pasm górskich oraz grzbietów śródoceanicznych

 

54.

Ruchy górotwórcze

·   wyjaśnia znaczenie terminu procesy endogeniczne

·   wymienia przejawy procesów endogenicznych

·   wymienia nazwy najważniejszych orogenez w dziejach Ziemi

·   wymienia obszary fałdowań kaledońskich, hercyńskich i alpejskich oraz wskazuje je na mapie

·   porównuje na podstawie fotografii cechy gór powstałych w orogenezie kaledońskiej i alpejskiej

·   analizuje na podstawie mapy tematycznej budowę podstawowych struktur tektonicznych

·   wyjaśnia proces powstawania gór

·   omawia zależność między wiekiem orogenezy a wysokością gór

·wykazuje różnicę w procesach powstawania gór, np. Himalajów i Andów

 

55.

Deformacje tektoniczne i typy genetyczne gór

·   wyjaśnia znaczenie terminów: deformacja tektoniczna, uskok, zrąb

·   wymienia typy genetyczne gór

·   wymienia elementy fałdu i uskoku

·   charakteryzuje na podstawie schematu typy genetyczne gór

·   podaje przykłady gór fałdowych, zrębowych i wulkanicznych

·   podaje różnice między górami fałdowymi a górami zrębowymi

·   wskazuje na mapie obszary występowania różnych typów gór

·   opisuje na podstawie schematu powstawanie podstawowych struktur tektonicznych (intruzji, deformacji ciągłych i nieciągłych)

·opisuje etapy powstawania gór fałdowych i zrębowych

 

56.

Plutonizm i wulkanizm

·   wyjaśnia znaczenie terminów: plutonizm, wulkanizm

·   wymienia na podstawie schematu typy intruzji magmatycznych

·   wskazuje na mapie największe wulkany na świecie

·   charakteryzuje przebieg i występowanie zjawisk plutonicznych

·   wyjaśnia przyczyny zjawisk wulkanicznych

·   wymienia na podstawie schematu elementy wulkanu

·   wymienia produkty erupcji wulkanicznych

·   podaje przykłady obszarów wulkanicznych na świecie

·   podaje skutki procesów plutonicznych

·   charakteryzuje przebieg zjawisk wulkanicznych

·   klasyfikuje typy wulkanów według różnych kryteriów

·   wykazuje zależność między budową wulkanu a przebiegiem jego erupcji

·   opisuje negatywne i pozytywne skutki zjawisk wulkanicznych

·   opisuje katastrofy wywołane wybuchami wulkanów

·wykazuje związek występowania zjawisk wulkanicznych z przebiegiem granic płyt litosfery

·podaje przykłady wykorzystania energii wnętrza Ziemi w gospodarce

 

57.

Trzęsienia ziemi

·   wyjaśnia znaczenie terminów: trzęsienie ziemi, sejsmograf

·   wymienia rodzaje trzęsień ziemi

·   wymienia skale opisujące trzęsienia ziemi

·   wskazuje na mapie obszary występowania trzęsień ziemi

·   omawia schemat rozchodzenia się fal sejsmicznych

·   odróżnia hipocentrum od epicentrum

·   dokonuje podziału trzęsień ziemi ze względu na genezę

·   wskazuje na mapie obszary sejsmiczne, pensejsmiczne i asejsmiczne

·   wyjaśnia przyczyny trzęsień ziemi

·   wyjaśnia przyczyny rozmieszczenia stref sejsmicznych na Ziemi

·   wskazuje na mapie obszary występowania podstawowych typów trzęsień ziemi

·   wykazuje zależność między ruchami płyt litosfery i trzęsieniami Ziemi

·   opisuje katastrofy wywołane trzęsieniami ziemi

·wymienia sposoby ochrony przed skutkami trzęsień ziemi

·ocenia warunki życia i działalności człowieka na obszarach aktywnych sejsmicznie

 

58.

Ruchy epejrogeniczne oraz izostatyczne

·   wyjaśnia znaczenie terminów: transgresja morza, regresja morza, ruchy talasogeniczne

·   wskazuje na mapie przykłady obszarów objętych ruchami obniżającymi i ruchami wznoszącymi

·   podaje podobieństwa i różnice między ruchami epejrogenicznymi a izostatycznymi

·   wymienia i wskazuje na mapie świata obszary poddawane współcześnie ruchom epejrogenicznym i izostatycznym

·   opisuje przyczyny procesów epejrogenicznych i izostatycznych

·   podaje dowody na istnienie ruchów epejrogenicznych

·   omawia na podstawie mapy ruchy izostatyczne na Półwyspie Skandynawskim

·   opisuje skutki procesów epejrogenicznych i izostatycznych

·omawia znaczenie gospodarcze ruchów epejrogenicznych i izostatycznych

 

59.

Wielkie formy ukształtowania lądów

·   rozróżnia formy ukształtowania pionowego i poziomego lądów

·   wyjaśnia znaczenie terminów: depresja, kryptodepresja

·   wskazuje na mapie hipsometrycznej niziny, wyżyny i wybrane pasma górskie oraz depresje

·   charakteryzuje i podaje przykłady wielkich form ukształtowania powierzchni Ziemi

·   porównuje na podstawie danych statystycznych ukształtowanie powierzchni kontynentów

·   opisuje ukształtowanie powierzchni Ziemi jako efekt oddziaływania procesów endogenicznych

·   kreśli krzywą hipsograficzną wybranego obszaru

·wykazuje na przykładach zależność wielkich form rzeźby od budowy skorupy ziemskiej

·omawia wpływ procesów endogenicznych na budowę geologiczną i ukształtowanie powierzchni Ziemi

 

60.

Wielkie formy ukształtowania oceanów

·   wyróżnia formy dna oceanicznego

·   odróżnia szelfy od stoków kontynentalnych

·   charakteryzuje wielkie formy dna oceanicznego

·   porównuje na podstawie danych statystycznych ukształtowanie głębokościowe oceanów

·   wskazuje na mapie wielkie formy ukształtowania den morskich i oceanicznych

·   wskazuje na mapie rowy oceaniczne

·   wyjaśnia przyczyny powstawania rowów oceanicznych

·   oblicza największą deniwelację na Ziemi

·kreśli krzywą batymetryczną

 

61./62.

Powtórzenie i sprawdzenie wiadomości z rozdziału Wnętrze Ziemi. Procesy endogeniczne

VI.     PROCESY EGZOGENICZNE

 

63.

Wietrzenie skał

Uczeń poprawnie:

·   wyjaśnia znaczenie terminów: wietrzenie, zwietrzelina

·   wymienia i rozróżnia rodzaje wietrzenia

·   wymienia produkty wietrzenia

·   wymienia rodzaje wietrzenia fizycznego

Uczeń poprawnie:

·   klasyfikuje procesy egzogeniczne kształtujące powierzchnię Ziemi

·   opisuje typy wietrzenia

·   opisuje etapy wietrzenia mrozowego

·   podaje przykłady skał podlegających intensywnemu wietrzeniu chemicznemu

·   wskazuje na mapie obszary, na których zachodzą intensywne procesy wietrzenia

Uczeń poprawnie:

·   opisuje czynniki odpowiedzialne za przebieg wietrzenia chemicznego i biologicznego

·   omawia przebieg procesu wietrzenia

·   charakteryzuje produkty i formy powstałe w wyniku wietrzenia fizycznego

·   wskazuje dominujący typ wietrzenia w określonej strefie klimatycznej

Uczeń poprawnie:

·   wykazuje zależność między klimatem a typem wietrzenia

·   podaje przykłady form powstałych wskutek wietrzenia

·   opisuje skutki procesów wietrzenia

Uczeń poprawnie:

·   wyjaśnia znaczenie wietrzenia jako procesu przygotowującego do przekształcenia rzeźby powierzchni Ziemi

 

64.

Ruchy masowe

·   wyjaśnia znaczenie terminów: denudacja, ruchy masowe, erozja

·   wymienia podstawowe rodzaje ruchów masowych

·   podaje różnicę między odpadaniem a obrywaniem, osuwaniem a spełzywaniem

·   wymienia przyczyny powstawania ruchów masowych

·   omawia na podstawie schematów rodzaje ruchów masowych

·   wykazuje wpływ budowy geologicznej danego obszaru na grawitacyjne ruchy masowe

·   wyjaśnia przyczyny powstawania spływów błotnych i ziemnych

·   podaje konsekwencje ruchów masowych

·   wykazuje na przykładach zależność ruchów masowych od rzeźby terenu, klimatu i warunków wodnych

·   wykazuje wpływ działalności człowieka na intensywność ruchów masowych

 

65.

Procesy krasowe

·   wymienia skały rozpuszczalne przez wodę

·   wyjaśnia znaczenie terminu krasowienie

·   wymienia formy krasu powierzchniowego i podziemnego

·   odróżnia formy krasu powierzchniowego i podziemnego

·   wymienia i rozpoznaje formy szaty naciekowej w jaskini

·   wskazuje na mapie świata i Europy obszary krasowe

·   opisuje czynniki, które wpływają na przebieg zjawisk krasowych

·   wymienia etapy rozwoju form krasu powierzchniowego

·   odróżnia wywierzysko od ponoru

·   wyjaśnia proces powstawania jaskiń

·   charakteryzuje wpływ procesów krasowych na rzeźbę obszarów zbudowanych ze skał węglanowych

·   opisuje zagrożenia występujące w jaskiniach wywołane działalnością człowieka

 

66.

Rzeźbotwórcza działalność rzek

·   wyjaśnia znaczenie terminów: erozja wgłębna, erozja wsteczna, erozja boczna, akumulacja

·   wymienia czynniki wpływające na tempo erozji rzecznej

·   wymienia rodzaje erozji rzecznej

·   wymienia elementy doliny rzecznej

·   podaje przykłady rzek o różnych typach ujść

·   porównuje cechy rzeki w biegu górnym, środkowym i dolnym

·   wymienia przykłady form powstałych w wyniku erozji i akumulacji

·   opisuje na podstawie schematu elementy doliny rzecznej

·  odróżnia terasę zalewową od nadzalewowej

·   wymienia rodzaje ujść rzecznych i wskazuje ich przykłady na mapie

·   wyjaśnia przyczyny zróżnicowania procesów rzeźbotwórczych na poszczególnych odcinkach rzeki

·   wyjaśnia na podstawie schematu proces erozji wstecznej

·   omawia na podstawie schematów fazy rozwoju meandrów i starorzeczy

·   wyjaśnia proces powstawania delty

·   wyjaśnia, w jakich warunkach zachodzi erozja wąwozowa

·   opisuje przebieg oraz efekty erozyjnej i akumulacyjnej działalności wód płynących

·   oblicza przeciętny spadek rzeki

·   opisuje na podstawie schematu powstawanie teras rzecznych

·   opisuje rzeźbotwórczą działalność wód opadowych (erozja wąwozowa)

· wskazuje możliwości zagospodarowania teras zalewowych i nadzalewowych

 

67.

Rzeźbotwórcza działalność lodowców górskich

·   wymienia podstawowe formy powstałe w wyniku działalności lodowca górskiego

·   wyjaśnia znaczenie terminów: egzaracja, muton, dolina 
U-kształtna, cyrk lodowcowy, detrakcja, detersja, dolina zawieszona, wygłady lodowcowe, kem, oz, drumlin

·   wymienia rodzaje moren

·   podaje przykłady lodowców górskich na świecie

·   wyróżnia rodzaje rzeźbotwórczej działalności lodowców

·   dokonuje podziału form rzeźby polodowcowej na formy erozyjne i akumulacyjne

·   rozróżnia formy powstałe w wyniku działalności lodowców górskich

·   wyjaśnia powstawanie różnych typów moren

·   opisuje przebieg niszczącej działalności lodowca górskiego

·   opisuje na podstawie schematu powstawanie doliny
U-kształtnej

·   opisuje skutki działalności lodowców górskich

·   opisuje przebieg erozyjnej i akumulacyjnej działalności lodowców i wymienia formy powstałe w jej wyniku

 

68.

Rzeźbotwórcza działalność lądolodów i wód polodowcowych

·   wymienia podstawowe formy powstałe w wyniku działalności lądolodu

·   wskazuje na mapie przykładowe obszary o rzeźbie młodoglacjalnej

 

·   rozróżnia formy powstałe w wyniku działalności lądolodów

·   wymienia formy fluwioglacjalne

·   wymienia przykłady niszczącej i budującej działalności wód polodowcowych

·   odróżnia rzeźbę staroglacjalną od młodoglacjalnej

·   wyjaśnia na podstawie schematu powstawanie sandrów i pradolin

·  opisuje na podstawie schematu proces powstawania kemów

·   opisuje skutki działalności lądolodów

·   odróżnia skutki działalności lądolodów od skutków działalności lodowców górskich

·   omawia wpływ zlodowaceń na rzeźbę powierzchni Ziemi

 

69.

Rzeźbotwórcza działalność wiatru

·   wyjaśnia, na czym polega erozja eoliczna

·   wymienia formy powstałe w wyniku niszczącej i budującej działalności wiatru

·   wymienia rodzaje pustyń i wskazuje ich przykłady na mapie

·   wymienia czynniki wpływające na siłę transportową wiatru

·   charakteryzuje niszczącą i budującą działalność wiatru

·   omawia budowę wydmy parabolicznej i barchanu

·   charakteryzuje typy pustyń i wskazuje ich rozmieszczenie

·   opisuje warunki sprzyjające rzeźbotwórczej działalności wiatru

·   wykazuje zależność kształtu wydm od klimatu

·   opisuje proces powstawania grzybów skalnych

·   opisuje powstawanie pokryw lessowych i wymienia nazwy obszarów, na których one występują

·   opisuje przebieg oraz efekty erozji i akumulacji eolicznej

·   wymienia zagrożenia dla działalności człowieka spowodowane deflacją oraz niszczeniem skał przez piasek niesiony wiatrem

·   wyjaśnia związek między lessami występującymi w Europie a plejstoceńskimi lądolodami

 

70.

Rzeźbotwórcza działalność morza

·   wyjaśnia znaczenie terminów: abrazja, platforma abrazyjna, nisza abrazyjna

·   wymienia czynniki wpływające na intensywność niszczącej działalności morza

·   wymienia przykłady niszczącej i budującej działalności fal i prądów morskich

·   wymienia elementy klifu

·   wyjaśnia na podstawie schematu proces powstawania klifu

·   wyjaśnia proces powstawania mierzei

·   opisuje przebieg oraz efekty niszczącej i budującej działalności morza

·   porównuje rzeźbotwórczą działalność morza na wybrzeżu wysokim i płaskim

·   podaje przykłady skutków oddziaływania wody morskiej w strefie wybrzeża

 

71.

Typy wybrzeży morskich

·   wymienia na podstawie mapy podstawowe typy wybrzeży

 

·   rozpoznaje podstawowe typy wybrzeży na mapie i fotografii

·  opisuje typy genetyczne wybrzeży

 

·   opisuje powstawanie atolu

·   porównuje typy wybrzeży

·   charakteryzuje wybrzeża powstałe przy udziale organizmów żywych

·   podaje przykłady zagrożeń dla rozwoju raf koralowych na świecie

·   opisuje rolę wybrzeży w gospodarczej działalności człowieka

 

72./73.

Powtórzenie i sprawdzenie wiadomości z rozdziału Procesy egzogeniczne

VII.    GLEBY. BIOSFERA

 

74.

Powstawanie gleb

Uczeń poprawnie:

·   wyjaśnia znaczenie terminów: gleba, proces glebotwórczy, poziom glebowy, profil glebowy

·   wymienia czynniki rozwoju gleb

·   wymienia na podstawie schematu poziomy glebowe

Uczeń poprawnie:

·   charakteryzuje procesy glebotwórcze

·   charakteryzuje na podstawie schematów profili glebowych najważniejsze poziomy glebowe

·   podaje różnice między żyznością a urodzajnością

·   wymienia przykłady gleb o różnym odczynie pH

Uczeń poprawnie:

·   omawia czynniki glebotwórcze z uwzględnieniem czynników abiotycznych i biotycznych

·   rozróżnia główne procesy glebotwórcze

·   opisuje cechy poszczególnych poziomów profilu glebowego

·   opisuje kompleksy rolniczej przydatności gleb

Uczeń poprawnie:

·   wyjaśnia wpływ procesu glebotwórczego na żyzność gleb

·   podaje przykłady negatywnego oddziaływania człowieka na urodzajność gleb

Uczeń poprawnie:

·   wykazuje ciąg zależności występujących między procesami glebotwórczymi, poziomem glebowym, profilem glebowym a typem gleb

 

75.

Typy genetyczne gleb

·   wymienia podstawowe typy gleb

·   rozróżnia gleby strefowe i astrefowe

·   omawia cechy gleb strefowych, astrefowych i pozastrefowych

·   opisuje rozmieszczenie głównych typów gleb na podstawie mapy

·   analizuje wybrane profile glebowe

·   omawia genezę wybranych typów gleb strefowych, astrefowych i pozastrefowych

·   przyporządkowuje gleby strefowe do stref klimatycznych i roślinnych

·   przyporządkowuje gleby strefowe do skał podłoża i warunków wodnych

·   ocenia przydatność rolniczą gleb strefowych, astrefowych i pozastrefowych

·   rozpoznaje typy gleb na podstawie opisu i schematu profilu glebowego

·   wykazuje wpływ czynników antropogenicznych na degradację gleb

 

76.

Świat roślin

·   podaje nazwy formacji roślinnych na świecie

·   wymienia czynniki wpływające na zróżnicowanie szaty roślinnej na Ziemi

·   wymienia dominujące gatunki roślin w każdej ze stref roślinnych

·   charakteryzuje poszczególne formacje roślinne na Ziemi

·   wskazuje na mapie zasięg występowania głównych stref roślinnych

 

·   wyjaśnia związek między strefami klimatu a formacjami roślinnymi

·   opisuje przyczyny nierównomiernego rozmieszczenia stref roślinnych na Ziemi

·   charakteryzuje piętrowość roślinną obszarów górskich na Ziemi

·   podaje przykłady przystosowania się roślin do warunków środowiska przyrodniczego

·   omawia piętra klimatyczno-
-roślinne na przykładach wybranych gór położonych na różnych szerokościach geograficznych

·    wyjaśnia zróżnicowanie zbiorowisk roślinnych na świecie

·   porównuje i opisuje formacje roślinne na różnych kontynentach oraz w określonej części świata

·   wykazuje związek pomiędzy cechami roślinności a warunkami danego środowiska

 

77.

Świat zwierząt

·   wyjaśnia znaczenie terminów: fauna, endemit

·   wymienia i wskazuje na mapie krainy i królestwa zoogeograficzne

·   wymienia charakterystyczne zwierzęta żyjące w poszczególnych krainach zoogeograficznych

·   wyróżnia krainy i królestwa zoogeograficzne

·   charakteryzuje wybrane krainy zoogeograficzne

·   wymienia strefy życia w wodach oraz charakteryzuje jedną z nich

·   wyjaśnia geograficzne przyczyny zróżnicowania świata zwierzęcego

·   wymienia bariery ograniczające rozprzestrzenianie się zwierząt na Ziemi

·   przyporządkowuje typowe gatunki fauny do poszczególnych krain zoogeograficznych

·   podaje przykłady przystosowania się zwierząt do warunków środowiska przyrodniczego

·   opisuje i ocenia warunki życia w poszczególnych strefach mórz i oceanów

·    charakteryzuje faunę w strefach mórz i oceanów   

 

·   wykazuje na przykładach zależność świata zwierzęcego od budowy geologicznej, klimatu, warunków wodnych i gleby

·    wyjaśnia przyczyny występowania endemitów na Ziemi

 

 

78.

Strefy krajobrazowe na Ziemi

·   wymienia czynniki przyrodnicze i antropogeniczne wpływające na kształtowanie się krajobrazu na Ziemi

·   wymienia strefy krajobrazowe na Ziemi i wskazuje je na mapie

·   opisuje komponenty środowiska przyrodniczego w strefie krajobrazowej

·   wymienia wybrane parki narodowe w poszczególnych strefach krajobrazowych i wskazuje je na mapie

·   porównuje cechy środowiska przyrodniczego i formy gospodarowania w poszczególnych strefach krajobrazowych na Ziemi

·   podaje przykłady oddziaływania komponentów środowiska przyrodniczego na człowieka w poszczególnych strefach krajobrazowych

·   wykazuje na podstawie map tematycznych strefowe i astrefowe zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Ziemi

·   wyjaśnia zależność między środowiskiem przyrodniczym a życiem człowieka

·   charakteryzuje wybrane środowisko strefowe lub astrefowe

 

79.

Interakcje między poszczególnymi sferami Ziemi

·   wymienia sfery Ziemi i wskazuje po jednym przykładzie oddziaływań pomiędzy wybranymi sferami

·   podaje przykłady sfer Ziemi kształtowanych przez procesy endogeniczne

·   wymienia przykłady oddziaływania i wpływu ruchów Ziemi na hydrosferę

·   wyjaśnia powstawanie wiatrołomów w wyniku czynników atmosferycznymi

·   omawia wpływ organizmów żywych na hydrosferę

·   omawia i podaje przykłady wpływu obszarów leśnych na klimat lokalny

·   opisuje na przykładach wpływ litosfery na procesy glebotwórcze

·   podaje przykłady wpływu rodzaju podłoża na rzeźbę terenu

·   omawia efekty działania siły odśrodkowej Ziemi i jej wpływ na litosferę

·   wyjaśnia wpływ ruchów endogenicznych na zmiany linii brzegowej mórz i jezior oraz zmiany biegu rzeki

·   omawia czynniki warunkujące strefowość klimatyczno-
-roślinno-glebową

·   omawia wpływ biosfery i pedosfery na rozwój procesów stokowych

·   wykazuje wpływ oddziaływania ciał niebieskich na poszczególne sfery Ziemi

·   ocenia skutki działania atmosfery na rzeźbę terenu

·   wyjaśnia zależność występowania lodowców od warunków klimatycznych i ukształtowania powierzchni

·   podaje przykłady wpływu wielkości opadów atmosferycznych na reżim rzek oraz tempo denudacji

·   ocenia na przykładach wpływ różnych typów klimatu na litosferę

·   wykazuje związek sieci hydrograficznej danego obszaru z budową geologiczną

·   analizuje związki między litosferą a czynnikami klimatotwórczymi

 

80./81.

Powtórzenie i sprawdzenie wiadomości z rozdziału Gleby. Biosfera

WARSZTATY TERENOWE

 

82./84.

Warsztaty terenowe – pomiar przepływu cieku wodnego

Uczeń poprawnie:

·   przygotowuje materiał niezbędny do pomiarów przepływu cieku wodnego

·   ustala miejsce startu i mety odcinka pomiarowego

·   powtarza pomiar czasu, np. pięciokrotnie

Uczeń poprawnie:

·   zapisuje dane pomiarowe w tabeli

·   oblicza średni czas pokonania odcinka pomiarowego przez pływak

 

Uczeń poprawnie:

·   dokonuje pomiarów szerokości potoku, a następnie głębokości cieku z wykorzystaniem taśmy mierniczej

 

Uczeń poprawnie:

·   rysuje przekrój mokry potoku w skali 1:10 na papierze milimetrowym

·   rysuje profil dna potoku

·   oblicza prędkość wody w nurcie w m/s, uwzględniając długość odcinka i czas przepływu pływaka

Uczeń poprawnie:

·   oblicza powierzchnię przekroju mokrego

·   oblicza przepływ cieku wodnego w m3/s, uwzględniając prędkość wody w nurcie i powierzchni przekroju mokrego

 

85./87.

Warsztaty terenowe – analiza profilu glebowego

·   opisuje miejsce odkrywki pod względem użytkowania terenu

·   opisuje miejsce odkrywki z wykorzystaniem GPS, podając współrzędne geograficzne, wysokość n.p.m, a także ekspozycję odsłonięcia

·   opisuje profil glebowy z uwzględnieniem liczby poziomów glebowych

·   nazywa poziomy glebowe (np. 0, A ,B), podaje barwę, określa miąższość poszczególnych warstw oraz głębokość występowania

·   wykonuje zadania z kart pracy 

·   wykonuje za pomocą kwasomierza glebowego pomiary pH gleby i ustala jej odczyn

·   określa rodzaj gleby na podstawie obserwacji i pomocy dydaktycznych

·   przeprowadza obserwację i analizę więcej niż jednego typu gleby

·   porównuje profile glebowe i ustala poprawność przygotowanych opisów

 

88./90.

Warsztaty terenowe – krajobraz najbliższej okolicy

·   wyznacza kierunki świata w terenie

·   posługuje się busolą lub kompasem

·   wyznacza azymut w terenie

·   dokonuje pomiaru wysokości Słońca nad horyzontem, wykorzystując gnomon

·   posługuje się tablicami matematyczno-fizycznymi

·   wykonuje dokumentację fotograficzną

·   posługuje się mapą topograficzną

·   opisuje elementy ukształtowania powierzchni, roślinność, obiekty hydrologiczne i antropogeniczne

·   przygotowuje na podstawie zebranych materiałów prezentacje multimedialną dotyczącą wpływu działalności człowieka na krajobraz najbliższej okolicy

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wymagania edukacyjne: Oblicza geografii 2, zakres rozszerzony

 

Poziom wymagań

Nr lekcji

Temat lekcji

konieczny

podstawowy

rozszerzający

dopełniający

wykraczający

I.    PRZEMIANY POLITYCZNE I GOSPODARCZE ŚWIATA

1.       

Lekcja organizacyjna

2.       

Klasyfikacja państw świata

Uczeń poprawnie:

·  wyjaśnia znaczenie terminów:morskie wody wewnętrzne, wody terytorialne, wyłączna strefa ekonomiczna

·  wymienia najczęstsze kryteria przyjmowane podczas formułowania definicji państwa

·  wymienia kryteria podziału ustrojów politycznych państw świata

·  wymienia państwa mające dwie stolice i wskazuje je na mapie

Uczeń poprawnie:

VIII.              wymienia czynniki wpływające na zmianę liczby państw na świecie

IX.                  wskazuje na mapie świata przykłady krajów, których granice nawiązują do warunków przyrodniczych lub zostały wyznaczone w sposób sztuczny

Uczeń poprawnie:

·  analizuje zmiany liczby państw w Europie i na świecie

·  przedstawia podział terytorialny mórz i oceanów

·  analizuje podział wpływów na Antarktydzie

Uczeń poprawnie:

·  wyjaśnia, dlaczego Antarktyda zgodnie z postanowieniami międzynarodowymi stanowi obszar międzynarodowy, objęty całkowitym zakazem eksploatacji surowców mineralnych

Uczeń poprawnie:

IV.                 prognozuje zmiany liczby państw na podstawie wiedzy o problemach współczesnego świata

3.       

Zmiany na mapie politycznej świata

V.                   wymienia okresy w historii powszechnej, które wpłynęły na obecny układ państw na mapie politycznej świata

VI.                 wymienia państwa powstałe w Europie po 1989 r.

VII.                wymienia czynniki wpływające na współczesny podział polityczny świata

· odczytuje na mapach aktualny podział polityczny świata

VIII.              wskazuje przykłady państw będących niegdyś kolonią

IX.                  podaje przykłady nowo utworzonych państw na świecie

X.analizuje kształtowanie się mapy politycznej świata do 1989 r.

XI.                  analizuje następstwa przemian społeczno-ustrojowych po 1989 r.

XII.                ukazuje na przykładach procesy integracji i dezintegracji w Europie po 1989 r.

XIII.               opisuje wybrane ustroje polityczne na świecie

·  wyjaśnia na wybranych przykładach procesy, w których wyniku powstały nowe państwa pozaeuropejskie

·  wyjaśnia wpływ kształtowania się podziału politycznego świata na inne elementy przestrzeni geograficznej

4.       

Mierniki poziomu rozwoju krajów

XIV.              wymienia główne mierniki i wskaźniki rozwoju społeczno-
-gospodarczego

XV.                wymienia przykłady państw o różnym poziomie rozwoju gospodarczego

XVI.              definiuje wybrane ekonomiczne mierniki wzrostu gospodarczego

· porównuje strukturę PKB państw znajdujących się na różnych poziomach rozwoju gospodarczego

 

XVII.             charakteryzuje HDI

XVIII.           porównuje składowe HDI w wybranych państwach

XIX.               opisuje przestrzenne zróżnicowanie wartości PKB i HDI na świecie

XX.                omawia podstawowe cechy gospodarcze, demograficzne i społeczne państw o różnym poziomie rozwoju gospodarczego

XXI.               wyjaśnia wpływ rozwoju społeczno-gospodarczego świata na inne elementy przestrzeni geograficznej (Interakcje)

XXII.            uzasadnia potrzebę konstruowania syntetycznych mierników rozwoju społeczno-
-gospodarczego, np. HDI

5.       

Powtórzenie i sprawdzenie wiadomości z rozdziału Przemiany polityczne i gospodarcze świata

II.           LUDNOŚĆ I URBANIZACJA

6.       

Liczba ludności świata i jej zmiany

Uczeń poprawnie:

·  wymienia i wskazuje na mapie świata najludniejsze państwa

·  podaje różnice w zaludnieniu wg kontynentów

·  wymienia przykłady państw o wysokim i niskim współczynniku przyrostu naturalnego

Uczeń poprawnie:

·  omawia etapy zaludniania Ziemi

·  podaje czynniki wpływające na zróżnicowanie przyrostu naturalnego na świecie

·  oblicza współczynnik przyrostu naturalnego

Uczeń poprawnie:

·  analizuje liczbę ludności świata i jej zmiany

·  oblicza tempo zmian liczby ludności na danym obszarze 
za pomocą wskaźnika dynamiki

·  analizuje zróżnicowanie przyrostu naturalnego na świecie

Uczeń poprawnie:

·  wyjaśnia przyczyny oraz skutki tempa wzrostu liczby ludności w skali globalnej i regionalnej

·  ukazuje na przykładach konsekwencje wysokiego współczynnika przyrostu naturalnego

·  wyjaśnia wpływ zmian ludnościowych na środowisko przyrodnicze i inne elementy przestrzeni społeczno-gospodarczej i kulturowej (Interakcje)

Uczeń poprawnie:

·  prognozuje zmiany liczby ludności świata i poszczególnych kontynentów

7.       

Teoria rozwoju demograficznego

wymienia teorie rozwoju społeczeństw

wymienia fazy przejścia demograficznego

wymienia przykłady państw znajdujących się w poszczególnych fazach przejścia demograficznego

wyjaśnia znaczenie terminów:eksplozja demograficzna, implozja demograficzna

·  charakteryzuje etapy rozwoju demograficznego ludności na postawie wykresu

wymienia fazy przejścia demograficznego, w których następuje eksplozja demograficzna

wymienia przyczyny eksplozji demograficznej oraz implozji demograficznej

analizuje model przejścia demograficznego na wybranych przykładach  

analizuje fazy przejścia epidemiologicznego na wybranych przykładach

· opisuje etapy rozwoju demograficznego ludności na przykładach wybranych państw świata

opisuje przestrzenne zróżnicowanie eksplozji demograficznej i implozji demograficznej

analizuje przyczyny i skutki eksplozji demograficznej i implozji demograficznego

·  ukazuje przyczyny zmian demograficznych i epidemiologicznych w krajach wysoko rozwiniętych gospodarczo

8.       

Zróżnicowanie demograficzne społeczeństw

·  podaje przykłady społeczeństwa młodego i starego

·  odczytuje z wykresów średnią długość trwania życia w wybranych krajach świata

·  wyjaśnia znaczenie terminów:współczynnik feminizacji,współczynnik maskulinizacji

·  wskazuje czynniki kształtujące strukturę wieku ludności

·  wymienia typy demograficzne społeczeństw

· charakteryzuje społeczeństwa młode, zastojowe i stare na przykładach wybranych państw świata

·  analizuje strukturę wieku i płci ludności na przykładach wybranych państw świata (na podstawie danych statystycznych)

· wyjaśnia konsekwencje starzenia się społeczeństwa

·  oblicza współczynnik feminizacji i współczynnik maskulinizacji

·  omawia problemy społeczno-
-gospodarcze związane ze starzeniem się społeczeństw wybranych krajów Europy Zachodniej

· analizuje i ocenia zróżnicowanie ludności pod względem przeciętnej długości trwania życia, dzietności oraz umieralności niemowląt

·  prognozuje zmiany udziału głównych grup wiekowych ludności Unii Europejskiej na podstawie różnorodnych źródeł

9.       

Rozmieszczenie ludności na świecie

 

·  wymienia typy obszarów wg podziału ze względu na aktualny stopień zaludnienia

·  podaje główne cechy rozmieszczenia ludności na świecie

·  wymienia obszary o dużej i małej gęstości zaludnienia na świecie

·  określa gęstość zaludnienia na poszczególnych kontynentach

·  omawia czynniki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze rozmieszczenia ludności na świecie

·  wskazuje obszary największej i najmniejszej koncentracji ludności na świecie na podstawie mapy tematycznej

·  przedstawia przyczyny dużej koncentracji ludności na wybranym obszarze

·  oblicza wskaźnik gęstości zaludnienia dla wybranych państw

·  analizuje rozmieszczenie ludności na świecie na podstawie mapy tematycznej

·  wykazuje wpływ barier osadniczych na rozmieszczenie ludności na świecie

· porównuje czynniki wpływające na rozmieszczenie ludności w krajach wysoko i słabo rozwiniętych gospodarczo

·  analizuje wpływ czynników przyrodniczych i pozaprzyrodniczych na rozmieszczenie ludności na świecie

·  ukazuje przyrodnicze i społeczno-gospodarcze skutki nierównomiernego rozmieszczenia ludności na świecie

·  analizuje wskaźniki gęstości zaludnienia w wybranych państwach

·  wyjaśnia, dlaczego w analizach demograficznych stosuje się wskaźnik gęstości zaludnienia i wskaźnik fizjologicznej gęstości zaludnienia

 

10.    

Przyczyny i konsekwencje migracji ludności

·  wyjaśnia znaczenie terminów:migracja, imigracja, emigracja,reemigracja, saldo migracji,przyrost rzeczywisty

·  podaje przykłady państw o dodatnim i ujemnym saldzie migracji zagranicznych na podstawie mapy tematycznej

·  klasyfikuje migracje

·  wyjaśnia przyczyny migracji

·  podaje kierunki współczesnych migracji zagranicznych na świecie

·  oblicza współczynnik przyrostu rzeczywistego ludności

·  charakteryzuje przyczyny i konsekwencje migracji ludności w różnych państwach

·  analizuje kierunki współczesnych migracji zewnętrznych i wewnętrznych

·  podaje pozytywne i negatywne skutki ruchów migracyjnych

·  wymienia rodzaje i przyczyny uchodźstwa oraz podaje przykłady tego rodzaju migracji

·  opisuje problem uchodźstwa na wybranych przykładach

11.    

Zróżnicowanie rasowe i narodowościowe ludności

·  wymienia główne i mieszane odmiany ludzkie

·  wyjaśnia znaczenie terminurasizm

·  wymienia przykłady krajów jednolitych oraz zróżnicowanych pod względem narodowościowym

 

·  opisuje rozmieszczenie odmian ludzkich na świecie na podstawie mapy tematycznej

· klasyfikuje języki świata ze szczególnym uwzględnieniem grup językowych rodziny indoeuropejskiej

·  wymienia najbardziej rozpowszechnione języki świata na podstawie danych statystycznych

·  charakteryzuje strukturę etniczną i narodowościową ludności świata

·  wskazuje przyczyny upowszechniania się wybranych języków na świecie

·  przedstawia skutki zróżnicowania narodowościowego i etnicznego ludności na przykładach

·  wskazuje konsekwencje upowszechniania się wybranych języków na świecie

·  uzasadnia konieczność walki z rasizmem

·  omawia wpływ podbojów kolonialnych na zróżnicowanie językowe świata

12.    

Zróżnicowanie religijne i kulturowe ludności

·  wyjaśnia znaczenie terminureligia

·  wymienia nazwy religii uniwersalnych

·  wymienia przykłady krajów jednolitych oraz zróżnicowanych pod względem religijnym i kulturowym

·  charakteryzuje zróżnicowanie religijne i kulturowe świata

·  przedstawia strukturę wyznaniową na świecie na podstawie danych statystycznych

·  charakteryzuje kręgi kulturowe (cywilizacyjne) na świecie oraz wskazuje ich zasięg na mapie

·  przedstawia konsekwencje zróżnicowania religijnego i kulturowego ludności

·  omawia znaczenie czynników społeczno-kulturowych w rozwoju gospodarczym wybranych regionów świata

·  ocenia wpływ religii na postawy społeczne i gospodarkę państw

13.    

Struktura zawodowa ludności świata

·  wymienia kategorie ludności na rynku pracy

·  wymienia czynniki decydujące o poziomie aktywności zawodowej ludności

·  charakteryzuje czynniki decydujące o poziomie aktywności zawodowej ludności

·  opisuje współczynnik aktywności zawodowej wg płci w wybranych państwach na podstawie danych statystycznych

·  omawia strukturę zatrudnienia w poszczególnych fazach rozwoju gospodarczego

·  analizuje strukturę zawodową ludności wybranych państw

·  oblicza współczynnik aktywności zawodowej

·  wyjaśnia zróżnicowanie struktury zatrudnienia w wybranych państwach i jej związek z poziomem rozwoju państwa

·  omawia przyczyny zmian zachodzących na rynku pracy w krajach o różnym poziomie rozwoju gospodarczego

·  omawia zmiany w strukturze zatrudnienia wraz z rozwojem gospodarczym, a także ich konsekwencje na świecie oraz w wybranych krajach

·  charakteryzuje współczesne formy zatrudnienia

14.    

Bezrobocie na świecie

·  wyjaśnia znaczenie terminów:stopa bezrobocia, bezrobocie ukryte

·  wymienia rodzaje bezrobocia

·  wskazuje przyczyny bezrobocia na świecie

·  oblicza współczynnik (stopę) bezrobocia

·  porównuje zróżnicowanie stopy bezrobocia w wybranych państwach na podstawie danych statystycznych

·  charakteryzuje rodzaje bezrobocia

·  analizuje pozytywne i negatywne skutki bezrobocia

·  opisuje problem pracy dzieci – przyczyny, konsekwencje i obszary występowania

·  omawia działania państw podejmowane w celu ograniczenia bezrobocia

·  przedstawia psychospołeczne skutki bezrobocia na podstawie materiałów źródłowych

15.    

Geograficzne uwarunkowania stanu zdrowia ludności

· omawia czynniki wpływające na stan zdrowia ludzi na świecie

· wyjaśnia przyczyny i skutki występowania chorób na świecie

·  wymienia typowe choroby w krajach wysoko i słabo rozwiniętych gospodarczo

·  charakteryzuje choroby cywilizacyjne, w tym otyłość

·  wymienia przyczyny zgonów w najbogatszych państwach i krajach słabo rozwiniętych

·  analizuje społeczne i gospodarcze skutki występowania chorób na świecie

·  analizuje geograficzne uwarunkowania stanu zdrowia ludności świata

·  omawia zróżnicowanie dostępu do usług medycznych w różnych krajach świata na podstawie mapy tematycznej

·  wyjaśnia, na czym polega profilaktyka chorób

·  proponuje globalne i regionalne działania, które można podjąć w celu zwalczania chorób cywilizacyjnych i zakaźnych

16.    

Osadnictwo wiejskie i miejskie

·  wymienia rodzaje jednostek osadniczych

·  podaje charakterystyczne cechy wsi

·  wymienia funkcje miast

·  podaje przykłady miast o różnych funkcjach

·  charakteryzuje czynniki lokalizacji i rozwoju jednostek osadniczych

·  charakteryzuje nowe funkcje wsi

·  opisuje wybrane funkcje miast

·  rozpoznaje typy genetyczne kształtów wsi

·  opisuje wpływ czynników przyrodniczych i antropogenicznych na kształtowanie się sieci osadniczej

·  rozpoznaje typy miast i zespołów miejskich na świecie

·  wyjaśnia przyczyny przemian zachodzących współcześnie w osadnictwie wiejskim

·  określa strukturę funkcjonalno-
-przestrzenną różnych miast

· ocenia zmiany struktury funkcjonalno-przestrzennej miast  wraz z rozwojem państw

 

·  przedstawia cechy fizjonomiczne miast typowe dla różnych regionów świata oraz ich zmiany wraz z rozwojem gospodarczym

17.    

Urbanizacja na świecie

·  wyjaśnia znaczenie terminów:urbanizacja, wskaźnik urbanizacji

·  wymienia płaszczyzny i fazy urbanizacji

·  wskazuje na mapie najludniejsze zespoły miejskie świata

·  charakteryzuje płaszczyzny urbanizacji

·  opisuje fazy urbanizacji

· opisuje typy zespołów miejskich i wskazuje je na mapie

·  wymienia przykłady megalopolis na świecie

· przedstawia procesy urbanizacyjne na świecie

 

·  analizuje przyczyny urbanizacji w wybranych regionach

·  porównuje zmiany liczby ludności w wybranych miastach świata na podstawie danych statystycznych

·  opisuje zmiany w krajobrazie wielkich miast w różnych regionach świata

· wyjaśnia przyczyny zróżnicowania poziomu urbanizacji w różnych częściach świata

·  analizuje skutki urbanizacji w wybranych regionach świata

·  porównuje układ przestrzenny głównych typów zespołów miejskich

·  opisuje zróżnicowanie poziomu życia ludzi w miastach różnych typów i o różnej wielkości

·  porównuje problemy mieszkańców wielkich miast w państwach słabo i wysoko rozwiniętych gospodarczo

18./19.

Powtórzenie i sprawdzenie wiadomości z rozdziału Ludność i urbanizacja

III.          ROLNICTWO

·        

Czynniki rozwoju rolnictwa

Uczeń poprawnie:

·  wymienia przyrodnicze i pozaprzyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa

·  określa funkcje rolnictwa

Uczeń poprawnie:

·  charakteryzuje warunki klimatyczno-glebowe do produkcji rolnej na świecie na podstawie mapy tematycznej

·  ocenia poziom mechanizacji i chemizacji rolnictwa w wybranych krajach świata na podstawie danych statystycznych

Uczeń poprawnie:

·  wyjaśnia wpływ czynników społeczno-ekonomicznych na rozwój rolnictwa na wybranych przykładach

·  analizuje mierniki wielkości gospodarstw rolnych w wybranych państwach

Uczeń poprawnie:

·  ocenia środowisko przyrodnicze ze względu na możliwości rozwoju rolnictwa na wybranych przykładach

·  ocenia poziom kultury rolnej oraz strukturę wielkościową i własnościową gospodarstw rolnych w wybranych krajach świata

Uczeń poprawnie:

·  przedstawia korzyści dla rolnictwa wynikające ze zwiększenia mechanizacji i chemizacji rolnictwa

·        

Użytkowanie ziemi na świecie

·  wymienia formy użytkowania ziemi

·  wymienia państwa o największym udziale gruntów ornych w strukturze użytkowania ziemi

·  charakteryzuje elementy struktury użytkowania ziemi na podstawie wykresu

·  wskazuje przyczyny dużego zróżnicowania udziału gruntów ornych w strukturze użytkowania ziemi w wybranych państwach

·  przedstawia wpływ czynników społeczno-gospodarczych na strukturę użytkowania ziemi

·    przedstawia zróżnicowanie struktury użytkowania ziemi na świecie na podstawie danych statystycznych

·  analizuje przyczyny i skutki zmian wielkości powierzchni gruntów ornych, użytków zielonych, nieużytków oraz lasów na przykładach państw leżących na różnych kontynentach

·  proponuje sposoby wykorzystania nieużytków do celów rolniczych

·        

Rolnictwo uprzemysłowione i rolnictwo ekologiczne

·  wymienia cechy rolnictwa uprzemysłowionego i rolnictwa ekologicznego

·  wskazuje na mapie regiony, w których przeważa rolnictwo uprzemysłowione

·  wyjaśnia znaczenie GMO

·  wyjaśnia przyczyny rozwoju rolnictwa uprzemysłowionego i rolnictwa ekologicznego

·  wskazuje rejony upraw roślin zmodyfikowanych genetycznie na mapie świata

·  analizuje wybrane wskaźniki rolnictwa uprzemysłowionego

·  analizuje skutki rozwoju rolnictwa uprzemysłowionego i rolnictwa ekologicznego

·  wskazuje problemy związane z upowszechnianiem się roślin uprawnych zmodyfikowanych genetycznie

·        

Typy rolnictwa i główne regiony rolnicze na świecie

·  wymienia kryteria podziału rolnictwa

·  wskazuje na mapie obszary występowania rolnictwa intensywnego i rolnictwa ekstensywnego

·         wymienia typy rolnictwa i omawia ich rozmieszczenie na świecie

·  omawia różnice między rolnictwem intensywnym a ekstensywnym

·  charakteryzuje główne regiony rolnicze na świecie na podstawie mapy tematycznej

·  opisuje cechy rolnictwa pierwotnego, tradycyjnego i rynkowego

·  porównuje gospodarkę rolną w wybranych regionach rolniczych

·  wykazuje różnice w intensywności rolnictwa w wybranych krajach świata

·  przedstawia argumenty za i przeciw wybranym sposobom intensyfikacji produkcji rolnej

·        

Produkcja roślinna na świecie

·  przedstawia podział roślin uprawnych ze względu na cechy biologiczne i produkcyjne

·  wymienia rośliny należące do poszczególnych grup

VI.                 wymienia czołowych producentów wybranych roślin uprawnych

·  przedstawia zastosowanie roślin uprawnych

VII.               opisuje rozmieszczenie upraw głównych ziemiopłodów na podstawie map tematycznych

 

VIII.              analizuje rozmieszczenie i wielkość produkcji roślinnej w wybranych regionach świata

·  omawia czynniki wpływające na zróżnicowanie wysokości plonów zbóż w wybranych krajach

·  oblicza wielkość plonów

·  wyjaśnia znaczenie uprawy zbóż, roślin przemysłowych oraz używek na świecie

·  wyjaśnia wpływ czynników przyrodniczych i społeczno-
-ekonomicznych rozwoju rolnictwa na wielkość, rozmieszczenie i specjalizację produkcji rolnej w różnych regionach świata

·        

Produkcja zwierzęca na świecie

·  wymienia czynniki wpływające na produkcję zwierzęcą

·  wymienia produkty pochodzenia zwierzęcego

·  przedstawia państwa o największym pogłowiu wybranych zwierząt gospodarskich

·  wskazuje kierunki chowu zwierząt

·  przedstawia typy chowu zwierząt gospodarskich

·  charakteryzuje rozmieszczenie i wielkość pogłowia wybranych zwierząt gospodarskich na podstawie map tematycznych i danych statystycznych

·  wymienia czołowych importerów i eksporterów wołowiny i wieprzowiny na podstawie danych statystycznych

·  omawia zróżnicowanie hodowli na świece

·  wyjaśnia różnicę miedzy chowem intensywnym a chowem ekstensywnym

·  analizuje produkcję zwierzęcą w wybranych regionach świata

·  wyjaśnia zależność chowu wybranych zwierząt gospodarskich na świecie od czynników przyrodniczych i społeczno-ekonomicznych

·  wykazuje zależność pomiędzy pogłowiem wybranych gatunków zwierząt gospodarskich a wielkością produkcji mięsa, mleka i innych produktów

·        

Rybactwo

·  wyjaśnia znaczenie terminów:rybactwo, rybołówstwo,akwakultura, marikultura

·  przedstawia główne łowiska na świecie na podstawie mapy tematycznej

·  wymienia kraje o najniższym spożyciu ryb w przeliczeniu na 1 mieszkańca na podstawie danych statystycznych

·  wskazuje na mapie kraje o największych światowych połowach morskich

·  omawia gospodarcze wykorzystanie wybranych gatunków ryb

·  wskazuje przyczyny nadmiernego odławiania organizmów morskich

·  podaje różnice między akwakulturą a rybołówstwem

·  wyjaśnia przyczyny zróżnicowania wielkości połowów ryb w wybranych państwach świata

·  analizuje zagrożenia produktywności mórz i oceanów

·  analizuje przestrzenne zróżnicowanie wielkości spożycia ryb na świecie

·  podaje przykłady zagrożeń wywołanych nadmierną eksploatacją mórz i oceanów

· wskazuje możliwości rozwoju wykorzystania zasobów oceanów i mórz

 

·  przedstawia sposoby zapobiegania wyczerpywaniu się zasobów wód morskich i śródlądowych

·        

Wyżywienie ludności świata

·  wyjaśnia znaczenie terminów:głód, niedożywienie, głód utajony

V.                   podaje normy żywieniowe na świecie wg FAO

VI.                 wskazuje liczbę głodujących na świecie na podstawie danych statystycznych

VII.                wyjaśnia przyczyny oraz skutki głodu i niedożywienia ludności na świecie

· analizuje rozmieszczenie obszarów niedoboru i nadwyżek żywności na podstawie mapy tematycznej

VIII.              wskazuje największych eksporterów żywności na świecie na podstawie danych statystycznych

IX.                  opisuje problemy wyżywienia ludności świata na podstawie różnych źródeł

X.wyjaśnia, dlaczego w niektórych krajach świata o sprzyjających warunkach rozwoju rolnictwa występuje problem niedożywienia ludności

XI.                  porównuje i uzasadnia strukturę spożycia żywności w państwach wysoko i słabo rozwiniętych gospodarczo

XII.                wyjaśnia wpływ działalności rolniczej na inne elementy przestrzeni społeczno-
-gospodarczej i kulturowej

XIII.               proponuje działania, które można podjąć w celu zwiększenia produkcji rolnej na świecie, zmiany struktury produkcji oraz dystrybucji żywności

XIV.              proponuje sposoby walki z głodem

·        

Leśnictwo

·  wymienia funkcje lasów

·  wskazuje kraje o największej lesistości

·  wymienia kraje o największym udziale w światowej produkcji drewna

·  wyjaśnia znaczenie terminudeforestacja

·  przedstawia rozmieszczenie największych kompleksów leśnych na Ziemi

·  przedstawia zróżnicowanie lesistości na świecie na podstawie mapy tematycznej

·  wymienia sposoby prowadzenia racjonalnej gospodarki leśnej w różnych regionach

·  opisuje zasoby leśne świata na podstawie mapy tematycznej i danych statystycznych

·  wskazuje przyczyny oraz skutki wycinania i niszczenia lasów równikowych

·     wykazuje skutki nieracjonalnej gospodarki leśnej w wybranych regionach świata

·  uzasadnia konieczność racjonalnego gospodarowania zasobami leśnymi na świecie

·  podaje przykłady działań zapobiegających zmniejszaniu się powierzchni lasów na świecie

 

 

1.      Lekcja organizacyjna

2.      Geografia jako nauka

3.      Kształt i rozmiary Ziemi cz.1

4.      Kształt i rozmiary Ziemi cz. 2

5.      Mapa jako obraz Ziemi cz. 1

6.      Mapa jako obraz Ziemi cz.2

7.      Mapa jako obraz Ziemi cz.3

8.      Odwzorowania kartograficzne

9.      Przedstawianie zjawisk na mapach

10.  Metody ilościowe - interpolacja - ćwiczenia

11.  Metody ilościowe -kartogram- ćwiczenia

12.  Odczytywanie treści mapy turystyczno--topograficznej

13.  Interpretacja treści i wykorzystanie map turystyczno—topograficznych

14.  Lekcja powtórzeniowa

15.  Sprawdzenie wiadomości z rozdziału Obraz Ziemi

16.  Praca z mapa topograficzną – zadania obliczeniowe

17.  Praca z mapą topograficzną – czytanie treści mapy

18.  Sprawdzian – mapa topograficzna

19.  Wszechświat

20.  Układ Słoneczny

21.  Charakterystyka planet Układu Słonecznego cz.1

22.  Ruch obiegowy Ziemi

23.  Wyznaczanie szerokości geograficznej i wysokości Słońca cz.1

24.  Wyznaczanie szerokości geograficznej i wysokości Słońca cz.2

25.  Strefy oświetlenia Ziemi

26.  Ruch obrotowy Ziemi

27.  Rachuba czasu na Ziemi – czas słoneczny

28.  Czas strefowy i urzędowy

29.  Rachuba czasu na Ziemi – zadania obliczeniowe cz.1

30.  Rachuba czasu na Ziemi – zadania obliczeniowe cz.2

31.  Lekcja powtórzeniowa

32.  Sprawdzian wiadomości - Ziemia we Wszechświecie

33.  Skład i budowa atmosfery

34.  Obieg ciepła

35.  Czynniki kształtujące rozkład temperatury

36.  Ruchy powietrza atmosferycznego

37.  Globalna cyrkulacja atmosfery. Pasaty i monsuny

38.  Rodzaje wiatrów lokalnych

39.  Wilgotność powietrza i opady atmosferyczne

40.  Masy powietrza i fronty atmosferyczne

41.  Prognozowanie pogody

42.  Klimaty kuli ziemskiej cz. 1

43.  Klimaty kuli ziemskiej cz.2

44.  Ekstremalne zjawiska atmosferyczne i ich skutki

45.  Obliczenia w klimatografii

46.  Lekcja powtórzeniowa

47.  Sprawdzenie wiadomości z rozdziału Atmosfera

48.  Cykl hydrologiczny

49.  Oceany i morza - projekcja filmu BBC

50.  Oceany i morza

51.  Dynamika oceanów – prądy morskie, falowanie

52.  Dynamika oceanów – pływy morskie, sejsze, upwelling

53.  Wpływ ruchów wody morskiej na klimat

54.  Zróżnicowanie sieci rzecznej na Ziemi

55.  Sieć rzeczna świata - praca z mapą konturową

56.  Ustroje rzeczne

57.  Jeziora

58.  Zbiorniki sztuczne i ich funkcje

59.  Lodowce górskie

60.  Lądolody i wieloletnia zmarzlina

61.  Wody podziemne

62.  Lekcja powtórzeniowa

63.  Sprawdzenie wiadomości z rozdziału Hydrosfera

64.  Budowa wnętrza Ziemi

65.  Minerały i skały

66.  Właściwości minerałów - ćwiczenia

67.  Odtwarzanie i datowanie dziejów Ziemi

68.  Kronika dziejów Ziemi cz.1

69.  Kronika dziejów Ziemi cz.2

70.  Tektonika płyt litosfery

71.  Analiza profilu geologicznego, cz.1

72.  Analiza profilu geologicznego, cz.2

73.  Ruchy górotwórcze

74.  Deformacje tektoniczne i typy genetyczne gór

75.  Plutonizm i wulkanizm

76.  Trzęsienia ziemi

77.  Ruchy epejrogeniczne oraz izostatyczne

78.  Wielkie formy ukształtowania lądów

79.  Wielkie formy ukształtowania lądów - praca z mapą fizyczną świata, cz.1

80.  Wielkie formy ukształtowania oceanów

81.  Lekcja powtórzeniowa

82.  Geologia - ćwiczenia powtórzeniowe, cz.1

83.  Sprawdzenie wiadomości z rozdziału Wnętrze Ziemi. Procesy endogeniczne

84.  Wietrzenie skał

85.  Procesy egzogeniczne - projekcja filmu

86.  Ruchy masowe

87.  Następstwa ruchów masowych

88.  Procesy krasowe

89.  Rzeźbotwórcza działalność rzek

90.  Działalność wód opadowych

91.  Rzeźbotwórcza działalność lodowców górskich

92.  Rzeźbotwórcza działalność lądolodów i wód polodowcowych

93.  Rzeźbotwórcza działalność wiatru

94.  Rzeźbotwórcza działalność morza

95.  Typy wybrzeży morskich

96.  Lekcja powtórzeniowa

97.  Powstawanie gleb

98.  Typy genetyczne gleb

99.  Świat roślin

100.                     Świat zwierząt

101.                     Strefy krajobrazowe na Ziemi

102.                     Interakcje między poszczególnymi sferami Ziemi

103.                     Lekcja powtórzeniowa

104.                     Sprawdzenie wiadomości z rozdziału Gleby. Biosfera

105.                     Warsztaty terenowe – pomiar przepływu cieku wodnego cz.1

106.                     Warsztaty terenowe – pomiar przepływu cieku wodnego cz.2

107.                     Warsztaty terenowe – pomiar przepływu cieku wodnego cz.3

108.                     Klasyfikacja państw świata

109.                     Zmiany na mapie politycznej świata cz. 1

110.                     Mierniki poziomu rozwoju krajów cz. 1

111.                     Sprawdzenie wiadomości z rozdziału Przemiany polityczne i gospodarcze świata

112.                     Liczba ludności świata i jej zmiany cz.1

113.                     Teoria rozwoju demograficznego

114.                     Zróżnicowanie demograficzne społeczeństw

115.                     Rozmieszczenie ludności na świecie cz.1

116.                     Przyczyny i konsekwencje migracji ludności

117.                     Zróżnicowanie rasowe i narodowościowe ludności

118.                     Zróżnicowanie religijne i kulturowe ludności cz. 2

119.                     Charakterystyka kręgów kulturowych cz.1

120.                     Struktura zawodowa ludności świata

121.                     Bezrobocie na świecie

122.                     Geograficzne uwarunkowania stanu zdrowia ludności świata

123.                     Osadnictwo wiejskie i miejskie

124.                     Urbanizacja na świecie cz.1

125.                     Charakterystyka wybranych miast świata

126.                     Lekcja powtórzeniowa

127.                     Sprawdzenie wiadomości z rozdziału Ludność i urbanizacja

128.                     Przyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa

129.                     Pozaprzyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa na świecie

130.                     Użytkowanie ziemi na świecie

131.                     Rolnictwo uprzemysłowione i rolnictwo ekologiczne

132.                     Typy rolnictwa i główne regiony rolnicze na świecie

133.                     Produkcja roślinna na świecie cz. 1

134.                     Produkcja zwierzęca na świecie

135.                     Rybactwo

136.                     Wyżywienie na świecie