WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY

 z fizyki w zakresie podstawowym dla liceum ogólnokształcącego i technikum – Fizyka 3 – klasa 3 ABCD

Rok szkolny 2022/2023

 

Propozycje wymagań programowych na poszczególne oceny przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, programie nauczania oraz w części 3. podręcznika dla liceum ogólnokształcącego i technikum Fizyka 3, zakres podstawowy.

Opracowanie według wydawnictwa WSiP.

 

Lp.

Temat

Wymagania

 

konieczne

podstawowe

rozszerzone

dopełniające

 

Uczeń:

 

Elektrostatyka

 

1.

Ładunek elektryczny, przewodniki

·        podaje definicję ładunku elementarnego,

·        stwierdza, że dwa ładunki tego samego znaku odpychają się, a przeciwnych znaków przyciągają się,

·        wymienia przykłady ciał, które są przewodnikami,

·        stwierdza, że za przepływ ładunków w metalach odpowiadają elektrony,

·        formułuje zasadę zachowania ładunku.

·        demonstruje elektryzowanie ciał,

·        stosuje zasadę zachowania ładunku do opisu elektryzowania ciał,

·        stwierdza, że im dalej od siebie znajdują się naelektryzowane ciała, tym mniejszymi siłami działają na siebie,

·        stosuje poznaną wiedzę do opisu typowych sytuacji.

·        wyjaśnia, dlaczego naelektryzowane ciała przyciągają obojętne elektryczne przewodniki,

·        podaje przykłady elektryzowania ciał w swoim otoczeniu.

·        wyjaśnia rolę uziemienia,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

2.

Izolatory

·        wymienia przykłady ciał, które są izolatorami,

·        odróżnia izolatory od przewodników.

·        definiuje pojęcie dipola elektrycznego,

·        podaje przykłady oddziaływań między naelektryzowanymi ciałami,

·        stosuje poznaną wiedzę do opisu typowych sytuacji.

·        stosuje pojęcie dipola elektrycznego do wyjaśnienia przyciągania izolatorów przez naelektryzowane ciała.

·        stosuje szereg tryboelektryczny do wyjaśnienia elektryzowania izolatorów,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

3.

Siły elektryczne

·        jakościowo formułuje prawo Coulomba,

·        wykorzystuje III zasadę dynamiki do opisu oddziaływań elektrycznych.

·        formułuje treść prawa Coulomba,

·        stosuje poznaną wiedzę do opisu typowych sytuacji.

·        wykorzystuje wiedzę na temat sił elektrycznych do opisu oddziaływań między ciałami.

·        opisuje jakościowo oddziaływanie między dwoma dipolami,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

4.

Pole elektryczne

·        posługuje się pojęciem pola elektrycznego,

·        rysuje linie pola elektrycznego wokół pojedynczych ładunków,

·        opisuje pole jednorodne.

·        ilustruje doświadczalnie linie pola elektrycznego,

·        stosuje poznaną wiedzę do opisu typowych sytuacji.

·        określa kierunek i zwrot siły działającej na ładunek elektryczny w oparciu o bieg linii pola elektrycznego,

·        opisuje zachowanie się swobodnego dipola w polu elektrycznym.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

5.

Napięcie elektryczne

·        podaje, czym jest napięcie elektryczne,

·        używa jednostki napięcia.

·        posługuje się pojęciem napięcia elektrycznego jako różnicy potencjałów,

·        oblicza pracę pola, jeśli ma dane napięcie i ładunek,

·        stosuje poznaną wiedzę do opisu typowych sytuacji.

·        interpretuje  napięcie elektryczne jako różnicę energii ładunku jednostkowego w polu elektrycznym,

·        rozróżnia pracę pola wykonaną podczas przemieszczania ładunku od pracy siły zewnętrznej przesuwającej ładunek w polu elektrycznym.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

6.

Przewodnik w polu elektrycznym

·        opisuje jakościowo rozkład ładunku w przewodnikach,

·        wie, że wewnątrz przewodnika nie ma pola elektrycznego.

·        opisuje  przemieszczenie  ładunków w przewodnikach pod wpływem oddziaływania ze strony ładunku zewnętrznego,

·        podaje przykłady zastosowania klatki Faradaya,

·        stosuje poznaną wiedzę do opisu typowych sytuacji.

·        używa pojęcia napięcia elektrycznego do wyjaśnienia znikania pole elektrycznego wewnątrz przewodnika,

·        wyjaśnia, czym jest napięcie między przewodnikami.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

7.

Kondensator

·        określa kondensator jako urządzenie gromadzące energię elektryczną.

·        opisuje mechanizm ładowania kondensatorów,

·        stosuje poznaną wiedzę do opisu typowych sytuacji.

·        charakteryzuje kondensator poprzez jego pojemność,

·        demonstruje przekaz energii podczas rozładowania kondensatora.

·        podaje praktyczne przykłady zastosowania kondensatorów o bardzo dużej pojemności,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

8.

Zjawiska elektryczne w atmosferze

·        wymienia zagrożenia wynikające z wyładowań atmosferycznych.

 

·        opisuje sposoby zabezpieczeń przed skutkami wyładowań.

·        charakteryzuje pole elektryczne wokół Ziemi,

·        wyjaśnia mechanizm powstawania chmury burzowej.

·        jakościowo opisuje mechanizm powstawania wyładowania atmosferycznego.

 

Prąd elektryczny

9.

Obwód prądu elektrycznego

·        opisuje przepływ prądu w obwodach jako ruch elektronów swobodnych albo jonów w przewodnikach,

·        wymienia niezbędne elementy obwodu elektrycznego,

·        podaje definicję natężenia prądu wraz z jednostką,

·        posługuje się pojęciem napięcia elektrycznego wraz z jednostką.

·        wskazuje amperomierz jako urządzenie do mierzenia natężenia prądu,

·        używa symboli elektrycznych do rysowania schematów obwodów,

·        demonstruje podłączenie amperomierza w obwodzie prądu stałego,

·        opisuje zasadę dodawania napięć w układzie ogniw połączonych szeregowo,

·        stosuje do obliczeń związek między natężeniem prądu a ładunkiem i czasem jego przepływu przez przekrój poprzeczny przewodnika.

·        wyjaśnia rolę ogniwa (baterii) w obwodzie,

·        bada doświadczalnie dodawanie napięć w układzie ogniw połączonych szeregowo.

·        opisuje związek dodawania napięć ogniw z zasadą zachowania energii,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 10.

Opór elektryczny

·        posługuje się pojęciem oporu elektrycznego jako właściwością przewodnika,

·        podaje jednostkę oporu elektrycznego,

·        określa, czym jest opornik i jaką funkcję pełni w obwodzie.

·        wskazuje woltomierz jako urządzenie do mierzenia napięcia,

·        rysuje schemat obwodu do wyznaczenia oporu elektrycznego przewodnika,

·        zapisuje prawo Ohma,

·        stosuje do obliczeń proporcjonalność natężenia prądu stałego do napięcia dla przewodników.

·        wyjaśnia, na czym polegają ograniczenia w stosowalności prawa Ohma,

·        opisuje różnice w zależności oporu elektrycznego od temperatury dla metali i półprzewodników.

·        wyjaśnia, dlaczego można pominąć napięcia na przewodach zasilających odbiorniki,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

11.

Prąd jako nośnik energii elektrycznej

·        wskazuje kierunek transportu energii za pomocą prądu (od źródła do odbiornika),

·        posługuje się pojęciem mocy prądu elektrycznego wraz z jednostką,

·        odczytuje z licznika zużytą energię elektryczną,

·        przelicza energię elektryczną wyrażoną w kilowatogodzinach na dżule i odwrotnie.

·        wyróżnia formy energii, na jakie jest zamieniana energia elektryczna,

·        wskazuje źródła energii elektrycznej i jej odbiorniki.

·        wyprowadza wzór na energię elektryczną,

·        stosuje do obliczeń przemiany energii w obwodach prądu stałego.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

12.

Obwody elektryczne rozgałęzione

·        podaje przykład obwodu rozgałęzionego,

·        podaje treść I prawa Kirchhoffa.

·        stosuje I prawo Kirchhoffa jako przykład zasady zachowania ładunku,

·        rysuje schemat obwodu rozgałęzionego,

·        oblicza natężenia prądów w obwodach rozgałęzionych.

·        planuje i wykonuje doświadczenia ilustrujące I prawo Kirchhoffa.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

13.

Domowa sieć elektryczna

·        opisuje sieć domową jako przykład obwodu rozgałęzionego,

·        opisuje funkcję bezpiecznika przeciążeniowego oraz przewodu uziemiającego,

·        opisuje sposób postępowania w przypadku porażenia prądem.

·        opisuje funkcję bezpiecznika różnicowoprądowego,

·        wskazuje niebezpieczeństwa związane z używaniem prądu elektrycznego,

·        oblicza maksymalną moc urządzeń w obwodach zabezpieczonych danym bezpiecznikiem.

·        rysuje schematy domowej sieci elektrycznej,

·        wskazuje skutki przerwania dostaw energii elektrycznej do urządzeń o kluczowym znaczeniu.

·        wyjaśnia zasadę działania bezpiecznika różnicowoprądowego,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

Elektromagnetyzm

 

14.

Pole magnetyczne

·        nazywa bieguny magnesów stałych,

·        opisuje oddziaływanie między magnesami,

·        posługuje się pojęciem pola magnetycznego.

·        rysuje linie pola magnetycznego w pobliżu magnesów stałych,

·        zna jednostkę indukcji magnetycznej.

·        opisuje zachowanie ferromagnetyków w polu magnetycznym.

·        dokonuje pomiaru indukcji magnetycznej za pomocą smartfona,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

 

15.

Pole magnetyczne prądu elektrycznego

·        rysuje linie pola magnetycznego w pobliżu  zwojnicy z prądem,

·        opisuje budowę i działanie  elektromagnesu,

·        opisuje wzajemne oddziaływanie elektromagnesów i magnesów.

·        rysuje linie pola magnetycznego w pobliżu prostoliniowego przewodu z prądem,

·        opisuje jakościowo zależność indukcji magnetycznej w zależności od odległości od przewodu,

·        opisuje zachowanie się igły magnetycznej w otoczeniu prostoliniowego przewodu z prądem.

·        demonstruje linie pola magnetycznego wokół przewodów z prądem,

·        przewiduje zachowanie się igły magnetycznej w obecności przewodów z prądem,

·        opisuje zależność indukcji magnetycznej w zależności od odległości od przewodu.

·        stosuje do obliczeń zależność indukcji magnetycznej od natężenia prądu oraz odległości od przewodu,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

16.

Przewód z prądem w polu magnetycznym

·        opisuje jakościowo oddziaływanie pola magnetycznego na przewody z prądem.

·        wie, że kierunek siły działającej na przewód z prądem w polu magnetycznym jest prostopadły do linii pola magnetycznego,

·        wskazuje oddziaływanie magnetyczne jako podstawę działania silników elektrycznych.

·        wyznacza kierunek siły działającej na przewód z prądem w polu magnetycznym,

·        demonstruje działanie pola magnetycznego na przewód z prądem.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

17.

Ładunek elektryczny w polu magnetycznym

·        opisuje jakościowo oddziaływanie pola magnetycznego na poruszające się cząstki naładowane.

·        wie, że kierunek siły działającej na cząstkę poruszającą się w polu magnetycznym jest prostopadły do linii pola magnetycznego,

·        wskazuje przykłady zastosowania działania pola magnetycznego na poruszające się ładunki.

·        wyznacza kierunek siły działającej na cząstkę poruszającą się w polu magnetycznym,

·        opisuje ruch ładunku w polu magnetycznym,

·        stosuje poznaną wiedzę do rozwiązywania problemów.

·        projektuje kształt linii pola pułapki magnetycznej,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

18.

Pole magnetyczne Ziemi

·        charakteryzuje pole magnetyczne wokół Ziemi.

·        omawia rolę pola magnetycznego Ziemi jako osłony przed wiatrem słonecznym.

·        opisuje oddziaływanie magnetosfery z wiatrem słonecznym.

·        wyjaśnia wpływ wiatru słonecznego na kształt magnetosfery,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

19.

Indukcja elektromagnetyczna. Część 1.

·        stwierdza, że w wyniku ruchu przewodu w polu magnetycznym powstaje w nim prąd elektryczny.

·        demonstruje powstawanie prądu indukcyjnego w przewodzie w wyniku jego ruchu w polu magnetycznym.

·        wiąże powstawanie prądu elektrycznego z działaniem siły Lorentza na poruszający się ładunek elektryczny.

·        określa kierunek prądu indukcyjnego.

 

20.

Indukcja elektromagnetyczna. Część 2.

·        stwierdza, że prąd indukcyjny powstaje również w wyniku zmian pola magnetycznego elektromagnesu.

·        demonstruje powstawanie prądu indukcyjnego w przewodzie w wyniku zmian pola magnetycznego wokół elektromagnesu,

·        opisuje jakościowo mechanizm powstawania fal elektromagnetycznych.

·        wyjaśnia przebieg doświadczenia 1 opisanego w rozdziale.

·        opisuje polaryzację fali elektromagnetycznej.

 

21.

Prądnica

·        stwierdza, że do wytwarzania prądu elektrycznego w prądnicy wykorzystuje się zjawisko indukcji elektromagnetycznej.

·        opisuje przemiany energii podczas działania prądnicy.

·        opisuje zależność napięcia powstającego na zaciskach prądnicy od czasu.

·        opisuje wykorzystanie prądnic do rekuperacji energii.

 

22.

Prąd przemienny

·        opisuje prąd przemienny jako prąd zmieniający kierunek przepływu.

·        opisuje cechy prądu przemiennego,

·        odczytuje dane znamionowe urządzeń elektrycznych.

·        odróżnia chwilową moc prądu przemiennego od średniej,

·        odróżnia napięcie skuteczne od maksymalnego.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

23.

Transformator, sieci energetyczne

·        opisuje transformator jako urządzenie służące do zmiany wartości napięcia.

·        opisuje zasadę działania transformatora,

·        podaje przykłady zastosowania transformatorów,

·        opisuje cel stosowania transformatorów w sieciach przesyłowych.

·        opisuje zasadę działania transformatora przy użyciu pojęcia jego przekładni,

·        opisuje przemiany energii w transformatorze.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

Fizyka atomowa

 

24.

Promieniowanie elektromagnetyczne

·        określa, czym są fale elektromagnetyczne,

·        wymienia zakresy widma fal elektromagnetycznych.

·        opisuje zastosowania poszczególnych zakresów fal elektromagnetycznych,

·        zapisuje zależność między długością i częstotliwością fali.

·        wymienia podstawowe właściwości poszczególnych zakresów fal elektromagnetycznych.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

25.

Widmo promieniowania

·        odróżnia termiczne i nietermiczne źródła promieniowania,

·        analizuje na wybranych przykładach promieniowanie termiczne ciał.

·        jakościowo opisuje zależność promieniowania termicznego od temperatury źródła,

·        odróżnia widmo absorpcyjne od emisyjnego,

·        opisuje jakościowo pochodzenie widm emisyjnych i absorpcyjnych gazów.

·        zapisuje zależność długości fali emitowanego promieniowania od temperatury.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

26.

Korpuskularna natura promieniowania

·        posługuje się pojęciem fotonu jako najmniejszej porcji energii fali elektromagnetycznej.

·        opisuje dualizm korpuskularno-falowy światła,

·        wyjaśnia pojęcie fotonu oraz jego energii,

·        oblicza energię fotonu, jeśli zna częstotliwość promieniowania.

·        stosuje pojęcie fotonu do opisu rozpraszania światła.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

27.

Budowa i promieniowanie atomów

·        zna części składowe atomów,

·        posługuje się pojęciem poziomu energetycznego elektronu w atomie,

·        odróżnia atomy od jonów.

·        rozróżnia stan podstawowy i stany wzbudzone elektronu w atomie,

·        oblicza energię wyemitowanego (pochłoniętego) fotonu, jeśli zna energie stanów atomu,

·        wyjaśnia, na czym polega jonizacja atomów.

·        oblicza długość fali promieniowania emitowanego przez atom o danych poziomach energetycznych.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

28.

*Przewodniki, izolatory i półprzewodniki

 

 

·        na podstawie modelu pasmowego odróżnia półprzewodniki typu p oraz typu n,

·        wiąże pasma energetyczne z poziomami energetycznymi w atomach,

·        stosuje model pasmowy do rozróżnienia przewodników, półprzewodników oraz izolatorów.

 

·        wyjaśnia, na czym polega zakaz Pauliego w atomach.

 

29.

Dioda

·        opisuje diodę półprzewodnikową jako element obwodu przewodzący prąd w jednym kierunku oraz jako źródło światła.

·        opisuje diodę półprzewodnikową jako złącze dwóch rodzajów półprzewodników.

·        wyjaśnia świecenie diody z odwołaniem się do poziomów energetycznych atomów półprzewodnika.

·        demonstruje rolę diody jako elementu składowego prostowników,

·        wyjaśnia przewodzenie diody w jedną stronę w oparciu o poziomy energetyczne,

·        wyjaśnia powstawanie napięcie progowego złącza p-n,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

30.

Tranzystor

·        opisuje tranzystor jako element wykonany z półprzewodników, służący do wzmacniania sygnałów elektrycznych oraz sterujący prądem elektrycznym.

·        wskazuje na potrzebę zasilania tranzystora pracującego w układzie wzmacniacza.

·        wyjaśnia działanie tranzystora na przykładzie tranzystora polowego,

·        opisuje podłączenie tranzystora umożliwiające sterowanie prądem płynącym przez odbiornik energii elektrycznej.

·        wykorzystuje charakterystykę tranzystora do rozwiązywania zadań.

 

31.

Fotoefekty

·        opisuje zjawisko fotoelektryczne jako wywołane tylko przez promieniowanie o częstotliwości większej od granicznej,

·        wyróżnia zjawiska fotoelektryczne zewnętrzne oraz wewnętrzne.

·        opisuje jakościowo zjawisko fotochemiczne, podaje przykłady tego zjawiska,

·        definiuje częstotliwość graniczną zjawiska fotoelektrycznego oraz fotochemicznego,

·        podaje przykłady fotoelementów,

·        opisuje przemiany energii w fotoogniwach.

·        analizuje zjawisko fotoelektryczne wewnętrzne,

·        stosuje model pasmowy półprzewodników do opisu diody jako źródła światła,

·        wskazuje podobieństwa i różnice w działaniu diody LED i fotoogniwa.

·        stosuje model pasmowy półprzewodników do opisu działania fotoogniwa.

 

Fizyka jądrowa

 

32.

Budowa jądra atomowego

·        wymienia składniki jądra atomowego,

·        posługuje się pojęciami: pierwiastek, jądro atomowe, izotop, proton, neutron, elektron.

·        opisuje skład jądra atomowego na podstawie liczby masowej i liczby atomowej.

·        charakteryzuje siły jądrowe jako najsilniejsze oddziaływanie w przyrodzie.

·        szacuje gęstość materii jądrowej,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

33.

Promieniowanie jądrowe

·        wymienia rodzaje promieniowania jądrowego,

·        określa, czym jest promieniotwórczość,

·        określa promieniowanie jądrowe jako jonizujące.

·        opisuje właściwości poszczególnych rodzajów promieniowania jądrowego.

·        zapisuje reakcje poszczególnych rodzajów promieniowania jądrowego,

·        stosuje zasadę zachowania ładunku elektrycznego i liczby nukleonów do zapisu reakcji.

·        określa przenikliwość poszczególnych rodzajów promieniowania w powiązaniu ze zdolnością do jonizacji materii,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

34.

Prawo rozpadu promieniotwórczego

·        stwierdza, że liczba jąder izotopu promieniotwórczego w próbce maleje z upływem czasu,

·        definiuje pojęcie czasu połowicznego rozpadu.

·        odczytuje czas połowicznego rozpadu na podstawie wykresu zależności liczby jąder izotopu promieniotwórczego od czasu.

·        sporządza wykres zależności liczby jąder izotopu promieniotwórczego od czasu na podstawie informacji o czasie połowicznego rozpadu,

·        wiąże aktywność próbki preparatu promieniotwórczego z czasem połowicznego rozpadu.

·        szacuje zawartość izotopu promieniotwórczego w próbce w oparciu o prawo rozpadu,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

35.

Wpływ promieniowania jądrowego na organizmy

·        określa, czym jest promieniowanie tła,

·        ma świadomość wszechobecności promieniowania jonizującego.

·        wskazuje wpływ promieniowania jonizującego na materię oraz na organizmy,

·        opisuje skutki pochłonięcia zbyt dużych dawek promieniowania jonizującego.

·        opisuje wpływ promieniowania na organizmy z uwzględnieniem przenikliwości danego promieniowania,

·        posługuje się pojęciem dawki równoważnej.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

36.

Zastosowanie izotopów promieniotwórczych

·        wymienia przykłady zastosowania zjawiska promieniotwórczości w medycynie.

·        wymienia przykłady zastosowania zjawiska promieniotwórczości w technice.

·        opisuje metodę wyznaczania wieku znaleziska na podstawie zawartości izotopu 14C.

·        opisuje metodę wyznaczania wieku skał metodami izotopowymi.

 

37.

Energia wiązania

·        posługuje się pojęciem energii wiązania.

·        odczytuje energię wiązania z wykresu zależności energii wiązania na nukleon od liczby masowej.

·        oblicza energię wiązania dla dowolnego izotopu,

·        analizuje reakcje jądrowe pod względem energetycznym.

·        porównuje energię wiązania jądra z energią jonizacji atomów,

·        wyjaśnia zmniejszanie się energii wiązania na nukleon wraz ze wzrostem liczby masowej dla ciężkich izotopów.

 

38.

Deficyt masy

·        posługuje się pojęciem deficytu masy.

·        stwierdza fakt, że jądro atomowe jest lżejsze od sumy mas jego składników,

·        wiąże jakościowo deficyt masy z energią wiązania jądra.

·        oblicza deficyt masy dla dowolnego izotopu,

·        oblicza deficyt masy z energii wiązania jądra i odwrotnie.

·        wiąże masę ciała z jego energią spoczynkową,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

39.

Rozszczepienie jąder ciężkich

·        opisuje reakcję rozszczepienia jądra atomowego,

·        stwierdza fakt, że podczas rozszczepienia jądra atomowego wydziela się energia.

·        odróżnia izotopy rozszczepialne od promieniotwórczych,

·        zapisuje reakcje jądrowe z zastosowaniem zasady zachowania liczby nukleonów i zasady zachowania ładunku.

·        podaje warunki zajścia reakcji łańcuchowej,

·        szacuje energię wydzieloną podczas rozszczepienia na podstawie analizy wykresu zależności energii wiązania na nukleon od liczby masowej.

·        wyjaśnia, dlaczego w złożach uranu nie zachodzi reakcja łańcuchowa,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

40.

Reaktor jądrowy

·        opisuje reaktor jądrowy jako miejsce, w którym zachodzą kontrolowane reakcje rozszczepienia jąder atomowych.

·        opisuje zasadę działania reaktora jądrowego,

·        odróżnia role, jakie odgrywają w reaktorze moderatory oraz pręty kontrolne.

·        opisuje proces przygotowania paliwa do reaktorów jądrowych,

·        opisuje sposób odbioru energii z reaktora.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych,

·        wyjaśnia znaczenie izotopu 238U w paliwie do reaktorów.

 

41.

Energetyka jądrowa

·        opisuje zasadę działania elektrowni jądrowej,

·        wymienia korzyści płynące z energetyki jądrowej.

·        wymienia niebezpieczeństwa związane z energetyką jądrową,

·        podaje podobieństwa i różnice między elektrowniami tradycyjnymi a elektrowniami jądrowymi.

·        opisuje sposoby postępowania ze zużytymi prętami paliwowymi.

 

·        opisuje zastosowanie reaktorów jądrowych jako źródła napędu,

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

42.

Synteza jądrowa

·        wie, że podczas łączenia lekkich jąder wydziela się energia.

·        opisuje reakcję termojądrową przemiany wodoru w hel zachodzącą w gwiazdach,

·        omawia warunki zajścia reakcji syntezy.

·        szacuje energię wydzieloną podczas syntezy jądrowej na podstawie analizy wykresu zależności energii wiązania na nukleon od liczby masowej.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych,

·        opisuje sposób utrzymywania plazmy w reaktorach termojądrowych.

 

43.

Ewolucja gwiazd

·        wie, że Słońce jest typową gwiazdą,

·        wie, że źródłem energii Słońca są reakcje termojądrowe w jego jądrze.

·        opisuje etapy ewolucji Słońca.

·        opisuje etapy ewolucji masywnych gwiazd,

·        omawia proces prowadzący do powstawania gwiazd i planet.

·        stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych,

·        wyjaśnia zależność czasu życia gwiazdy od jej masy.

 

44.

Supernowe i czarne dziury

·        określa supernową jako wybuch gwiazdy,

·        podaje przykład wybuchu supernowej,

·        określa czarną dziurę jako obiekt, z którego nie może wydostać się nawet światło.

·        opisuje procesy prowadzące do wybuchu supernowej.

·        opisuje procesy prowadzące do powstania czarnej dziury,

·        opisuje mechanizm wybuchu supernowej.

·        opisuje wpływ czarnych dziur na czasoprzestrzeń.

 

 

Ocena niedostateczna

• Uczeń nie spełnił wymagań koniecznych.

• Uczeń nie opanował wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej nauczania fizyki w danym okresie. Nie jest w stanie odtworzyć podanych wiadomości nawet z pomocą nauczyciela. Braki w umiejętnościach i wiadomościach uniemożliwiają mu dalszą skuteczną naukę.

Ocena dopuszczająca

• Uczeń spełnił wymagania konieczne i nie spełnił wymagań podstawowych.

• Uczeń ma braki w opanowaniu pewnych treści zawartych w podstawie programowej. Odtwarza wiedzę z pomocą nauczyciela. Deklaruje chęć dalszej nauki, jego umiejętności nie przekreślają szans na dalszą skuteczną naukę.

Ocena dostateczna

·       Uczeń spełnił wymagania konieczne i podstawowe.

·       Uczeń ma podstawową wiedzę na temat omówionych treści zawartych w podstawie programowej. Posługuje się wiedzą głównie na poziomie jakościowym, rozwiązuje bardzo proste, typowe przykłady rachunkowe i problemowe.

Ocena dobra

·       Uczeń spełnił wymagania konieczne, podstawowe i rozszerzone.

·       Uczeń w znacznym stopniu opanował treści zawarte w podstawie programowej. Posługuje się wiedzą na poziomie ilościowym. Posiadaną wiedzę potrafi zastosować do rozwiązywania przykładów rachunkowych oraz problemowych.

Ocena bardzo dobra

·       Uczeń spełnił wymagania konieczne, podstawowe, rozszerzone i dopełniające.

·       Uczeń w pełni opanował treści zapisane w podstawie programowej, wykazuje się swobodą w operowaniu posiadaną wiedzą i umiejętnościami. Rozwiązuje nietypowe zadania rachunkowe i problemowe.

Ocena celująca

·       Uczeń spełnił wymagania konieczne, podstawowe, rozszerzone i dopełniające, a także wykazuje się wiedzą i umiejętnościami pozwalającymi rozwiązywać trudne zadania rachunkowe.

·       Uczeń wykorzystuje podstawowe prawa fizyki do wyjaśniania skomplikowanych zjawisk zachodzących w przyrodzie. Samodzielnie rozwija swoje zainteresowania fizyką, osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach.