WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY
z fizyki w zakresie podstawowym
dla liceum ogólnokształcącego i technikum – Fizyka 2 – klasa 2 ABCD
Rok szkolny 2022/2023
Propozycje wymagań
programowych na poszczególne oceny przygotowane na podstawie treści zawartych w
podstawie programowej, programie nauczania oraz w części 2. podręcznika dla
liceum ogólnokształcącego i technikum Fizyka
2, zakres podstawowy.
Opracowanie według
wydawnictwa WSiP.
Lp. |
Temat |
Wymagania |
|
|||||||||
konieczne |
podstawowe |
rozszerzone |
dopełniające |
|
||||||||
Uczeń: |
|
|||||||||||
Drgania |
|
|||||||||||
1. |
Drgania
mechaniczne |
· określa
drgania jako cykliczny ruch wokół położenia równowagi, · podaje
definicje okresu, amplitudy oraz częstotliwości drgań. |
·
odczytuje z wykresu
wychylenia od czasu amplitudę oraz okres drgań, ·
wyznacza
częstotliwość drgań na podstawie okresu, ·
doświadczalnie
udowadnia, że okres drgań ciała zawieszonego na sprężynie nie zależy od
amplitudy. |
·
wyznacza prędkość ciała
w momencie mijania położenia równowagi na podstawie wykresu położenia od
czasu. |
·
stosuje poznaną
wiedzę w sytuacjach nietypowych. |
|
||||||
|
2. |
Siły
w ruchu drgającym |
· zapisuje
zależność między wartością siły sprężystości a odkształceniem, · określa
kierunek i zwrot wypadkowej siły w ruchu drgającym. |
·
opisuje
proporcjonalność siły wypadkowej do wychylenia w ruchu harmonicznym, ·
doświadczalnie
sprawdza zależność okresu drgań ciała zawieszonego na sprężynie od jego masy. |
·
wyznacza współczynnik
sprężystości z wykresu zależności siły rozciągającej od wydłużenia sprężyny, ·
korzysta z II zasady
dynamiki Newtona w zadaniach dotyczących ruchu drgającego do wyznaczania
maksymalnego przyspieszenia. |
·
stosuje do obliczeń
wzór na okres drgań ciała zawieszonego na sprężynie. |
||||||
|
3. |
Energia
w ruchu drgającym |
· określa
rodzaje energii w ruchu drgającym, · opisuje
jakościowo przemiany energii w ruchu drgającym. |
·
stosuje zasadę
zachowania energii do obliczania energii w ruchu drgającym. |
·
opisuje zależność
między energią całkowitą w ruchu drgającym a amplitudą drgań. |
·
stosuje poznaną
wiedzę w sytuacjach nietypowych. |
||||||
|
4. |
Wahadło |
· opisuje
wahadło jako przykład układu wykonującego ruch drgający, · opisuje
jakościowo przemiany energii podczas ruchu wahadła. |
·
określa niezależność
okresu drgań wahadła od amplitudy, ·
opisuje niezależność
okresu drgań wahadła od masy. |
·
jakościowo opisuje
siły występujące podczas ruchu wahadła, ·
określa zależność
okresu drgań wahadła od jego długości. |
·
stosuje do obliczeń
wzór na okres drgań wahadła, ·
stosuje zasadę
zachowania energii w zadaniach obliczeniowych dotyczących wahadła. |
||||||
|
5. |
Drgania
tłumione i drgania wymuszone |
· odróżnia
drgania tłumione od wymuszonych, · podaje
definicję rezonansu mechanicznego. |
·
posługuje się
pojęciem częstotliwości własnej, ·
demonstruje zjawisko
rezonansu mechanicznego. |
·
demonstruje drgania
tłumione oraz wymuszone. |
·
stosuje poznaną
wiedzę w sytuacjach nietypowych. |
||||||
|
Fale i optyka |
|||||||||||
|
6. |
Rodzaje
fal |
· opisuje
mechanizm rozchodzenia się fali mechanicznej, · rozróżnia
fale płaskie i kołowe, · rozróżnia
fale poprzeczne i podłużne. |
·
opisuje zależność
między częstotliwością drgań źródła fali a częstotliwością fali w
ośrodku. |
·
opisuje sposób
rozchodzenia się fali podłużnej w ośrodku. |
·
opisuje fale rozchodzące
się w wodzie. |
||||||
|
7. |
Wielkości
opisujące fale |
· podaje
definicje okresu oraz amplitudy drgań, · podaje
definicje długości oraz prędkości fali. |
· oblicza
częstotliwość fali na podstawie znajomości jej okresu, ·
odczytuje amplitudę
oraz długość fali z obrazu fali. |
·
stosuje do obliczeń
zależność między długością, częstotliwością oraz prędkością fali. |
·
stosuje poznaną wiedzę
w sytuacjach nietypowych. |
||||||
|
8. |
Fale
dźwiękowe |
· opisuje
źródła dźwięków, podaje ich przykłady, · opisuje
dźwięk jako falę podłużną. |
· opisuje
cechy dźwięku, ·
przedstawia obraz
oscyloskopowy fali akustycznej. |
·
omawia wielkości opisujące dźwięki, ·
określa poziom
natężenia dźwięku w wybranych sytuacjach. |
·
wyjaśnia, czym różni
się głośność od poziomu natężenia dźwięku. |
||||||
|
9. |
Zjawisko
Dopplera |
· opisuje
zmiany częstotliwości dźwięku wywołane ruchem źródła dźwięku. |
·
opisuje zmiany
częstotliwości dźwięku wywołane ruchem odbiornika. |
·
stosuje wzór na zmianę częstotliwości
wywołany efektem Dopplera do obliczeń. |
·
stosuje wzór
na zmianę częstotliwości wywołany efektem Dopplera w sytuacjach złożonych. |
||||||
|
10. |
Dyfrakcja
i nakładanie się fal |
· podaje
definicję dyfrakcji fal, · opisuje
wynik nakładania się fal. |
· podaje
przykłady dyfrakcji fal, · stosuje
zasadę superpozycji do wyjaśnienia mechanizmu nakładania się fal, ·
opisuje zjawisko
rozpraszania fal mechanicznych. |
·
projektuje
doświadczenie ilustrujące zjawisko dyfrakcji fal mechanicznych na szczelinie. |
·
projektuje doświadczenie
ilustrujące zjawisko nakładania się fal mechanicznych. |
||||||
|
11. |
Interferencja
fal |
· podaje
definicję interferencji fal. |
·
wyjaśnia mechanizm
powstawania interferencji fal z dwóch źródeł, ·
opisuje falę stojącą. |
·
wyjaśnia mechanizm
powstawania fali stojącej. |
·
stosuje poznaną wiedzę
w sytuacjach nietypowych. |
||||||
|
12. |
Światło
jako fala |
· określa
światło jako falę elektromagnetyczną, · wymienia
różne rodzaje fal elektromagnetycznych. |
· opisuje
doświadczenie Younga jako potwierdzenie falowej natury światła, ·
podaje zakres długości
fali dla światła oraz wartość prędkości światła w próżni, ·
demonstruje polaryzację
światła w wyniku przejścia przez polaryzatory. |
· stosuje
do obliczeń zależność między prędkością światła, długością oraz
częstotliwością fali, ·
wyjaśnia mechanizm
rozpraszania światła. |
· projektuje
doświadczenie ilustrujące zjawisko rozpraszania światła, ·
stosuje poznaną wiedzę
w sytuacjach nietypowych. |
||||||
|
13. |
Odbicie
światła |
· opisuje
zjawisko odbicia, · formułuje
prawo odbicia. |
· konstruuje
obraz w zwierciadle płaskim, ·
podaje cechy obrazu w
zwierciadle płaskim. |
·
opisuje zjawisko
polaryzacji przez odbicie. |
·
wiąże zjawisko odbicia
z interferencją. |
||||||
|
14. |
Załamanie
światła |
· opisuje
zjawisko załamania, · definiuje
współczynnik załamania ośrodka, · formułuje
prawo załamania. |
·
opisuje zmianę długości
fali po przejściu do innego ośrodka. |
·
stosuje prawo załamania
do opisu zjawisk optycznych. |
·
opisuje bieg światła w
ośrodku niejednorodnym. |
||||||
|
15. |
Całkowite
wewnętrzne odbicie |
· podaje
definicję kąta granicznego, · opisuje
zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia. |
·
opisuje zasadę
działania światłowodu. |
·
stosuje poznane
zjawiska do rozwiązywania typowych zadań i problemów. |
·
stosuje poznaną wiedzę
w sytuacjach nietypowych. |
||||||
|
16. |
Zjawiska
optyczne w atmosferze |
· opisuje
jakościowo rozproszenie światła w atmosferze prowadzące do powstania
niebieskiego koloru nieba i czerwonego koloru zachodzącego słońca. |
· opisuje,
w jaki sposób powstaje tęcza, ·
wyjaśnia różnice między
tęczą a halo. |
·
wyjaśnia mechanizm
powstawania miraży. |
·
samodzielnie wyszukuje
przykłady zjawisk optycznych w atmosferze i je wyjaśnia. |
||||||
|
Termodynamika |
|||||||||||
|
17. |
Cząsteczkowa
budowa materii |
· opisuje
cząsteczkową budowę materii, · podaje
definicję energii wewnętrznej, · podaje
definicję dyfuzji. |
· określa
związek temperatury zenergią kinetyczną cząsteczek, · omawia
różnice w budowie cząsteczkowej gazów, cieczy i ciał stałych, · opisuje
charakter sił międzycząsteczkowych. |
· korzysta
z definicji energii wewnętrznej do wyjaśniania zjawisk z otaczającego świata. |
·
charakteryzuje
ilościowo rozmiary atomów i cząsteczek. |
||||||
|
18. |
Rozszerzalność
cieplna |
· opisuje
rozszerzalność objętościową cieczy i gazów, · opisuje
rozszerzalność liniową ciał stałych. |
· wyjaśnia
różnice między rozszerzalnością liniową a objętościową. |
· stosuje
pojęcie rozszerzalności do wyjaśniania zjawisk z otaczającego świata, · oblicza
przyrost długości ciała dla zadanego przyrostu temperatury, · projektuje
i wykonuje doświadczenia ilustrujące rozszerzalność cieplną. |
· stosuje
poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych. |
||||||
|
19. |
Przekaz
energii w postaci ciepła |
· wymienia
trzy rodzaje przekazu ciepła między ciałami, · opisuje
zastosowanie materiałów izolacyjnych. |
· opisuje
różnice między trzema rodzajami przekazu ciepła między ciałami, · stosuje
pojęcie stanu równowagi termodynamicznej. |
· projektuje
i wykonuje doświadczenie ilustrujące przewodność cieplną. |
· opisuje
zjawiska atmosferyczne będące ilustracją trzech sposobów przekazu ciepła. |
||||||
|
20. |
I
zasada termodynamiki |
· formułuje
I zasadę termodynamiki, · odróżnia
przekaz energii w postaci ciepła od przekazu energii w postaci pracy. |
· podaje,
czym jest wartość energetyczna paliwa, · stosuje
I zasadę termodynamiki do rozwiązywania typowych problemów i zjawisk z
otaczającego świata. |
· opisuje
jakościowo procesy bez wymiany ciepła z otoczeniem. |
· opisuje
praktyczne przykłady zastosowania przemian adiabatycznych gazów. |
||||||
|
21. |
Ciepło
właściwe i bilans cieplny |
· podaje
definicję ciepła właściwego, · zapisuje
zasady bilansu cieplnego. |
· stosuje
bilans cieplny w typowych przypadkach. |
· stosuje
bilans cieplny do obliczeń, · odróżnia
pojemność cieplną od ciepła właściwego, · ocenia
realność uzyskanych wyników obliczeń. |
· stosuje
bilans cieplny do opisu zjawisk z otaczającego świata, · rozwiązuje
zadania o wyższym stopniu trudności. |
||||||
|
22. |
Topnienie
i krzepnięcie |
· opisuje
zjawiska topnienia i krzepnięcia, · definiuje
ciepło topnienia. |
· wykorzystuje
ciepło topnienia w prostych obliczeniach, · rozróżnia
ciała krystaliczne i bezpostaciowe. |
· stosuje
w obliczeniach wzór na ciepło pobrane (oddane) w procesie topnienia (krzepnięcia)
, · projektuje
doświadczenie ilustrujące stałość temperatury podczas topnienia
(krzepnięcia). |
· odróżnia
szadź od szronu, · rozwiązuje zadania o wyższym stopniu
trudności. |
||||||
|
23. |
Parowanie
i skraplanie |
· opisuje
zjawiska parowania i skraplania, · definiuje
ciepło parowania, · odróżnia
parowanie od wrzenia. |
· wykorzystuje
ciepło parowania w prostych obliczeniach, · opisuje
parowanie jako jeden ze sposobów termoregulacji organizmów. |
· stosuje
w obliczeniach wzór na ciepło pobrane w procesie parowania, · projektuje
doświadczenie ilustrujące stałość temperatury podczas wrzenia. |
· rozwiązuje
zadania o wyższym stopniu trudności. |
||||||
|
24. |
Bilans
cieplny – przykłady |
· zapisuje
zasady bilansu cieplnego |
· stosuje
bilans cieplny z wykorzystaniem ciepła przemiany fazowej w typowych
przypadkach, · wyjaśnia,
na czym polega efekt cieplarniany. |
· ocenia
realność uzyskanych wyników obliczeń, · opisuje
efekt cieplarniany Ziemi. |
·
analizuje bilans energetyczny Ziemi. |
||||||
|
25. |
Własności
fizyczne wody |
· charakteryzuje
rozszerzalność cieplną wody. |
· korzysta
z definicji pary nasyconej i nienasyconej. |
· podaje
definicję wilgotności powietrza, ·
wyjaśnia zmiany
temperatury wrzenia związane ze zmianami ciśnienia. |
·
stosuje do obliczeń
wilgotność względną i bezwzględną, ·
korzysta z diagramu fazowego wody w zadaniach
obliczeniowych. |
||||||
Ocena niedostateczna
•
Uczeń nie spełnił wymagań koniecznych.
•
Uczeń nie opanował wiadomości i umiejętności określonych w podstawie
programowej nauczania fizyki w danym okresie. Nie jest w stanie odtworzyć
podanych wiadomości nawet z pomocą nauczyciela. Braki w umiejętnościach i
wiadomościach uniemożliwiają mu dalszą skuteczną naukę.
Ocena dopuszczająca
•
Uczeń spełnił wymagania konieczne i nie spełnił wymagań podstawowych.
•
Uczeń ma braki w opanowaniu pewnych treści zawartych w podstawie programowej.
Odtwarza wiedzę z pomocą nauczyciela. Deklaruje chęć dalszej nauki, jego
umiejętności nie przekreślają szans na dalszą skuteczną naukę.
Ocena
dostateczna
· Uczeń spełnił wymagania konieczne i
podstawowe.
· Uczeń ma podstawową wiedzę na temat
omówionych treści zawartych w podstawie programowej. Posługuje się wiedzą
głównie na poziomie jakościowym, rozwiązuje bardzo proste, typowe przykłady
rachunkowe i problemowe.
Ocena
dobra
· Uczeń spełnił wymagania konieczne,
podstawowe i rozszerzone.
· Uczeń w znacznym stopniu opanował
treści zawarte w podstawie programowej. Posługuje się wiedzą na poziomie
ilościowym. Posiadaną wiedzę potrafi zastosować do rozwiązywania przykładów
rachunkowych oraz problemowych.
Ocena
bardzo dobra
· Uczeń spełnił wymagania konieczne,
podstawowe, rozszerzone i dopełniające.
· Uczeń w pełni opanował treści
zapisane w podstawie programowej, wykazuje się swobodą w operowaniu posiadaną
wiedzą i umiejętnościami. Rozwiązuje nietypowe zadania rachunkowe i problemowe.
Ocena celująca
· Uczeń spełnił wymagania konieczne,
podstawowe, rozszerzone i dopełniające, a także wykazuje się wiedzą i
umiejętnościami pozwalającymi rozwiązywać trudne zadania rachunkowe.
· Uczeń wykorzystuje podstawowe prawa
fizyki do wyjaśniania skomplikowanych zjawisk zachodzących w przyrodzie.
Samodzielnie rozwija swoje zainteresowania fizyką, osiąga sukcesy w konkursach
i olimpiadach.