WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY

 z fizyki w zakresie podstawowym dla liceum ogólnokształcącego i technikum – Fizyka 2 – klasa 2 ABCD

Rok szkolny 2022/2023

 

Propozycje wymagań programowych na poszczególne oceny przygotowane na podstawie treści zawartych w podstawie programowej, programie nauczania oraz w części 2. podręcznika dla liceum ogólnokształcącego i technikum Fizyka 2, zakres podstawowy.

Opracowanie według wydawnictwa WSiP.

 

 

Lp.

Temat

Wymagania

 

konieczne

podstawowe

rozszerzone

dopełniające

 

Uczeń:

 

Drgania

 

1.

Drgania mechaniczne

·   określa drgania jako cykliczny ruch wokół położenia równowagi,

·   podaje definicje okresu, amplitudy oraz częstotliwości drgań.

·   odczytuje z wykresu wychylenia od czasu amplitudę oraz okres drgań,

·   wyznacza częstotliwość drgań na podstawie okresu,

·   doświadczalnie udowadnia, że okres drgań ciała zawieszonego na sprężynie nie zależy od amplitudy.

·   wyznacza prędkość ciała w momencie mijania położenia równowagi na podstawie wykresu położenia od czasu.

·   stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

 

2.

Siły w ruchu drgającym

·   zapisuje zależność między wartością siły sprężystości a odkształceniem,

·   określa kierunek i zwrot wypadkowej siły w ruchu drgającym.

·   opisuje proporcjonalność siły wypadkowej do wychylenia w ruchu harmonicznym,

·   doświadczalnie sprawdza zależność okresu drgań ciała zawieszonego na sprężynie od jego masy.

·   wyznacza współczynnik sprężystości z wykresu zależności siły rozciągającej od wydłużenia sprężyny,

·   korzysta z II zasady dynamiki Newtona w zadaniach dotyczących ruchu drgającego do wyznaczania maksymalnego przyspieszenia.

·   stosuje do obliczeń wzór na okres drgań ciała zawieszonego na sprężynie.

 

3.

Energia w ruchu drgającym

·   określa rodzaje energii w ruchu drgającym,

·   opisuje jakościowo przemiany energii w ruchu drgającym.

·   stosuje zasadę zachowania energii do obliczania energii w ruchu drgającym.

·   opisuje zależność między energią całkowitą w ruchu drgającym a amplitudą drgań.

·   stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

4.

Wahadło

·   opisuje wahadło jako przykład układu wykonującego ruch drgający,

·   opisuje jakościowo przemiany energii podczas ruchu wahadła.

·   określa niezależność okresu drgań wahadła od amplitudy,

·   opisuje niezależność okresu drgań wahadła od masy.

·   jakościowo opisuje siły występujące podczas ruchu wahadła,

·   określa zależność okresu drgań wahadła od jego długości.

·   stosuje do obliczeń wzór na okres drgań wahadła,

·   stosuje zasadę zachowania energii w zadaniach obliczeniowych dotyczących wahadła.

 

5.

Drgania tłumione i drgania wymuszone

·   odróżnia drgania tłumione od wymuszonych,

·   podaje definicję rezonansu mechanicznego.

·   posługuje się pojęciem częstotliwości własnej,

·   demonstruje zjawisko rezonansu mechanicznego.

·   demonstruje drgania tłumione oraz wymuszone.

·   stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

Fale i optyka

 

6.

Rodzaje fal

·   opisuje mechanizm rozchodzenia się fali mechanicznej,

·   rozróżnia fale płaskie i kołowe,

·   rozróżnia fale poprzeczne i podłużne.

·   opisuje zależność między częstotliwością drgań źródła fali a częstotliwością fali w ośrodku.

·   opisuje sposób rozchodzenia się fali podłużnej w ośrodku.

·   opisuje fale rozchodzące się w wodzie.

 

7.

Wielkości opisujące fale

·   podaje definicje okresu oraz amplitudy drgań,

·   podaje definicje długości oraz prędkości fali.

·   oblicza częstotliwość fali na podstawie znajomości jej okresu,

·   odczytuje amplitudę oraz długość fali z obrazu fali.

·   stosuje do obliczeń zależność między długością, częstotliwością oraz prędkością fali.

·   stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

8.

Fale dźwiękowe

·   opisuje źródła dźwięków, podaje ich przykłady,

·   opisuje dźwięk jako falę podłużną.

·   opisuje cechy dźwięku,

·   przedstawia obraz oscyloskopowy fali akustycznej.

·   omawia wielkości opisujące dźwięki,

·   określa poziom natężenia dźwięku w wybranych sytuacjach.

·   wyjaśnia, czym różni się głośność od poziomu natężenia dźwięku.

 

9.

Zjawisko Dopplera

·   opisuje zmiany częstotliwości dźwięku wywołane ruchem źródła dźwięku.

·   opisuje zmiany częstotliwości dźwięku wywołane ruchem odbiornika.

·   stosuje wzór na zmianę częstotliwości wywołany efektem Dopplera do obliczeń.

·   stosuje wzór na zmianę częstotliwości wywołany efektem Dopplera w sytuacjach złożonych.

 

10.

Dyfrakcja i nakładanie się fal

·    podaje definicję dyfrakcji fal,

·    opisuje wynik nakładania się fal.

·   podaje przykłady dyfrakcji fal,

·   stosuje zasadę superpozycji do wyjaśnienia mechanizmu nakładania się fal,

·   opisuje zjawisko rozpraszania fal mechanicznych.

·   projektuje doświadczenie ilustrujące zjawisko dyfrakcji fal mechanicznych na szczelinie.

·   projektuje doświadczenie ilustrujące zjawisko nakładania się fal mechanicznych.

 

11.

Interferencja fal

·   podaje definicję interferencji fal.

·   wyjaśnia mechanizm powstawania interferencji fal z dwóch źródeł,

·   opisuje falę stojącą.

·   wyjaśnia mechanizm powstawania fali stojącej.

·   stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

12.

Światło jako fala

·   określa światło jako falę elektromagnetyczną,

·   wymienia różne rodzaje fal elektromagnetycznych.

·   opisuje doświadczenie Younga jako potwierdzenie falowej natury światła,

·   podaje zakres długości fali dla światła oraz wartość prędkości światła w próżni,

·   demonstruje polaryzację światła w wyniku przejścia przez polaryzatory.

·   stosuje do obliczeń zależność między prędkością światła, długością oraz częstotliwością fali,

·   wyjaśnia mechanizm rozpraszania światła.

·   projektuje doświadczenie ilustrujące zjawisko rozpraszania światła,

·   stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

13.

Odbicie światła

·   opisuje zjawisko odbicia,

·   formułuje prawo odbicia.

·   konstruuje obraz w zwierciadle płaskim,

·   podaje cechy obrazu w zwierciadle płaskim.

·   opisuje zjawisko polaryzacji przez odbicie.

·   wiąże zjawisko odbicia z interferencją.

 

14.

Załamanie światła

·   opisuje zjawisko załamania,

·   definiuje współczynnik załamania ośrodka,

·   formułuje prawo załamania.

·   opisuje zmianę długości fali po przejściu do innego ośrodka.

·   stosuje prawo załamania do opisu zjawisk optycznych.

·   opisuje bieg światła w ośrodku niejednorodnym.

 

15.

Całkowite wewnętrzne odbicie

·   podaje definicję kąta granicznego,

·   opisuje zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia.

·   opisuje zasadę działania światłowodu.

·   stosuje poznane zjawiska do rozwiązywania typowych zadań i problemów.

·   stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

16.

Zjawiska optyczne w atmosferze

·   opisuje jakościowo rozproszenie światła w atmosferze prowadzące do powstania niebieskiego koloru nieba i czerwonego koloru zachodzącego słońca.

·   opisuje, w jaki sposób powstaje tęcza,

·   wyjaśnia różnice między tęczą a halo.

·   wyjaśnia mechanizm powstawania miraży.

·   samodzielnie wyszukuje przykłady zjawisk optycznych w atmosferze i je wyjaśnia.

 

Termodynamika

 

17.

Cząsteczkowa budowa materii

·   opisuje cząsteczkową budowę materii,

·   podaje definicję energii wewnętrznej,

·   podaje definicję dyfuzji.

·   określa związek temperatury zenergią kinetyczną cząsteczek,

·   omawia różnice w budowie cząsteczkowej gazów, cieczy i ciał stałych,

·   opisuje charakter sił międzycząsteczkowych.

·   korzysta z definicji energii wewnętrznej do wyjaśniania zjawisk z otaczającego świata.

·   charakteryzuje ilościowo rozmiary atomów i cząsteczek.

 

18.

Rozszerzalność cieplna

·   opisuje rozszerzalność objętościową cieczy i gazów,

·   opisuje rozszerzalność liniową ciał stałych.

·   wyjaśnia różnice między rozszerzalnością liniową a objętościową.

·   stosuje pojęcie rozszerzalności do wyjaśniania zjawisk z otaczającego świata,

·   oblicza przyrost długości ciała dla zadanego przyrostu temperatury,

·   projektuje i wykonuje doświadczenia ilustrujące rozszerzalność cieplną.

·   stosuje poznaną wiedzę w sytuacjach nietypowych.

 

19.

Przekaz energii w postaci ciepła

·   wymienia trzy rodzaje przekazu ciepła między ciałami,

·   opisuje zastosowanie materiałów izolacyjnych.

 

·   opisuje różnice między trzema ­rodzajami przekazu ciepła między ciałami,

·   stosuje pojęcie stanu równowagi termodynamicznej.

·   projektuje i wykonuje doświadczenie ilustrujące przewodność cieplną.

·   opisuje zjawiska atmosferyczne będące ilustracją trzech sposobów przekazu ciepła.

 

20.

I zasada termodynamiki

·   formułuje I zasadę termodynamiki,

·   odróżnia przekaz energii w postaci ciepła od przekazu energii w postaci pracy.

·   podaje, czym jest wartość energetyczna paliwa,

·   stosuje I zasadę termodynamiki do rozwiązywania typowych problemów i zjawisk z otaczającego świata.

 

·   opisuje jakościowo procesy bez wymiany ciepła z otoczeniem.

·   opisuje praktyczne przykłady zastosowania przemian adiabatycznych gazów.

 

21.

Ciepło właściwe i bilans cieplny

·   podaje definicję ciepła właściwego,

·   zapisuje zasady bilansu cieplnego.

·   stosuje bilans cieplny w typowych przypadkach.

·   stosuje bilans cieplny do obliczeń,

·   odróżnia pojemność cieplną od ciepła właściwego,

·   ocenia realność uzyskanych wyników obliczeń.

·   stosuje bilans cieplny do opisu zjawisk z otaczającego świata,

·   rozwiązuje zadania o wyższym stopniu trudności.

 

22.

Topnienie i krzepnięcie

·   opisuje zjawiska topnienia i krzepnięcia,

·   definiuje ciepło topnienia.

·   wykorzystuje ciepło topnienia w prostych obliczeniach,

·   rozróżnia ciała krystaliczne i bezpostaciowe.

·   stosuje w obliczeniach wzór na ciepło pobrane (oddane) w procesie topnienia (krzepnięcia) ,

·   projektuje doświadczenie ilustrujące stałość temperatury podczas topnienia (krzepnięcia).

·   odróżnia szadź od szronu,

·    rozwiązuje zadania o wyższym stopniu trudności.

 

23.

Parowanie i skraplanie

·   opisuje zjawiska parowania i skraplania,

·   definiuje ciepło parowania,

·   odróżnia parowanie od wrzenia.

·   wykorzystuje ciepło parowania w prostych obliczeniach,

·   opisuje parowanie jako jeden ze sposobów termoregulacji organizmów.

·   stosuje w obliczeniach wzór na ciepło pobrane w procesie parowania,

·   projektuje doświadczenie ilustrujące stałość temperatury podczas wrzenia.

·   rozwiązuje zadania o wyższym stopniu trudności.

 

24.

Bilans cieplny – przykłady

·   zapisuje zasady bilansu cieplnego

·   stosuje bilans cieplny z wykorzystaniem ciepła przemiany fazowej w typowych przypadkach,

·   wyjaśnia, na czym polega efekt cieplarniany.

·   ocenia realność uzyskanych wyników obliczeń,

·   opisuje efekt cieplarniany Ziemi.

·   analizuje bilans energetyczny Ziemi.

 

25.

Własności fizyczne wody

·   charakteryzuje rozszerzalność cieplną wody.

·   korzysta z definicji pary nasyconej i nienasyconej.

·   podaje definicję wilgotności powietrza,

·   wyjaśnia zmiany temperatury wrzenia związane ze zmianami ciśnienia.

·   stosuje do obliczeń wilgotność względną i bezwzględną,

·   korzysta z diagramu fazowego wody w zadaniach obliczeniowych.

 

Ocena niedostateczna

• Uczeń nie spełnił wymagań koniecznych.

• Uczeń nie opanował wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej nauczania fizyki w danym okresie. Nie jest w stanie odtworzyć podanych wiadomości nawet z pomocą nauczyciela. Braki w umiejętnościach i wiadomościach uniemożliwiają mu dalszą skuteczną naukę.

Ocena dopuszczająca

• Uczeń spełnił wymagania konieczne i nie spełnił wymagań podstawowych.

• Uczeń ma braki w opanowaniu pewnych treści zawartych w podstawie programowej. Odtwarza wiedzę z pomocą nauczyciela. Deklaruje chęć dalszej nauki, jego umiejętności nie przekreślają szans na dalszą skuteczną naukę.

Ocena dostateczna

·       Uczeń spełnił wymagania konieczne i podstawowe.

·       Uczeń ma podstawową wiedzę na temat omówionych treści zawartych w podstawie programowej. Posługuje się wiedzą głównie na poziomie jakościowym, rozwiązuje bardzo proste, typowe przykłady rachunkowe i problemowe.

Ocena dobra

·       Uczeń spełnił wymagania konieczne, podstawowe i rozszerzone.

·       Uczeń w znacznym stopniu opanował treści zawarte w podstawie programowej. Posługuje się wiedzą na poziomie ilościowym. Posiadaną wiedzę potrafi zastosować do rozwiązywania przykładów rachunkowych oraz problemowych.

Ocena bardzo dobra

·       Uczeń spełnił wymagania konieczne, podstawowe, rozszerzone i dopełniające.

·       Uczeń w pełni opanował treści zapisane w podstawie programowej, wykazuje się swobodą w operowaniu posiadaną wiedzą i umiejętnościami. Rozwiązuje nietypowe zadania rachunkowe i problemowe.

Ocena celująca

·       Uczeń spełnił wymagania konieczne, podstawowe, rozszerzone i dopełniające, a także wykazuje się wiedzą i umiejętnościami pozwalającymi rozwiązywać trudne zadania rachunkowe.

·       Uczeń wykorzystuje podstawowe prawa fizyki do wyjaśniania skomplikowanych zjawisk zachodzących w przyrodzie. Samodzielnie rozwija swoje zainteresowania fizyką, osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach.