Wymagania edukacyjne na poszczególne
oceny − Ponad słowami klasa 3
część 2. Edycja 2024
Warunkiem koniecznym
do uzyskania oceny pozytywnej niezależnie od średniej ważonej jest
przystąpienie do wszystkich obowiązkowych form sprawdzania wiedzy oraz
zaliczenie wskazanych przez nauczyciela form sprawdzenia wiedzy i umiejętności
(np. praca klasowa lub sprawdzian lub wypowiedź ustna).
* zakres rozszerzony
materiał obligatoryjny
materiał fakultatywny
Numer |
Wymagania na ocenę
dopuszczającą |
Wymagania na ocenę dostateczną |
Wymagania na ocenę dobrą |
Wymagania na ocenę bardzo
dobrą |
Wymagania na ocenę celującą |
Uczeń potrafi: |
Uczeń potrafi
to, co na ocenę dopuszczającą, oraz: |
Uczeń potrafi
to, co na ocenę dostateczną, oraz: |
Uczeń potrafi
to, co na ocenę dobrą, oraz: |
Uczeń potrafi
to, co na ocenę bardzo dobrą, oraz: |
|
DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE – O EPOCE |
|||||
1. Dwudziestolecie
międzywojenne – kontekst historyczno-społeczny |
• określić ramy czasowe epoki • scharakteryzować ideologie totalitarne dwudziestolecia
międzywojennego |
• zaprezentować problemy społeczne II Rzeczypospolitej |
• wypowiedzieć się na temat przemian politycznych i społecznych w
dwudziestoleciu międzywojennym |
• dokonać analizy wpływu I wojny światowej na nastroje społeczne |
• porównać styl życia w czasach Młodej
Polski z tym obowiązującym w dwudziestoleciu międzywojennym |
2. i 3. Filozofia i sztuka dwudziestolecia międzywojennego |
• wymienić kierunki filozoficzne oraz nurty w sztuce
dwudziestolecia międzywojennego |
• zaprezentować założenia fenomenologii, psychoanalizy i
katastrofizmu • zaprezentować cechy kierunków w sztuce dwudziestolecia
międzywojennego |
• wskazać najważniejsze cechy teatru w dwudziestoleciu
międzywojennym |
• porównać architekturę secesyjną i modernistyczną |
• dokonać analizy malarstwa dwudziestolecia międzywojennego |
DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE –
TEKSTY Z EPOKI I NAWIĄZANIA |
|||||
4. Wprowadzenie do literatury
dwudziestolecia międzywojennego |
• wymienić wiodące nurty literatury
dwudziestolecia międzywojennego |
• scharakteryzować wiodące nurty literatury
dwudziestolecia międzywojennego • wymienić najważniejsze grupy
poetyckie okresu międzywojennego w Polsce |
• wymienić najistotniejszych twórców z epoki
|
• wypowiedzieć się na temat związków
pomiędzy atmosferą społeczno-polityczną epoki a nurtami i tematami w
literaturze |
• wypowiedzieć się na temat specyfiki
kultury dwudziestolecia międzywojennego w Polsce |
5. Podróż w nieistnienie – Topielec Bolesława Leśmiana |
• omówić treść wiersza • określić rodzaj liryki |
• wypowiedzieć się na temat bohatera wiersza • opisać sytuację liryczną w utworze • wypowiedzieć się na temat różnych form opisu kontaktu człowieka
z przyrodą w literaturze |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy środków stylistycznych
użytych w utworze • zinterpretować tytuł wiersza • wypowiedzieć się na temat sposobu ukazania śmierci w utworze |
• omówić aspekt epistemologiczny utworu |
• dokonać analizy sposobu kreacji przestrzeni w wierszu |
6. Człowiek wobec niedoskonałości świata –
Dusiołek Bolesława Leśmiana |
• omówić treść utworu • wskazać elementy ludowe w utworze |
• wskazać cechy ballady • omówić funkcję elementów ludowych w utworze • wyjaśnić, na czym polega humor w wierszu, i omówić jego funkcję |
• wskazać konteksty (bohater wadzący się z Bogiem, bohaterowie
ludowi) |
• odczytać przenośny sens opowiadanej historii |
• omówić
funkcję kolokwializmów w wierszu |
7. Konteksty i nawiązania – Jarosław Marek
Rymkiewicz, Ogród |
• omówić treść wiersza • zaprezentować sytuację liryczną w utworze |
• wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego wiersza i jego
stosunku do świata natury |
• wskazać konteksty związane z motywem ogrodu |
• zinterpretować kluczowe motywy w wierszu |
• porównać wiersz Jarosława Marka Rymkiewicza z Dusiołkiem
Bolesława Leśmiana |
8. Symboliczne znaczenie tańca w wierszu Świdryga i Midryga Bolesława
Leśmiana |
• omówić treść wiersza |
• wskazać cechy gatunkowe utworu • rozpoznać środki językowe użyte w wierszu i omówić ich funkcję |
• omówić sposób opisania tańca w wierszu • wskazać w wierszu elementy groteski i określić jej funkcję • wskazać konteksty związane z motywem tańca • omówić funkcję fantastyki w wierszu |
• zinterpretować treści symboliczne utworu • zinterpretować puentę utworu |
• omówić sposób przedstawienia w wierszu relacji między życiem a
śmiercią |
9. Zmysłowy obraz intymności – |
• omówić treść wiersza • omówić sytuację liryczną w wierszu |
• wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego i adresata
lirycznego utworu • rozpoznać środki językowe użyte w wierszu i wskazać ich funkcję
|
• wypowiedzieć się na temat roli natury w budowaniu znaczeń |
• wskazać
konteksty związane ze sposobem przedstawienia cielesności |
• omówić zabiegi językowe budujące atmosferę intymności w utworze
|
10. Piękno i brzydota – Żołnierz Bolesława Leśmiana |
• omówić treść wiersza |
• wskazać cechy gatunkowe utworu • rozpoznać środki językowe użyte w wierszu |
• omówić dosłowną i symboliczną funkcję analogii pomiędzy kalekim
żołnierzem a drewnianą figurą • omówić koncepcję Boga, która wyłania się z wiersza |
• zinterpretować wymowę utworu • wskazać konteksty związane ze sposobem ukazywania brzydoty w
tekstach kultury |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
11. Co jest po drugiej stronie? – Dziewczyna Bolesława Leśmiana |
• omówić treść wiersza • zdefiniować balladę |
• wskazać cechy gatunkowe utworu • rozpoznać środki językowe użyte w utworze i określić ich
funkcję |
• określić cel bohaterów ballady w sensie dosłownym i
symbolicznym • wskazać konteksty związane z bohaterami wierzącymi w sny |
w kontekście utworu • zinterpretować metaforykę ballady • sformułować
tezę interpretacyjną utworu |
• wypowiedzieć się na temat paradoksu ludzkiej egzystencji |
12. Krytyczne czytanie tekstu |
•
uporządkować informacje zawarte w tekstach |
•
przetworzyć informacje zawarte w tekstach |
•
rozpoznać główne problemy w tekstach |
•
sformułować argumenty potwierdzające stanowiska autorów • przedstawić
i uzasadnić własne sądy |
• podjąć polemikę |
13. Prowokacja artystyczna – Wiosna. Dytyramb Juliana Tuwima
(fragmenty) |
• wypowiedzieć się na temat grupy Skamander • wymienić cechy poezji skamandrytów • omówić treść fragmentów utworu |
• omówić sposób przedstawienia święta wiosny w mieście • wskazać środki językowe użyte w utworze |
• wypowiedzieć się na temat funkcji tłumu we fragmentach wiersza • wskazać konteksty związane ze sposobem przedstawiania wiosny w
tekstach kultury |
• zinterpretować znaczenie tłumu i wiosny w kontekście utworu
oraz twórczości skamandrytów • zinterpretować znaczenie fragmentu: Tłumie! Ty masz RACJĘ!!! |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
14. Manifest poetycki – |
• omówić treść wiersza • omówić sytuację liryczną w utworze |
• wypowiedzieć się na temat podmiotu
lirycznego utworu • określić stosunek podmiotu lirycznego
wiersza do adresatów lirycznych • rozpoznać środki językowe użyte w
utworze i określić ich funkcję |
• wskazać konteksty związane z rolą poety
i poezji • odnieść treść wiersza do programu
poetyckiego skamandrytów |
• zaprezentować koncepcję poety
wyłaniającą się z wiersza |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
15. Eksperymenty językowe – Słowisień Juliana Tuwima |
• zaprezentować skojarzenia z wyrazami
użytymi w tekście |
• zrekonstruować sens wiersza |
• omówić warstwę brzmieniową utworu |
• dokonać analizy budowy słowotwórczej
wyrazów użytych w wierszu |
• wskazać w wierszu synestezję |
16. Powrót do źródeł poezji – Rzecz Czarnoleska Juliana Tuwima |
• wskazać w wierszu słowa klucze |
• wymienić zasługi renesansowego poety przedstawione w wierszu • rozpoznać
środki językowe użyte w utworze |
• zaprezentować rolę Jana Kochanowskiego w literaturze polskiej • wypowiedzieć się na temat funkcji słowa w poezji |
• wskazać uniwersalne prawdy zawarte w utworze |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
17. Satyra
społeczno-polityczna – Bal |
• omówić treść fragmentów utworu |
• omówić kompozycję fragmentów tekstu • porównać przebieg balu z jego opisem w prasie • rozpoznać środki językowe użyte we fragmentach utworu i określić
ich funkcję • wskazać we fragmentach utworu elementy stylu potocznego i określić
jego funkcję |
• objaśnić, w czym przejawiają się ekspresjonizm i katastrofizm
we fragmentach utworu |
• zinterpretować znaczenie opisu balu we fragmentach utworu |
• odnaleźć we fragmentach utworu elementy groteskowe i określić
ich funkcję |
18. Czas obśmiany, czas oswojony – Czas krawiec kulawy Marii
Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej |
• omówić treść wiersza • określić sytuację liryczną w utworze |
• wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego wiersza • rozpoznać środki językowe użyte w wierszu i określić ich
funkcję |
• wyjaśnić, dlaczego wyraz Czas
został zapisany wielką literą • wskazać w wierszu elementy języka potocznego i określić ich
funkcję |
• zinterpretować metaforyczne znaczenie utworu • zinterpretować puentę wiersza |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
19. Epigramatyczny charakter Pocałunków Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej
(wybór) |
• określić rodzaj liryki • przedstawić sytuację liryczną w
utworach • zdefiniować epigramat |
• rozpoznać środki językowe użyte w
wierszach i określić ich funkcję • wskazać cechy gatunkowe utworów |
• zaprezentować sposób postrzegania
rzeczywistości przez podmiot mówiący w wierszach • rozpoznać ironię w wierszach • wskazać konteksty potrzebne do
interpretacji tekstów |
• zinterpretować puenty utworów • omówić wizję kobiety i miłości, jaka wyłania
się z wierszy |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
utworów |
20. Lęk przed starością – Stara kobieta Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej
i gubione Krystyny Miłobędzkiej
(wybór) |
• wymienić cechy starości przedstawione
w utworach |
• rozpoznać środki językowe użyte w
tekstach i określić ich funkcję • wskazać w utworach elementy języka
potocznego i określić ich funkcję • rozpoznać środki stylistyczne użyte w
wierszach i określić ich funkcję |
• omówić sposób przedstawienia w
utworach starości i samotności • porównać tematy wierszy Marii
Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej i Krystyny Miłobędzkiej • określić stosunek do upływającego
czasu w wierszach obu poetek |
• zinterpretować znaczenie wierszy
Krystyny Miłobędzkiej |
• zinterpretować i porównać puenty
wierszy |
*21. Obraz procesu twórczego w Cieślach Juliana Przybosia |
• wskazać w wierszu słownictwo związane z pracą cieśli |
• omówić kompozycję wiersza • rozpoznać środki językowe użyte w wierszu i określić ich
funkcję |
• odnaleźć w tekście wskazówki świadczące o możliwości jego
metaforycznego odczytania • omówić awangardowy charakter utworu • wskazać
konteksty związane z autotematyzmem w literaturze |
• zinterpretować tytuł wiersza w sposób dosłowny i metaforyczny • zinterpretować symbolikę wiersza |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
*22. Pochwała urbanizacji – Gmachy Juliana Przybosia |
• wskazać w wierszu elementy związane z miastem |
• omówić kompozycję utworu • rozpoznać środki językowe użyte w tekście i określić ich
funkcję • wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego wiersza |
• wskazać w wierszu figury eksplozywne i wyjaśnić ich znaczenie • wskazać
konteksty związane z obrazem miasta w literaturze |
• zinterpretować symbole zawarte w wierszu • zinterpretować metaforykę utworu |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
*23. Relacja między naturą |
• wskazać w wierszu elementy pejzażu
górskiego • wyjaśnić, który moment tragicznej
wyprawy został ukazany w wierszu |
• wypowiedzieć się na temat podmiotu
lirycznego utworu • omówić kompozycję utworu • rozpoznać środki językowe użyte w
utworze i określić ich funkcję |
• przedstawić genezę wiersza • odnieść wiersz do tradycji
literackiej |
• omówić ukazaną w wierszu relację
pomiędzy człowiekiem a naturą • zinterpretować metaforykę utworu |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
*24. Człowiek wobec ogromu katedry – Notre-Dame Juliana Przybosia |
• wskazać w wierszu elementy
architektury gotyckiej |
• wypowiedzieć się na temat podmiotu
lirycznego utworu • omówić kompozycję wiersza • wskazać środki językowe użyte w
utworze i określić ich funkcję |
• omówić boski i ludzki aspekt katedry • zinterpretować metaforykę utworu |
• sformułować tezę interpretacyjną wiersza • zinterpretować puentę utworu |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
*25. Poetyka katastrofizmu |
• odnaleźć w utworze słowa klucze i
uzasadnić ich wybór • wskazać w wierszu obrazy natury i
wojny |
• wypowiedzieć się na temat podmiotu
lirycznego utworu • omówić kompozycję wiersza • rozpoznać środki językowe użyte w
utworze i określić ich funkcję |
• zinterpretować funkcję przyrody w
wierszu • odnieść topos ptaka do tradycji
literackiej • wskazać w utworze elementy
katastrofizmu |
• zinterpretować tytuł w kontekście
utworu • zinterpretować topos ptaka |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
*26. Interpretacja tekstu – ćwiczenia |
• odczytać
wskazówki dotyczące interpretacji tekstu |
•
zinterpretować tekst według podanych wskazówek |
•
wyjaśnić, czym są konteksty: literacki, historyczny, biograficzny,
historycznoliteracki, kulturowy, filozoficzny, egzystencjalny |
• określić rolę kontekstów w odczytaniu
sensu utworu |
• omówić funkcję środków językowych w tekście |
27. Poetycki obraz wsi |
• omówić treść wiersza • wskazać w utworze elementy związane z
krajobrazem wiejskim |
• omówić kompozycję wiersza • wypowiedzieć się na temat podmiotu
lirycznego utworu • rozpoznać środki językowe użyte w
wierszu i określić ich funkcję |
• odnieść wiersz do tradycji
literackiej • wskazać fragmenty tekstu, w których
pojawiają się sygnały niepokoju |
• zinterpretować puentę wiersza |
• omówić sposób budowania w utworze
atmosfery harmonii i spokoju |
28. Sen – brat śmierci. ballada z tamtej strony Józefa
Czechowicza |
• omówić treść wiersza • wskazać w utworze cechy ballady i
omówić funkcję ich wykorzystania |
• wypowiedzieć się na temat podmiotu
lirycznego utworu • wskazać adresata lirycznego wiersza • omówić kompozycję utworu • rozpoznać środki językowe użyte w
tekście i określić ich funkcję |
• wskazać w wierszu aluzje literackie i
kulturowe oraz określić ich funkcję • omówić motywy oniryczne w utworze |
• sformułować tezę interpretacyjną
utworu |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
29. Katastroficzna wizja rzeczywistości w wierszu mały mit Józefa Czechowicza |
• określić sytuację komunikacyjną w wierszu |
• omówić kompozycję utworu • rozpoznać środki językowe użyte w wierszu i określić ich
funkcję • wskazać w tekście elementy charakterystyczne dla kołysanki |
• wskazać w utworze fragmenty świadczące o poczuciu zagrożenia • wypowiedzieć się na temat wizji rzeczywistości wyłaniającej się
z wiersza |
• postawić tezę interpretacyjną • zinterpretować puentę wiersza |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
30. Poezja w czasach zagrożenia – żal Józefa Czechowicza |
• wskazać w wierszu elementy mówiące o
zagładzie |
• wypowiedzieć się na temat podmiotu
lirycznego utworu • omówić kompozycję wiersza • rozpoznać środki językowe użyte w
tekście i określić ich funkcję |
• omówić sposób przedstawienia zagłady
w wierszu •
odnieść sposób przedstawienia katastrofy do tradycji literackiej |
• zinterpretować metaforykę utworu |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
31. Interpretacja tekstu – ćwiczenia |
•
odczytać wskazówki dotyczące interpretacji tekstów |
•
zinterpretować teksty według podanych wskazówek |
•
wyjaśnić, czym są konteksty: literacki, historyczny, biograficzny,
historycznoliteracki, kulturowy, filozoficzny, egzystencjalny |
• określić rolę kontekstów w odczytaniu
sensów utworów |
• omówić funkcję środków językowych w tekście |
32. i 33. Dom rodzinny (lektura obowiązkowa) |
• omówić treść powieści • opisać dom rodzinny Cezarego Baryki • omówić etapy rewolucji przedstawione
w powieści |
• omówić sposób przedstawienia
rewolucji w powieści • zaprezentować stosunek do rewolucji
Cezarego Baryki, Seweryna Baryki i Jadwigi Barykowej • omówić relację Cezarego i jego matki |
• omówić ewolucję poglądów Cezarego na
temat rewolucji • zaprezentować etapy dojrzewania
Cezarego |
• omówić wpływ doświadczenia rewolucji
na głównego bohatera |
• odnieść sposób przedstawienia
rewolucji do tradycji literackiej |
34. i 35. Dwór szlachecki i miłość w Przedwiośniu Stefana Żeromskiego (lektura obowiązkowa) |
• zaprezentować mieszkańców Nawłoci • omówić rozkład dnia mieszkańców dworku |
• omówić sposób przedstawienia dworku szlacheckiego w Nawłoci • omówić
zauważony przez Cezarego kontrast pomiędzy życiem w Nawłoci i w Chłodku |
• wskazać nawiązania do Pana
Tadeusza Adama Mickiewicza w sposobie przedstawienia dworku i jego
mieszkańców |
• omówić wpływ pobytu Cezarego w Nawłoci na proces kształtowania się
jego światopoglądu |
• dokonać analizy przemyśleń Cezarego Baryki na temat sposobu
życia Wielosławskich • omówić kontekst literacki (Pan Tadeusz Adama
Mickiewicza) |
36. i 37. Wolna ojczyzna (lektura obowiązkowa) |
• zaprezentować opisaną w powieści rzeczywistość
II Rzeczypospolitej |
• zaprezentować recepty Szymona Gajowca
i Antoniego Lulka na poprawę sytuacji mieszkańców II Rzeczypospolitej • zaprezentować poglądy Cezarego
wyrażane w dyskusji z Szymonem Gajowcem i Antonim Lulkiem |
• zinterpretować dosłowne i metaforyczne znaczenie tytułu
powieści |
• zinterpretować ostatnią scenę
powieści |
• dokonać analizy sceny, w której
Cezary Baryka przekracza granicę, i omówić jej wpływ na budowanie światopoglądu
bohatera |
38. Podróż do mitycznej Polski w Przedwiośniu Stefana Żeromskiego (lektura obowiązkowa) |
• zaprezentować opowieść o szklanych
domach |
• omówić stosunek do Polski Seweryna
Baryki, Jadwigi Barykowej i Cezarego Baryki • wskazać elementy utopii w opowieści o
szklanych domach |
• zinterpretować symboliczne znaczenie
szkła •
odnieść przedstawiony w powieści motyw utopii do tradycji literackiej |
• zinterpretować metaforyczne znaczenie
opowieści o szklanych domach |
• omówić funkcję opowieści o szklanych
domach w planie ideologicznym powieści |
39. Przedwiośnie Stefana
Żeromskiego – kształt artystyczny utworu (lektura obowiązkowa) |
• omówić narrację powieści |
• omówić kompozycję utworu |
• wskazać w powieści elementy realizmu
i symbolizmu oraz określić ich funkcję |
• wskazać w powieści kontrasty i
określić ich funkcję |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
opisów naturalistycznych |
40. Nawiązania – Tomasz Różycki, Szklane domy |
•
omówić treść wiersza • wskazać przedstawione w utworze elementy
codzienności |
• omówić kompozycję wiersza • rozpoznać środki językowe użyte w
utworze i określić ich funkcję • przedstawić cechy grup A i B |
• omówić sposób wykorzystania w wierszu
mitu szklanych domów |
• zinterpretować metaforykę wiersza |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy wiersza |
41. Krytyczne czytanie tekstu – ćwiczenia |
• uporządkować informacje zawarte w tekstach |
•
przetworzyć informacje zawarte w tekstach |
•
rozpoznać główne problemy w tekstach |
•
sformułować argumenty potwierdzające stanowiska autorów • przedstawić i uzasadnić własne sądy |
• podjąć polemikę |
42. i 43. Powrót do szkoły, czyli wieczna gęba ucznia – Ferdydurke Witolda Gombrowicza (lektura obowiązkowa) |
• omówić treść utworu • wymienić cechy chłopiąt i chłopaków • opisać przedstawicieli ciała pedagogicznego • zrelacjonować przebieg lekcji języka polskiego |
• wymienić cechy formy szkoły • odnieść sposób przedstawienia szkoły w Ferdydurke do swoich doświadczeń |
• omówić zabiegi manipulacyjne Pimki
mające wpędzić Józia w formę ucznia • zaprezentować mechanizm upupiania •
omówić funkcję groteskowego przedstawienia rzeczywistości |
• objaśnić mechanizm symetrii i analogii na przykładzie tworzenia
się stronnictw chłopaków i chłopiąt |
• dokonać analizy wojny na miny i wyjaśnić jej metaforyczny sens |
44. Forma uświadomiona i rozbicie formy – Ferdydurke Witolda Gombrowicza (lektura obowiązkowa) |
• zrelacjonować pobyt Józia u
Młodziaków |
• zinterpretować tekst według podanych
wskazówek • wskazać elementy formy nowoczesnych |
• omówić stosowane przez Józia strategie
rozluźniania formy nowoczesnych |
• dokonać analizy zabiegu manipulowania
formą podczas prezentowania Józia Młodziakom przez Pimkę |
• dokonać analizy sceny rozbicia formy
w pokoju Zuty |
45. Piekło Formy – szkoła, nowoczesność,
tradycja. Ferdydurke Witolda
Gombrowicza (lektura obowiązkowa) |
• zrelacjonować fragment, w którym pojawia się wyraz łydka |
• zaprezentować sposób mówienia o gębie w dworku Hurleckich • wyjaśnić uniwersalne znaczenie pojęć: pupa, łydka i gęba |
• zinterpretować znaczenie pojęcia pupa w kontekście szkoły • zinterpretować znaczenie pojęcia łydka w kontekście formy nowoczesnych • zinterpretować znaczenie pojęcia gęba w kontekście dworku Hurleckich • zinterpretować znaczenie pojęcia forma (w odniesieniu do powieści oraz uniwersalne) |
• zinterpretować ostatni akapit powieści |
• omówić strategie manipulowania formą |
46. Ferdydurke Witolda
Gombrowicza – powieść awangardowa (lektura obowiązkowa) |
• omówić narrację powieści • omówić język utworu |
• omówić funkcję neologizmów użytych w utworze • omówić kompozycję powieści |
• wskazać w utworze elementy awangardowe |
• omówić rolę groteski w budowaniu
znaczeń utworu |
• wyjaśnić, na czym polega groteskowy charakter rzeczywistości
przedstawionej w Ferdydurke |
47. Nawiązania – Tomasz Wiśniewski, |
• omówić treść fragmentów tekstu |
• omówić kompozycję miniatury • wskazać w miniaturze elementy gombrowiczowskiej Formy |
• porównać Przykład
wielkości z wojną na miny •
wskazać w utworze elementy groteski |
• zinterpretować tytuł i puentę tekstu |
• wyjaśnić, na czym polega lekcja dojrzałości w utworze |
*48. i 49. W labiryncie sklepów cynamonowych Brunona Schulza (lektura obowiązkowa) |
• omówić treść tekstów • wymienić realistyczne i fantastyczne
etapy wędrówki bohatera |
• omówić rolę matki i ojca w tekstach • wypowiedzieć się na temat narratora tekstów • rozpoznać środki językowe użyte w tekstach
i określić ich funkcję • omówić cechy rzeczywistości
onirycznej |
• wskazać moment przekraczania granicy
pomiędzy realizmem a rzeczywistością oniryczną • omówić motyw labiryntu i zinterpretować
jego znaczenie • omówić przestrzenie: wewnętrzną i
zewnętrzną |
• zinterpretować symbolikę sklepów
cynamonowych • omówić sensualny obraz świata w tekstach
• omówić aspekty mitu pojawiające się w
tekstach |
• dokonać analizy obrazu Marca Chagalla
Ja i wieś w kontekście tekstów |
*50. Nawiązania – Tadeusz Nowak, Przebudzenia (fragmenty) |
• omówić treść fragmentów tekstu |
• określić narrację tekstu • wypowiedzieć się na temat narratora
utworu • rozpoznać środki językowe użyte we
fragmentach tekstu i określić ich funkcję |
• porównać sposoby kreowania świata we
fragmentach utworu i w tekstach Brunona Schulza |
• zinterpretować znaczenie
koegzystowania bohatera z przyrodą |
• odnaleźć w utworze elementy mityzacji
rzeczywistości |
*51. Nawiązania – Maciej Płaza, Skoruń (fragmenty) |
•
omówić treść fragmentów tekstu |
•
omówić subiektywny charakter narracji utworu |
•
omówić sposoby kreacji bohaterów |
•
dokonać analizy sposobu opisywania zdarzeń w tekście |
•
porównać sposoby obrazowania w Skoruniu Macieja Płazy
i Sklepach cynamonowych Brunona
Schulza |
*52. Rewolucja w szewskim warsztacie – Szewcy Stanisława Ignacego Witkiewicza (lektura obowiązkowa) |
• omówić treść utworu • zaprezentować zarzuty szewców w
stosunku do ich oponentów |
• wskazać elementy groteski w kreacji
bohaterów |
• porównać wypowiedzi Sajetana i Scurvy’ego pod kątem
postaw przyjmowanych przez bohaterów |
• dokonać analizy didaskaliów pod kątem
syntezy sztuk i znaczeń symbolicznych |
• wyjaśnić, na czym polega
katastroficzny charakter wypowiedzi Sajetana |
*53. Kreacja postaci (lektura obowiązkowa) |
• wskazać imiona i nazwiska znaczące
oraz wyjaśnić ich sens |
• zaprezentować przemiany Scurvy’ego i określić ich funkcję • zaprezentować przemiany Księżnej i
określić ich funkcję |
• wyjaśnić, na czym polega groteskowość
przedstawiania postaci |
• dokonać analizy relacji pomiędzy
Księżną a Prokuratorem |
• odnieść kreację Księżnej do
archetypów kobiecości |
*54. Praca, rewolucja, totalitaryzm w Szewcach Stanisława Ignacego
Witkiewicza (lektura obowiązkowa) |
• nazwać i scharakteryzować kolejne
rewolucje |
• omówić sposób wykorzystania motywu
pracy w Szewcach • omówić funkcję Hiper-Robociarza |
• odnieść kolejne przewroty
przedstawione w tekście do kontekstu historycznego |
• omówić społeczne, światopoglądowe i
psychologiczne motywacje poszczególnych grup rewolucjonistów |
• omówić funkcję przemocy w utworze |
*55. Szewcy Stanisława
Ignacego Witkiewicza – forma i struktura dzieła (lektura obowiązkowa) |
• zaprezentować teorię Czystej Formy |
• omówić katastroficzny charakter
zakończenia utworu •
wyjaśnić, w jaki sposób Witkacy realizuje w tekście teorię Czystej Formy |
• omówić awangardowy i groteskowy
charakter didaskaliów • zinterpretować symbolikę przedmiotów
o szczególnym znaczeniu |
• zinterpretować zakończenie utworu |
• odczytać zakończenie Szewców w kontekście triady
heglowskiej |
*56. Szewcy Stanisława
Ignacego Witkiewicza (lektura obowiązkowa) |
• porównać zakończenia Szewców i Ferdydurke |
• porównać sposoby ukazania rewolucji w
Szewcach Witkacego i Nie-Boskiej komedii Zygmunta
Krasińskiego |
• omówić związek pomiędzy motywem nudy
w Szewcach a dekadencką melancholią |
• dokonać analizy obrazu Mileny
Chmielewskiej Nuda w kontekście motywu
nudy w utworze • omówić dyskurs kulturowy pomiędzy Szewcami a Weselem Stanisława Wyspiańskiego |
• porównać motywy rewolucji w Szewcach i filmie Lecha Majewskiego Młyn i krzyż |
*58. Jednostka kontra urząd (lektura obowiązkowa) |
• omówić treść utworu • opisać sąd, przed którym staje
bohater |
• scharakteryzować głównego bohatera
tekstu • omówić reakcje bohatera na poranne
zajście |
• omówić świat przedstawiony pod kątem
absurdu i groteski |
• omówić przestrzeń powieści w
odniesieniu do motywu labiryntu |
• odnieść motyw labiryntu do tradycji
kulturowej |
*59. i 60. Proces Franza Kafki
– symboliczne odczytanie powieści (lektura obowiązkowa) |
• omówić rolę rodziny i znajomych w
życiu głównego bohatera utworu |
• omówić przemianę bohatera utworu • omówić kompozycję utworu |
• wskazać w tekście aluzje biblijne i zinterpretować
ich znaczenie • omówić sposób kreacji świata
przedstawionego podkreślający ponadczasowość utworu |
• zinterpretować przypowieść o
odźwiernym • zinterpretować rozmowę bohatera z
księdzem • omówić symboliczne znaczenie
człowieka w oknie na początku i końcu powieści • zinterpretować zakończenie powieści |
• porównać ujęcia motywu labiryntu w Procesie Franza Kafki i Sklepach cynamonowych Brunona Schulza • porównać wizje ludzkiego losu
przedstawione w Procesie Franza
Kafki i Szewcach Stanisława Ignacego Witkiewicza |
*61. i 62. Woland i jego świta – Mistrz i Małgorzata Michaiła Bułhakowa (lektura obowiązkowa) |
• omówić treść powieści • przedstawić członków szatańskiej świty
|
• omówić sposoby przedstawiania szatana
w różnych epokach • scharakteryzować Wolanda (m.in. przez
pryzmat opinii wygłaszanych na jego temat) • scharakteryzować członków szatańskiej
świty • określić funkcję członków szatańskiej
świty w powieści |
• wskazać w kreacji szatana nawiązania
do Fausta Johanna Wolfganga Goethego • omówić sposoby przedstawienia dobra i
zła na świecie w Mistrzu i Małgorzacie
Michaiła Bułhakowa oraz Fauście
Johanna Wolfganga Goethego • wyjaśnić sens przemiany bohaterów
podczas lotu w przestworzach |
• zinterpretować motto w odniesieniu do
całości utworu • omówić symbolikę przestrzeni w
powieści |
• odnieść sposób przedstawienia szatana
w powieści do tradycji kulturowej |
*63. Czy mieszkańcy Moskwy zmienili się
wewnętrznie? – Mistrz i Małgorzata
Michaiła Bułhakowa (lektura obowiązkowa) |
• zaprezentować scenę w Variétés • zaprezentować wady mieszkańców Moskwy
przedstawione przez narratora w scenie w Variétés
i w całej powieści |
• przedstawić sposób kreacji bohaterów
drugoplanowych w utworze |
• wskazać w scenie w Variétés topos theatrum mundi i
określić jego funkcję • zinterpretować sposób zachowania
szatańskiej świty w stosunku do mieszkańców Moskwy |
• przedstawić scenę w Variétés i omówić jej znaczenie w planie ideowym powieści |
• wskazać podobieństwa w sposobie
ukazania wielkomiejskiego społeczeństwa na obrazie Ottona Dixa
Wielkie miasto i w powieści Michaiła
Bułhakowa |
*64. Miłość, która ocala – Mistrz i Małgorzata Michaiła Bułhakowa
(lektura obowiązkowa) |
• omówić pierwsze spotkanie mistrza i
Małgorzaty • zaprezentować historię miłości
bohaterów |
• omówić kreację Małgorzaty |
• omówić miłość bohaterów w kategorii
fatalizmu • zinterpretować zachowanie Małgorzaty
po balu u szatana |
• dokonać analizy przemiany Małgorzaty
w wiedźmę w kontekście wolności • zinterpretować zakończenie historii
mistrza i Małgorzaty |
• omówić sposób zreinterpretowania
historii Fausta i Małgorzaty w powieści |
*65. Wątki biblijne w Mistrzu i Małgorzacie Michaiła Bułhakowa (lektura obowiązkowa) |
• porównać kreacje Jeszui i Piłata z
biblijnymi pierwowzorami • omówić filozofię Jeszui |
• omówić sposób psychologizacji Jeszui
i Piłata w powieści • omówić sposób kreacji Piłata |
• omówić funkcję wprowadzenia historii
Jeszui i Piłata do powieści • omówić sposoby przedstawienia
Mateusza Lewity i Judy z Kiriatu • omówić relacje pomiędzy Wolandem i
Mateuszem w końcówce powieści |
• zinterpretować znaczenie
sekularyzacji historii biblijnej • zinterpretować symboliczne znaczenie
tęsknoty Piłata |
• odnieść sposób przedstawienia Jeszui
do tradycji kulturowej |
*66. Nawiązania – Ewa Lipska, Miłość,
droga Pani Schubert… (wybór) |
•
omówić treść fragmentów utworów |
•
określić cechy gatunkowe utworów •
scharakteryzować nadawcę listów |
•
wskazać metafory opisujące miłość i zinterpretować ich znaczenie |
•
porównać sposób kreacji miłości w utworach Ewy Lipskiej z historią mistrza i
Małgorzaty |
•
omówić obraz Marca Chagalla Kochankowie
z Vence w kontekście utworów |
DWUDZIESTOLECIE
MIĘDZYWOJENNE – KSZTAŁCENIE JĘZYKOWE |
|||||
67. i 68. Poprawność językowa. Norma językowa |
• zdefiniować normę językową • wymienić kryteria poprawności językowej • zaprezentować podział innowacji językowych • wymienić funkcje innowacji językowych • zdefiniować modę językową |
• wskazać różnice pomiędzy normą wzorcową a normą użytkową • wskazać wyrazy zgodne z normą językową |
• wyjaśnić zmiany zachodzące w normie językowej • ocenić podane elementy pod kątem kryteriów poprawności językowej |
• odróżnić zamierzoną innowację
językową od błędu językowego |
• omówić funkcje innowacji językowych w tekstach literackich |
69. Kompetencje językowe |
•
posługiwać się nowo poznanym słownictwem |
•
wykorzystywać teorię podczas wykonywania zadań |
•
poszerzać swoją świadomość językową |
• funkcjonalnie wykorzystywać wiedzę
językową |
• wykorzystywać wiedzę językową przy analizie tekstów literackich |
70. Błędy językowe |
• zaprezentować klasyfikację błędów
językowych • wymienić typy błędów językowych |
• przedstawić podział błędów językowych
ze względu na obszary języka • zaprezentować przyczyny powstawania błędów
językowych • wskazać błędy językowe w tekście |
• nazwać błędy językowe znalezione w
tekście |
• poprawić błędy językowe |
• wyjaśnić, na czym polegają błędy
językowe w tekście |
DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE –
TWORZENIE WYPOWIEDZI Z ELEMENTAMI RETORYKI |
|||||
*71. Felieton |
• zaprezentować cechy i funkcje felietonów • wymienić rodzaje felietonów • zaprezentować etapy tworzenia felietonów |
• wskazać cechy stylu publicystycznego w felietonie • omówić kompozycję felietonów |
• omówić język i styl felietonów • dokonać analizy języka podanego felietonu |
• zredagować felieton |
|
DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE –
POWTÓRZENIE I PODSUMOWANIE |
|||||
72. Powtórzenie |
•
odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i opinie |
•
wykorzystać najważniejsze konteksty |
•
wyciągnąć wnioski •
określić własne stanowisko |
• poprawnie zinterpretować wymagany
materiał • właściwie argumentować • uogólniać, podsumowywać i porównywać |
• wskazać i wykorzystać konteksty |
WOJNA
I OKUPACJA – O EPOCE |
|||||
73. Wojna i
okupacja – kontekst historyczno-społeczny |
• określić ramy czasowe epoki • opisać formy represji na obszarach okupowanych przez III Rzeszę |
• opisać sytuację panującą w okupowanej Polsce |
• omówić zjawisko Holokaustu |
• omówić rolę Polskiego Państwa Podziemnego |
• scharakteryzować życie codzienne w Generalnym Gubernatorstwie |
74. Sztuka wobec
wojny |
• zaprezentować ograniczenia rozwoju sztuki w czasie II wojny
światowej • wymienić formy funkcjonowania sztuki w czasie II wojny światowej |
• omówić wpływ wojny na rozwój sztuki i sytuację artystów |
• omówić funkcję sztuki okolicznościowej na okupowanych terenach • omówić rolę fotografii w czasie II wojny światowej |
• zinterpretować dzieła sztuki powstałe
w okresie wojny i okupacji |
• analizować dzieła sztuki okresu wojny i okupacji pod względem
formalnym |
WOJNA
I OKUPACJA – TEKSTY Z EPOKI I NAWIĄZANIA |
|||||
75. Historiozoficzna
refleksja nad dziejami ludzkości |
• wskazać w wierszu elementy związane z militariami |
• omówić sposób prezentowania upływającego czasu przez podmiot
liryczny wiersza • rozpoznać środki językowe użyte w utworze i określić ich
funkcję |
• zinterpretować funkcję odwołań do militarnej przeszłości • zaprezentować koncepcję dziejów wyłaniającą się z wiersza • omówić funkcję zestawienia w wierszu przeszłości i
teraźniejszości |
• zinterpretować ostatnią strofę wiersza |
• odnieść zawartą w wierszu historiozoficzną koncepcję dziejów do
tradycji literackiej |
76. Tragizm
pokolenia Kolumbów w wierszu Pokolenie [Wiatr drzewa spienia…] Krzysztofa
Kamila Baczyńskiego |
• wskazać motywy arkadyjskie i katastroficzne w pierwszej części
wiersza |
• omówić kompozycję wiersza • wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego utworu • rozpoznać środki językowe użyte w wierszu i określić ich
funkcję |
• zinterpretować zestawienie motywów arkadyjskich i
katastroficznych w utworze • omówić kompozycyjną funkcję paralelizmów w środkowej części
wiersza • wypowiedzieć się na temat wartości utraconych przez członków
pokolenia |
• zinterpretować znaczenie odwołania do Iliady Homera • zinterpretować puentę wiersza |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy wiersza |
77. Z głową na karabinie Krzysztofa
Kamila Baczyńskiego – polemika z poezją tyrtejską |
• wskazać w wierszu elementy przeszłości i teraźniejszości |
• omówić kompozycję wiersza • wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego utworu • rozpoznać środki językowe użyte w wierszu i określić ich
funkcję |
• omówić sposób i funkcje kontrastowego zestawienia przeszłości i
teraźniejszości •
odnieść przedstawiony w wierszu motyw żołnierza do tradycji literackiej |
• zinterpretować metaforykę tekstu • zinterpretować puentę utworu |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy wiersza |
78. Dziecko wobec
wojny – Elegia o… [chłopcu polskim] Krzysztofa Kamila
Baczyńskiego |
• wskazać podmiot liryczny i adresata lirycznego wiersza |
• omówić kompozycję wiersza • rozpoznać środki językowe użyte w wierszu i określić ich
funkcję • wskazać w wierszu cechy elegii |
• odnieść motyw cierpiącej matki do tradycji literackiej • wypowiedzieć się na temat kreacji podmiotu lirycznego utworu |
• zinterpretować puentę wiersza |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy wiersza |
79. Mityzacja
miłości |
• wskazać podmiot liryczny i adresata lirycznego wiersza • opisać przedstawione w wierszu relacje między kochankami |
• wskazać cechy liryki miłosnej w utworze • omówić kompozycję wiersza • rozpoznać środki językowe użyte w wierszu i określić ich
funkcję |
• wskazać kontekst biograficzny utworu • określić nastrój wiersza i wskazać środki językowe, dzięki
którym został on osiągnięty |
• zinterpretować ostatnią strofę –
dedykację |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy wiersza |
80. Interpretacja
tekstu – ćwiczenia |
• odczytać
wskazówki dotyczące interpretacji tekstu |
•
zinterpretować tekst według podanych wskazówek |
•
wyjaśnić, czym są konteksty: literacki, historyczny, biograficzny,
historycznoliteracki, kulturowy, filozoficzny, egzystencjalny |
• określić rolę kontekstów w odczytaniu
sensu utworu |
• omówić funkcję środków językowych w tekście |
81. Krytyczne
czytanie tekstu – ćwiczenia |
• uporządkować informacje zawarte w
tekstach |
•
przetworzyć informacje zawarte w tekstach |
•
rozpoznać główne problemy w tekstach |
•
sformułować argumenty potwierdzające stanowiska autorów • przedstawić i uzasadnić własne sądy |
• podjąć polemikę |
82. Problem
etycznej odpowiedzialności świadków zbrodni |
• omówić treść wiersza • wskazać podobieństwa pomiędzy opisanymi wydarzeniami |
• omówić kompozycję wiersza • rozpoznać środki językowe użyte w utworze i określić ich
funkcję • omówić kreację podmiotu lirycznego wiersza |
• wskazać konteksty historyczne utworu • omówić znaczenie motywu karuzeli dla przekazu wiersza |
• sformułować tezę interpretacyjną utworu • zinterpretować puentę wiersza |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
83. Pytania o
sens sztuki po wojnie – Przedmowa
Czesława Miłosza |
• omówić treść wiersza • określić rodzaj liryki |
• wypowiedzieć się na temat podmiotu lirycznego utworu • rozpoznać środki językowe użyte w wierszu i określić ich
funkcję |
• scharakteryzować dwa modele poezji ukryte pod sformułowaniami: mowa
prosta i czarodziejstwo słów |
• zinterpretować metaforykę utworu • zinterpretować puentę wiersza |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
84. Dwa obrazy
rzeczywistości w Walcu Czesława
Miłosza |
• omówić treść wiersza • określić rodzaj liryki • wskazać dwa plany czasowe |
• omówić kompozycję wiersza • wyjaśnić funkcję klamry kompozycyjnej w utworze • rozpoznać środki językowe użyte w wierszu i omówić ich funkcję |
• zaprezentować sposób ukazania balu • omówić obrazy poetyckie będące wizjami katastrofy XX w. |
• odnieść wykorzystany w wierszu motyw
tańca do tradycji literackiej • zinterpretować metaforykę wiersza |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
85. Wyznanie
ocalonego – Ocalony Tadeusza
Różewicza |
• wskazać kontrastowe pojęcia wymienione przez podmiot liryczny |
• omówić kompozycję wiersza • wypowiedzieć się na temat kreacji podmiotu lirycznego w wierszu • rozpoznać środki językowe użyte w utworze i określić ich
funkcję |
•
omówić funkcję wykorzystania kontrastowych pojęć • omówić funkcję powtórzenia wyrazu widziałem • wskazać w wierszu konteksty biblijne i wyjaśnić ich funkcję |
• zinterpretować funkcję klamry
kompozycyjnej utworu |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
86. Manifestacja
żalu |
• omówić treść wiersza • określić rodzaj liryki • wymienić przedstawione w wierszu atrybuty młodości • wskazać adresata lirycznego wiersza |
• omówić kompozycję wiersza • wskazać w utworze cechy gatunkowe lamentu • rozpoznać środki językowe użyte w utworze i określić ich
funkcję |
• omówić funkcję prezentacji w wierszu atrybutów młodości • omówić kreację podmiotu lirycznego wiersza • wskazać w utworze nawiązania biblijne i mitologiczne oraz
określić ich funkcję |
• zinterpretować puentę wiersza |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
87. Samotność w
cierpieniu – Ściana Tadeusza
Różewicza |
• omówić treść wiersza • określić rodzaj liryki |
• omówić sposób przedstawienia bohaterki utworu • omówić kompozycję wiersza • rozpoznać środki językowe użyte w utworze i określić ich
funkcję |
• odnieść obraz cierpiącej matki do tradycji kulturowej |
• omówić symbolikę tytułowej ściany |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
88. Interpretacja
tekstu – ćwiczenia |
• odczytać
wskazówki dotyczące interpretacji tekstu |
•
zinterpretować tekst według podanych wskazówek |
•
wyjaśnić, czym są konteksty: literacki, historyczny, biograficzny,
historycznoliteracki, kulturowy, filozoficzny, egzystencjalny |
• określić rolę kontekstów w odczytaniu
sensu utworu |
• omówić funkcję środków językowych w tekście |
89. Człowiek
wobec człowieka w Proszę państwa do
gazu Tadeusza Borowskiego (lektura
obowiązkowa) |
• omówić treść tekstu • zaprezentować różne reakcje osób wychodzących z wagonów |
• omówić kreację narratora tekstu • omówić kreacje bohaterów tekstu • omówić sposób przedstawienia esesmanów |
• omówić konteksty: historyczny i biograficzny • omówić funkcję gwary obozowej w tekście |
• wskazać cechy człowieka zlagrowanego |
• omówić funkcję behawioralnego sposobu
opisu bohaterów |
90. Człowiek
wobec zła w Proszę państwa do gazu
Tadeusza Borowskiego (lektura
obowiązkowa) |
• omówić zachowania więźniów |
•
wskazać elementy opisu behawioralnego w prezentacji rzeczywistości obozowej |
• wypowiedzieć się na temat relacji kat – ofiara w tekście • wyjaśnić, na czym polega Dekalog odwrócony w rzeczywistości
obozowej |
• omówić sposób przedstawienia w tekście tragizmu więźniów |
• dokonać analizy sposobu prowadzenia rozmowy przez więźniów
przed przybyciem transportu |
91. Nawiązania –
Jan Józef Szczepański, Przed nieznanym
trybunałem (fragmenty) |
• omówić treść fragmentów tekstu |
• omówić funkcje, jakie – według autora eseju – pełniły obozy
koncentracyjne |
• wyjaśnić, dlaczego autor nazywa czyn franciszkanina wstrząsającym przełomem |
• porównać esej Jana Józefa
Szczepańskiego z wierszem Ocalony
Tadeusza Różewicza |
• porównać język eseju Jana Józefa
Szczepańskiego z językiem prozy Tadeusza Borowskiego |
92. Nawiązania – Irit Amiel, Spóźniona (wybór) |
• omówić treść utworów • wskazać bohaterów wierszy |
• omówić kreację bohaterki wiersza Ona • rozpoznać środki językowe użyte w wierszach i określić ich
funkcję |
• omówić funkcję ubioru w wierszu Ona |
• zinterpretować tytuł Egzamin
z Zagłady • wypowiedzieć się na temat obowiązków przedstawionych w wierszu Egzamin z Zagłady |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wierszy |
93. Nawiązania –
Zyta Rudzka, Ślicznotka doktora Józefa
(fragmenty) |
• omówić treść fragmentów powieści |
• scharakteryzować bohaterów fragmentów utworu • wypowiedzieć się na temat kreacji Pani Czechny |
• omówić stosunek Pani Czechny do
siebie i swoich doświadczeń wojennych |
• wskazać podobieństwa pomiędzy
pensjonariuszami domu pomocy społecznej a więźniami obozu koncentracyjnego |
• omówić funkcję opisów cielesności we
fragmentach powieści Zyty Rudzkiej i opowiadaniach Tadeusza Borowskiego |
94. Krytyczne czytanie
tekstu – ćwiczenia |
• uporządkować informacje zawarte w
tekstach |
•
przetworzyć informacje zawarte w tekstach |
•
rozpoznać główne problemy w tekstach |
•
sformułować argumenty potwierdzające stanowiska autorów • przedstawić i uzasadnić własne sądy |
• podjąć polemikę |
95. i 96. Rzeczywistość
łagrów (lektura obowiązkowa) |
• omówić treść tekstu • wymienić kolejne elementy systemu
opresji w ZSRR • opisać rzeczywistość obozową |
• scharakteryzować opisaną w tekście
Wielką Przemianę więźnia • omówić funkcje i znaczenie
poszczególnych instytucji obozowych • omówić hierarchię panującą w obozie |
• zaprezentować obóz jako instytucję
wychowawczą •
omówić mechanizmy obronne więźniów |
• dokonać analizy przedstawionego w
tekście stopniowego pozbawiania więźnia człowieczeństwa |
• omówić kontekst biograficzny utworu |
97. Problematyka
moralna Innego świata Gustawa
Herlinga-Grudzińskiego (lektura
obowiązkowa) |
• zaprezentować bohaterów utworu |
• omówić relacje pomiędzy więźniami • omówić postawy więźniów, którzy dali
się całkowicie upodlić • omówić postawy więźniów, którzy
podjęli próbę zachowania człowieczeństwa |
• zaprezentować obóz jako system
utrzymywania więźniów tuż poniżej granicy człowieczeństwa •
porównać sposoby ukazania więźniów w Innym
świecie Gustawa Herlinga-Grudzińskiego
i w utworach Tadeusza Borowskiego |
• zinterpretować rozdział Upadek Paryża |
• dokonać analizy procesu reifikacji |
98. Inny świat Gustawa Herlinga-Grudzińskiego – literatura
piękna czy literatura faktu? (lektura
obowiązkowa) |
• zdefiniować literaturę faktu • zdefiniować literaturę piękną |
• wskazać cechy literatury faktu w utworze
• wskazać cechy języka świadczące o
przynależności utworu do literatury pięknej • rozpoznać środki językowe użyte w
tekście i określić ich funkcję |
• omówić znaczenie klamry kompozycyjnej
utworu |
• wskazać różne płaszczyzny
interpretacji tekstu: psychologiczną, polityczną, socjologiczną,
filozoficzną, etyczną |
• dokonać analizy językowej fragmentów rozdziału
Ręka w ogniu |
99. Nawiązania –
Gieorgij Władimow, Wierny Rusłan. Historia obozowego psa (fragmenty) |
• omówić treść fragmentów tekstu |
• omówić relację pomiędzy panem a psem • nazwać emocje Rusłana |
• zaprezentować rolę, jaką Rusłan
odgrywał w łagrze • opisać świat łagru widziany oczami
psa |
• zinterpretować historię Rusłana jako
metaforę systemu totalitarnego |
• zaprezentować Rusłana jako kata i ofiarę |
100. i 101. Historia
deformuje, pamięć ocala – Zdążyć przed
Panem Bogiem Hanny Krall (lektura
obowiązkowa) |
• omówić treść tekstu • omówić historie poszczególnych ludzi,
na których koncentruje się Marek Edelman • wymienić postacie historyczne, o
których jest mowa w tekście |
• wskazać w relacji Marka Edelmana
wydarzenia istotne z perspektywy historycznej i te pomijane w raportach |
• wskazać różnice pomiędzy wielką a
małą historią • przedstawić sposób mówienia przez Marka
Edelmana o Mordechaju Anielewiczu • omówić sposób relacjonowania w
tekście wydarzeń i funkcję komentarzy Edelmana |
• wypowiedzieć się na temat sposobu
mówienia przez Edelmana o sobie i swojej roli po powstaniu |
• omówić mechanizm pamięci w kontekście
nawracania motywów w tekście |
102. O śmierci,
życiu i Panu Bogu – Zdążyć przed Panem
Bogiem Hanny Krall (lektura
obowiązkowa) |
• omówić powody wybuchu powstania w
getcie przedstawione przez Marka Edelmana • zaprezentować różne sposoby mówienia
o śmierci w tekście |
• zaprezentować funkcję Marka Edelmana
w getcie i omówić jej wpływ na bohatera • zaprezentować sposoby postrzegania
Boga przez bohaterów tekstu |
• przedstawić sposób mówienia o życiu w
kontekście operacji serca • omówić wpływ doświadczeń życiowych człowieka
na sposób postrzegania przez niego Boga |
• zinterpretować zakończenie tekstu |
• zinterpretować znaczenie
współistnienia w tekście dwóch płaszczyzn czasowych |
103. Nawiązania –
Wojciech Tochman, Jakbyś kamień jadła (fragmenty) |
• omówić treść fragmentów tekstu |
• wskazać cechy reportażu w tekście • scharakteryzować doktor Ewę Klonowski • omówić sposób identyfikacji zwłok |
• porównać fragmenty reportażu
Wojciecha Tochmana ze Zdążyć przed
Panem Bogiem Hanny Krall •
omówić funkcję przestrzeni, w której jest dokonywana identyfikacja zwłok |
• dokonać analizy języka relacji |
• omówić kontekst historyczny reportażu
Wojciecha Tochmana |
WOJNA I OKUPACJA – KSZTAŁCENIE JĘZYKOWE |
|||||
*105. Tabu językowe |
• zdefiniować pojęcie tabu • wymienić obszary podlegające tabu • wyjaśnić, na czym polega tabu
językowe • wymienić strategie unikania języka
nieakceptowanego społecznie |
• wyjaśnić, jak zmieniały się zakres i
znaczenie tabu • wskazać zjawiska wpływające na
przemiany tabu |
• podać przyczyny tabuizacji • wskazać relacje pomiędzy tabu a
sytuacją komunikacyjną • nazwać podane strategie unikania tabu |
• używać języka zastępczego w celu
uniknięcia tabu językowego • omówić konsekwencje łamania tabu |
• wskazać przykłady łamania tabu w
mediach i kulturze |
*106. Kompetencje
językowe |
•
posługiwać się nowo poznanym słownictwem |
•
wykorzystywać teorię podczas wykonywania zadań |
•
poszerzać swoją świadomość językową |
• funkcjonalnie wykorzystywać wiedzę
językową |
• wykorzystywać wiedzę językową przy analizie tekstów literackich |
WOJNA
I OKUPACJA – TWORZENIE WYPOWIEDZI Z ELEMENTAMI RETORYKI |
|||||
*107. Interpretacja
porównawcza |
• wymienić cechy charakterystyczne
interpretacji porównawczej • zaprezentować dwa sposoby
porównywania utworów |
• wskazać obszary, które trzeba wziąć
pod uwagę podczas porównywania utworów • omówić kompozycję interpretacji
porównawczej • sporządzić plan odtwórczy
interpretacji porównawczej |
• wskazać obszary podanych tekstów
ważne dla analizy porównawczej • sporządzić plan kompozycyjny analizy
porównawczej • ustalić zasadę, według której
zestawiono teksty |
• dokonać analizy przykładów
interpretacji porównawczych • zredagować analizę porównawczą |
|
WOJNA
I OKUPACJA – POWTÓRZENIE I PODSUMOWANIE |
|||||
108. Powtórzenie |
•
odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i opinie |
•
wykorzystać najważniejsze konteksty |
•
wyciągnąć wnioski •
określić własne stanowisko |
• poprawnie zinterpretować wymagany
materiał • właściwie argumentować • uogólniać, podsumowywać i porównywać |
• wskazać i wykorzystać konteksty |
Autorka:
Magdalena Lotterhoff