Wymagania
edukacyjne na poszczególne oceny − Ponad
słowami klasa 4. Edycja 2024
Warunkiem koniecznym
do uzyskania oceny pozytywnej niezależnie od średniej ważonej jest
przystąpienie do wszystkich obowiązkowych form sprawdzania wiedzy oraz
zaliczenie wskazanych przez nauczyciela form sprawdzenia wiedzy i umiejętności
(np. praca klasowa lub sprawdzian lub wypowiedź ustna).
* zakres rozszerzony
materiał obligatoryjny
materiał fakultatywny
Numer |
Wymagania na ocenę
dopuszczającą |
Wymagania na ocenę dostateczną |
Wymagania na ocenę dobrą |
Wymagania na ocenę bardzo
dobrą |
Wymagania na ocenę celującą |
Uczeń potrafi: |
Uczeń potrafi
to, co na ocenę dopuszczającą, oraz: |
Uczeń potrafi
to, co na ocenę dostateczną, oraz: |
Uczeń potrafi
to, co na ocenę dobrą, oraz: |
Uczeń potrafi
to, co na ocenę bardzo dobrą, oraz: |
|
WSPÓŁCZESNOŚĆ – O EPOCE |
|||||
2. Współczesna rzeczywistość |
• określić początek epoki • wskazać wydarzenia historyczne oraz inne
czynniki, które ukształtowały epokę |
• zaprezentować najważniejsze wydarzenia w
powojennej historii Polski i omówić ich wpływ na kulturę |
• omówić zjawisko globalizacji • wypowiedzieć się na temat rewolucji
informatycznej i jej znaczenia we współczesnym świecie |
• wypowiedzieć się na temat funkcjonowania
demokracji i przestrzegania praw człowieka we współczesnym świecie |
• wypowiedzieć się na temat zjawiska
wielokulturowości we współczesnym świecie |
3. Filozofia
współczesna |
• wymienić
najważniejsze kierunki filozoficzne współczesności |
• zreferować założenia
współczesnych nurtów filozoficznych |
• omówić relacje
pomiędzy filozofią a rzeczywistością współczesną |
• porównać
współczesne nurty filozoficzne |
• podjąć
dyskusję na temat współczesnych nurtów filozoficznych |
4. i 5. Sztuka
współczesna |
• wymienić cechy dominujących w epoce stylów sztuki • omówić nowe formy artystyczne |
• rozpoznać na przykładach dominujące style sztuki
współczesnej • wymienić nazwiska najważniejszych twórców epoki i
rozpoznać ich dzieła • wskazać najważniejsze tendencje w historii kina
powojennego |
• wskazać najważniejsze tendencje we współczesnej
muzyce rozrywkowej i je omówić |
• wskazać dominujące tendencje w teatrze
współczesnym |
• przeanalizować wybrane dzieło sztuki na podstawie
podanych kryteriów |
WSPÓŁCZESNOŚĆ –
TEKSTY Z EPOKI |
|||||
6. Wprowadzenie do literatury współczesnej |
• wymienić tendencje we współczesnej literaturze
światowej |
• wskazać najważniejszych twórców literatury
światowej |
• wskazać najważniejsze tendencje w literaturze
polskiej i omówić ich związek z wydarzeniami historycznymi |
• wymienić i scharakteryzować tematy dominujące w
literaturze polskiej |
• omówić
wybrany trend literatury światowej |
7. Powieść‑świadectwo
– Droga donikąd Józefa Mackiewicza (lektura obowiązkowa) |
• zrelacjonować treść poznanych fragmentów |
• wskazać realia historyczne opisane w powieści • wskazać cechy reportażu w powieści • wskazać konteksty historyczne |
• wskazać i omówić fragmenty opisujące życie
bohaterów w przestrzeni zsowietyzowanej |
• zinterpretować warstwę symboliczną
utworu |
• omówić kontekst
historyczny |
8. Bohaterowie
i ich wybory – Droga donikąd Józefa Mackiewicza (lektura obowiązkowa) |
• zrelacjonować działania bohaterów |
• scharakteryzować bohaterów • omówić różne spojrzenia bohaterów na nową
polityczną rzeczywistość • wskazać konteksty społeczne, historyczne |
• zrekonstruować światopogląd bohaterów na
podstawie ich słów i zachowań |
• zinterpretować tytuł powieści |
• zaprezentować uniwersalną wymowę powieści |
9. i 10. Dżuma Alberta Camusa – różne
poziomy odbioru powieści (lektura obowiązkowa) |
• zrelacjonować treść powieści |
• wskazać elementy powieści pozwalające traktować
ją jako parabolę • wskazać metaforyczne odczytania powieści |
• uzasadnić, w oparciu o tekst, możliwość
odczytania utworu jako opowieści o chorobie, wojnie, systemie totalitarnym,
ogólnym problemie zła w świecie |
• zinterpretować zakończenie utworu |
• omówić konteksty potrzebne do interpretacji
utworu |
11. i 12. Bohaterowie
w konfrontacji ze złem – Dżuma Alberta Camusa (lektura obowiązkowa) |
• scharakteryzować życie mieszkańców Oranu przed
dżumą i w trakcie epidemii |
• omówić postawy bohaterów wobec dżumy w znaczeniu dosłownym
i metaforycznym • wskazać konteksty potrzebne do interpretacji
utworu |
• zinterpretować historię Jeana Tarrou |
• rozpatrzyć postawę doktora Rieux w kontekście
filozofii egzystencjalnej |
• dokonać analizy kazań ojca Paneloux |
13. Dżuma Alberta Camusa – kształt artystyczny utworu |
• wskazać różne formy narracji w powieści |
• określić funkcję różnych form narracyjnych w
utworze |
• wypowiedzieć się na temat stosunku narratora do
orańczyków oraz bohaterów drugoplanowych |
• omówić funkcję uniwersalizacji czasu
i przestrzeni w powieści |
• analizować sposób
opisu miasta w powieści |
14. Motyw
zła w literaturze |
• wymienić utwory, w
których pojawił się motyw zła |
• rozpoznać i skategoryzować realizacje motywu zła
w opisanych utworach |
• omówić różne sposoby opisywania zła w utworach
literackich |
• przeanalizować sposób ukazania zła w
utworach literackich |
• omówić sposób
przedstawienia zła w tekście nieliterackim |
15.
Kreowanie
świata poprzez słowo – W środku życia Tadeusza Różewicza* *W podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako obowiązkowe. |
• wypowiedzieć
się na temat kreacji podmiotu lirycznego • rozpoznać i
wskazać środki językowe użyte w wierszu |
• wykorzystywać odpowiednie
konteksty w interpretacji kreacji podmiotu lirycznego • omówić funkcję
środków językowych w budowaniu przesłania wiersza |
• zinterpretować
symbolikę noża i chleba w kontekście utworu • zinterpretować
zakończenie wiersza |
• dokonać
sfunkcjonalizowanej analizy wiersza |
|
16.
Dialog
z kulturą w wierszu Tadeusza Różewicza* *W podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane
jako obowiązkowe. |
• przedstawić
sytuację liryczną • przytoczyć
kontekst mitologiczny – mit o Dedalu i Ikarze |
• wskazać
powiązania pomiędzy obrazem a wierszem |
• omówić
reinterpretację mitu dokonaną przez Pietera Bruegla • omówić
stosunek podmiotu lirycznego do Ikara w pierwszej i drugiej części wiersza •
określić funkcję środków językowych użytych w wierszu |
• zinterpretować
znaczenie tytułu |
• omówić
wykorzystanie toposu Ikara w różnych tekstach literackich na przestrzeni epok |
17. Poeta wobec
braku Boga – bez Tadeusza Różewicza* *W
podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako
obowiązkowe. |
• przedstawić
sytuację liryczną |
• wypowiedzieć
się na temat podmiotu lirycznego • wskazać
nawiązania biblijne obecne w wierszu |
• wskazać
konteksty filozoficzne |
• zinterpretować
początek utworu |
• zinterpretować
wiersz w kontekście filozofii egzystencjalnej i nietzscheańskiej tezy „Bóg
umarł” |
18. Współczesne
piekło – brama Tadeusza Różewicza* *W podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako obowiązkowe. |
• opisać
przestrzeń przedstawioną w wierszu • wskazać aluzję
literacką w wierszu Różewicza |
•
wskazać elementy groteski w wierszu Różewicza |
•
określić funkcję groteski w wierszu Różewicza • omówić
wykorzystanie nawiązań do Boskiej komedii Dantego w różnych tekstach
literackich na przestrzeni epok |
• zinterpretować
znaczenie wizji piekła przedstawionych w obu tekstach |
• zinterpretować
symboliczne znaczenie bramy w kontekstach: religijnym, literackim,
historycznym |
19. Poetycki
pomnik – Matka odchodzi Tadeusza Różewicza* *W
podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako
obowiązkowe. |
• zrelacjonować treść fragmentów • wskazać środki językowe użyte we fragmentach i określić
ich funkcję |
• wypowiedzieć się na temat kreacji narratora i
podmiotu lirycznego • wskazać środki językowe użyte w podanych
fragmentach • wskazać w tekście cechy literatury funeralnej • wskazać konteksty potrzebne do interpretacji
utworu |
• omówić sposób opisywania matki w podanych
fragmentach • omówić sposób przedstawienia emocji w podanych
fragmentach • określić funkcję środków językowych użytych w
podanych fragmentach • porównać język liryki z językiem prozy we
fragmentach |
• omówić sposób przedstawienia samotności osoby
umierającej • zinterpretować przesłanie wierszy |
• omówić wykorzystanie toposu matki w
różnych tekstach literackich na przestrzeni epok |
20. Kartoteka Tadeusza Różewicza – wprowadzenie do analizy
utworu (lektura uzupełniająca) |
• wskazać w Kartotece cechy
zaczerpnięte z tradycji dramaturgicznej |
• omówić funkcję didaskaliów • wskazać elementy oniryczne w utworze • wskazać konteksty potrzebne do
interpretacji utworu |
• omówić funkcję fragmentarycznej kompozycji
dramatu |
• wyjaśnić znaczenie tytułu |
• wyjaśnić, w jaki sposób Kartoteka realizuje
założenia teatru otwartego |
21. Wśród
bohaterów Kartoteki (lektura uzupełniająca) |
• wymienić bohaterów pojawiających się w utworze i wyjaśnić,
jaką pełnią funkcję w dramacie |
• omówić kreację postaci • rozpoznać i wskazać środki językowe użyte w
tekście • wskazać elementy groteski w dramacie • wskazać konteksty potrzebne do interpretacji
utworu |
• określić funkcję środków językowych • określić funkcję chóru • określić funkcję groteski • omówić funkcję didaskaliów |
• omówić kreację Bohatera – przedstawionego w
samotności i wśród innych postaci |
• omówić sposób konstruowania postaci w dramacie |
22. Kartoteka
– diagnoza współczesności (lektura
uzupełniająca) |
• ułożyć życiorys Bohatera na podstawie
informacji znajdujących się w tekście |
• wskazać doświadczenia generacyjne,
które dzielą bohaterów • wskazać w tekście elementy języka
propagandy • wskazać konteksty historyczne,
społeczne i literackie |
• omówić stosunek Bohatera do świata • omówić wpływ przeszłości na Bohatera |
• wypowiedzieć się na temat nieufności
Bohatera wobec języka |
• omówić funkcję przestrzeni scenicznej w utworze |
23. Kartoteka Tadeusza Różewicza – konteksty (lektura uzupełniająca) |
• wymienić konteksty powiązane z utworem |
• zaprezentować wybrane konteksty |
• wskazać powiązania pomiędzy tekstem Kartoteki a
kontekstami |
• zinterpretować znaczenia wynikające z
intertekstualnego odczytania utworu |
• przeanalizować sposób przedstawienia podobnego
motywu w Kartotece i przywołanych kontekstach |
24. Obraz państwa totalitarnego w Roku 1984 George’a Orwella (lektura obowiązkowa) |
• zrelacjonować treść powieści • zaprezentować ministerstwa Oceanii i zakres ich
działalności |
• zaprezentować podział społeczny Oceanii i scharakteryzować
przestrzeń, w której rozgrywa się akcja antyutopii • wymienić i omówić sposoby sprawowania kontroli
nad obywatelami • wskazać konteksty potrzebne do interpretacji
utworu |
• omówić rolę Emmanuela Goldsteina w procesie
kreacji państwa totalitarnego • omówić funkcję konfliktów zbrojnych w procesie
kształtowania się państwa totalitarnego |
• wypowiedzieć się na temat relacji międzyludzkich
w państwie totalitarnym |
• przywołać i omówić konteksty kulturowe,
historyczne i społeczno-polityczne |
25. Kondycja
człowieka i człowieczeństwo w warunkach państwa totalitarnego (lektura obowiązkowa) |
• scharakteryzować Winstona i Julię |
• zaprezentować, na czym polega wolność według
Winstona i jak postrzega ją Julia • zaprezentować, na czym polega bunt bohaterów • wskazać konteksty potrzebne do
interpretacji utworu |
• wyjaśnić przyczyny różnych sposobów postrzegania
wolności przez bohaterów • omówić koncepcję człowieczeństwa na podstawie
ostatniej rozmowy Winstona z O’Brienem • przywołać konteksty literackie
dotyczące człowieczeństwa i wolności |
• zinterpretować słowa Winstona • zinterpretować zakończenie powieści |
• podjąć dyskusję na
temat człowieczeństwa w kontekście utworu |
26. Językowy
obraz świata – nowomowa w Roku 1984 Orwella (lektura obowiązkowa) |
• wyjaśnić, na czym polega kontrola nad
przeszłością • scharakteryzować nowomowę |
• wyjaśnić, na czym polega dwójmyślenie • wyjaśnić funkcję redukcji słownictwa w procesie
indoktrynacji |
• omówić funkcję kontroli przeszłości w państwie
totalitarnym |
• w kontekście lektury wyjaśnić znaczenie słów Ludwiga
Wittgensteina |
• podjąć dyskusję na temat tezy głoszącej, że
granice naszego języka są granicami naszego świata |
27. Rok
1984 George’a Orwella – konteksty |
• porównać metody przesłuchań opisane w Roku
1984 z metodami śledczymi przedstawionymi w Innym świecie Gustawa
Herlinga-Grudzińskiego |
• przywołać obrazy antyutopii w znanych sobie
filmach • zaprezentować literackie obrazy władzy
totalitarnej w znanych sobie tekstach literackich |
• wyjaśnić, czym są konteksty:
literacki, historyczny, biograficzny, historycznoliteracki, kulturowy,
religijny, filozoficzny, egzystencjalny |
• przeanalizować plakaty propagandowe i porównać je
z obrazem świata przedstawionym przez Orwella |
• omówić adaptacje książki Orwella |
28.
Motyw utopii w literaturze |
• wymienić utwory, w
których zawarty jest motyw utopii |
• rozpoznać i skategoryzować realizacje motywu
utopii w opisanych utworach |
• omówić różne sposoby przedstawiania utopii w
utworach literackich |
• interpretować motyw utopi w
odniesieniu do kontekstów: historycznego,
społecznego i politycznego |
• przeanalizować sposób ukazania utopii
w utworach literackich |
29. Kto przyniesie światu moralne ocalenie? – Traktat moralny Czesława Miłosza (lektura obowiązkowa) |
• zrelacjonować treść wiersza • wskazać podmiot liryczny i adresata
lirycznego |
• określić tematykę Traktatu
moralnego • omówić kreację podmiotu lirycznego • wskazać w tekście postawę, którą
zaleca poeta wobec wszelkich idei, teorii, programów • wskazać wykorzystane w utworze zabiegi
retoryczne |
• wyjaśnić, w jaki sposób została
przedstawiona relacja człowiek – historia • omówić zaproponowany przez podmiot
liryczny sposób ocalenia moralnego |
• zinterpretować zakończenie traktatu |
• omówić funkcję zabiegów retorycznych |
30.
Odezwa
do rządzących – Który skrzywdziłeś Czesława Miłosza* *W podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane
jako obowiązkowe. |
• przedstawić
sytuację liryczną • wskazać
adresata utworu |
• wypowiedzieć
się na temat kreacji podmiotu lirycznego • przedstawić
zawartą w utworze koncepcję artysty i sztuki |
• omówić funkcję
zastosowanej w utworze liryki apelu •
wskazać konteksty literackie odnoszące się do roli poety w zbiorowości |
• zinterpretować
ostatni wers utworu • zinterpretować
przesłanie utworu |
• podjąć
dyskusję na temat aktualności wiersza |
31. Ars poetica? Czesława Miłosza
– dialog z tradycją* *W podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako obowiązkowe. |
• zrelacjonować
treść wiersza |
• wypowiedzieć
się na temat kreacji podmiotu lirycznego • wskazać
w tekście fragmenty mówiące o problemach związanych z aktem tworzenia dzieła
literackiego • zaprezentować
utwory, w których pojawia się motyw poety |
• omówić
sposób przedstawienia artysty w wierszu • wyjaśnić,
jaka, według podmiotu lirycznego, powinna być relacja między formą a treścią
dzieła • scharakteryzować
język wywodu poetyckiego • wskazać
konteksty dotyczące ujęcia motywu ars poetica |
•
omówić sposób przedstawienia motywu poety w różnych utworach literackich |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy wiersza |
32. O społecznej i
intymnej roli języka – Moja wierna mowo Czesława Miłosza* *W podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako obowiązkowe. |
• zrelacjonować
treść wiersza •
wskazać podmiot liryczny i adresata lirycznego |
• wypowiedzieć
się na temat kreacji podmiotu lirycznego •
wskazać konteksty potrzebne do interpretacji utworu • zaprezentować
utwory, w których pojawia się motyw ojczyzny |
• omówić
kontekst historyczny utworu • omówić
kontekst biograficzny utworu • omówić
powiązania pomiędzy kontekstem biograficznym i historycznym a treścią utworu • omówić
sposób przedstawienia motywu ojczyzny w różnych utworach literackich |
• zinterpretować
metaforykę utworu • zinterpretować
ostatnią strofę wiersza |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy wiersza |
33. Odwrócony topos raju – Nad
strumieniem Czesława Miłosza* *W
podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako
obowiązkowe. |
• przedstawić
sytuację liryczną • określić
rodzaj liryki |
• wypowiedzieć
się na temat kreacji podmiotu lirycznego • rozpoznać i
wskazać środki językowe użyte w tekście • zaprezentować
utwory, w których pojawia się motyw raju |
• określić
funkcję środków językowych • omówić sposób
przedstawienia natury w wierszu • wyjaśnić, na
czym polega paradoksalny charakter piękna • omówić odwołanie
do motywu raju w utworze • wskazać
konteksty literackie dotyczące kreacji świata |
• zinterpretować
zakończenie utworu •
omówić sposób przedstawienia motywu raju w różnych utworach literackich |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy wiersza |
34. Poetycki obraz
Apokalipsy – U wrót doliny Zbigniewa Herberta* *W
podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako obowiązkowe. |
• przedstawić
sytuację liryczną • wskazać
kontekst biblijny • zaprezentować
różne postawy ludzkie wobec nieuniknionego |
• omówić
kreację podmiotu lirycznego • określić
rodzaj stylów językowych zestawionych ze sobą w utworze • wskazać
kontekst historyczny – II wojnę światową, obozy koncentracyjne • wskazać
konteksty kulturowe |
• omówić
znaczenie czasu i przestrzeni w wierszu • omówić
stosunek bohaterów wiersza do innych ludzi, zwierząt i przedmiotów • zaprezentować
utwory, w których pojawia się motyw sądu ostatecznego |
• omówić
sposób przedstawienia motywu sądu ostatecznego w różnych utworach literackich |
•
wypowiedzieć się na temat uniwersalnej wymowy wiersza |
35. Konfrontacja
dwóch koncepcji sztuki – Apollo i Marsjasz Zbigniewa Herberta* *W
podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako
obowiązkowe. |
• przedstawić
sytuację liryczną • zrelacjonować
mit o Apollu i Marsjaszu • określić
rodzaj liryki |
• określić,
jaką koncepcję sztuki symbolizuje Apollo, a jaką – Marsjasz • rozpoznać
i wskazać środki językowe użyte w tekście |
• omówić
kreację Apolla w wierszu Herberta • omówić
sposób przedstawienia Marsjasza • omówić
funkcję kontrastowego zestawienia Apolla i Marsjasza • omówić
funkcję cierpienia w wierszu |
• zinterpretować
początkowe wersy utworu • zinterpretować
zakończenie wiersza |
•
wypowiedzieć się na temat dwóch koncepcji sztuki przedstawionych w wierszu |
36. Dlaczego
klasycy Zbigniewa Herberta* – manifest artystyczny poety *W
podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako
obowiązkowe. |
• przedstawić sytuację liryczną • określić rodzaj liryki |
• wskazać
części kompozycyjne utworu • zaprezentować kontekst historyczny wiersza • rozpoznać i wskazać środki językowe użyte w
tekście |
• wypowiedzieć się na temat postawy Tukidydesa • skonfrontować ze sobą postawy Tukidydesa i współczesnych dowódców • określić artystyczne credo poety poprzez
udzielenie odpowiedzi na pytanie zawarte w tytule |
• zinterpretować ostatnią strofę |
• podjąć dyskusję na temat roli i zadań
sztuki w kontekście utworu |
*37. Refleksje na
temat historii i kultury – Akropol Zbigniewa Herberta* *W
podstawie programowej wybrany esej tego poety jest wskazany jako obowiązkowy. |
• zrelacjonować
treść eseju |
• wskazać
cechy gatunkowe eseju w tekście • rozpoznać
i wskazać środki językowe użyte w tekście |
• omówić,
opisane przez Herberta, doświadczenie podróży • wyjaśnić,
na czym polegały obawy poety przed konfrontacją z Akropolem •
określić funkcję środków językowych użytych w tekście |
• zinterpretować
tytuł zbioru Labirynt nad morzem |
• omówić
refleksje poety na temat współczesnego oglądu sztuki greckiej |
38. O
postawie wyprostowanej – Przesłanie Pana Cogito |
• określić sytuację liryczną w wierszu • wskazać adresata lirycznego |
• wypowiedzieć się na temat kreacji
podmiotu lirycznego • wskazać konteksty filozoficzne w
odniesieniu do kreacji podmiotu lirycznego • na podstawie wiersza stworzyć kodeks
moralny człowieka wyprostowanego |
• określić funkcję wykorzystanych w
wierszu kontekstów kulturowych • określić funkcję wykorzystanych w
wierszu środków językowych • zaprezentować utwory, w których
pojawia się motyw mędrca |
• zinterpretować metaforykę wiersza |
• omówić sposób przedstawienia motywu
mędrca w różnych utworach literackich |
39. Poeta
w czasie wojennym – Raport z oblężonego miasta Zbigniewa Herberta |
• zaprezentować sytuację liryczną
przedstawioną w utworze |
• omówić kreację podmiotu lirycznego • odnieść treść wiersza do tytułowej
formy raportu • wskazać konteksty historyczne w
wierszu |
• omówić sytuację egzystencjalną
człowieka żyjącego w oblężonym mieście • omówić sposób przedstawienia
kronikarza w wierszu Herberta i Dżumie Alberta Camusa • omówić funkcję kontekstów
historycznych w wierszu |
• zinterpretować metaforę oblężenia w
kontekście innych utworów literackich |
• porównać sposób przedstawienia
oblężenia w wierszu Herberta i Dżumie Alberta Camusa, uwzględniając
konteksty filozoficzne |
40.
Poetycka pokuta – Rehabilitacja
Wisławy Szymborskiej* *W podstawie
programowej wybrane wiersze tej poetki są wskazane jako obowiązkowe. |
• zrelacjonować treść
wiersza |
• wypowiedzieć
się na temat kreacji podmiotu lirycznego, uwzględniając kontekst biograficzny • rozpoznać
i wskazać środki językowe użyte w tekście |
• omówić
topos błazna w odniesieniu do wcześniej poznanych lektur • określić
funkcję środków językowych użytych w
tekście |
• zinterpretować
zakończenie wiersza |
•
zinterpretować wiersz w kontekście historycznym i w odniesieniu do prawd
uniwersalnych |
41. Człowiek wobec
natury – Rozmowa z kamieniem Wisławy Szymborskiej* *W
podstawie programowej wybrane wiersze tej poetki są wskazane jako
obowiązkowe. |
• wymienić
cechy charakterystyczne dla twórczości Wisławy Szymborskiej • zrelacjonować
treść wiersza |
• omówić
kompozycję wiersza • wypowiedzieć
się na temat kreacji podmiotu lirycznego |
• omówić
specyfikę twórczości Wisławy Szymborskiej • omówić
funkcję powtórzeń • wypowiedzieć
się na temat wyłaniającego się z utworu obrazu człowieka |
• zinterpretować
sformułowane przez kamień argumenty |
• podjąć
dyskusję na temat zawartej w wierszu koncepcji człowieczeństwa |
42. Poetycki akt
kreacji – Radość pisania Wisławy Szymborskiej* *W
podstawie programowej wybrane wiersze tej poetki są wskazane jako
obowiązkowe. |
• opisać
świat wykreowany przez poetkę |
• omówić
kreację podmiotu lirycznego • wskazać
środki językowe służące do wykreowania efektu plastyczności i zmysłowości |
• porównać
zaprezentowany w wierszu świat poetycki ze światem realnym •
omówić motyw poety kreatora w odniesieniu do wiersza i innych utworów
literackich |
• zinterpretować
metaforykę wiersza • zinterpretować
tytuł utworu • zinterpretować
puentę utworu |
• dokonać
sfunkcjonalizowanej analizy wiersza |
43. Filozoficzny
namysł nad człowiekiem – Monolog dla Kasandry Wisławy Szymborskiej* *W podstawie programowej wybrane wiersze tej poetki są wskazane jako obowiązkowe. |
• zaprezentować
sytuację liryczną • wskazać
fragmenty nawiązujące do mitologicznego źródła |
• wypowiedzieć
się na temat kreacji podmiotu lirycznego w odniesieniu do kontekstu
mitologicznego • omówić
kompozycję wiersza • zaprezentować
utwory, w których pojawia się motyw Kasandry •
wskazać środki językowe użyte w tekście |
• zaprezentować
i zinterpretować wnioski Kasandry na temat jej postawy • odnieść
przesłanie wiersza do kontekstów filozoficznych •
omówić funkcję środków językowych użytych w tekście |
• zinterpretować
obecne w utworze przeciwstawienia ja – oni • przeanalizować
stosunek Kasandry do umiejętności jasnowidzenia • zinterpretować
zakończenie wiersza |
• omówić sposób
przedstawienia motywu Kasandry w różnych utworach literackich |
44. Namysł nad
sztuką zideologizowaną – Miniatura średniowieczna Wisławy Szymborskiej* *W podstawie programowej wybrane wiersze tej poetki są wskazane jako obowiązkowe. |
• omówić
sytuację liryczną w wierszu • wskazać
elementy opisanej w wierszu feudalnej rzeczywistości • określić
rodzaj liryki |
• odnaleźć w
wierszu zarzuty wobec sztuki podporządkowanej konkretnej wizji świata • wskazać
konteksty kulturowe i historyczne |
• omówić funkcję
idealizacji świata • omówić funkcję
użytych w tekście środków językowych |
• zaprezentować
uniwersalną wymowę wiersza • odnieść
problematykę wiersza do znanych sobie kontekstów literackich i kulturowych |
•
podjąć dyskusję na temat zasadności istnienia sztuki zideologizowanej |
45. Życie jako
przedstawienie – Życie na poczekaniu Wisławy Szymborskiej* *W podstawie programowej wybrane wiersze tej poetki są wskazane jako obowiązkowe. |
• zaprezentować
sytuację liryczną wiersza • wskazać
sformułowania związane z teatrem |
• wypowiedzieć
się na temat kreacji podmiotu lirycznego |
• wypowiedzieć
się na temat zapisanej w utworze wizji roli człowieka w świecie • zaprezentować
utwory, w których pojawia się topos theatrum
mundi |
• zinterpretować
funkcję odwołań do teatru w wierszu • zinterpretować
zakończenie wiersza |
•
omówić sposób przedstawienia toposu theatrum
mundi w różnych utworach literackich |
46. Namysł nad
fenomenem zła – Nienawiść Wisławy Szymborskiej* *W
podstawie programowej wybrane wiersze tej poetki są wskazane jako
obowiązkowe. |
• wskazać przedstawione
w wierszu przyczyny istnienia nienawiści i skutki jej działań |
• wskazać środki
językowe użyte w tekście • scharakteryzować
tytułową nienawiść • wskazać
konteksty historyczne i społeczne, które łączą się z problematyką utworu |
• określić
funkcję środków językowych • odnieść
problematykę wiersza do zakończenia Dżumy Alberta Camusa •
omówić funkcję zastosowanej w wierszu ironii |
• zinterpretować
metaforykę wiersza • zinterpretować
zakończenie utworu |
• sformułować
uniwersalne przesłanie wiersza |
47.
Kochankowie jako motyw literacki – ***
[Jestem Julią…]
Haliny Poświatowskiej* *W
podstawie programowej wybrane wiersze tej poetki są wskazane jako
obowiązkowe. |
• zaprezentować sytuację liryczną w
wierszu |
• wypowiedzieć się na temat kreacji
podmiotu lirycznego • wskazać środki językowe użyte w
tekście • wskazać utwory, w których pojawia się
motyw kochanków |
• omówić sposób przeżywania miłości
przez podmiot liryczny • omówić sposób mówienia o miłości – w
kontekście biologicznym i kulturowym • omówić tragizm podmiotu lirycznego • zaprezentować utwory, w których
pojawia się motyw kochanków |
• zinterpretować znaczenie specyficznej
kompozycji wiersza |
• omówić sposób przedstawienia motywu
kochanków w różnych utworach literackich |
48.
Śmierć i miłość w wierszu ***[Zawsze kiedy chcę żyć krzyczę…] Haliny
Poświatowskiej* *W
podstawie programowej wybrane wiersze tej poetki są wskazane jako
obowiązkowe. |
• zaprezentować sytuację liryczną w
wierszu • określić rodzaj liryki |
• wypowiedzieć się na temat kreacji
podmiotu lirycznego w kontekście biograficznym • zaprezentować koncept, na podstawie
którego poetka konstruuje swój wiersz |
• omówić sposób przedstawienia motywów miłości
i śmierci w wierszu • zaprezentować utwory, w których
pojawia się topos vanitas |
• zinterpretować użytą w wierszu grę
słów • zinterpretować puentę utworu |
• omówić sposób przedstawienia toposu vanitas w różnych utworach literackich |
49.
Estetyka kiczu i przestrzeń sacrum w Karuzeli
z madonnami Mirona Białoszewskiego* *W
podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako
obowiązkowe. |
• zaprezentować sytuację liryczną
przedstawioną w wierszu • określić rodzaj liryki |
• zaprezentować kolorystykę zawartą w
wierszu • wskazać fragmenty, w których język
literacki łączy się z językiem potocznym • wskazać w wierszu fragmenty
charakterystyczne dla poezji lingwistycznej • wyjaśnić, kim są madonny w wierszu
Białoszewskiego • wskazać konteksty literackie,
kulturowe i religijne w wierszu • wskazać utwory, w których pojawia się
motyw Madonny |
• omówić sposób przedstawienia ruchu
karuzeli w utworze • omówić funkcję kolorystyki zawartej w
wierszu • wyjaśnić, w jaki sposób został w
wierszu osiągnięty efekt melodyjności • omówić funkcję łączenia języka
literackiego z potocznym • omówić funkcję kontekstów
literackich, kulturowych i religijnych w wierszu • zaprezentować utwory, w których
pojawia się motyw Madonny |
• odnaleźć motyw karuzeli w innych
utworach literackich i omówić sposób jego wykorzystania |
• omówić sposób przedstawienia motywu
Madonny w różnych utworach literackich |
50.
Sakralizacja codzienności – Podłogo
błogosław Mirona Białoszewskiego* *W
podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako
obowiązkowe. |
• wskazać w wierszu zwroty należące do
sfery sacrum i profanum • wskazać adresata wiersza |
• wskazać parafrazy i motywy biblijne w
wierszu • wskazać konteksty kulturowe i
religijne • wskazać utwory, w których pojawia się
motyw codzienności |
• omówić funkcję parafraz i motywów
biblijnych w wierszu • omówić warstwę brzmieniową wiersza • wyjaśnić, na czym polega poetycka
deklaracja Białoszewskiego • zaprezentować utwory, w których
pojawia się motyw codzienności |
• na podstawie fragmentów tekstów
zamieszczonych w podręczniku wypowiedzieć się na temat symbolicznej funkcji
przedmiotów codziennego użytku |
• omówić sposób przedstawienia motywu
codzienności w różnych utworach literackich |
51.
namuzowywanie – deklaracja poetycka Mirona
Białoszewskiego* *W
podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako
obowiązkowe. |
• wyjaśnić znaczenie neologizmów użytych
w wierszu |
• na podstawie wiersza sformułować
prośbę, z jaką podmiot liryczny zwraca się do muzy • dokonać analizy słowotwórczej
neologizmów, utworzonych przez Białoszewskiego • wskazać konteksty literackie
odnoszące się do wykorzystania motywu muzy |
• wyjaśnić, na czym polega
lingwistyczny charakter wiersza • wskazać związek pomiędzy budową
neologizmów a problematyką wiersza • wyjaśnić, z czego wynika żartobliwy
charakter wiersza namuzowywanie |
• zinterpretować motyw muzy użyty w
wierszu i w kontekście mitologicznym |
• dokonać sfunkcjonalizowanej analizy
wiersza |
52. Krytyczne
czytanie tekstu – ćwiczenia |
• uporządkować informacje zawarte w
tekście |
• przetworzyć informacje zawarte w
tekście |
• rozpoznać główny problem w tekście |
• sformułować argumenty potwierdzające
stanowisko autorki • przedstawić i uzasadnić własne sądy |
• podjąć polemikę z tezami postawionymi
przez autorów |
53. Interpretacja
tekstu – ćwiczenia |
• odczytać wskazówki dotyczące
interpretacji tekstu |
• zinterpretować tekst według podanych
wskazówek |
• wyjaśnić, czym są konteksty:
literacki, historyczny, biograficzny, historycznoliteracki, kulturowy, religijny,
filozoficzny, egzystencjalny |
• określić rolę kontekstów w odczytaniu
sensu utworu |
• omówić funkcję środków językowych w
tekście |
*54. Współczucie Sławomira
Mrożka* – mechanizmy działania ludzkiej
psychiki *W
podstawie programowej wybrane opowiadania tego twórcy są wskazane jako
obowiązkowe. |
• zrelacjonować
treść opowiadania • określić
rodzaj narracji |
• wypowiedzieć
się na temat narratora • określić
problematykę opowiadania • wskazać
elementy ironii i groteski w utworze |
•
określić funkcję ironii i groteski w utworze • wskazać
nawiązania do egzystencjalizmu |
• zinterpretować
puentę opowiadania • omówić
obraz ludzkiej natury, który wyłania się z utworu |
•
podjąć polemikę z przesłaniem utworu |
*55. Realne i
metaforyczne więzienie w opowiadaniu Mój przyjaciel nieznajomy
Sławomira Mrożka* *W
podstawie programowej wybrane opowiadania tego twórcy są wskazane jako
obowiązkowe. |
• zrelacjonować
treść opowiadania • określić
rodzaj narracji |
• scharakteryzować
narratora • określić
problematykę opowiadania •
wskazać środki językowe użyte w tekście •
wskazać ironię •
wskazać konteksty społeczno-polityczne i kulturowe |
•
określić funkcję środków językowych • omówić
funkcję zacytowanego fragmentu Hamleta Williama Szekspira • wypowiedzieć
się na temat postawy moralnej narratora •
określić funkcję ironii w tekście • omówić
symboliczne znaczenie gołębia |
• zinterpretować
zakończenie utworu • zinterpretować
tytuł opowiadania • zinterpretować
utwór w kontekście państwa totalitarnego • odnieść
symboliczne znaczenie gołębia do problematyki utworu |
• omówić
różne sposoby ukazania motywu szatana w różnych tekstach kultury |
56. i 57. Dramat
o rodzinie i społeczeństwie – Tango Sławomira Mrożka (lektura obowiązkowa) |
• opisać przestrzeń sceniczną • zrelacjonować treść dramatu |
• scharakteryzować bohaterów dramatu • zaprezentować bohaterów dramatu jako
reprezentantów grup społecznych |
• wyjaśnić, na czym polega odwrócenie
ról w świecie Tanga • omówić wyłaniający się z dramatu obraz
rodziny i stosunków międzyludzkich • omówić relacje pomiędzy członkami
rodziny a Edkiem w kontekście problematyki społecznej • omówić postawy poszczególnych
członków rodziny jako reprezentantów różnych postaw społecznych |
• zinterpretować utwór jako dramat
rodzinny • zinterpretować tytuł utworu |
• zinterpretować zakończenie utworu
jako parabolę polityczną |
58. Obraz
buntu w Tangu Sławomira Mrożka (lektura obowiązkowa) |
• zdefiniować pojęcie buntu • wymienić cechy bohatera romantycznego |
• scharakteryzować Artura • wskazać cechy bohatera romantycznego
w Arturze • wskazać cechy stylu romantycznego w
wypowiedziach Artura • wskazać elementy groteskowe w utworze • wskazać konteksty literacki i
historycznoliteracki |
• wyjaśnić przyczyny niezgody Artura na
zastaną rzeczywistość • omówić funkcję narzuconego przez
Artura ceremoniału • porównać wypowiedzi Artura do
monologów Konrada, wskazać podobieństwa i różnice pomiędzy nimi • omówić funkcję groteski w utworze • zaprezentować utwory, w których
pojawia się motyw buntu |
• omówić tragizm Artura |
• omówić sposób przedstawienia motywu
buntu w różnych utworach literackich |
59. Wokół Tanga Sławomira Mrożka (lektura obowiązkowa) |
• przedstawić trzy tańce opisane w: Panu
Tadeuszu Adama Mickiewicza, Weselu Stanisława Wyspiańskiego i Tangu
Sławomira Mrożka |
• porównać trzy tańce przedstawione w
różnych tekstach literackich: Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza, Weselu
Stanisława Wyspiańskiego i Tangu Sławomira Mrożka |
• omówić portrety polskiej inteligencji
w różnych tekstach kultury • porównać sposoby ukazania konfliktów
społecznych w różnych tekstach literackich |
• zinterpretować plakat Andrzeja
Pągowskiego |
• wypowiedzieć się na temat trudnych
wyborów młodego bohatera w różnych tekstach literackich i filmowych |
*60. Wypełnić
czytelnym pismem, Tłum, który tłumi i tłumaczy Stanisława
Barańczaka* – gry językowe poety *W
podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako
obowiązkowe. |
• wymienić
wyrażenia, zwroty i formy językowe charakterystyczne dla języka urzędowego
oraz sformułowania charakterystyczne dla stylu poetyckiego w Wypełnić
czytelnym pismem • wskazać
wyrazy i sformułowania charakteryzujące tłum w wierszu Tłum, który tłumi i
tłumaczy |
• określić
problematykę utworów • wypowiedzieć
się na temat sposobu traktowania człowieka w państwie totalitarnym w
kontekście wierszy • wskazać
paradoks w wierszu Tłum, który tłumi i tłumaczy • wskazać
elementy poetyki lingwistycznej w omawianych utworach |
• odnieść
treść wierszy do kontekstu historycznego – rzeczywistości PRL-u •
wyjaśnić funkcję paradoksu w wierszu Tłum, który tłumi i tłumaczy |
• zinterpretować
zakończenia utworów • podjąć
dyskusję na temat uniwersalności omawianych wierszy |
•
omówić funkcję niejednorodności stylistycznej wiersza •
analizować warstwę językową wiersza |
*61. i 62. Skargi do Pana
Boga – Drogi kąciku porad i Widokówka z tego świata Stanisława
Barańczaka* *W
podstawie programowej wybrane wiersze tego poety są wskazane jako
obowiązkowe. |
• zrelacjonować
treść wierszy • wskazać
adresatów lirycznych wierszy |
• wypowiedzieć
się na temat kreacji podmiotów lirycznych w wierszach • omówić
kompozycję utworów • określić
problematykę utworów • wskazać
teksty literackie, w których pojawia się motyw rozmowy człowieka z Bogiem |
• omówić
sposób przedstawienia świata i człowieka w wierszach • omówić
różne postawy bohaterów literackich wobec Boga |
• zinterpretować
zakończenia utworów • zinterpretować
tytuł wiersza Widokówka z tego świata |
•
przeanalizować stronę graficzną wiersza Drogi kąciku porad |
*63. Straszny
i śmieszny obraz PRL-u. Mała apokalipsa Tadeusza Konwickiego (lektura obowiązkowa) |
• zrelacjonować treść utworu • omówić świat przedstawiony w powieści • opisać przedstawioną w utworze rzeczywistość
PRL-u |
• wypowiedzieć się na temat narracji • wskazać elementy autobiograficzne w
utworze • scharakteryzować bohaterów pod kątem
ich postaw i stosunku do ustroju |
• wypowiedzieć się na temat funkcji
nieokreślonego czasu i przestrzeni w powieści |
• omówić symbolikę przestrzeni w
powieści |
|
*64. i 65. Wędrówka
w poszukiwaniu odpowiedzi – Mała apokalipsa Tadeusza Konwickiego (lektura obowiązkowa) |
• zrelacjonować etapy wędrówki bohatera-narratora |
• scharakteryzować bohatera-narratora • wskazać toposy i motywy literackie
wykorzystane w kreacji przestrzeni • wskazać elementy katastroficzne w
powieści |
• omówić motywy działania bohatera • wskazać konteksty biblijne i omówić
ich funkcję |
• wypowiedzieć się na temat
symbolicznego znaczenia wędrówki bohatera • zinterpretować znaczenie tytułu |
• podjąć dyskusję na temat roli paradygmatu
polskiej kultury tyrtejskiej w powieści |
*66. Mała
apokalipsa Tadeusza Konwickiego w dialogu z
tekstami kultury |
• wskazać utwory, w których pojawiają
się podobne wątki i motywy |
• zaprezentować różne ujęcia motywu
samobójstwa w tekstach literackich |
• omówić sposób ukazania motywu miłości
w rzeczywistości państwa totalitarnego w Małej Apokalipsie i Mistrzu
i Małgorzacie Bułhakowa oraz w innych tekstach kultury |
• porównać obraz i funkcję przestrzeni
w powieści Konwickiego i Procesie Franza Kafki |
• omówić, jaką funkcję pełni szpital
psychiatryczny w powieściach Mała Apokalipsa oraz Mistrz i Małgorzata
|
*67. Krytyczne
czytanie tekstu – ćwiczenia |
• uporządkować informacje zawarte w
tekście |
• przetworzyć informacje zawarte w
tekście |
• rozpoznać główny problem w tekście |
• sformułować argumenty potwierdzające
stanowisko autorki • przedstawić i uzasadnić własne sądy |
• podjąć polemikę z tezą artykułu |
68. Realizm
i symbolika stanu wojennego – Raport o stanie wojennym Marka
Nowakowskiego (lektura obowiązkowa) |
• zrelacjonować treść opowiadania |
• zaprezentować kontekst historyczny • wypowiedzieć się na temat narracji • omówić kreację postaci • wymienić, jakie środki językowe
zostały użyte w tekście |
• wskazać elementy symboliczne i omówić
ich znaczenie • omówić funkcję środków językowych • omówić sposób realizacji założeń
małego realizmu w opowiadaniu |
• zinterpretować tytuł opowiadania • zinterpretować znaczenia niedosłowne
w opowiadaniu |
• zinterpretować symboliczne znaczenie
zdjęcia Chrisa Niedenthala |
69. Edek
w nowej rzeczywistości – Górą Edek Marka Nowakowskiego (lektura obowiązkowa) |
• zrelacjonować treść opowiadania • scharakteryzować bohaterów
opowiadania |
• omówić kreację bohaterów • wypowiedzieć się na temat narracji • wskazać konteksty: społeczno-obyczajowy
i literacki |
• omówić funkcję nawiązań do Tanga
Sławomira Mrożka • omówić kontekst społeczno-obyczajowy lat
90. XX wieku |
• wyjaśnić symboliczny sens sceny na
parkingu • zinterpretować tytuł |
• omówić konteksty:
społeczno-obyczajowy i literacki |
*70. i 71.
Wieża Gustawa Herlinga-Grudzińskiego –
studium samotności (lektura
uzupełniająca) |
• zrelacjonować treść opowiadania • wskazać plany czasowe w opowiadaniu |
• wypowiedzieć się na temat narracji
opowiadania • omówić kompozycję utworu • zaprezentować utwory, w których
pojawia się motyw samotności |
• wypowiedzieć się na temat drogi
Lebbroso do zaakceptowania swojej samotności • omówić kompozycyjną funkcję motywu
pielgrzyma świętokrzyskiego • wypowiedzieć się na temat
parabolicznej wymowy utworu |
• zinterpretować symboliczne znaczenie
wieży • porównać stosunek do samotności
bohaterów opowiadania – Lebbrosa i nauczyciela z
Turynu • zinterpretować znaczenie tytułu |
• omówić sposób przedstawienia motywu
samotności w różnych tekstach kultury |
*72. i 73. Rozważania o
cierpieniu w Dzienniku pisanym nocą Gustawa Herlinga-Grudzińskiego* *W podstawie programowej należy omówić wybrany
esej wskazanych autorów, w tym Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. |
• zrelacjonować
treść fragmentu •
wymienić utwory, w których pojawia się motyw cierpienia |
• wypowiedzieć
się na temat struktury eseju • wskazać
cechy gatunkowe eseju • wskazać
analogie literackie, kulturowe i filozoficzne, które stały się osią tekstu |
• omówić
sposób interpretacji tekstów literackich i filozoficznych w Dzienniku
pisanym nocą • omówić
funkcję kompozycyjną przedostatniego akapitu fragmentu |
• omówić
sposób przedstawienia motywu cierpienia w różnych utworach literackich |
•
podjąć dyskusję na temat roli cierpienia w ludzkim życiu |
*74., 75. i 76. W
poszukiwaniu bliskości drugiego człowieka – Antygona w Nowym Jorku
Janusza Głowackiego |
• zrelacjonować treść dramatu • zaprezentować miejsce akcji dramatu |
• scharakteryzować bohaterów dramatu w
kontekście losu emigranta i kryzysu bezdomności • omówić relacje pomiędzy bohaterami • wskazać utwory, w których pojawia się
motyw domu |
• omówić funkcję przestrzeni w dramacie
• omówić rolę Policjanta • wskazać elementy tragiczne i komiczne
w dramacie i określić ich funkcję • wypowiedzieć się na temat funkcji
czekania w dramacie |
• porównać Antygonę w Nowym Jorku i
Antygonę Sofoklesa • wypowiedzieć się na temat fatum w obu
dramatach • zinterpretować ostatnie słowa
Policjanta |
• omówić funkcję aluzji literackiej w
dramacie • omówić sposób przedstawienia motywu
domu w różnych tekstach kultury, uwzględniając szerokie konteksty |
77. i 78. Tęsknota
za mitem – Madame Antoniego Libery |
• zrelacjonować treść powieści • określić świat przedstawiony powieści
|
• wypowiedzieć się na temat narratora • scharakteryzować Madame • określić kompozycję powieści i omówić
jej funkcję • wskazać kontekst historyczno-obyczajowy
w powieści |
• wypowiedzieć się na temat
symbolicznego charakteru postaci Madame • omówić proces mitologizacji
pozyskanych informacji na temat Madame • zaprezentować obraz szkoły i wypowiedzieć
się na temat jego realistycznego charakteru • omówić funkcję kontekstów
wykorzystanych w powieści |
• zinterpretować scenę pożegnania
ucznia z nauczycielką |
• wypowiedzieć się na temat potrzeby
mityzacji rzeczywistości |
79. Madame – wśród znaków kultury |
• wymienić etapy dojrzewania bohatera • wymienić cechy powieści inicjacyjnej |
• wskazać cechy powieści inicjacyjnej w
utworze • wskazać utwory, w których pojawia się
motyw młodości |
• omówić sposób przedstawienia relacji
uczeń – nauczyciel w powieści Libery i innych tekstach kultury • wypowiedzieć się na temat sposobu
ukazania postaci tajemniczej kobiety w Madame i innych tekstach
kultury • omówić sposób przedstawienia młodości
w powieści |
• wypowiedzieć się na temat funkcji
pamięci w przedstawianiu przeszłości, odwołując się do Madame i innych
tekstów literackich |
• omówić sposób przedstawienia motywu
młodości w różnych utworach literackich |
80. i 81. Beskidzki
realizm magiczny – Miejsce Andrzeja Stasiuka (lektura obowiązkowa) |
• zrelacjonować treść opowiadania • określić rodzaj narracji w utworze |
• wypowiedzieć się na temat narratora • zaprezentować różne płaszczyzny czasowe
przedstawione w opowiadaniu • wskazać w tekście środki językowe • wskazać cechy realizmu magicznego w
utworze • wskazać konteksty potrzebne do
interpretacji utworu |
• omówić funkcję przedstawienia różnych
perspektyw czasowych w utworze • wypowiedzieć się na temat sposobu
postrzegania przestrzeni w opowiadaniu • omówić rolę natury w opowiadaniu • omówić funkcję środków językowych użytych
w tekście |
• zinterpretować tytuł utworu • wypowiedzieć się na temat sposobu
przedstawienia motywu przemijania w opowiadaniu |
• omówić funkcję kontekstów
przywołanych w utworze |
82. i 83. Samotność
i wyobcowanie – Profesor Andrews w Warszawie Olgi Tokarczuk (lektura obowiązkowa) |
• zrelacjonować treść opowiadania • określić narrację w utworze |
• omówić świat przedstawiony,
uwzględniając kontekst historyczny • wypowiedzieć się na temat kreacji
tytułowego bohatera • wskazać konteksty historyczne i
literackie |
• wskazać symbole występujące w
opowiadaniu i omówić ich funkcję • omówić przyczyny zagubienia bohatera
w Warszawie • omówić funkcję kontekstu literackiego
• zaprezentować utwory, w których
pojawia się topos labiryntu |
• omówić symboliczne znaczenie toposu
labiryntu w opowiadaniu • zinterpretować zakończenie utworu |
• omówić sposób przedstawienia toposu
labiryntu w różnych utworach literackich |
84. i 85. Spotkanie
z innością – Podróże z Herodotem Ryszarda Kapuścińskiego (lektura
obowiązkowa) |
• zrelacjonować treść fragmentu • wskazać różnice kulturowe pomiędzy
reporterem a spotkanymi ludźmi |
• zaprezentować zdanie Kapuścińskiego
na temat istoty zawodu reportera • scharakteryzować język, którym
posługuje się autor |
• omówić funkcję Dziejów Herodota
w reportażu Kapuścińskiego • omówić sposób przedstawienia inności
przez Kapuścińskiego • omówić funkcję fragmentów
autobiograficznych |
• wypowiedzieć się na temat znaczeń
wędrówki w różnych epokach |
• omówić ujęcia motywu podróży w
różnych utworach literackich |
WSPÓŁCZESNOŚĆ – KSZTAŁCENIE
JĘZYKOWE |
|||||
86. Od
informacji do dezinformacji |
• definiować zjawisko dezinformacji |
• omówić funkcję fake
newsów w procesie dezinformacji • wskazać różnice pomiędzy dezinformacją a
kłamstwem • rozpoznać fake newsy |
• zaprezentować strategie odróżniania fake newsów od rzetelnych informacji • wyjaśnić, na czym polega nierzetelność wskazanych
wypowiedzi • wyjaśnić, w jaki sposób dezinformacja przyczynia
się do manipulowania informacją i opinią publiczną |
• rozpoznać manipulację medialną w
podanym przykładzie i wyjaśnić jej mechanizm |
|
87. Kompetencje
językowe i komunikacyjne – ćwiczenia |
• posługiwać się nowo poznaną terminologią |
• wykorzystywać teorię do rozwiązywania
zadań |
• poszerzać swoją świadomość językową |
• funkcjonalnie wykorzystywać wiedzę
językową |
• wykorzystywać wiedzę językową przy analizie
tekstów literackich |
WSPÓŁCZESNOŚĆ –
TWORZENIE WYPOWIEDZI Z ELEMENTAMI RETORYKI |
|||||
88. Reklama w wymiarze pragmatycznym i etycznym |
• określić cel reklamy i wymienić jej formy • wymienić techniki perswazyjne, stosowane w
reklamie |
• wskazać charakterystyczne cechy języka reklamy • zaprezentować techniki tworzenia sloganów • rozpoznać argumenty retoryczne, stosowane w
tekście reklamowym • wskazać techniki manipulacyjne, stosowane w
reklamie |
• rozpoznać techniki perswazyjne w reklamie • zaprezentować i omówić obraz świata,
przedstawiony w reklamie • rozpoznać manipulację w tekstach reklamowych • rozpoznać ukryte treści reklamowe |
• analizować język wybranych reklam • tworzy slogan reklamowy |
• wypowiedzieć się na temat etycznego wymiary
reklamy |
89. Nowomowa |
• definiuje nowomowę • wymienić podstawowe właściwości nowomowy • wymienić zabiegi językowe, występujące w
nowomowie |
• wskazać literackie pochodzenie terminu • wskazać właściwości nowomowy w podanych tekstach • rozpoznać językowe cechy nowomowy w podanych
przykładach |
• wyjaśnić, na czym polegają językowe cechy
nowomowy w podanych przykładach • omówić funkcję sloganów w podanych
przykładach |
• uzasadnić, że podany tekst został napisany
językiem nowomowy |
• analizować teksty propagandowe i
wyjaśnić, jak nowomowa może wpływać na odbiorcę |
*90. Esej
|
• definiować esej • wymienić najważniejsze cechy eseju |
• wskazać cechy charakterystyczne języka eseju |
• omówić założenia kompozycyjne eseju • przygotować materiały do napisania eseju |
• analizować problematykę podanego eseju • analizować język podanego eseju |
• tworzyć, poprawny pod względem językowym i kompozycyjnym,
esej |
*91. Reportaż |
• definiować reportaż • wymienić najważniejsze cechy reportażu |
• wskazać cechy reportażu w podanych przykładach • wymienić i omówić odmiany reportażu • rozpoznać odmiany reportażu • zaprezentować założeniakompozycyjne
reportażu • rozpoznać cechy językowe reportażu |
• omówić cele i funkcje reportażu • omówić strukturę wskazanego reportażu • zgromadzić materiały do napisania reportażu |
• przeanalizować kompozycję wskazanych reportaży • przeanalizować język podanego reportażu |
• stworzyć poprawny pod względem językowym i
kompozycyjnym reportaż |
POWTÓRZENIE
I PODSUMOWANIE WSZYSTKICH EPOK |
|||||
92. Powtórzenie
do matury – antyk |
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i
opinie |
• wykorzystać najważniejsze konteksty |
• wyciągnąć wnioski • określić własne stanowisko |
• poprawnie zinterpretować wymagany
materiał • właściwie argumentować • uogólniać, podsumowywać i porównywać |
• wskazać i wykorzystać konteksty |
93. Powtórzenie
do matury – Biblia |
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i
opinie |
• wykorzystać najważniejsze konteksty |
• wyciągnąć wnioski • określić własne stanowisko |
• poprawnie zinterpretować wymagany
materiał • właściwie argumentować • uogólniać, podsumowywać i porównywać |
• wskazać i wykorzystać konteksty |
94. Powtórzenie
do matury – średniowiecze |
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i
opinie |
• wykorzystać najważniejsze konteksty |
• wyciągnąć wnioski • określić własne stanowisko |
• poprawnie zinterpretować wymagany
materiał • właściwie argumentować • uogólniać, podsumowywać i porównywać |
• wskazać i wykorzystać konteksty |
95. Powtórzenie
do matury – renesans |
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i
opinie |
• wykorzystać najważniejsze konteksty |
• wyciągnąć wnioski • określić własne stanowisko |
• poprawnie zinterpretować wymagany
materiał • właściwie argumentować • uogólniać, podsumowywać i porównywać |
• wskazać i wykorzystać konteksty |
96. Powtórzenie
do matury – barok |
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i
opinie |
• wykorzystać najważniejsze konteksty |
• wyciągnąć wnioski • określić własne stanowisko |
• poprawnie zinterpretować wymagany
materiał • właściwie argumentować • uogólniać, podsumowywać i porównywać |
• wskazać i wykorzystać konteksty |
97. Powtórzenie
do matury – oświecenie |
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i
opinie |
• wykorzystać najważniejsze konteksty |
• wyciągnąć wnioski • określić własne stanowisko |
• poprawnie zinterpretować wymagany
materiał • właściwie argumentować • uogólniać, podsumowywać i porównywać |
• wskazać i wykorzystać konteksty |
98. Powtórzenie
do matury – romantyzm |
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i
opinie |
• wykorzystać najważniejsze konteksty |
• wyciągnąć wnioski • określić własne stanowisko |
• poprawnie zinterpretować wymagany
materiał • właściwie argumentować • uogólniać, podsumowywać i porównywać |
• wskazać i wykorzystać konteksty |
99. Powtórzenie
do matury – pozytywizm |
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i
opinie |
• wykorzystać najważniejsze konteksty |
• wyciągnąć wnioski • określić własne stanowisko |
• poprawnie zinterpretować wymagany
materiał • właściwie argumentować • uogólniać, podsumowywać i porównywać |
• wskazać i wykorzystać konteksty |
100. Powtórzenie
do matury – Młoda Polska |
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i
opinie |
• wykorzystać najważniejsze konteksty |
• wyciągnąć wnioski • określić własne stanowisko |
• poprawnie zinterpretować wymagany
materiał • właściwie argumentować • uogólniać, podsumowywać i porównywać |
• wskazać i wykorzystać konteksty |
101. Powtórzenie
do matury – dwudziestolecie międzywojenne |
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i
opinie |
• wykorzystać najważniejsze konteksty |
• wyciągnąć wnioski • określić własne stanowisko |
• poprawnie zinterpretować wymagany
materiał • właściwie argumentować • uogólniać, podsumowywać i porównywać |
• wskazać i wykorzystać konteksty |
102. Powtórzenie
do matury – wojna i okupacja |
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i
opinie |
• wykorzystać najważniejsze konteksty |
• wyciągnąć wnioski • określić własne stanowisko |
• poprawnie zinterpretować wymagany
materiał • właściwie argumentować • uogólniać, podsumowywać i porównywać |
• wskazać i wykorzystać konteksty |
103., 104. i 105.
Powtórzenie do matury – współczesność |
• odtworzyć najważniejsze fakty, sądy i
opinie |
• wykorzystać najważniejsze konteksty |
• wyciągnąć wnioski • określić własne stanowisko |
• poprawnie zinterpretować wymagany
materiał • właściwie argumentować • uogólniać, podsumowywać i porównywać |
• wskazać i wykorzystać konteksty |
Autorka:
Magdalena Lotterhoff
Uwaga: w wyniku uszczuplenia
podstawy programowej, według przedstawionego rozkładu materiału,
niewykorzystane godziny pozostają do decyzji nauczyciela.